Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

[Εμπνευσμένο από τον αγαπημένο μου Κύριο, DM]

Η αγγλική λέξη luxury εμφανίζεται για πρώτη φορά στα μέσα του 14ου αιώνα και σημαίνει «ηδυπάθεια, αμαρτωλή παράδοση στην απόλαυση». Η Λατινική λέξη σημαίνει «υπερβολή, πολυτέλεια» και προέρχεται από το luxus. Η λέξη έχασε την αρνητική της χροιά τον 17ο αιώνα, όταν η σημασία της μετατράπηκε, το 1630, στη «συνήθεια να ενδίδεις σε αυτό που είναι αποτέλεσμα επιλογής ή κοστίζει ακριβά». Η σημασία της ως «κάτι που είναι απολαυστικό ή άνετο πέρα από τις αναγκαιότητες της ζωής» είναι από το 1780. (Πηγή: Luxury | Define Luxury at Dictionary.com )

Η αρχική σημασία της πολυτέλειας ήταν συνυφασμένη με το γλίστρημα προς την αμαρτία. Η υπερβολική επιθυμία, η λαγνεία, η ακολασία, ήταν συνοδοί έννοιες της πολυτέλειας από μία Χριστιανική έποψη. Το πέρασμα στον μοντερνισμό απήλλαξε την πολυτέλεια από την αρνητική χροιά της και της προσέδωσε τον ελιτίστικο χαρακτήρα που συνδέεται με την τελειοποίηση του πνεύματος, με την εκλέπτυνση της ποιότητας ζωής και με την ικανότητα διακρίσεων, δηλαδή της καλλιέργειας της κρίσης. (Πολλές από τις ανωτέρω ιδέες αναπτύσσονται στο βιβλίο του Christopher Berry, The Idea of Luxury: A Conceptual and Historical Investigation, 1994)

Η πολυτέλεια δεν είναι σπίτι στα βόρεια προάστια, τζιπ μεγάλου κυβισμού, ακριβά πούρα, Χριστούγεννα στο Ροβανιέμι, καλοκαίρια στη Μύκονο. Η πολυτέλεια κοστίζει ακριβά, διότι δεν αγοράζεται. Σίγουρα δεν ανήκει στις κοσμικές στήλες των περιοδικών ή σε ευτελείς εκπομπές της τηλεόρασης. Η πολυτέλεια είναι αφανής. Είναι μυστηριακή. Διεγερτική. Αισθησιακή. Απλή. Σιωπηλή. Κάνει ησυχία για να ακούσει τις συγχορδίες της μυστικής της απόλαυσης. «Ένας μικρός κήπος, σύκα, λίγο τυρί και, εκτός απ’ αυτά, τρεις ή τέσσερις καλοί φίλοι – αυτό ήταν η πολυτέλεια για τον Επίκουρο» (Νίτσε).

Ο Δημοσθένης Δαββέτας, καθηγητής Αισθητικής και Φιλοσοφίας της Τέχνης, σε συνέντευξή του στο περιοδικό Επιλογές (28 Νοεμβρίου 2010), στο άρθρο «Το ‘μανιφέστο’ της πολυτέλειας», από όπου δανείστηκα τον τίτλο του νήματος, προσδιορίζει την πολυτέλεια ως «κάτι που έχει πολλά τέλη, πολλαπλούς σκοπούς. Κάτι το ιδιαίτερο, το σπάνιο, που έχει την αξία του πολυσήμαντου. Ο αγγλικός όρος ‘luxury’ προέρχεται από το λατινικό ‘lux”, το οποίο ‘κατάγεται’ από το ελληνικό ‘λούω, λούομαι από το φως’. Επομένως, ο ορισμός απέχει κατά πολύ από την επίδειξη και την εμμονή με τα ακριβά αντικείμενα. Η πολυτέλεια έχει σχέση με την αναζητούμενη ποιότητα, με την ποιότητα των επιλογών ενός υποκειμένου και με τον τρόπο χρήσης – γόνιμο, δημιουργικό και επιλεκτικό – των αντικειμένων. Άρα η πολυτέλεια χαρακτηρίζει τα αντικείμενα που αξίζει να επιλεγούν από κάποιον που έχει τη δυνατότητα να επιλέγει...Κρίση σημαίνει επιλογή».

