Ποιητική Μνήμη

«Φαίνεται ότι υπάρχει στον εγκέφαλο μια ζώνη εντελώς ξεχωριστή που θα μπορούσε κανείς να την ονομάσει μνήμη ποιητική και που εγγράφει όλα όσα μας έχουν γοητεύσει, όλα όσα μας έχουν συγκινήσει, όλα όσα έδωσαν στη ζωή μας την ομορφιά της. Από τότε που ο Τόμας είχε γνωρίσει την Τερέζα, καμιά γυναίκα δεν είχε το δικαίωμα ν’ αφήσει σημάδια, ακόμα και τα πιο εφήμερα, σ’ αυτή τη ζώνη του εγκεφάλου του.

Η Τερέζα καταλάμβανε δεσποτικά την ποιητική του μνήμη και είχε σαρώσει κάθε ίχνος άλλης γυναίκας από εκεί. Αυτό δεν ήταν σωστό, γιατί, παραδείγματος χάριν, η κοπέλα με την οποία είχε κάνει έρωτα πάνω στο χαλί την ώρα της καταιγίδας δεν ήταν λιγότερο άξια ποίησης από την Τερέζα. Του φώναζε: «Κλείσε τα μάτια, πιάσε με απ’ τους γοφούς, σφίξε με δυνατά!» Δεν μπορούσε να υποφέρει το ότι ο Τόμας κρατούσε τα μάτια ανοιχτά, προσεκτικά και διερευνητικά την ώρα του έρωτα, και ότι το κορμί του, ελαφρά ανασηκωμένο πάνω απ’ το δικό της, δεν κολλούσε στο δέρμα της. Δεν ήθελε να την μελετάει. Ήθελε να τον παρασύρει στο κύμα της μαγείας όπου δεν μπορεί να μπει κανείς παρά μόνον με τα μάτια κλειστά. Αρνιόταν να γυρίσει μπρούμυτα, γιατί στη στάση αυτή τα κορμιά τους μόλις που θα αγγίζονταν και εκείνος θα μπορούσε να την παρατηρεί από μια απόσταση μισού μέτρου σχεδόν. Εκείνη μισούσε αυτή την απομάκρυνση. Ήθελε να γίνει ένα μαζί του. Έτσι τον διαβεβαίωνε πεισματικά, κοιτάζοντάς τον μεσ’ τα μάτια, ότι δεν ένιωθε ηδονή, παρ’ όλο που το χαλί ήταν μουσκεμένο απ’ τον οργασμό της: «Δεν ζητάω την ηδονή, ζητάω την ευτυχία, κι η ηδονή χωρίς ευτυχία δεν είναι ηδονή». Μ’ άλλα λόγια, χτυπούσε στο κιγκλίδωμα της ποιητικής του μνήμης. Το κιγκλίδωμα όμως ήταν κλειστό. Δεν υπήρχε θέση γι αυτήν στην ποιητική μνήμη του Τόμας. Δεν υπήρχε θέση γι αυτήν παρά μόνον πάνω στο χαλί…

Ο έρωτας αρχίζει με μια μεταφορά. Μ’ άλλα λόγια: ο έρωτας αρχίζει από τη στιγμή που μια γυναίκα εγγράφεται με μια από τις κουβέντες της, στην ποιητική μας μνήμη».

(Μίλαν Κούντερα, «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι»)


Ερώτηση προς άντρες: εσείς έχετε ποιητική μνήμη;

 

Δεν αρκεί μόνο η μνήμη;  

 

Αυτό που αναφέρεις Δώρα μου θυμίζει την θεωρία ότι οι άνδρες αναγνωρίζουν σαν πραγματικό έρωτα μόνο τον κεραυνοβόλο.Αν δεχτούμε την ποιητική μνήμη του Κούντερα ,ο έρωτας τότε αρχίζει έτσι και συνεχίζεται κάθε φορά που μια άλλη γυναίκα διαγράφει την προηγούμενη,παίρνοντας την θέση της στην ποιητική μνήμη του άνδρα.

