ΜΙΑ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΠΕΡΑ

Δε θα γράψω λεπτομέρειες για να μην δώσω spoiler αλλά από τις πρώτες σελίδες έχω αρχίσει και σφίγγομαι.

Βλέπω αυτό που η αγαπητή μου @Mystique αναφέρει ως "Μια αλλόκοτη αίσθηση μιας προδιαγεγραμμένης μοίρας"

Ο "παραμυθάς" είναι μαζί Σίσυφος και Τάνταλος και κάτι περισσότερο. Ένας αντιήρωας αρχαίας τραγωδίας που ακολουθεί κατά γράμμα το τετράπτυχο Ύβρις, Άτη, Νέμεσις, Τίσις

Χωρίς deus ex machina... χωρίς κάθαρση.

Κάντε μία χάρη, και το κυριότερο ένα δώρο, στον εαυτό σας. Αγοράστε το και διαβάστε το.

 

“Some journeys take us far from home.
Some adventures lead us to our destiny..”

C.S. Lewis

 

Ένα μικρό spoiler θα το κάνω.

Κάθαρση δεν υπάρχει, ούτε και από μηχανής θεός, υπάρχει όμως ο από μηχανής διάβολος και μάλιστα τον εμπνεύστηκα από μία συνομιλία που είχα εδώ στο φόρουμ με τον αγαπητό @Marqui, ελπίζω να με συγχωρέσει που τον δαιμονοποίησα.

 

ΙΑΝΟΙ, ΜΑΣΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ


Η Εύα: μία διάσημη πιανίστρια προικισμένη με σπάνιο μουσικό ταλέντο, διεθνή καριέρα και αναγνώριση. Ένα λαμπρό μέλλον περιμένει αυτήν την ιδανική ερμηνεύτρια των έργων του Μότσαρτ και του Μπετόβεν. Απόψε το βράδυ δίνει ατομικό ρεσιτάλ στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών μπροστά στο μουσικόφιλο κοινό που συρρέει για να την επευφημήσει.

Η Αφροδίτη: μία διαβόητη εταίρα με σπάνιο κάλλος και έντονη σεξουαλικότητα που χρησιμοποιεί ανενδοίαστα για να γοητεύει και να εξαπατά όσους αφελείς την ερωτεύονται. Το σκοτεινό παρελθόν της όμως και οι επικίνδυνες σχέσεις με ανθρώπους του υποκόσμου την απειλούν. Απόψε το βράδυ θα το περάσει σε διαδοχικά πληρωμένα ραντεβού με πελάτες της μιας ώρας.

Ποιο μυστικό συνδέει τις δύο γυναίκες; Τι κοινό μπορεί να έχουν; Να το πάρει το ποτάμι;

***

«Η Αφροδίτη δεν είναι πόρνη, είναι μία ηθοποιός που υποδύεται την πόρνη», θα γράψει την επόμενη μέρα ένας διορατικός πελάτης της στην κριτική του. Και ο συγγραφέας; Τι έχει να πει ο συγγραφέας;