Ένα αντικείμενο δεν είναι πολυτελές αφ’ εαυτού. Αυτός που επιλέγει προσδίδει πολυτέλεια στο αντικείμενο, καθώς το αξιολογεί υλικά, πνευματικά, αισθητικά. Η σπανιότητα του αντικειμένου που κάποιος επιλέγει αντανακλά τη δική του διαφορετικότητα, τη δική του ιδιαιτερότητα, τη δική του αξία.

Σήμερα, οι περισσότεροι άνθρωποι μιμούνται την πολυτέλεια. Δεν επιλέγουν πραγματικά αλλά μιμούνται όσους επιλέγουν, καθώς οι επιλογές δεν είναι δικές τους στην πραγματικότητα, αλλά είναι δοτές επιλογές. Πρόκειται για μία άθλια υπεροχή των αντικειμένων επί των υποκειμένων. Οι άνθρωποι άγονται και φέρονται από τα αντικείμενα, από εικόνες που επιτήδειοι έμποροι έχουν δημιουργήσει στο μυαλό τους.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τους εσωτερικούς χώρους ενός διαμερίσματος ή μίας μονοκατοικίας. Σε πόσα σπίτια έχετε πάει, όπου νιώσατε πραγματικά ότι ο ιδιοκτήτης έχει προσδώσει το ύφος της δικής του διαφορετικότητας στο περιβάλλον του; Πόσο ομοιόμορφα είναι όλα...Αν δεν είναι ομοιόμορφα, είναι φανταχτερά και θορυβώδη, άνευ αιτίας. Δείτε τα ρούχα που φορούν οι άνθρωποι. Δείτε πόσες φορούν πανάκριβα ρούχα, που είναι κυριολεκτικά για τα πανηγύρια, εκεί που ένα απλό μαύρο φόρεμα θα αρκούσε. Δείτε τα αυτοκίνητα που οδηγούν οι «επώνυμοι» κουφιοκεφαλάκηδες. Δείτε τους συντρόφους τους.

Με ποια κριτήρια αλήθεια κάποιος επιλέγει το σύντροφό του; Οι άνθρωποι στις μέρες μας έχουν πραγματικά την ικανότητα να επιλέγουν; Ή ανταποκρίνονται μόνο σε δοτές εικόνες; Ένας σύντροφος έχει καταλήξει να είναι ένα χρηστικό αντικείμενο: παρέχει image, status, απογόνους, αντίδοτο στη μοναξιά, αυνανιστική χρησιμότητα, αίσθηση επιτυχίας, αίσθηση διαφορετικότητας. Μήπως αυτό που πραγματικά αναζητούν οι άνθρωποι είναι η αίσθηση ότι επέλεξαν σοφά;

Η αξία αυτού που επιλέγουμε προέρχεται από εμάς. Από αυτό που εμείς βλέπουμε στον άλλον. Από τον χρόνο που επενδύουμε σ’ αυτόν. Από τις θυσίες που κάνουμε για το σύντροφό μας. Από τις φορές που απαρνηθήκαμε κάτι για χάρη του. Από τις φορές που νιώσαμε πληγωμένοι και δεν φύγαμε. Από τις φορές που αγωνιστήκαμε για να μη τον χάσουμε. Από τις φορές που αναγνωρίσαμε, ξανά και ξανά, τη μοναδικότητά του.

Για τον DM, πολυτέλεια είναι μία πεζοπορία στο βουνό. Πολυτέλεια είναι να μοιράζεται το γλυκό του μαζί μου. Πολυτέλεια είναι να κοιμάται με τα πόδια του τυλιγμένα γύρω στα δικά μου. Πολυτέλεια είναι να πίνει μόνος του ουίσκι στη βεράντα του, κοιτάζοντας τον Υμηττό. Πολυτέλεια είναι να μου παρέχει καθημερινά μια γωνιά για να γονατίζω. Πολυτέλεια είναι να δηλώνει οπαδός του Δόγματος και να το παραβιάζει χαμογελώντας.

Η πραγματική πολυτέλεια δεν είναι χρηστικής φύσεως. Ένα πολυτελές αντικείμενο στην κατοχή μας, αν είναι πραγματικά πολυσήμαντο, δεν μπορεί παρά να έχει μόνο μία συγκεκριμένη χρήση, συνδεδεμένη αποκλειστικά με αυτό το αντικείμενο: είναι η χρήση που δεν μπορεί να μας δώσει κανένα άλλο αντικείμενο. Είναι σπάνιο και πολύτιμο γιατί είναι μοναδικό.

