Syrah's corner

Προς αποφυγή δημιουργίας πολλών μικρών νημάτων τύπου «Απόσπασμα από «Το αστείο» - Milan Kundera, 1967» , αποφάσισα ότι θα γράφω εδώ συγκεντρωτικά, αποσπάσματα λογοτεχνημάτων που κατά καιρούς διαβάζω, με αναφορά στην αντίστοιχη πηγή. Δεν τοποθετώ το νήμα στο Off Topic Discussion γιατί παρά το γεγονός πως σε μία πρώτη ανάγνωση η συνάφεια των αποσπασμάτων με τον έρωτα και το BDSM δεν γίνεται ενδεχομένως από όλους αντιληπτή, μέσα από το πρίσμα της δικής μου αισθητικής διαφαίνεται τόσο ενστικτωδώς όσο και λογικά, με απόλυτη σαφήνεια.




«Ήξερες καλά τι σημασία είχε η [...] για τη ζωή μου. Ήταν το πρώτο μεγάλο κάλεσμα μέσ’ απ’ το οποίο ο εαυτός μου φανερώθηκε πρώτα στα ίδια μου τα μάτια κι έπειτα στον κόσμο. Ήταν το μεγάλο πάθος της ζωής μου, ο έρωτας που μπροστά του όλοι άλλοι έρωτες έμοιαζαν βόρβορος πλάι σε κόκκινο κρασί, πυγολαμπίδες μπρος στο μαγικό καθρέπτη της σελήνης.»

Το απόσπασμα προέρχεται από την αποχαιρετιστήρια επιστολή* του Oscar Wilde προς το λόρδο Alfred Douglas. Εσείς τί θα βάζατε εντός των αγκυλών; Ελπίζω όχι απλώς το όνομα της αγαπημένης σας. Γράφω «ελπίζω» γιατί αμέσως μετά ο συγγραφέας συνεχίζει:

«Καταλαβαίνεις άραγε τώρα ότι η έλλειψη φαντασίας ήταν το μοναδικό πραγματικό ελλάτωμα του χαρακτήρα σου;»




(Εγκυκλοπαιδικά αναφέρω ότι η λέξη που αντικατέστησα με αγκύλες ήταν «τέχνη» - εν προκειμένω δεν έχει καμία σημασία.)

* Επίσημος τίτλος: “De profundis” (Εκ βαθέων). Πρωτότυπος τίτλος: “Epistola: in Carcere et Vinculis” («Επιστολή: Στη φυλακή και στα δεσμά») – είναι η λατινική εκδοχή του αποστολικού «Έτεροι δε εμπαιγμών και μαστίγων πείραν έλαβον, έτι δε δεσμών και φυλακής» (Προς Εβραίους 11,36)

 

Η σημασία της ελπίδας αυτής έγκειται στο ότι θα πρέπει να προσανατολιστούμε προς συμπλήρωση σε κάτι διαφορετικό από τον ανθρώπινο έρωτα; Μου είναι λίγο δύσκολο λόγω συγκυριών...

 

.... "Ήξερες καλά τι σημασία εχει το [θέατρο] για τη ζωή μου.

Ηξερες πως πανω στη σκηνη μπορω να γινω οτιδηποτε δεν θ αντεξω ποτέ να γινω στην πραγματικοτητα.

Ξερεις πως αυτο ειναι λυτρωτικο. Ξερεις πως ισοδυναμει με τον εντονοτερο οργασμο. Είναι ενας εμμεσος αν θες οργασμος, μια ευχαριστηση που κραταει κι οταν μενεις μονος με τον εαυτο σου".

Αυτα θα λεγα σε μενα σε μια εξομολογηση εκ βαθεων  

 

...φωτιά...

 

Το βρίσκω λογικότερο (όχι απαραιτήτως προτιμότερο με κριτήριο τη λογική, αλλά πιο εύκολο να εξηγηθεί με την ίδια ως εργαλείο κατανόησης) να ερωτευόμαστε ιδέες, νοήματα αν θέλεις που ενέχονται στην προβολή κάποιων ανθρώπων στο μυαλό μας.

 

Απάντηση: Syrah's corner

...μουσικη...