Η Σονάτα Waldstein είναι εμπνευσμένη από πραγματικά περιστατικά, όμως το μορφολογικό πρότυπο για τη συγγραφή του μυθιστορήματος υπήρξε η όπερα του Όφενμπαχ «Τα παραμύθια του Χόφμαν». Ο καταραμένος ρομαντικός ποιητής αφηγείται σε μία παρέα φίλων την ιστορία των τριών, (ή μήπως τεσσάρων; ) μεγάλων, άτυχων ερώτων της ζωής του: η Ολυμπία, μια μηχανική κούκλα-ρομπότ χωρίς δική της βούληση, η Αντωνία, μία ταλαντούχα και ευαίσθητη καλλιτέχνιδα με εύθραυστη υγεία, η Τζουλιέτα, μία δαιμονική και έκφυλη πόρνη στην υπηρεσία του Σατανά. Βαθμιαία ο ακροατής της όπερας αλλά και ο αναγνώστης του βιβλίου αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι περισσότερο από πραγματικά πρόσωπα, οι τρεις γυναίκες αποτελούν ρόλους, ρόλους τους οποίους ερμηνεύει η Στέλλα, ηθοποιός και τελευταίος έρωτας του ποιητή. Η Στέλλα είναι ταυτόχρονα η καλλιτέχνιδα, η πόρνη και η σκλάβα, ενσαρκώνοντας έτσι τρεις αρχετυπικές μορφές με τις οποίες εμφανίζεται η εικόνα του Θηλυκού στις ανδρικές φαντασιώσεις. Αυτή η Αγία όσο και ανόσια Τριάδα αποτελεί το σκοτεινό όσο και πρωτεϊκό αντικείμενο των πόθων του δημιουργού, πόθων που θα έχουν όλοι τους ατυχή κατάληξη εξαιτίας της παρέμβασης ενός κακοποιού πνεύματος που τον καταδιώκει ως Νέμεση και που ενσαρκώνεται στο διαφορετικό κάθε φορά πρόσωπο ενός αστού.


La Règle du jeu

Είθισται να ηττάται ο ποιητής

Απ’ τον κεφαλαιούχο.



Ανάμεσα στο ακροατήριο βρίσκεται και ο Νικλάους, επιστήθιος φίλος του ποιητή ο οποίος στο τέλος του έργου αποδεικνύεται ότι αποτελεί την ενσάρκωση της Μούσας. Ηττημένος σε όλα τα επίπεδα και εγκαταλελειμμένος από τις ερωμένες του, ο Χόφμαν θα βρει μία ύστατη παρηγοριά στη συγγραφή, στη μετουσίωση της ερωτικής απογοήτευσης σε έργο τέχνης.

***

Θα το έχετε καταλάβει. Η Εύα και η Αφροδίτη είναι το ίδιο πρόσωπο -ή μάλλον είναι δύο διαφορετικοί ρόλοι που ερμηνεύει το ίδιο πρόσωπο. Η Ευαφρόδιτη είναι ηθοποιός που φορά εναλλάξ τα προσωπεία της πιανίστριας και της πόρνης. Μα να που τώρα, στις σελίδες του μυθιστορήματος, αυτή η γυναίκα-Ιανός θα συναντηθεί με έναν άντρα εξίσου διπρόσωπο, έναν δόκτωρ Τζέκιλ και μίστερ Χάιντ και τι θα μπορούσε να προκύψει από μία τέτοια συνάντηση; Εάν εκείνη είναι γεννημένη θεατρίνα, εκείνος εποφθαλμιά την καρέκλα του σκηνοθέτη. Εάν η δική της φύση είναι πορνική, όπως ισχυρίζεται η ίδια, τότε εκείνος θα γίνει ο πορνογράφος της που θα γράψει τα σενάρια και θα την σκηνοθετήσει σε μια σειρά από οργιώδη παιχνίδια ρόλων που εξερευνούν τα όρια της σεξουαλικής διαστροφής. «Εκεί όπου όλα είναι ψεύτικα, είναι και επιτρεπτά», και σε αυτή την Disneyland ενηλίκων, σ’ αυτό το λούνα-παρκ των ηδονών, οι δυο τους θα μεταμορφωθούν και θα μεταμφιεστούν, θα φορέσουν μάσκες και προσωπεία, θα ταξιδέψουν με τα φτερά της φαντασίας και τη μηχανή του χρόνου σε μέρη εξωτικά που δεν τα γράφει ο χάρτης, θα υποκριθούν και θα υποδυθούν χαρακτήρες και ήρωες και κακούς της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου, του θεάτρου, της όπερας. Imitor ergo sum / Μιμούμαι άρα υπάρχω…