Αυτό σημαίνει επιλέγω σύντροφο. Επιλέγω κάποιον που για μένα είναι αναντικατάστατος. Και αυτό, είναι πολυτέλεια.

 

Διαβάστε το βιβλίο "η θεωρία της αργόσχολης ταξης" του Βεμπλεν

 

Απάντηση: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

 

Έχω την εντύπωση ότι όλη αυτη η περιγραφική ερμηνία αυτής της λέξης δεν αναφέρεται καθόλου στις πραγματικές ιδιότητες της λέξης. Βρίσκω την ερμηνεία της καταχρηστική και βασισμένη στην απόλαυση χρήσης της ίδιας της λέξης.
Μου φαίνεται δηλαδή ότι θα ήταν αρεστό από τον Δημοσθένη Δαββέτα να αντιστοιχεί σε όλα αυτά η έννοια της πολυτέλειας και να είναι αποκομμένη από τις υλιστικές της παραπομπές. Ποιητικό μεν και περι ορέξεως ουδείς λόγος αλλά Αμφιβάλω.

 

Όμορφο κείμενο που όμως συγχέει τις έννοιες, διότι απλούστατα η ελληνική λέξη προηγείται χρονικά των αντίστοιχων αγγλικών και λατινογενών.

πολυτέλεια η [politélia] Ο27 λόγ. γεν. και πολυτελείας : 1. καθετί (αντικείμενο, υπηρεσία, χρηματικό ποσό κτλ.) που αποτελεί ή που απαιτεί δαπάνη, η οποία υπερβαίνει αισθητά τις βασικές ανάγκες, το πλαίσιο του μέσου βιοτικού επιπέδου: Zει μέσα στον πλούτο και στην ~. || όχι απαραίτητη, περιττή δαπάνη, που γίνεται κυρίως για ευχαρίστηση: Ο μισθός μου δε μου επιτρέπει πολυτέλειες. Προσφέρω στον εαυτό μου την ~ ενός ακριβού γεύματος. Είναι, σε μεγάλο βαθμό, υποκειμενικό το τι είναι ~ και τι όχι. || η γενική πολυτελείας, χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει προϊόντα, υπηρεσίες κτλ. ανώτατης κατηγορίας, με βάση την οποία διαμορφώνονται και οι τιμές τους: Είδη / προϊόντα / αντικείμενα / κατηγορία / βίλα / αυτοκίνητο / ξενοδοχείο / χαρτί πολυτελείας. Kοκότα πολυτελείας. Φόρος / φορολογία πολυτελείας, που επιβάλλεται στα είδη πολυτελείας. 2α. ο πλούτος, η μεγαλοπρέπεια: Εκπλήσσει η ~ της επίπλωσης / του διάκοσμου. β. η άνεση, η ευχέρεια, η δυνατότητα: Έχει την ~ να έχει σοφέρ / κότερο / ιδιωτικό αεροπλάνο. Δεν έχω την ~ να αρνηθώ την προσφορά του.


[λόγ. < αρχ. πολυτέλεια `σπατάλη, μεγαλοπρέπεια΄ σημδ. γαλλ. luxe]

 

Απάντηση: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

Λιαν ενδιαφέρον και ουσιώδες αυτό που γράφεις, αλλά εντελώς περιττό να γράφεται οπουδήποτε με περιγραφή παλαιότατου διδασκαλείου σε επίπεδο χρηστομάθειας και μάλλον και με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Το γιατί είναι περιττό θα το αντιληφθείς αμέσως αν ξαναδιαβάσεις σαν αναγνώστρια αυτό που έγραψες σαν να το διάβαζες πρώτη φορά.
Είναι ενδιαφερον επίσης που θέλεις να μοιραστείς κάτι που μαθαίνεις ή που έλκεσαι από την διαδικασία προσέγγισής του, αλλά λίαν επικίνδυνο όταν επικοινωνείται από το στάδιο της αντίληψης, ύποπτο από το σταδιο της κατανόησης, περιττό όταν βιωθεί.
Μια τέτοια περιγραφή ΔΕΝ μπορεί να αποτελέσει έναυσμα._