 

Ετυχε να διαβαζω και γω,για δευτερη φορα αυτο τον καιρο το βιβλιο του Κουντερα,Ντορα και φτανοντας σ'αυτο τ σημειο,εκανα εναν αυτοελεγχο.
Εχει δικιο ο συγγραφεας.Θα προσθετα ισως οτι δεν ειναι η κουβεντα που εγγραφεται στην ποιητικη μνημη.Μπορει και να ειναι μια ματια,μια εκφραση,μια φωτογραφια της ψυχης αποτυπωμενη στο προσωπο μιας γυναικας οταν την παρατηρεις χωρις αυτη να σε προσεχει,με την ασπιδα κατεβασμενη.

 

Προφανώς ο Κούντερα μιλάει για κάτι πολύ συγκεκριμένο, όχι την ανθρώπινη μνήμη, που είναι γεμάτη ένα σωρό δεδομένα, όπως ιστορικές ημερομηνίες, τι έργο είδες χθες στην τηλεόραση, μαθηματικές φόρμουλες κ.ο.κ. Είναι σαφής, αναφέρεται μόνο σε αυτά που μας συγκίνησαν, μας γοήτευσαν και έδωσαν ομορφιά στη ζωή μας. Βέβαια μιλάει για μία εξιδανεικευμένη αγάπη, αφού τον σημαδεύει τόσο πολύ ώστε καμία άλλη δεν μπορεί να περάσει το «κιγκλίδωμα».

O Κούντερα διατείνεται ότι είναι δυνατόν για έναν άντρα να γεμίσει την ποιητική του μνήμη με μία γυναίκα η οποία δεν μπορεί να διαγραφεί. Αλλιώς δεν θα την ονόμαζε ποιητική μνήμη αλλά ατζέντα με πιθανά γαμίσια ή Ερωτικές ιστορίες καθημερινής τρέλας με τους τέως μου.

Όσο για τον κεραυνοβόλο έρωτα, δεν γνωρίζω αν ισχύει αυτό που είπε ο Christopher Marlowe, “Who ever loved that loved not at first sight?”

Η ερώτηση δεν αφορά τον κεραυνοβόλο έρωτα, αλλά την ύπαρξη ή μη της ποιητικής μνήμης, και την τυχόν εγγραφή εκεί, από κάποια στιγμή και μετά, μίας γυναίκας και του έρωτα προς αυτήν.

Συμφωνώ. Γι αυτό ίσως μιλούμε για «μεταφορά». Δεν είναι απαραίτητο να είναι κάτι λεκτικό, μπορεί να είναι ο τρόπος που στρίβει νευρικά με τα δάχτυλά της μια τούφα από τα μαλλιά της.

 

Από την ημέρα που η Μιμή δήλωσε ότι διαβάζει Κούντερα την χάσαμε. Την ποιητική μνήμη.

 

Εσύ συγκεκριμένα, Χάινριχ φον Κλάιστ, εξαιρείσαι από τους αποδέκτες της ερώτησής μου. Δεν έχω καμία αμφιβολία για την δική σου ποιητική μνήμη. 

 

Δεν σε καταλαβαίνω Ντόρα.

 

Τί δεν καταλαβαίνεις ακριβώς; Μήπως έχει κάποιο πρόβλημα ο σκληρός (δίσκος);

 

Δεν καταλαβαίνω πως είσαι τόσο σίγουρη για την δική μου μνήμη, την ποιητική.

 

Από τα έως τώρα λεγόμενά σου διαφάνηκε ότι έχεις ωραιότατη ποιητική μνήμη και επειδή σε θεωρώ ειλικρινή άντρα δεν είχα λόγο να αμφιβάλλω γι αυτά που λες. Ίσως έπεσα έξω στην εκτίμησή μου (όχι περί ειλικρίνειας).

Φυσικά και μπορείς να απαντήσεις στην ερώτηση, αν το επιθυμείς.

 

Εκτιμώντας πως η «ποιητική μνήμη» δεν αφορά μόνο τις γοητευτικές και όμορφες αναμνήσεις με το άλλο φύλο, πιστεύω πως δεν υπάρχει άνθρωπος (όχι μόνο άνδρας) που να μη διαθέτει.