Αυθεντικοί σαν θεατρίνοι; Σε μία κοινωνία που μαστίζεται από την συμβατικότητα και την θεσμοθετημένη υποκρισία, όπου ο καθένας αισθάνεται υποχρεωμένος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των άλλων ερμηνεύοντας διαδοχικά ρόλους γραμμένους από την πένα ενός απρόσωπου σεναριογράφου, μονάχα σε αυτά τα σύντομα intermezzi που περνούν στο επινοημένο και τεχνητό ερημονήσι τους μπορούν να αποκαλύψουν τις εσώτερες όψεις ενός κρυμμένου εαυτού. Τελικά πότε ένας άνθρωπος είναι πραγματικά ειλικρινής και συνεπής με την βαθύτερη ουσία της ύπαρξής του; Όταν βρίσκεται κάτω από τον προβολέα της δημόσιας ζωής ή στο ημίφως της ιδιωτικότητας; αναρωτιέται σε κάποιο σημείο ο αφηγητής για να καταλήξει στο μάλλον απαισιόδοξο συμπέρασμα, ότι αυθεντικοί είμαστε μόνο τις στιγμές που ονειρευόμαστε…

Όμως κάποτε το όνειρο τελειώνει. Ή μετατρέπεται σε εφιάλτη. Υποκριτική και υποκρισία έχουν την ίδια ρίζα και πώς να ξεχωρίσει κανείς το ρόδο από το αγκάθι; Μη δεν είναι και ο ηθοποιός ένας απατεώνας, κάποιος που ξεγελάει το κοινό παίζοντας με τα αισθήματά του; Η τέχνη αντιγράφει τη ζωή όσο και η ζωή την τέχνη και στο δυσδιάκριτο όριο που τις χωρίζει το θέατρο γίνεται εξαπάτηση και το παίγνιο παγίδα. Ο μπερδεμένος αφηγητής ξυπνάει έντρομος από τη μακαριότητά του, αυτό που μόλις έζησε ήταν όνειρο ή εφιάλτης; Και θα καταφέρει άραγε να βγει από τον λαβύρινθο των ψεμάτων;


https://www.stratisgalanos.com/ιανοι-μασκεσ-και-προσωπεια/

 

Όπως έλεγε Κάποιος:
Ο άνδρας προσέρχεται πάντα ως Ικέτης.
Δεν είχα ούτε θα έχω ποτέ αρμοδιότητα να συμφωνήσω ή να διαφωνήσω.
Απλά το (ανα) δέχομαι 

 

Time and again

“
Και τότε, στη μοναξιά του γραφείου του, αναπολώντας τα περασμένα, μηρυκάζοντας τις εντυπώσεις, τις αναμνήσεις, τις εικόνες από τα δύο προηγούμενα ραντεβού ή ονειρευόμενος με βλέμμα απλανές και ένα ανεξιχνίαστο μειδίαμα να σχηματίζεται στα χείλη του, τη στιγμή που θα τη συναντούσε ξανά, ο αντιήρωάς μας, από τον οποίο πάντως δεν λείπουν η οξυδέρκεια και η αυτογνωσία, συνειδητοποιεί πως, εάν κάτι έχει αλλάξει μετά τη γνωριμία του με την Αφροδίτη, είναι η ίδια η αίσθηση του χρόνου, ετούτης της καθοριστικής για τη συνείδηση διάστασης που κρατά τις ζωές όλων φυλακισμένες αλλά και συνεκτικές.

Στη συνοχή του δικού του βίου, όμως, η έλευση της έχει ανοίξει μια ρωγμή, ένα βαθύ χάσμα, ανάμεσα στο πριν και στο μετά. Η αίσθηση του παρόντος έχει αλλοιωθεί. Τώρα, ο ενεστώτας αρμόζει μόνο για τις στιγμές που βρίσκονται μαζί, όταν σπαρταρά στην αγκαλιά της. Όταν όμως εκείνη έχει φύγει για κάπου αλλού, για κάπου μακριά, τότε, για τον εγκαταλελειμμένο το παρόν χάνει κάθε νόημα, κάθε σημασία.