 

Απάντηση: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

Αν κάπου μέσα στο κείμενο ελλοχεύει η έννοια του μανιφέστου
τότε η μόνη περίπτωση που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί θα ήταν ως εξής:
Το μανιφέστο της φιλαυτίας.
Είναι γοητευτικό όταν κάποιος ακκίζεται δια του γραπτού λόγου.
Για τον ίδιο.
Μάλλον άχαρο για τους υπόλοιπους.
Ειδικά όταν για να επιτευχθεί ο ακκισμός του συγγραφέως
πρέπει ο αναγνώστης να σκίσει το Απολυτήριο Γυμνασίου.
Σήμερα μάθαμε πως απόλαυση, ανάγκη και πολυτέλεια είναι συνώνυμα.

Μιας και γίνεται λόγος για τον Υμηττό στο κείμενο
μπορεί αύριο να μάθουμε ότι και ο ήλιος δύει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ποτέ δεν ξέρεις.


Υ.Γ.
Ενδιαφέρουσα η νέα διάσταση προσωπικής εμπειρίας που επίσης μάθαμε.
Αυτή της κατάθεσής της κατ’ ερμηνείαν τρίτου.
Εκτός αν πρόκειται για υπαγόρευση, οπότε και ανακαλώ.

 

Σ' ευχαριστώ για την παραπομπή στο βιβλίο, φιλομαθή Κορνήλιε. Ακούγεται ενδιαφέρον. Σε μία πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο, βρήκα τα εξής σχετικά με το βιβλίο:

«Η θεωρία της αργόσχολης τάξης» το πρώτο και πιο γνωστό έργο του Θορστάιν Βέμπλεν, αμφισβητεί τα πρότυπα συμπεριφοράς του ανθρώπου και με καταλυτική σάτιρα ξεσκεπάζει την κενότητα του γούστου, της εκπαίδευσης, του ντυσίματος και της κουλτούρας.

Σύμφωνα με τον Βεμπλέν η αργόσχολη τάξη καθορίζει τα πρότυπα που ακολουθούνται από κάθε τάξη στην κοινωνία. Το διακριτικό έμβλημα για τη συμμετοχή στην αργόσχολη τάξη είναι η απαλλαγή από τον παραγωγικό μόχθο και το σημάδι της επιτυχίας είναι η «περίοπτη κατανάλωση» - όρος που επινοήθηκε από τον Βεμπλέν για τις δαπάνες που γίνονται για χάρη γοήτρου. (Πηγή: ΒΙΒΛΙΟ:Η θεωρία της αργόσχολης τάξης, Θορστάιν Βέμπλεν,Κάλβος,Κοινωνικές επιστήμες (γ.. )

Θα συμφωνήσω με το εισαγωγικό αυτό σημείωμα. Ο τρόπος χρήσης ενός αντικειμένου, σημαντική παράμετρος της πολυτέλειας, όπως φανερώνει και η ετυμολογία της ελληνικής λέξης "πολυτέλεια" - κάτι που έχει πολλά τέλη, το πολυσήμαντο, όπως λέει και ο αγαπητός Δαββέτας - έχει να κάνει με τη γονιμότητα, δημιουργικότητα και επιλεκτικότητα των χρήσεων. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται ο κύριος καθηγητής. Δεν είδα κάποιον αντίλογο στις τοποθετήσεις των συμφορουμιτών. Ίσως ένα παράδειγμα βοηθήσει. Εάν ακολουθήσουμε το γούστο της σημερινής αργόσχολης τάξης, θα επιλέξουμε φιλετάκια αλά κρεμ με μανιτάρια, εντελώς άνοστα φυσικά, σε ακριβό εστιατόριο όπου επικρατεί η ανοησία. Εάν επιλέξουμε την πολυτέλεια που "κοστίζει ακριβά, διότι δεν αγοράζεται", θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι η μέγιστη πολυτέλεια είναι τα γεμιστά κολοκυθάκια της μαμάς μας (ή αντίστοιχα, τα σμυρναίικα σουτζουκάκια, το σπεντζοφάι, μακαρόνια με κυμά ή και χτυπητό αυγό με κακάο - το λεγόμενο τσικολάτο). Αυτή ακριβώς είναι η κεντρική ιδέα του νήματός μου.

