Αθεράπευτα ειλικρινής

Προσωπικά, αν δεν αντέχει ο απέναντι την δική μου ειλικρίνεια-οπτική, χωρίζουν οι δρόμοι μας.

 

Κατανοητό και αναμενόμενο σαν απάντηση αλλά υπερβολικά απόλυτο σε κάποιες περιπτώσεις. Δεν είναι όλες οι ανθρώπινες σχέσεις τόσο αναλώσιμες.

 

Αθεραπευτα ειλικρινης σημερα χθες κ αυριο=αθεραπευτα ρομαντικος, δλδ χαμενος απο χερι. Αλλα δε μας νοιαζει κ συνεχιζουμε σα να μη τρεχει τπτ!
 

 

Αναλώσιμο είναι για μένα το ψεύτικο.
Μπαίνουμε όμως σε αμπελοφιλοσοφίες τις οποίες δεν έχω τον χρόνο να συντηρήσω. Ο καθένας κάνει τις επιλογές του και πλερώνει και τις συνέπειες.

 

Αναδημοσίευση κειμένου που γράφτηκε προ τετραετίας:


Ανάμεσα σε τόσους φιλαλήθεις συνομιλητές, αισθάνομαι σαν τη μύγα μες στο γάλα, εντούτοις νιώθω την ιερά υποχρέωση να πλέξω το εγκώμιο του ψέματος αποδίδοντάς του, ως νέος Όρσον Γουέλς, τις τιμές που του πρέπουν. Θα επιχειρήσω όμως κάτι πρωτότυπο, καθώς δεν αντιλαμβάνομαι το ψέμα και την αλήθεια ως δύο διαμετρικά αντιθετικές έννοιες αλλά μάλλον ως συμπληρωματικές αρετές που μόνον συνδυαζόμενες μπορούν να επιφέρουν μια κάποια ισορροπία.








Το ψέμα είναι δημιουργικό, η αλήθεια παθητική. Απλώς υπάρχει εκεί έξω και περιμένει να την παρατηρήσεις και να την αναγνωρίσεις, άρα το μέγιστο που απαιτεί από τον κοινωνό της, είναι παρατηρητικότητα κι ίσως και τόλμη στην έκφραση της. Αντίθετα το ψέμα είναι κάτι που δημιουργείς από μόνος σου, συνεπώς ακονίζει πολύ περισσότερα ταλέντα: φαντασία, συνδυαστικότητα, γερή μνήμη, δημιουργικότητα, πρωτοτυπία, ηθοποιία, πειθώ. Δεν είναι τυχαίο πως το ψέμα βρίσκεται στον πυρήνα της καλλιτεχνικής δημιουργίας ενώ η αναζήτηση της αλήθειας αποτελεί τον διακηρυγμένο στόχο της επιστήμης.






Η ξεκαρδιστική αυτή κωμωδία περιγράφει με τον πιο παραστατικό τρόπο το κοινωνικό χάος που με μαθηματική ακρίβεια θα προέκυπτε αν τυχόν οι άνθρωποι υποχρεώνονταν μαγικώ τω τρόπω να λένε την αλήθεια σε όλες τις περιστάσεις. Αν η ειλικρίνεια είναι απαραίτητη για μια στοιχειώδη επικοινωνία και συνεννόηση μεταξύ των ατόμων, το ψέμα είναι εξίσου αναγκαίο για την ομαλή κοινωνική συμβίωση. Τι θα συνέβαινε λόγου χάρη αν όλοι εκφράζαμε αφτιασίδωτα τα αληθινά μας αισθήματα προς όσους απεχθανόμαστε; Πόλεμος. όλων εναντίον όλων. Οπότε χαμογελάμε στον εργοδότη, την προϊσταμένη, την πεθερά ή τον τροχονόμο κι ούτε γάτα ούτε ζημιά.



