Αγαπημένα αποσπάσματα από βιβλία

... Τίποτα άλλο, αποφασίζει, δεν μπορεί να είναι η παρόρμηση ή η επιθυμία, να παραμείνει για πάντα στην αγκαλιά αυτού του άντρα. Δεν ξέρει τι θα σκέφτεται σε λίγες ώρες, όταν το φως της μέρας θα καθαρίσει εντελώς το μυαλό της και θα φωτίσει πιο έντονα τη συνείδηση της. Το σίγουρο είναι ότι αυτή τη στιγμή, χωρίς καμία αμφιβολία, θα ήθελε να πεθάνει, αν πέθαινε κι εκείνος...
Ο Ιταλός
Αρτούρο Πέρεθ Ρεβέρτε

 

Νικόλας Χαραλάμπους

Θορυβώδεις ώρες

Μου ηρεμείς το μυαλό μου,
ακόμα
και αν δεν σου το είπα ποτέ

 

«Έλα να της ανοίξεις τα πόδια, μου φαίνεται πως λιποθύμησε!» είπε ο πρίγκιπας στον Καρναμπώ.

«Με χτυπούσε και τον φιλούσα κλαίγοντας»

«Ο Τάταρος ήταν καλλιτέχνης και τα χτυπήματα που έπεφταν, σχημάτιζαν με τα σημάδια που άφηναν ένα καλλιγραφικό σχέδιο.
Στο κάτω μέρος της πλάτης και πάνω απ τους γλουτούς, η λέξη «πόρνη» φάνηκε ολοκάθαρα.
….με κάθε σφύριγμα της βέργας, η πλάτη ανασηκωνόταν μαλακά, ο πισινός μισάνοιγε και ο κόλπος της έχασκε άνετα, λες και μια απρόβλεπτη ηδονή ήρθε να του κάνει επίσκεψη»

Οι έντεκα χιλιάδες βέργες
Apollinaire Guilaume

Εικόνες ανόθευτες από φιοριτούρες και θόρυβο,
με σεβασμό στις ενστικτώδεις, απενοχοποιημένες ηδονές.

 

Ἀφήγηση καὶ μετάφραση τοῦ ποιήματος "Επιστολή στην Τατιάνα Γιάκοβλεβα"
Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης

Προσπαθώντας να ξεχάσει τη Λίλι Μπρικ ο Μαγιακόφσκι πήγε στο Παρίσι κι εκεί ερωτεύτηκε την Τατιάνα Γιάκοβλεβα.

Δεν είχαν τίποτα κοινό οι δύο τους. Εκείνη ανήκε στους Λευκούς και ήταν αυτοεξόριστη, λεπτή κι εκλεπτυσμένη, μεγαλωμένη με την ποίηση του Πούσκιν και του Τιούτσεφ, δεν μπορούσε να καταλάβει την αψιά ποίηση, τους οργισμένους στίχους του Μαγιακόφσκι, του ορμητικού «παγοθραυστικού» της νεαρής σοβιετικής ποίησης.

Γενικά, δεν μπορούσε να αποδεχτεί ούτε τα λόγια που της έλεγε στη σύντομη κοινή ζωής τους. Οργισμένος, παρορμητικός, πάντα κόντρα όχι μόνο στο ρεύμα μα σε όλα, άνθρωπος που ζούσε σαν να μην υπάρχει αύριο, ο Μαγιακόφσκι τρόμαζε την Τατιάνα με το ασυγκράτητο πάθος του. Δεν την συγκινούσε ούτε η σκυλίσια του αφοσίωση, δεν την γοήτευε η δόξα και η φήμη του. Η καρδιά της παρέμεινε αδιάφορη απέναντί του. Ο Μαγιακόφσκι γύρισε μόνος του στην Μόσχα, καθώς αρνήθηκε να τον ακολουθήσει.

Από αυτόν τον έρωτα απέμεινε η πίκρα και το αίσθημα του ανεκπλήρωτου στον Μαγιακόφσκι, ενώ σ’ εμάς κληροδότησε το μαγικό εκείνο ποίημα «Επιστολή στην Τατιάνα Γιάκοβλεβα».