Eπεκτείνω την κεντρική ιδέα περί πολυτέλειας (η οποία συνήθως επικεντρώνεται στο φαγητό, στο οίκημα, στο όχημα μεταφοράς και στα αντικείμενα του περιβάλλοντός μας) και στις σχέσεις μας, και δη τις μπιντιεσεμικές. Πρόκειται για προσωπική εμπειρία και μπορώ να επικεντρωθώ σε ότι επιθυμώ εγώ. Ελπίζω να μην έχει κανείς αντίρρηση και να μου επιτρέψετε να διδάσκομαι από τις εμπειρίες μου αυτό που διδάσκομαι και να το μοιράζομαι με όσους θέλουν να το ακούσουν. Εάν κάποιος εξ υμών πιστεύει ότι "ουδείς αναντικατάστατος", μπορεί να καταθέσει με ποιον τρόπο αυτό αποτελεί έναν τρόπο διαβίωσης που δικαιούται να αποκαλείται πολυτελής.

Πιστεύεις ότι οι ιδιότητες της λέξης "πολυτέλεια" δεν έχουν σχέση με την προσωπική καλλιέργεια και την επιλογή; Μπορούμε πραγματικά να ΑΓΟΡΑΣΟΥΜΕ την πολυτέλεια; Γιατί είναι καταχρηστική η ερμηνεία της πολυτέλειας; Δεν συμφωνείς ότι είναι κάτι που μπορούν να επιλέξουν και να αποκτήσουν μόνο λίγοι και μόνο όσοι καταβάλλουν το υπέρογκο τίμημα;(που είπαμε, δεν μετριέται σε Ευρώ). Πόσο θα πλήρωνες για τα κολοκυθάκια της μάνας σου; Φτιαγμένα με όλη της την αγάπη; Αν αυτό δεν είναι πολυτέλεια, τότε κι εγώ δεν ξέρω τί είναι.

Όχι. Δεν το αποκόπτει από την ύλη. Αποκόπτει όμως το τίμημα από την ύλη. Πιστεύω ότι πράττει ορθώς. Μήπως είμαι υπέρμετρα ρομαντική;

Δεν βλέπω τί σχέση έχει το ότι προηγείται η ελληνική λέξη, ούτε σε τί βλάπτει η ανάλυση του luxury. Το "πολυσήμαντο" δεν σε κάλυψε; Δεν μπορούσα να παρακάμψω το "λούω στο φως" του lux, ήταν μπαμ στην καρδιά της ερμηνείας του όρου, σύμφωνα με την άποψη του Δαββέτα, την οποία επικροτώ.

Δεν βρίσκω καμία φιλαυτία στο κείμενο που παρέθεσα περί πολυτελείας. Αντιθέτως, βρίσκω πάντα τεράστιες δόσεις φιλαυτίας στα ποστ σου. Ο λόγος γι αυτό είναι ότι αντί να συμφωνείς ή να διαφωνείς με βάση τη βία της λογικής, αναλώνεσαι σε υποκειμενικές κρίσεις, λες και αρκεί η περσόνα για να στηρίξει ένα επιχείρημα. Δεν αρκεί. Κάτι παρόμοιo κάνει και ο cad και υπονομεύει ο ίδιος τις γνώσεις του και τις σκέψεις του.

Αυτό που έμαθαν όσοι διάβασαν προσεκτικά είναι ότι το να ζούμε πολυτελώς εξαρτάται από το αν πληρώνουμε το τίμημα, το οποίο είναι υπέρογκο, ειλικρινά. Οι περισσότεροι άνθρωποι ζούνε συμπαθητικά και βολεύονται στο περίπου, με όποιον καλύπτει τις ανάγκες τους. Αν φύγει αυτός, απλά θα βρουν άλλον. Κι εγώ τα έλεγα αυτά κάποτε, αλλά πάει πολύς καιρός από τότε...

Η αναφορά στον Υμηττό έχει να κάνει με την τοποθεσία της κατοικίας του DM. Προς τί το σχόλιό σου επομένως; Δεν βλάπτει σε κάτι την αρτιότητα της τοποθέτησής μου, κατά την άποψή μου. Η επιχειρηματολογία θα αρκούσε. Μπορώ να σκεφτώ εκ του προχείρου τουλάχιστον 5 αιτίες που δεν θα λειτουργούσε μία τόσο ελιτίστικη θέαση της πολυτέλειας. Παρόλα αυτά, αυτή είναι η θέση μου και εμμένω σ' αυτήν.