Ναι, το παρόν έχει καταργηθεί και ο ίδιος είναι σα να απουσιάζει από τη ζωή του. Αυτό μαρτυρά και η αφηρημάδα του, ο μηχανικός και ανεμπόδιστος τόπος με τον οποίο διεκπεραιώνει τις καθημερινές του υποθέσεις, σαν κουρδιστό αυτόματο που δρα δίχως να σκέφτεται, ενώ το μυαλό του δεν είναι πια εκεί. Όχι, το νιώθει παγιδευμένο σε μια χρονομηχανή που ο πόθος πατάει διαδοχικά τα δυο της κουμπιά, ένα που τον ταξιδεύει στο παρελθόν, στις στιγμές που πέρασε δίπλα της, ένα δεύτερο που τον εκτοξεύει στο μέλλον, στις συναντήσεις τους που θα επακολουθήσουν -ή ελπίζει πως θα επακολουθήσουν- και πια οι μοναδικοί ρηματικοί χρόνοι στους οποίους μπορεί να εκφράζει τις σκέψεις του είναι ο αόριστος και ο μέλλοντας.
”

 

Δεν έφτασα σε αυτο το κεφάλαιο, όμως ο "κενός χρόνος" εδω περιγράφεται όπως τον νίωθω οταν επαναπροσδιορίζομαι στη ζωή, κάπως πριν την ώρα περάσματος σε άλλον κόσμο με μηδενισμένο το κοντέρ του.

 

ΕΝΑ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΠΟΡΝΕΙΑΣ;


Λένε ότι ο βήχας και ο έρωτας δεν κρύβονται. Ούτε όμως και το μέγεθος της (συγγραφικής) φιλοδοξίας κρύβεται, και η Σονάτα Waldstein είναι ένα φιλόδοξο έργο. Σε τέτοιου είδους μυθιστορήματα η πλοκή συχνά χρησιμεύει ως πρόσχημα και αφορμή για να εκθέσει ο συγγραφέας την προβληματική του γύρω από ένα ζήτημα το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να παρουσιαστεί και με εντελώς διαφορετικό, μη μυθιστορηματικό, δοκιμιακό στυλ. Είναι η καινοτομία του μοντερνισμού αυτή, που επιτρέπει την συγχώνευση της δραματικής μυθοπλασίας με τον αναστοχασμό του δοκιμίου.

Σε μια λίγο πιο κυνική παραδοχή, η πλοκή παίζει τον δολώματος που προορίζεται να κεντρίσει την περιέργεια του αναγνώστη προκειμένου εκείνος να καταπιεί μαζί και το λιγότερο εύπεπτο αγκίστρι ενός προβληματισμού που επικεντρώνεται σε σκοτεινές και αχώνευτες πλευρές της ανθρώπινης συνθήκης.

Εν προκειμένω, η πλοκή-δόλωμα περιστρέφεται γύρω από τον διεστραμμένο έρωτα ενός μεσήλικα τετραπληγικού συγγραφέα για μια νεαρή εταίρα πολυτελείας με διπλή ζωή και σπάνιο μουσικό ταλέντο. Πίσω από τα προφανή όμως, σε ένα δεύτερο επίπεδο, αναδύεται το δίδυμο θέμα του βιβλίου που δεν είναι η συγκεκριμένη, βραχύβια σχέση τους, αλλά ο θεσμός της πορνείας ανά τους αιώνες.