Σ’ εκείνη απέμειναν τα λουλούδια. Ο Μαγιακόφσκι κατέθεσε όλα τα έσοδα που είχε από τις εμφανίσεις του στο Παρίσι σε μια τράπεζα, στο λογαριασμό ενός γνωστού ανθοπωλείου με την εντολή, κάθε βδομάδα 2 - 3 φορές να παραδίδουν στη Τατιάνα ανθοδέσμες από ασυνήθιστα λουλούδια, ορτανσίες, μαύρες τουλίπες, ορχιδέες και χρυσάνθεμα. Το ανθοπωλείο με ευλάβεια ακολούθησε τις εντολές του Μαγιακόφσκι και κάθε φορά έστελνε πανέμορφα μπουκέτα λουλουδιών. Ο άνθρωπος που τα παρέδιδε, κάθε φορά μπροστά στην πόρτα, παραδίδοντας τα λουλούδια έλεγε «Από τον Μαγιακόφσκι».

Το 1930 ο Μαγιακόφσκι αυτοκτόνησε. Η είδηση τη συγκλόνισε, κόντεψε να καταρρεύσει. Είχε πια συνηθίσει τις απρόσμενες εισβολές στη ζωή της, ήξερε πως παρόλο που ήταν μακριά της, έστελνε λουλούδια. Δεν έβλεπαν ο ένας τον άλλο, μα και μόνο το ότι γνώριζε πως κάπου υπάρχει ένας άνθρωπος που την αγαπάει τόσο πολύ, ήταν καθοριστικός παράγοντας στη ζωή της.
Δεν ήξερε πια πως θα ζήσει, χωρίς αυτόν τον γεμάτο τρέλα έρωτα, ενσαρκωμένο στα λουλούδια. Μόνο που η εντολή που είχε λάβει το ανθοπωλείο, δεν ανέφερε τίποτα σχετικά με το τι θα πρέπει να κάνει στην περίπτωση θανάτου του ποιητή. Έτσι, την επομένη του αγγέλματος του θανάτου του, η πόρτα χτύπησε κι ακούστηκε πάλι η φράση «Από τον Μαγιακόφσκι».
Τα λουλούδια συνέχισαν να έρχονται κατά τη δεκαετία του ’30 όταν πια είχε πεθάνει, αλλά και το 1940 όταν πια τον είχαν λησμονήσει στη Ρωσία. Στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, ο Τατιάνα κατάφερε να επιβιώσει πουλώντας στο δρόμο τα λουλούδια που συνέχισαν να έρχονται. Χάρη στις λέξεις «σ’ αγαπώ» που εξέφραζαν αυτά τα λουλούδια, σώθηκε από την πείνα.
Ήρθε η απελευθέρωση. Οι Ρώσοι μπήκαν στο Βερολίνο. Οι ανθοδέσμες συνέχιζαν να έρχονται. Έβλεπε τους ανθρώπους που έφερναν τα λουλούδια να γερνούν και να συνταξιοδοτούνται. Οι νεότεροι που αναλάμβαναν αυτή την αποστολή, ήξεραν πια πως βλέπουν ένα ζωντανό θρύλο και πάντα χαμογελώντας συνωμοτικά έλεγαν με σοβαρότητα «Από τον Μαγιακόφσκι».
Η ιστορία αυτή κυκλοφορούσε σε διάφορους κύκλους της ρωσικής διασποράς αλλά και της σοβιετικής διανόησης επί δεκαετίες. Έτσι όταν ο μηχανικός Αρκάντι Ρίβλιν βρέθηκε στο Παρίσι, θέλησε να επιβεβαιώσει την ιστορία που είχε ακούσει από την μητέρα του.

Η Τατιάνα Γιάκοβλεβα ζούσε και δέχτηκε με χαρά τον συμπατριώτη της ένα απόγευμα. Συζητούσαν για ώρα πολλή πίνοντας τσάι.