 

...η {ιατρικη}

 

Epistola: in Carcere et Vinculis / Oscar Wilde

Από την ίδια επιστολή του Wilde προς τον Douglas μέσα από τη φυλακή, αναφορικά με την ενοχικότητα γράφει τα εξής:

«Τα αμαρτήματα της σάρκας στερούνται ηθικής σημασίας, δεν είναι παρά ασθένειες που τις θεραπεύουν οι γιατροί, αν υποτεθεί ότι χρειάζονται γιατρειά. Μόνο οι αμαρτίες της ψυχής μπορούν να προκαλέσουν ντροπή. Ήταν αδύνατο να επιδιώξω την αθώωσή μου με τέτοιο τρόπο, θα ντρεπόμουν σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή μου. [...] Η καλοπέραση, η ευχάριστη ζωή και η επιτυχία είναι συχνά χοντροκαμωμένες κι άξεστες, αντίθετα η θλίψη διακρίνεται από ακριαία ευαισθησία. [...] Και πρέπει να τα βγάλω πέρα ολομόναχος. Δίχως την παραμικρή συνδρομή απ’ τη θρησκεία, την ηθική ή τη λογική. [...] Όταν μετανιώνει κανείς για τις εμπειρίες του υπονομεύει την εξέλιξη του.[...] γιατί αν κάποιος ντρέπεται που τιμωρήθηκε για τις πράξεις του, ειναι σαν να μην τιμωρήθηκε καθόλου. [...] Η κοινωνία διατηρεί το δικαίωμα να επιβάλλει εξουθενωτικές ποινές κι όμως ταυτόχρονα επιδεικνύει το υπέρτατο ελάττωμα της επιπολαιότητας και είναι ανίκανη να κατανοήσει τις πράξεις της. Μόλις ο τιμωρημένος εκτίσει την ποινή του, η κοινωνία τον εγκαταλείπει στη μοίρα του.
[...]O Seigneur, donnez-moi la force et le courage
De contrempler mon corps et mon coeur sans degout.* »


* Δάνειο από Μπωντλαίρ

 

Epistola: in Carcere et Vinculis / Oscar Wilde

Αναφορικά με τον πόνο και τη θλίψη (αφήνει να εννοηθεί ότι η διαφοροποίησή τους έγκειται στο ότι ο πόνος αφορά στο σώμα και η θλίψη στην ψυχή) γράφει: «[...] στο σημείο όπου μέσα στους ζοφερούς βάλτους βρίσκονται όσοι πέρασαν τη ζωή τους «σκυθρωποί στη γλυκιά αύρα» επαναλαμβάνοντας στους αιώνες τους αναστεναγμούς τους:
Tristi fummo
Nell’ aere dolce, che dal sol s’ allegra.*
[...]
Ήξερα ότι η Εκκλησία καταδικάζει την accidia (μελαγχολία, θλίψη) [...] δεν μπορούσα επίσης να καταλάβω πως ο Δάντης [...] αντιμετώπιζε με τόση σκληρότητα εκείνους που ερωτεύτηκαν τη μελαγχολία [...]. Όσο ήμουν στη φυλακή του Γουόντσγουέρθ, ήθελα να πεθάνω. Ήταν η μοναδική μου επιθυμία. [...]
Όποιος δεν έφαγε ποτέ χωμί με θλίψη,
Όποιος δεν πέρασε τις νύχτες του με δάκρυ
Προσμένοντας να ‘ρθει καινούρια αυγή –
Ακόμα δεν σας γνώρισε, ουράνιες δυνάμεις**
[...] Γιατί το μυστικό της ζωής είναι ο πόνος. Αυτός κρύβεται πίσω απ’ όλα τα πράγματατα. Από την αρχή της ζωής μας νιώθουμε τόσο έντονα τη διαφορά του γλυκού απ’ το πικρό, που αναπόφευκτα κατευθύνουμε όλς μας τις επιθυμίες στις απολαύσεις, αποζητώντας όχι απλώς «ένα δυο μήνες να φάμε απ’ την κερύθρα» αλλά να μη γευτούμε άλλη τροφή σ’ όλη μας τη ζωή, αγνωόντας στο μεταξύ πως η ψυχή μας ίσως λιμοκτονεί. [...]
Αν ο κόσμος έχει χτιστεί με θλίψη, τα χέρια που τον έχτισαν είναι χέρια αγάπης γιατί με κάνεναν άλλο τρόπο δεν θα μπορούσε η ψυχή του ανθρώπου, που για χάρη της έγινε ο κόσμος, να υψωθεί ως τις ανώτατες βαθμίδες της τελειότητας. Απολαύσεις για το όμορφο σώμα, αλλά πόνος για την όμορφη ψυχή.»