Το να λες αλήθειες ανάμικτες με ψέματα δεν συνιστά απαραιτήτως υποτίμηση της νοημοσύνης του άλλου, αντίθετα συχνά είναι ο μόνος τρόπος να τσεκάρεις την ευφυΐα του συνομιλητή σου. Έτσι, είναι φυσιολογικό να σέβεσαι όσους αποδεικνύονται ανθεκτικοί στο παραμύθιασμα και να βλέπεις με καχυποψία όσους γοητεύονται από φούμαρα, πρώτα όμως πρέπει να τους δοκιμάσεις. Επειδή το ψέμα έχει χειριστική δύναμη, αυτό είναι επίσης κι ένα αλάνθαστο πολιτικό κριτήριο. Πως θα χαρακτηρίζατε για παράδειγμα όσους πιστεύουν τις προεκλογικές εξαγγελίες των υποψηφίων;


Δεν υπονοώ διόλου πως οι εύπιστοι άνθρωποι είναι συνάμα και βλάκες, κάτι άλλο ισχυρίζομαι: πως τόσο η αλήθεια όσο και το ψέμα αντιστοιχούν σε θεμελιώδη χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ανθρώπινης ύπαρξης. Η αλήθεια ανταποκρίνεται στην ηθικότητα και στη δίψα του είδους μας για μάθηση και γνώση, ενώ το ψέμα, με την παρηγορητική του λειτουργία, υπηρετεί την φαντασία και την προσαρμοστικότητα. Δεν μπορούμε να ζήσουμε αποκομμένοι από το πραγματικό, αλλά δεν μπορούμε να ευτυχήσουμε δίχως να μπολιάσουμε την πραγματικότητα με ένα κλαδάκι από το φαντασιακό και τα ζωτικά του ψέματα. Εσείς τι προτιμάτε; Ντοκυμαντέρ και ειδήσεις ή ταινίες με σενάριο;


Συνεπής με τα ανωτέρω, ψευδολογώ συστηματικά, όσο συχνά λέω κι αλήθειες. Άλλες φορές πάλι γύρω από ένα κουκούτσι αληθινών γεγονότων, τυλίγω μια φλούδα υπερβολών και μυθοπλασίας. αυτή είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος. Καλλιεργώ συνειδητά κι επίπονα την τέχνη του παραμυθά. Προσοχή όμως, δεν το κάνω για να μην πληγώσω τα αισθήματα των άλλων, ο κυνισμός μου μ' υποχρεώνει να παραδεχθώ πως αποσκοπώ σε ίδιον όφελος. Ψεύδομαι στον έρωτα και στον πόλεμο, και τώρα έχουμε κι απ' τα δύο. Ψεύδομαι επειδή γνωρίζω πως κι οι άλλοι ψεύδονται όταν λένε πως αντέχουν κι επιθυμούν την αλήθεια. Ψεύδομαι επειδή ξέρω πως πρέπει να παινέψω την ομορφιά των χειλιών της αν θέλω να έχω μια ελπίδα να τα γευτώ, ψεύδομαι επειδή αν της έλεγα τι θα ήθελα πραγματικά να κάνω μ' αυτά τα χείλη θα τα άνοιγε για να με διαολοστείλει. Η επιθυμία πάντα εκφράζεται συγκαλυμμένη.



Βέβαια, ίσως τώρα ν' αναρωτιέστε:
«Είναι ειλικρινής όταν λέει πως ψεύδεται; Ποιος ψεύτης παραδέχεται τα ψέματά του; Και γιατί να κάνει κάτι τέτοιο;»
Αν αισθάνεστε μπερδεμένοι απ' αυτή την αντίφαση, τότε το σχόλιο πέτυχε τον σκοπό του.

 

Πως χαλάς την σχέση σου με το να την παρουσιάζεις ως έχει για εσένα και όχι ως θέλει το άλλο μέλος;

Αν ενοούσε θα διαλυθεί η σχέση τότε έρχεται το ερώτημα, τι είδους σχέσεις θέλουμε να έχουμε. Βασισμένες στον εαυτό μας και στην πραγματικότητα μας; στο άλλο μέλος και τη δική του πραγματικότητα; ή στο σύνολο αληθειων που προκύπτει απο την ειλικρινή αλληλεπίδραση και των δύο; αka πραγματικότητα της σχέσης;

 

Γι'αυτό ανέφερα παραπάνω πως είμαι πλέον εναντίον της συναισθηματικής ειλικρίνειας. Γιατί αλλιώς τα λέω εγώ κι αλλιώς τα αντιλαμβάνεται ο απέναντι. Κοινώς στην πραγματικότητα την ίδια σχέση θέλουμε. Υπάρχει όμως πρόβλημα στην μετάφραση. Γιατί ο ανασφαλής άνθρωπος θα ακούσει αυτό που εγώ του λέω με αστείρευτη αγάπη, με τον δικό του ανασφαλή τρόπο.

