Λευκά Ψέματα

Σήμερα με αφορμή μια συζήτηση που είχα μ έναν αρκετά νεότερο συνάδελφο... Ένα εξαιρετικό παιδί, ικανότατο και ταλαντούχο, θυμήθηκα ένα ενδιαφέρον άρθρο που είχα διαβάσει πριν κανά χρόνο στο διαδίκτυο...

Είναι σωστό να λέμε «λευκά ψέματα»;
Λευκά ψέματα. Μικρές λέξεις, χαμήλωμα φωνής, ένα ακίνδυνο ή ασήμαντο ψέμα το οποίο ξεστομίζουμε για να αποφύγουμε κάποιον, για να απαλλαγούμε από μια κατάσταση ή να μην πληγώσουμε τα συναισθήματα άλλου.
Ένα λευκό ψέμα είναι ψέμα. Η μισή αλήθεια είναι ψέμα. Μια κρυμμένη αλήθεια είναι ψέμα. Ένα ψέμα από παράλειψη είναι ψέμα. Το ψέμα είναι ψέμα, και δεν αλλάζει αυτό σε καμία του μορφή. Η ψυχολογία λέει ότι ακόμη και τα λευκά ψέματα μπορούν να γυρίσουν πίσω σε εμάς μπούμερανγκ. Κάθε φορά που λες ένα λευκό ψέμα, αυτομάτως θέτεις το άτομο απέναντι σου που το ακούει στη θέση να επαναξιολογήσει πόσο αξιόπιστος -ή όχι- είσαι πραγματικά. Ίσως σε συγχωρήσει. Αυτήν τη φορά. Ίσως και ξανά στο μέλλον. Αλλά ποια η ουσία του να περνάς από το ένα ψέμα στο άλλο εφόσον η ανθρώπινη σχέση στην οποία βρίσκεται είναι υγιής; Την αλήθεια όλοι τη θέλουν, αλλά την ειλικρίνεια κανείς, και αυτό είναι γεγονός. Μα δεν υφίσταται ανθρώπινη σχέση, οποιουδήποτε είδους, αν δεν υπάρχει αλήθεια, ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη. Πως διαφορετικά θα την χτίσεις; Αν δεν έχεις την εμπιστοσύνη ως βάση, την αλήθεια πάνω από τις ευκολίες και την τιμή σου πάνω απ’ όλα, πως θα καταφέρεις να την κρατήσεις ζωντανή;
Όχι, δεν είναι σωστό να λέμε λευκά ψέματα, γιατί όπως είπαμε, το ψέμα είναι ψέμα και δεν αλλάζει σε καμία του μορφή. Έλα μωρέ, ένα αθώο ψεματάκι, πειράζει; Φυσικά και πειράζει, επειδή αυτή είναι η αρχή της αλυσίδας. Γιατί να θυσιάσεις την εμπιστοσύνη που σου έχει ένας άνθρωπος ακόμη και για ένα λευκό ψέμα; Ναι, εξαρτάται, κάποιες φορές μπορεί όντως να είναι για καλό, μα η πραγματική του γεύση και ουσία είναι εξίσου το ίδιο πικρή με ένα κανονικό ψέμα. Πρέπει να έχουμε ενσυναίσθηση και να προσέχουμε τα συναισθήματα των άλλων. Ακόμη κι αν νοιαζόμαστε όμως γι’ αυτούς και νοιάζονται κι εκείνοι για εμάς το ίδιο αυτό δε σημαίνει πως είναι το πράσινο φως για μια σειρά από λευκά ψέματα μόνο και μόνο για να φανούμε καλοί, ευγενικοί, να τους προστατέψουμε ή να τους κάνουμε να νιώσουν καλά ή για να μην μας πρήζουν. Ναι, πολλές φορές τα αθώα λευκά ψέματα παρέχουν εξίσου μια μικρή δόση αγάπης, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορούν να αποδυναμώσουν τις σχέσεις ή να προσφέρουν μια ψευδή αίσθηση ελπίδας και εμπιστοσύνης. Κάνε μια παύση στις αλήθειες και στα μικρά λευκά ψέματα που λες, εξετάζοντας προσεκτικά πότε τα χρησιμοποιείς και γιατί – κι αν είναι πραγματικά η καλύτερη απάντηση και λύση δεδομένης της ιδιαίτερης κατάστασης και της φύσης της σχέσης στην οποία βρίσκεσαι.
Τα λευκά ψέματα είναι σαν να βάζουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι, σαν να χτυπάμε τον ώμο κάποιου μην πιστεύοντας όμως στην ουσία ότι όντως θα γίνει καλά, σαν να βάζεις σελοτέιπ στη ρωγμή ενός βάζου, σαν ένα προσωρινό μούδιασμα και ευχαρίστηση που παίρνεις από τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και το τσιγάρο όταν νιώθεις πολύ χάλια ή είσαι προβληματισμένος. Πίσω απ’ όλα αυτά η πραγματικότητα είναι ακόμη εκεί και σε περιμένει, όπως και να χει, για να την αντιμετωπίσεις. Το πιο άσχημο πράγμα όταν σου λένε ψέματα είναι πως αναγνωρίζεις ότι δεν σου άξιζε η αλήθεια. Γιατί να βάλεις κάποιον σε αυτήν τη θέση ή να δέχεσαι να βρίσκεσαι εσύ στην ίδια; H ειλικρίνεια είναι η πιο σημαντική μορφή της οικειότητας. Αντί να χάσεις συνεπώς την οικειότητα αναρωτήσου πόσο ψηλά στις αξίες σου είναι η ειλικρίνεια…
Αντιγραφή από Άννα Λάζου