Ποτέ κανένας δεν διανοήθηκε καν να μου υπαγορεύσει κάποιο κείμενο, προφανώς επειδή οι περισσότεροι εχέφρονες άνθρωποι κατανοούν ότι αν το κάνουν θα πάρουν τ' αρχίδια τους. Αντιθέτως, έχω προσωπικά υπαγορεύσει απειράριθμα κείμενα, στην εικοσαετή μου καριέρα ως καθηγήτρια.

Μανιφέστο: γραπτή διακήρυξη πολιτικού, κοινωνικού ή καλλιτεχνικού περιεχομένου, όπου αναφέρονται οι βασικές αρχές ενός κινήματος ή εκφράζονται διαμαρτυρίες για μια δύσκολη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί (Πηγή: μανιφέστο - Βικιλεξικό )

Διαμαρτύρομαι έντονα για τον κενό, μη απολαυστικό, μιμητικό και καθόλου επιλεκτικό τρόπο με τον οποίο ζει ο μέσος πολίτης μίας οποιασδήποτε χώρας του Δυτικού κόσμου. Προτείνω έναν απόλυτα και τρομακτικά πολυτελή τρόπο διαβίωσης, ο οποίος βασίζεται σε αμιγώς υποκειμενικά κριτήρια, κριτήρια όπως αυτό του Επίκουρου.

 

Απάντηση: Re: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

Έχω την εντύπωση ότι, η λέξη πολυτέλεια συνδέεται με την σπανιότητα εκτός από την ύλιστική της όψη.

To φαγητό της μητέρας μου είναι ανεκτίμητο αλλά δεν είναι πολυτελές. Η παρουσία της πολύτιμη αλλά όχι πολυτελής. Το να την έχω ακόμα στη ζωή μου υγιέστατη και να μπορώ να μοιράζομαι στιγμές μαζί της, ίσως μπορεί να θεωρηθεί πολυτέλεια συγκριτικά με τα ποσοστά θνησιμότητας της ηλικίας της. Θα επανέλθω όμως ακριβολογώντας (εντός των δυνατοτήτων μου) μόλις ψάξω το λεξικό μου γιατί δεν εμπιστεύομαι ούτε τα νεότερα ούτε τα internetικά λεξικά.

Πιθανόν όχι.
Για να καταλάβω, Παραδείγματος χάριν, Κάνει μία ανατίμηση των υλικών αγαθών και των πράξεων ορίζοντας το πικ νικ με τις ελιές ως πολυτέλεια ύλης, στιγμών και χρόνου? Όλα αυτά νομίζω μπορούν να οριστούν ως πολύτιμα αλλά όχι ως πολυτελή. Εκτός αν ο χρόνος , οι ελιές και η ελευθερία να κινείσαι σε όποιο χώρο θέλεις, γίνει κάτι εξαιρετικά σπάνιο. Δεν είμαι σίγουρη. Επειδή όμως η γλώσσα δεν είναι ο τομέας μου θα το ψάξω καλύτερα και θα επανέλθω.  

 

Όπως είπα, βρίσκω το κείμενο πολύ όμορφο. Κατά τη δική μου ανάγνωση, μιλά για τις μικρές, καθημερινές απολαύσεις της ζωής και κυρίως για την ικανότητα να μετατρέπουμε τέτοιες συνηθισμένες στιγμές σε πολύτιμες κι αξιομνημόνευτες. Κάπως έτσι θα το τιτλοφορούσα αν ήμουν ο συγγραφέας του.

Ούτε κι η αυτοαναφορικότητα μ’ ενοχλεί. Υποπτεύομαι περισσότερο αυτούς που μιλάνε για λογαριασμό των άλλων παρά αυτούς που μιλάνε για τον εαυτό τους, αρκεί να το κάνουν μ’ ειλικρίνεια κι αντικειμενικότητα.