Δεν θυμάμαι που το έχω διαβάσει (νομίζω στο "Ο δρόμος της συνάντησης" του Χ.Μπουκαι αλλά μπορεί και να κάνω λάθος) ότι οι άνθρωποι επικοινωνούμε με 2 διαφορετικές γλώσσες όταν πρόκειται για τα αισθήματα μας. Με άλλη γλώσσα εκφραζόμαστε και άλλη γλώσσα κατανοούμε. Ακούγεται λίγο περίεργο αλλά προσωπικά ταυτίστηκα με την συγκεκριμένη άποψη. Για να γίνει πιο κατανοητό έδινε απλοικά παραδείγματα του τύπου : Μιλάω αγγλικά αλλά αντιλαμβάνομαι ελληνικά. Αν μου μιλήσεις αγγλικά δεν θα καταλάβω τίποτα. (?!) Δεν ξέρω κατά πόσο γίνομαι κατανοητός αλλά αυτός είναι και ο λόγος που πλέον αποφεύγω αυτού του είδους την ειλικρίνεια. Όχι γιατί θέλω διαφορετικά πράγματα από την σύντροφο για την σχέση μας. Αλλά γιατί είναι ανούσιο να της μιλάω στην γλώσσα μου. Προτιμότερο να προσπαθήσω να κατανοήσω την δική της γλώσσα σιγά σιγά και αυτή την δικιά μου φυσικά. Κι αν αυτό δεν βγάζει πουθενά....εεεε τότε ας μιλήσουμε τη γλώσσα του σώματος... 

 

Και πολύ σωστά ...ΑΛΛΑ ...για την δική σου οπτική. Για κάποιου αλλου την οπτική μπορει να παραμένει αγένεια.

 

Η αλήθεια είναι σχεδόν πάντα υποκειμενική και φιλτραρισμένη από το κάθε άτομο ξεχωριστά.
Θα φερω ένα παράδειγμα: Γίνεται ενα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Υπάρχουν μαρτυρες και έρχεται η αστυνομία να τους κάνει ερωτήσεις. Οι μαρτυρίες θα είναι διαφορετικές αλλά όχι επειδή καποιος από αυτούς λέει ψέμματα. Ο καθένας λεει την αλήθεια του. Άλλος είχε καλύτερο φωτισμό από του υπόλοιπους. Άλλος σκεφτόταν κάτι που τον προβληματίζε εκείνη τη στιγμή και δεν εστίασε επαρκώς. Άλλος είχε μία παρελθοντικη εμπειρία με ατύχημα και ήταν συναισθηματικά φορτισμένος κτλ κτλ.
Οι γνώσεις μας είναι φτιαγμένες μέσα από τις εμπειρίες μας. Μιας και ολοι έχουμε διαφορετικές εμπειρίες αυτό επηρεάζει την αντίληψη μας. Η αντίληψη μας επακόλουθα επηρεάζει αυτό που εμείς ορίζουμε ως αλήθεια.
Λίγα πράγματα στη ζωή είναι εντελως αντικειμενικά. Ακόμα και η ιστορία είναι γραμμένη από την αντίληψη της εποχής και των ατόμων που την έχουν γράψει.

 

Θα συνεχίσω... με την πολύ γνωστή ιστορία του Μπουκάι " το μαγαζί της αλήθειας "

– Συγνώμη, είναι αυτό το μαγαζί της αλήθειας;
– Μάλιστα κύριε. Τι λογής αλήθεια θέλετε; Αλήθεια μερική, αλήθεια σχετική, αλήθεια στατιστική, πλήρη αλήθεια;
Ώστε λοιπόν, πουλούσαν αλήθεια. Ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι ήταν δυνατό κάτι τέτοιο.
Να πηγαίνεις σ’ ένα μέρος και να παίρνεις την αλήθεια, ήταν υπέροχο.
– Θέλω πλήρη αλήθεια. Είμαι τόσο απηυδισμένος από τα ψέματα και τις πλαστογραφίες, δεν θέλω άλλες γενικεύσεις, ούτε δικαιολογίες, δεν θέλω απάτες ούτε κοροϊδίες.
-Θέλω απόλυτη αλήθεια.
– Μάλιστα κύριε ακολουθήστε με.
Η κοπέλα συνόδευσε τον πελάτη σ’ έναν άλλο μέρος του καταστήματος και δείχνοντας ένα πωλητή με αυστηρό ύφος και είπε:
– Ο κύριος θα σας εξυπηρετήσει.
Ο πωλητής πλησίασε και περίμενε τον πελάτη να μιλήσει.
– Ήρθα ν’ αγοράσω την απόλυτη αλήθεια.
– Α χα. Συγνώμη αλλά γνωρίζετε την τιμή;
– Όχι, Πόσο κοστίζει;
Στην πραγματικότητα ήξερε ότι θα πλήρωνε όσο όσο για να έχει την αλήθεια.
Ο πωλητής του είπε:
– Για όλη την αλήθεια, το αντίτιμο είναι ότι ποτέ πια δεν θα έχετε την ησυχία σας.
Ένα ρίγος διέτρεξε τη ράχη του ανθρώπου. Ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι το κόστος θα ήταν τόσο υψηλό.
– Ευ- ευχαριστώ… συγνώμη… ψέλλισε.
Έκανε μεταβολή και βγήκε απ’ το κατάστημα κοιτώντας το έδαφος.