Προσωπικά έχω πει πολλά λευκά ή μη ψέματα στην ζωή μου... Τις συνέπειες των ψεμάτων μου, στο σύνολο τους, αργά ή γρήγορα τις πλήρωσα. Εδώ και χρόνια... Πλέον προτιμώ να πληρώνω τις συνέπειες της απόλυτης ειλικρίνειας μου, ακόμη κι αν το τίμημα είναι η απόδομησή μου... Τουλάχιστον τα έχω καλά με τον εαυτό μου ...

 

Ωραίο θέμα.
Είμαι της άποψης ότι τα μικρά λευκά ψέματα είναι απαραίτητα για την ένταξη μας στο κοινωνικό πλαίσιο. Δεν μου αρέσουν καθόλου οι άνθρωποι που στο όνομα της αλήθειας, του προσωπικού τους εγωισμού θα έλεγα, δεν νοιάζονται για το αντίκτυπο που θα έχει στον άλλο άνθρωπο η αλήθεια τους.
Και που ξέρουμε στην τελική αν η αλήθεια τους είναι η πραγματική αλήθεια και όχι μια κρίση βουτηγμένη σε δικά μας κολλήματα.

Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν μας αν η αλήθεια μας έχει πραγματικά να προσφέρει κάτι στον άλλον ή απλά θα τον πληγώσει κι αν τον πληγώσει γιατί να το κάνουμε; Για να περηφανευομαστε μετά στον εαυτό μας ότι οι ίδιοι είμαστε πάντα ειλικρινείς αδιαφορώντας για το τίμημα που μπορεί να έχει αυτό στον άλλον;

Γενικά τα αποφεύγω τα ψέματα, μην παρεξηγηθω, αλλά αντιλαμβάνομαι και πότε χρειάζονται, δηλαδή ο γνώμονας μου είναι ο άλλος και όχι μια ιδεολογία μου. Όπως αναφέρατε πολύ σωστά χρειάζεται ενσυναίσθηση. Δεν μπορώ για παράδειγμα να πω σε μια φίλη μου όταν είμαστε έξω ότι δεν της πάει αυτό που φοράει, τι να την κάνει εκείνη την στιγμή αυτή την πληροφορία; Να πάει να αλλάξει δεν μπορεί οπότε απλά θα την στεναχωρήσω. Γιατί να πω σε κάποιον ότι τον βαρέθηκα και θέλω να ξεκοψουμε, γιατί να είμαι τόσο άχαρη και να τον πληγώσω; Θα βρω μια δικαιολογία, κάτι να μετριάσει λίγο την απόρριψη.

Αυτό βέβαια ισχύει για τα μικρά λευκά ψέματα, στα σοβαρά έχω πάλι μια άλλη θεωρία, όταν κάποιος θα μου πει κάτι που του κάνει κακό, μια φίλη που για παράδειγμα είναι με έναν λάθος άνθρωπο και βασανίζεται, θα προσπαθήσω με πολύ καλό τρόπο και πότε με αγαρμπο να της δώσω μερικές ενδείξεις αλλά αν δω ότι δεν μπορεί να τα δεχτεί αυτά που της λέω θα σταματήσω επειδή θα καταλάβω ότι δεν είναι ακόμα η ώρα της να δει καθαρά τα πράγματα κι εκεί απλά θα μείνω στο να την ακούω και να την καταλαβαίνω. Όλοι έχουμε την σωστή στιγμή που έρχεται και βλέπουμε καθαρά, πριν εκείνη τη στιγμή το μόνο που χρειαζόμαστε είναι κατανόηση και όχι επίκριση. Δεν αντέχω τους ανθρώπους που θέλουν πάντα να πουν την αλήθεια χωρίς να μετράνε την κατάσταση, χωρίς να βλέπουν τον άλλον με σκοπό πολλές φορές να επιζητούν την δικαίωση, εκείνο το "στα έλεγα εγώ" και να φουσκώνουν από περηφάνεια. Προσαρμοζόμαστε ανάλογα με την περίσταση και τον άνθρωπο. Αλλιώς είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια θεωρία, σε ένα κουτάκι, οι άνθρωποι είμαστε περίπλοκοι δεν μπορεί να ταιριάζει πάντα η ίδια συνταγή σε όλους και σε όλα.