Για να λειτουργήσει όμως η αναγωγή από το συγκεκριμένο στο γενικό απαιτείται ένα λογοτεχνικό εύρημα και το τέχνασμα αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από την αναπαράσταση: Στην ερωτική και σεξουαλική τους ζωή οι άνθρωποι μιμούνται. Μιμούνται πρότυπα, ρόλους και συμπεριφορές τα οποία αντιγράφουν ενίοτε από την πραγματικότητα αλλά πιο συχνά από τα έργα τέχνης και την μαζική κουλτούρα. Μεταμφιέζονται, υποδύονται, γίνονται κάποιοι άλλοι, ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα, η Πεντάμορφη και το Τέρας, η παρθένα και ο σατανάς, η Λολίτα και η Αφροδίτη με το γουνάκι, η Ωραία της Ημέρας και η Ο, ο Δον Ζουάν και ο Καζανόβας. Οι μεταμορφώσεις εναλλάσσονται με τέτοια συχνότητα που υποδηλώνει ότι και η ίδια η φύση της ερωτικής επιθυμίας είναι μιμητική, ότι είμαστε καταδικασμένοι να ποθούμε όσα ένας έτερος έχει ποθήσει πριν από εμάς και μάλιστα με τον δικό του τρόπο τον οποίο καταλήγουμε να οικειοποιηθούμε.

Το ζευγάρι του μυθιστορήματος δεν αποτελεί εξαίρεση. Στις σποραδικές και σύντομες συνευρέσεις του επιδίδονται σε παιχνίδια ρόλων και θεατρικές αναπαραστάσεις εμπνευσμένες από την Ιστορία, την όπερα, τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη λογοτεχνία και την πορνογραφία. Με όχημα τη φαντασία δημιουργείται έτσι ένα γαϊτανάκι, ένα καλειδοσκοπικό πανόραμα του αγοραίου έρωτα όπου παρουσιάζονται διαδοχικά όλες οι μορφές με τις οποίες το φαινόμενο εμφανίστηκε σε διάφορους πολιτισμούς και εποχές σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Οι θρυλικές εταίρες της αρχαιότητας, οι ιερόδουλες της ιεράς πορνείας του πολυθεϊσμού, οι μπαγιαντέρες και οι devadasi της Ινδίας, οι γκέισες της Άπω Ανατολής, οι οδαλίσκες των χαρεμιών και των σκλαβοπάζαρων της Εγγύς Ανατολής, οι cortigiane oneste της ιταλικής Αναγέννησης που πόζαραν σαν μοντέλα για τους πίνακες των μεγάλων ζωγράφων, οι κοκότες πολυτελείας της παρισινής Belle Époque συναντούν τις μυθικές και μυθοποιημένες πόρνες της λογοτεχνίας, την Θαΐδα, την κυρία με τις καμέλιες, την Νανά και την Οντέτ ή τις βιβλικές μορφές της πόρνης της Βαβυλώνας και της Μαρίας της Μαγδαληνής, ενώ οι αδίστακτες και αμαρτωλές femmes fatales του κινηματογράφου αντιπαρατίθενται στο αρχέτυπο της πόρνης-με-τη-χρυσή-καρδιά που εξιδανίκευσαν ο ρομαντισμός και η λαϊκή τέχνη.

Έπειτα, με διαδοχικά άλματα μπρος-πίσω στον χώρο και τον χρόνο μεταφερόμαστε από το τότε στο τώρα και από το αλλού στο εδώ. Το ντοκιμαντέρ διαδέχεται την μυθοπλασία και προσγειωνόμαστε στη σύγχρονη πραγματικότητα του πεζοδρομίου και των οίκων ανοχής της Φυλής και του Μεταξουργείου, των call girls και των γραφείων συνοδών, των pornstars και της πορνοβιομηχανίας, του trafficking και των κυκλωμάτων μαστροπείας.