Προσωπικά, έχω προβληματιστεί κατά πόσο και κάθε πότε ( : ) ) είμαι έτοιμη να ακούσω τις υπεραπλουστευμένες αλήθειες - ειλικρίνεια - των άλλων και μ' εχει
απασχολήσει εξίσου το είδος της αλήθειας που είναι διατεθειμένος κάποιος να αντιληφθεί, να αποδεχτεί και να χωνέψει από εμένα.
Υπό αυτή την έννοια δεν είμαι αθεράπευτα ειλικρινής, θα μπορούσα να είμαι θεραπευτικά "παράγοντας διευκόλυνσης "

Σημείωση : Στην παραπάνω ιστορία βρίσκω ιδιαίτερα έντιμη τη στάση του πωλητή, μάλλον έχει προηγούμενη εμπειρία ....

 

Έχει κάποιος αποδεχτεί, ότι οι πάντες και τα πάντα θα μπορούσαν να χαθούν απ' τη μια στιγμή στην άλλη?
Καθώς και ότι η μοναξιά είναι ένα αιλουροειδές, που όσο κι αν το εξημερώσεις, κατοικίδιο δεν γίνεται?
Αλλά μάλλον δεν είναι και τόσο κτηνώδης?

Τέλος, έχει καταφέρει ν' αρκείται και στα λίγα? Όποιο τομέα της ζωή του κι αν αφορούσαν.

Αν όλα τα παραπάνω, τότε η ειλικρίνεια δεν τον τρομάζει ( μπορεί να τον ζορίζει, αλλά όχι να τον τρομάζει ), που να ήταν εκείνος ο πομπός ή ο δέκτης της. Κι αν τα παρουσιάζω απλά, είναι γιατί για μένα στην διόλου χλοερή ηλικία των 42, τόσο απλά πια είναι.

Όλα ξεκινούν κι όλα τελειώνουν σε κείνη την χιλιομασημένη ρήση ( με τις διάφορες παραλλαγές της ) περί ζωής και χρόνου.  

 

Το πόσο ειλικρινής είσαι με τους άλλους εξαρτάται από το τι εικόνα θες να έχουν για σένα και τι σχέση θέλεις (εάν θέλεις) να διατηρήσεις μαζί τους.

Φυσικά υπάρχουν πιο ασφαλείς τρόποι να σερβίρεις μια αλήθεια.
Μπορείς να την προσφέρεις και ωμή. Αλλά αν δεν είσαι πραγματικά αναίσθητος (δεν σου καίγεται καρφί, δηλαδή, ούτε για την εικόνα σου, ούτε για τη σχέση με τους άλλους) μάλλον δεν προτιμάς αυτό τον τρόπο.
Ζηλεύω όσους σερβίρουν την αλήθεια ωμή. Εγώ δεν μπορώ.
Το βαφτίζω είτε ευγένεια, είτε διακριτικότητα, ίσως ακόμα και censorship.

Αλλά δεν είναι όλοι οι άνθρωποι, ούτε όλες οι ώρες ίδιες.

Το ψέμα, από την άλλη, είναι τέχνη. Χωράει πάντα και παντού, είναι πιο διασκεδστικό και σου αφήνει μια αίσθηση ικανοποίησης.
(πωπω, σαν να αναλύω ξανά την Ψεύτρα του Ζαν Κοκτώ νιώθω, έλεος)

Το ψέμα είναι τέχνη και η αλήθεια είναι άθλος, για εμένα προσωπικά.
Διαλέγω από το μενού τι θα σερβίρω και πώς, ανάλογα με ποιον μιλάω, πότε του μιλάω, και πόσο με νοιάζει η γνώμη του.