Το μικρό άνετο σπίτι της ήταν γεμάτο λουλούδια. Ο νεαρός μηχανικός δεν ένιωθε άνετα να ρωτήσει τη Τατιάνα αν ισχύουν όλα όσα λέγονται σχετικά με τον έρωτα της νιότης της. Βασανίστηκε πολύ μέσα του, μα στο τέλος δεν άντεξε και την ρώτησε αν είναι αλήθεια πως τα λουλούδια του Μαγιακόφσκι της έσωσαν τη ζωή κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μήπως ήταν ένας ακόμη αστικός μύθος; Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό τόσα χρόνια;

Η Τατιάνα του απάντησε: Πιείτε το τσάι σας, με την ησυχία σας. Δεν πιστεύω να βιάζεστε;

Λίγες στιγμές αργότερα χτύπησε το κουδούνι. Η Τατιάνα άνοιξε την πόρτα κι αντίκρισε μία μεγάλη ανθοδέσμη ιαπωνικών χρυσανθέμων. Ένας νεαρός άντρας είπε με σοβαρή φωνή: «Από τον Μαγιακόφσκι».

Από το "Σύννεφο με παντελόνια", μετάφραση Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Επιστολή στην Τατιάνα Γιάκοβλεβα

Φιλώντας τα χέρια,
ή μήπως τα χείλη,
στο τρέμουλο του κορμιού
εκείνων που κοντά μου είναι
το κόκκινο
χρώμα
των δημοκρατιών μου
πρέπει
επίσης
να πυρπολήσω.
Δεν αγαπώ
του Παρισιού τον έρωτα:
το κάθε θηλυκό
με μεταξωτά στολίστε,
θα τεντωθώ, θα λαγοκοιμηθώ,
λέγοντας –
στάσου –
στα σκυλιά
του εξαγριωμένου πόθου.
Μόνο εσύ
έχεις το ίδιο μ’ εμένα
ύψος
στάσου δίπλα μου,
σαν δύο φρύδια ταιριαστά,
κι άσε με
τούτη τη σημαντική βραδιά
να σου μιλήσω
ανθρώπινα.
Πέντε η ώρα
κι από τότε
κόπασε
των ανθρώπων
ο αδιαπέραστος θόρυβος,
νέκρωσε
η πυκνοκατοικημένη πόλη
ακούω μόνο
τον καυγά με τα σφυρίγματα
από τα τραίνα της Βαρκελώνης.
Στον μαύρο ουρανό
ξεσπούν αστραπές,
της βροντής
οι βρισιές
στον ουράνιο δράμα,-
δεν είναι η θύελλα
μα απλά
η ζήλια κινεί τα βουνά.
Τα λόγια τα κενά
μην τα πιστεύεις,
μην τρομάζεις
από τούτο το τράνταγμα,
θα χαλιναγωγήσω,
θα δαμάσω,
τα αισθήματα
των απογόνων των αριστοκρατών.
Του πάθους η ιλαρά,
με ψώρα θα περάσει,
μα με χαρά
ανήκουστη,
για πολύ
απλά για πολύ
με στίχους θα μιλάω.
Η ζήλια,
οι γυναίκες,
τα δάκρυα..
ας πάνε στα κομμάτια! –
φουσκώνουν οι αιώνες,
την εποχή του ξωτικού.
Δεν είμαι μόνος μου,
μα εγώ
ζηλεύω
τη Σοβιετική Ρωσία.
Είδα
μπαλώματα στους ώμους,
το φθισικό τους
γλείφει αναστενάζοντας.
Και λοιπόν,
δεν φταίμε εμείς –
που εκατό εκατομμύρια
ζούσαν άσχημα.
Εμείς
τώρα
είμαστε τρυφεροί μ’ αυτούς-
με τον αθλητισμό
πολλούς δεν σώζεις,
εσείς μας
χρειάζεστε στην Μόσχα,
δεν έχει πολλές μακροπόδαρες.
Δεν ήσουν εσύ αυτή,
στα χιόνια
και στον τύφο
που ‘ρθες
με τούτα τα πόδια,
εδώ
στα χάδια
να τα δείχνεις
στα δείπνα
με τους πετρελαιάδες.
Μην νομίσεις
πως μισοκλείνοντας τα μάτια απλά
κάτω από τα ευθυγραμμισμένα τόξα.
Έλα εδώ,
τράβα στο σταυροδρόμι
των μεγάλων αδέξιων χεριών μου.
Δεν θέλεις;
Μείνει και ξεχειμώνιασε
κι αυτή
την προσβολή
θα την προσθέσουμε
στον γενικό λογαριασμό.
Έτσι κι αλλιώς
κάποτε
θα σε πάρω
να φύγουμε
είτε μόνη
είτε μαζί
με το Παρίσι.​

 

Η Γυναίκα του Carl Sagan για τη σχέση της με τον γνωστό αστροφυσικό.