Καθώς ένα-ένα τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους, προκύπτει η εικόνα ενός θεσμού που χαρακτηρίζει όχι μόνο την αστική αλλά και κάθε πατριαρχική κοινωνία γενικότερα. Ενταγμένη μέσα στα πιο διαφορετικά κοινωνικά, θρησκευτικά και οικονομικά συστήματα, η πορνεία δημιουργεί έναν ξεχωριστό μικρόκοσμο και υπόκοσμο με τις δικές του ιδιαίτερες ιεραρχήσεις, την δική του παραοικονομία, την δική του αργκό, ακόμα-ακόμα και την δική του ηθική και το δικό του savoir vivre. Αυτός ο συχνά αθέατος και κακοφωτισμένος κόσμος συνυπάρχει και αλληλεπιδρά με την κοινότητα των «καθωσπρέπει» ατόμων, γίνεται αντικείμενο νομοθετικών ρυθμίσεων αλλά και άγριας καταστολής και ηθικής απαξίωσης, πεδίο άσκησης φιλανθρωπίας αλλά και στυγνής εκμετάλλευσης. Η κοινωνία τον καταδικάζει αλλά τον ανέχεται, τον σπρώχνει στο περιθώριο και την ίδια στιγμή καταφεύγει σ’ αυτόν για να εκπληρώσει τις απωθημένες φαντασιώσεις της. Είναι το σημείο βρασμού όπου οξύνονται όλες οι κοινωνικές αντιφάσεις αλλά και το σημείο εκτόνωσης όπου κατευνάζεται η ορμή των γενετήσιων ενστίκτων.

Αναγκαίο κακό ίσως; Στο διήγημα Ο οίκος Τελιέ του Γκυ ντε Μωπασάν που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Μαξ Οφύλς με τον τίτλο Le Plaisir - Η ηδονή, η ήρεμη ζωή μίας μικρής επαρχιακής πόλης διαταράσσεται όταν ο τοπικός οίκος ανοχής αναστέλλει απροειδοποίητα τη λειτουργία του για λίγες ημέρες· η τάξη θα αποκατασταθεί μόνο με την επιστροφή των κοριτσιών της χαράς στο αρχαίο τους επάγγελμα. Επιμύθιο διδακτικό όσο και ειρωνικό για την χρησιμότητα ενός λειτουργήματος συχνά απαξιωμένου και περιφρονημένου.

Πριν από 150 χρόνια ο Μπαλζάκ συνέγραψε Τα μεγαλεία και δυστυχίες των Κουρτιζάνων, αυτό το magnus opus του παρισινού υποκόσμου γραμμένο μάλιστα στο ίδιο το γλωσσικό του ιδίωμα, στην αργκό του. Μεγαλεία και δυστυχίες εναλλάξ· στο ίδιο πνεύμα προσπάθησα να προσεγγίσω τον κόσμο του αγοραίου έρωτα χωρίς ωραιοποιήσεις και εξιδανικεύσεις αλλά και χωρίς πουριτανισμό ή ηθικολογία. Η φιλοδοξία μου ήταν να τον απεικονίσω όσο πιο παραστατικά και ρεαλιστικά γινόταν μέσα στις αντιφάσεις και την πολυχρωμία του. Αλλά όπως έλεγε και ο μεγάλος ελισαβετιανός βάρδος, συχνά «η φιλοδοξία μοιάζει με ρούχο γίγαντα σε κορμί νάνου» και ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις. Η πορνεία, κόλαση και παράδεισος μαζί, ήταν εξαρχής ο προορισμός μας, θ’ αποτελέσει άραγε η συγγραφική φιλοδοξία την πυξίδα που θα μας οδηγήσει ως το κέντρο της ή θα χάσουμε τη στράτα; Ο κάθε αναγνώστης κάνει το ταξίδι μόνος του, ο αφηγητής απλώς του δείχνει έναν χάρτη που άλλοτε καθοδηγεί και άλλοτε παραπλανεί. Γιατί η πορνεία είναι ένας καθρέφτης μαγικός όσο και παραμορφωτικός, προσοχή λοιπόν στο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας διάκενο.

https://www.stratisgalanos.com/ena-enkyklopaidiko-lexiko-tis-porneias1758-2/

 

• 10 by vautrin posted 25 October 2023 at 12:30