Η μοναδική μου ένσταση αφορά την ακριβόλογη χρήση των λέξεων. Όταν λοιπόν ένας όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση αλλά και την ακριβώς αντίθετη της, τότε δημιουργείται μια ορισμένη σύγχυση. Πολυτέλεια δεν σημαίνει καλό γούστο. Αν πω «μια πολυτελής κατοικία», τι θα καταλάβετε; Μια βίλα στην Εκάλη ή το προσφυγικό της γιαγιάς μου; Κι ας ήταν νοικοκυρά και χρυσοχέρα και καπάτσα η γιαγιά, πολυτέλεια δεν γνώρισε. Δεν της έλειπε το καλό γούστο, τα υλικά μέσα της έλειπαν. Το να εξομοιώνεται λοιπόν η παράγκα με την έπαυλη και το χαβιάρι με τον ταραμά, μου φαίνεται χμ… πώς να το πω;… ταξικά ύποπτο;

 

Η άποψή μου είναι ότι πρόκειται περί αληθινής πολυτέλειας, σε αντιδιαστολή με τις κακόγουστες, μιμητικές επιλογές όσων επιθυμούν να προσεγγίσουν την πολυτέλεια και ανοίγουν το μανιουάλι του Ζαμπούνη.

Τί το ψάχνεις; Αν ρίξεις μια ματιά σε μία οποιαδήποτε ημέρα σου, θα τη βρεις να βρίθει μικρών απίστευτων σπάνιων πολύτιμων ΑΠΟΚΤΗΜΑΤΩΝ. Πολυτέλεια - σύμφωνα με το ανωτέρω μανιφέστο - αυτό σημαίνει: αποκτώ αυτό που επιθυμώ γιατί κατ' αρχάς ξέρω τί να επιθυμήσω. Μην μου πεις ότι τις σκέψεις σου και το σθένος σου και την ικανότητά σου να συνδιαλλέγεσαι με ηπιότητα και κατανόηση και την φιλικότητά σου και τις μουσικές που έχεις την τιμή να ακούς και τα βιβλία που ανοίγεις για να διαβάσεις και τις σχέσεις που έχεις αποκτήσει και όσα γεμίζουν τη ζωή σου, τα ψώνισες από το σούπερ μάρκετ. Τα απέκτησες και μάλιστα τα απέκτησες δύσκολα. Είσαι ένας πλούσιος άνθρωπος, vautrin, κάτι που έχουν αντιληφθεί πολλοί εδώ μέσα.

Αν ήμουν στη θέση σου δεν θα ησχολούμην διόλου με το πώς καταλαβαίνουν οι πληβείοι την έννοια "πολυτέλεια" (εάν ήταν ακόμη εδώ ο underherfeet, θα τους αποκαλούσα πλέμπα, για να τον τσατίσω...) 

Ορθά κατάλαβες. Αυτό ακριβώς λέει το μανιφέστο. Λέει ότι αποτελεί πολυτέλεια ο τόσος πλούτος. Ορίζει επομένως τον πλούτο με νέα κριτήρια, ιδίως εν μέσω μαζικών αποπροσανατολιστικών επιρροών. Ο ορισμός βέβαια είναι τόσο φλου, που μπορεί ο οποιοσδήποτε πολύτεκνος θυρωρός να θεωρείται άρχοντας - πράγμα που προσωπικά με ενθουσιάζει.

 

Απάντηση: Re: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

Δεν έχω βρει ακόμα χρόνο για το λεξικό μου αλλά η βασική μου ερώτηση είναι, για ποιο λόγο να ανακατασκευάσουμε την έννοια μίας λέξης εμπλουτίζοντας την ή διευρύνοντας την, αφού η ελληνική γλώσσα είναι τόσο πλούσια που μπορούμε να είμαστε ακριβείς, κυριολεκτώντας με την χρήση μίας, (αλλά της) σωστής λέξης και επίσης δίνει την δυνατότητα της γλωσσοπλαστικής?

Μήπως αυτό δείχνει έναν διακαή πόθο .... ή μία τάση να αποκτήσουμε αυτό που δεν έχουμε και θα θέλαμε , χωρίς να θέλουμε να καταβάλουμε το αντίστοιχο ...αντίτιμο?

Το να κόβουμε και να ράβουμε στα μέτρα μας τις έννοιες των λέξεων είναι μία τάση της τελευταίας 30ετίας, (βασισμένη στα καταστροφικά αποτελέσματα της έκπτωσης του εκπαιδευτικού συστήματος), που έχει αποδειχτεί ότι έχει καταστροφικά αποτελέσματα, μια που συνεπάγεται κόψιμο και ράψιμο του λόγου, δηλαδή της λογικής και της κριτικής σκέψης..