Αντιστρέφει τους ρόλους και από τη μεριά εκείνου που δεν πονά, αλλά συμπονά γράφει: «Νομίζεις πως δε θα φρόντιζα να μάθεις ότι υποφέρω μαζί σου; Πως δεν είναι μόνο τα δικά σου μάτια γεμάτα δάκρυα αλλά και τα δικά μου;»

* Αναφέρεται στηη Θεία Κωμωδία του Δάντη
** Γκαίτε

 

Epistola: in Carcere et Vinculis / Oscar Wilde

Σχετικά με την ταπεινότητα γράφει:

«Η απόλυτη ελευθερία και ταυχρόνα η απόλυτη υποταγή στην αναγκαιότητα είναι το αιώνιο παράδοξο της ανθρώπινης ζωής,
[...] διδάσκονται το μάθημα της ταπεινοφροσύνης πιο εύκολα όσοι ζουν στην ξεγνοιασιά και την άνεση, παρά εγω που αρχίζω τη μέρα μου γονατίζοντας για να σφουγγαρίσω το πάτωμα του κελιού μου. Γιατί η ζωή στη φυλακή, με τους ατέλειωτους περιορισμούς και τις στερήσεις σε κάνει να επαναστατείς. Και το τρομερό δεν είναι ότι η εξέγερση συντρίβει την καρδιά – οι καρδιές είναι πλασμένες για να συντρίβονται – αλλά ότι την κάνει σκληρή σαν πέτρα. [...] Ο εξεγερμένος δεν μπορεί να λάβει τη θεία χάρη [...] το πνεύμα της εξέγερσης υψώνει ανυπέρβλητα εμπόδια στους δρόμους της ψυχής.
[...]Πρέπει να στερηθούμε ακόμη και τα παιδιά μας. Τα γλυκά δεσμά που μας έδεναν με την ανθρωπότητα σπάζουν οριστικά.»

«Πιο πολύ από κάθε άλλο ιστορικό πρόσωπο*, ξυπνάει μέσα μας την αγάπη για το θαύμα, γενέθλιο τρόπο του ρομαντισμού. Υπάρχει κάτι σχεδόν απίστευτο στην ιδέα του νεαρού χωρικού της Γαλιλαίας που φαντάστηκε ότι μπορούσε να σηκώσει στους ώμους του τα κρίματα και τα βάσανα όχι μόνο του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος [...]. Η θλιβερή τελετή της στέψης με αγκάθια – η εξοχότερη σκηνή που κατέγραψε ποτέ η ιστορία. [...]. Και δεν υπάρχει αμφιβολία πως, αν δικαιούται μια θέση ανάμεσα στις τάξεις των ποιητών, στην ιεραρχία των εραστών κατέχει την κορυφή. [...]. Και πάνω από όλα ο Χριστός είναι ο μεγαλύτερος ατομιστής. [...] Όταν λέει ότι πρέπει να συγχωρούμε τους εχθρούς μας, δεν το λέει για το καλό των εχθρών, αλλά για το καλό το δικό μας, επειδή η αγάπη είναι πιο όμορφη από το μίσος. [...]
Και με το αισθητήριο του καλλιτέχνη για τον οποίο ο πόνος και η θλίψη είναι τα μέσα για την πραγμάτωση της αντίληψής του για το ωραίο, κατάλαβε πως μία ιδέα δεν έχει αξία αν δεν ενσαρκωθεί, αν δεν γίνει εικόνα, και ταύτισε τον εαυτό του με την εικόνα του Θλιμμένου Ανθρώπου – εικόνα που γοήτευσε και κυριάρχησε στην τέχνη όσο κανένας από τους Θεούς των Ελλήνων. [...] το πρόσωπό του κηλιδώθηκε περισσότερο από κάθε άλλο ανθρώπινο πρόσωπο [...].»

* Από αυτό το σημείο και ως το τέλος του αποσπάσματος αναφέρεται στο Χριστό

 

Re: Epistola: in Carcere et Vinculis / Oscar Wilde

Με αυτό το σημείο του Oscar Wilde συνάδει μια προηγούμενη θέση Σας ότι "όλα τα πάθη μας και οι ενεργειές μας είναι τελικά αυτοαναφορικά"...

 

Βέβαια στην περίπτωση που αυτό είναι η πραγματικότητα, να μιλάς για το ταίρι σου έτσι, δεν είναι απλά ελλιψη φαντασίας. Είναι η περίπτωση όπου η πραγματικότητα σε καλύπτει τόσο, ώστε δεν χρειάζετε να φαντάζεσαι κάτι το διαφορετικό.