Δεν είναι εύκολο βέβαια όλο αυτό, δεν κάνω την έξυπνη, κι εγώ τώρα στα 44 μου το προσπαθώ πιο πολυ το να μην είμαι τόσο επικριτικη ειδικά με τους ανθρώπους που αγαπώ, γιατί είναι τόσο μα τόσο εύκολο να ξεφουρνιζεις μια αλήθεια από το να μάθεις να σιωπας και να αποδέχεσαι τον άλλον στο σημείο που βρίσκεται.
Είναι ωραίο πράγμα η αλήθεια, βέβαια και είναι, αλλά τη σωστή στιγμή και με τον σωστό τρόπο, άλλιως είναι ένας σκετος εγωισμός, είναι ένα εγώ ξέρω καλύτερα από εσένα και είμαι καλύτερη από εσένα. Κι αυτό δείχνει στα μάτια μου ανωριμότητα, σαν να μην έχουμε φάει και εμείς οι ίδιοι ένα σωρό φορές τα μούτρα μας από λάθος επιλογές.

 

❤️

 

Μερικές φορές ένα λευκό ψέμα μπορεί να είναι σωτήριο για τη σχέση δύο ανθρώπων και θεωρώ πως είναι και απαραίτητο να ξεστομιστει για την προστασία και των δύο,όταν γίνετε συνειδητά με καλή πρόθεση δε βλέπω γιατί να το θεωρούμε σαν ένα πρόβλημα που προκύπτει ή σαν μια δυσλειτουργία της σχέσης που κλειδωνιζει τα θεμέλια της εμπιστοσύνης και της ειλικρίνειας.

 

Ενδιαφέρουσα άποψη... Βέβαια, ατα 57 πλέον, δεν μπορώ να καταλάβω πώς τα μικρά λευκά ψέματα μπορούν να είναι απαραίτητα στην ένταξη μας στο κοινωνικό σύνολο... αλλά αυτό είναι προσωπική αδυναμία και όχι κάτι που ενδιαφέρει κάποιον άλλον.
Για να χρησιμοποιήσω τα δικά σας παραδείγματα ... Το αν πάει ή όχι ένα ρούχο σε μια φίλη σας που βγήκατε είναι άποψη βασισμένη στην προσωπική σας αισθητική , δεν είναι μια παγκόσμια αλήθεια...δεν είναι καν αλήθεια ή ψέμα ... είναι προσωπική άποψη με την οποία μπορούν να συμφωνούν κάποιοι και να διαφωνούν κάποιοι άλλοι...
Όσον αφορά στην απόρριψη .. δεν βλέπω κανέναν λόγο να μετριαστεί αλλά επίσης είναι προσωπική αντιληπτική αδυναμία.
Στο δεύτερο κομμάτι της απάντησης σας , συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό. Αλλά εδώ δεν μιλάμε για μικρά λευκά ψέματα αλλά για στρογγύλεμα της αλήθειας μέχρι ο "απέναντι" να μπορεί να την ακούσει και να την δει κυρίως στο όλον της. Προφανώς και δεν ταιριάζει η ίδια συνταγή σε όλους και σε όλα...
Επίσης θα συμφωνήσω και με τον επίλογό σας. Με μια μικρή ένασταση... η αλήθεια , τουλάχιστον έτσι όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ δεν κουνά κανένα δάκτυλο, δεν είναι επικριτική, δεν είναι εγωιστική. είναι απλώς η αλήθεια.
Για να χρησιμοποιήσω κι Εγώ αντίστοιχα παραδείγματα με τα δικά σας.(.. Κανονίζετε μ έναν φίλο/η σας που αγαπάτε, εκτιμάτε κτλ να βγείτε ... και σας πιάνει μουργέλα ή σας ήρθε καλύτερη πρόταση εξόδου...είναι προτιμότερο να "σας αφήσει χρόνους η γιαγιά σας" για δωδέκατη φορά μέσα στον χρόνο ή να πείτε ευθέως στην φίλη σας τους λόγους που αποφασίσατε να μην βγείτε;;
Είναι προτιμότερο να πείτε στην φίλη σας ..."σήμερα πνίγομαι στην δουλειά" για να αποφύγετε την συνάντηση ή το τηλεφωνικό/διαδικτυακό λαγκριντί ενώ στην πραγματικότητα το πιο δύσκολο πράγμα που έχετε να κάνετε μέσα στην μέρα είναι ν αλλάξετε πλευρό ή έχετε μια πιο ενδιαφέρουσα (κατ εσάς) συνομιλία;; ή άλλες δραστηριότητες που στην συγκεκριμένη στιγμή σας είναι πιο ενδιαφέρουσες και πιο αναγκαίες ίσως για την προσωπική σας ευεξία απ την έξοδο ή την συνομιλία με την φίλη σας;;
Προσωπική άποψη... η αλήθεια είναι λυτρωτική. Η αλήθεια πληγώνει, και όποιον την ξεστομίζει και όποιον την ακούει, λιγότερο απ το ψέμα ακόμη κι αν είναι λευκό. Μπορεί όχι άμεσα αλλά σε βάθος χρόνου...
Κάπου διάβασα και μ άρεσε "Καθαρό δεν είναι ότι επλύθη, αλλά ότι δεν ελερώθη"