 

Απάντηση: Το Μανιφέστο της Πολυτέλειας

 

Δεν διαφωνώ με την επέκταση του όρου. Ήδη θεωρώ ότι χρησιμοποιείται με ευρύτερες σημασίες εφόσον είναι σχετική και όχι απόλυτη έννοια.

Αυτό που συμβαίνει, στην τρέχουσα αντίληψη του όρου είναι να θεωρείται πολυτέλεια η κάλυψη αναγκών του επόμενου σκαλιού της πυραμίδας του Maslow όταν οι προηγούμενες, ειδικά οι δυο πρώτες, δεν είναι πλήρως καλυμμένες και εξασφαλισμένες.
Πχ ακόμη και η δημιουργία οικογένειας (3ο σκαλί) μπορεί να θεωρηθεί πολυτέλεια για κάποιον και να απορριφθεί ως άμεσος στόχος, όταν δεν έχει καλυφθεί και εξασφαλιστεί ο τρόπος για προσωπική ικανοποιητική επιβίωση(1ο και 2ο σκαλί). Είναι κάτι που το συναντάμε συχνά πια στην γενιά των 600 €.

Επίσης όταν ξοδεύονται οποιοιδήποτε πόροι (οι οποίοι είναι πεπερασμένοι) που προορίζονται για να καλύψουν ανάγκες προηγούμενου σκαλιού.
Πχ Μια εκδρομή μπορεί να θεωρηθεί πολυτέλεια όταν ο χρόνος που χρειάζεται να της αφιερωθεί (ξοδευτεί) θα όφειλε τυπικά να αποδοθεί στην εργασία και την κάλυψη των προς επιβίωση.

Με πολυτέλεια ζουν όλοι αυτοί (εμείς) που ο τρόπος που ξοδεύουν ότι μπορεί να ξοδευτεί (χρόνος, κόπος, αντοχές, πόνος, ασφάλεια, κλπ) αδιαφορεί για το σχήμα και τη σταθερότητα της πυραμίδας.

Οι περισσότεροι που βιώνουν το bdsm λίγο σοβαρά και δεν είναι αργόσχολοι μεγαλοαστοί (που ούτε κι αυτό επαρκεί ως προϋπόθεση) ώστε να τους περισσεύουν κάθε είδους πόροι, ζουν μέσα σ αυτήν την (σχετική και αυτοαναφορική εν πολλοίς) πολυτέλεια.


Αυτό λοιπόν που νομίζω ότι ενοχλεί, αν ενοχλεί, στο συγκεκριμένο νήμα είναι το τελευταίο που ανέφερα. Φέρνοντας την πολυτέλεια ως νέα έννοια μοιάζει να αμφισβητείς και να ακυρώνεις τη δική μας την συνειδητά αποκτημένη με πολύ κόπο και πόνο πολυτέλεια.

(με ένα τέτοιο τρόπο διαβάσματος, τον συγκριτικό δράσεων εαυτού και υπολοίπων, το νήμα σου φέρνει κάτι από το σύγχρονο του που ανοίχτηκε από τον Perri, ο οποίος σταθερά αμφισβητεί και ακυρώνει ότι δεν έχει πέσει στην άμεση αντίληψη του και δεν είναι ακριβώς όμοιο με τη δική του εμπειρία ώστε να λάβει την έγκριση του)

---------- Post added at 12:20 ---------- Previous post was at 12:03 ----------

Θα πρέπει να ξεχωρίσουμε δυο πράγματα: τη δράση της φαντασίας που αναζητεί ομοιότητες και την δράση της κρίσης που αναζητεί διαφορές. (ορολογία κατά Kant)

Η dora ως καλλιτεχνική φύση έχει πολύ από το πρώτο και γι αυτό μεγαλώνει τις έννοιες που χρησιμοποιεί, ενώ εσύ από ότι φαίνεται, πολύ από το δεύτερο γι αυτό αναζητάς τα όρια και τη σαφήνεια.

Δεν νομίζω ότι η τάση της αυτή έχει καθόλου να κάνει με την σύγχρονη παιδεία, για την οποία δεν έχω άποψη και δη συγκριτική με την προγενέστερη.