Όταν πέθανε ο άντρας μου, πολύς κόσμος άρχισε να με ρωτά -και ακόμα το κάνουν- εάν ο Καρλ είχε αλλάξει προς το τέλος της ζωής του τις πεποιθήσεις του για την μεταθανάτια ζωή, ενώ ήταν γνωστό ότι δεν πίστευε. Επίσης συχνά με ρωτούν αν πιστεύω ότι θα τον ξαναδώ.

Ο Καρλ αντίκρισε τον θάνατο με αμείωτο κουράγιο και ποτέ δεν βρήκε παρηγοριά σε αυταπάτες. Το τραγικό ήταν ότι γνωρίζαμε πως δεν θα ξαναδούμε ο ένας τον άλλον ποτέ. Δεν περιμένω να ξαναβρεθώ με τον Καρλ. Αλλά , το σημαντικό είναι ότι για όσο χρόνο ήμασταν μαζί , για σχεδόν είκοσι χρόνια , είχαμε απολύτως κατανοήσει πόσο σύντομη και πολύτιμη είναι η ζωή. Δεν μειώσαμε ποτέ τη σημασία του θανάτου, υποκρινόμενοι ότι δεν είναι κάτι παραπάνω από ένας τελειωτικός χωρισμός.

Κάθε στιγμή που ήμασταν ζωντανοί και ήμασταν μαζί, ήταν ένα θαύμα -όχι θαύμα με την έννοια του ανεξήγητου ή του υπερφυσικού. Ξέραμε ότι μας ευεργετούσε η τύχη… Γιατί μόνο η αγνή τύχη μπορεί να είναι τόσο γενναιόδωρη και καλή… Τόσο ώστε να μπορέσουμε να βρεθούμε οι δυό μας , όπως όμορφα έγραψε ο Καρλ , “στην απεραντοσύνη του χώρου και το μεγαλείο του χρόνου”… Τόσο ώστε να μπορέσουμε να είμαστε μαζί για είκοσι ολόκληρα χρόνια. Και αυτά τα χρόνια είναι που με συντηρούν και που είναι πολύ πιο σημαντικά. Ο τρόπος που μου φερόταν και ο τρόπος που του φερόμουν , ο τρόπος που φροντίζαμε ο ένας τον άλλον και μαζί την οικογένειά μας, όσο ζούσε . Όλα αυτά είναι ουσιαστικότερα από την ιδέα ότι κάποια μέρα θα τον ξαναδώ . Δεν πιστεύω ότι θα δω τον Καρλ ποτέ ξανά . Αλλά τον είδα . Είδαμε ο ένας τον άλλον . Βρεθήκαμε μέσα σ’αυτό τον Κόσμο , και αυτό από μόνο του είναι συναρπαστικό .“

 

Η πιο μοναχική στιγμή στη ζωή κάποιων είναι όταν βλέπουν ολόκληρο τον κόσμο τους να καταρρέει, και το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να κοιτούν αποσβολωμένοι.
Δεν είναι αυτός καθαυτός ο θρυμματισμός που σε σπάει.
Είναι η σιωπή που ακολουθεί, ο ήσυχος χώρος.
Εκεί που συνειδητοποιείς ότι δεν υπάρχει τίποτα πια που να μπορείς να σώσεις.
Κι εκείνη τη στιγμή ξέρεις ότι δεν θα είσαι ποτέ πια ο ίδιος. Αλλά και ούτε θα είσαι αυτό που έχασες.
Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, Ο Μεγάλος Γκάτσμπι