Αφιέρωμα στην Πολυδούρη

"Η πίστη μου στον έρωτα; Μα ποια πίστη είν' αυτή; Δεν έχω μείνει πιστή σε κανέναν έρωτα".

Κι όμως θα αγαπήσει τον Καρυωτάκη...

Θα πιστέψει πως το πρόσωπο ενός ποιητή τόσο κλειστού, τόσο σαρκαστικού σαν του Καρυωτάκη, είναι ο άλλος οργισμένος, ο καινούργιος Αδάμ. Και πως οι δυο τους θα' ναι, όχι οι πρώτοι διωγμένοι, μα οι πρώτοι αυτοεξόριστοι, οι πρώτοι φυγάδες της κόλασης προς τον παράδεισο της αυτογνωσίας. Και φυσικά, η πλάνη της είναι απροσμέτρητη.

Ο Καρυωτάκης είναι ο αντίποδάς της. Ο κομπλεξικός της αδικημένης του εμφάνισης, που γλεντά μόνο μέσα στο καρναβάλι, όταν απαρνιέται, κάτω από μια μάσκα, το πρόσωπό του. Το κιτρινιάρικο αγόρι που μένει έκθαμβο όχι μόνο μπροστά στην ακτινοβόλα της ομορφιά, αλλά κυρίως μπροστά στο σίφουνα Πολυδούρη. Στη ρωμαλεότητα μιας ψυχής που είναι τόσο αυτάρκης, ώστε να αποδιώχνει τους ωραίους άντρες που την ερωτεύονται μέχρι τρέλας, γιατί ελπίζει πως το φτωχό κορμί του τρομοκρατημένου ποιητή κρύβει έναν ελεύθερο του αναστήματός της. Κι αυτός;

Αυτός τη φοβάται, όπως τον έκαναν να φοβάται όλη τη ζωή. Αλλά και γιατί είναι αυθεντικός ποιητής. Και γι αυτό σεμνός και γι αυτό ανίκανος να μετρήσει το ανάστημα που εκείνη του αποδίδει μέσα από την ποίησή του, και δε βλέπει παρά το αδικημένο και λυμφατικό κορμί του. Ένας δειλός πού 'κρυβε μέσα του δυνάμεις γίγαντα, δυνάμεις που αγνοούσε και που τις επιστράτεψε μόνο για να πεθάνει.

Κώστας Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη, και η Αρχή της Αμφισβήτησης
της Λιλής Ζωγράφου

 

Το κορμί είναι άσχετο με την πίστη. Η σωματική πίστη είναι εφεύρεση των παπάδων και των Εβραίων. Δεν πάνε πολλά χρόνια που οι Άγγλοι έκαναν τη μοναδική καλή πράξη της ιστορίας τους, όταν απαγόρεψαν στην Ινδία το έθιμο να αυτοπυρπολείται η χήρα του πεθαμένου επάνω στον τάφο του.

Λιλή Ζωγράφου, Κώστας Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη, και η Αρχή της Αμφισβήτησης

 

Από τα ανέκδοτα ποιήματα της Πολυδούρη...

Σ' αναμονή θανάτου

Δεν είναι να χαρώ στον κόσμο άλλο
τίποτε πια. Τα χέρια σου βαριά
γεμάτα και μου τάδιασες Ζωή.
Τα δέχτηκα, δε διάλεξα μεγάλο,
μικρό, ήταν χώρια, ήταν μαζί.

Μα κάτι που κρυφά μου τώχες τάξει
κάποτε σπλαχνική, πονετικιά
σε μένα, τη μια ωραία και χωριστή
στράτα για να με βρη πούχες χαράξει
σ' αυτό μόνο δε φάνηκες πιστή.

Ω δεν μπορεί, κι αυτό θα μου το δώσης
μόν' το κρατάς ως που να ξεγνοιαστώ
και να με βρη σαν άξαφνη χαρά.
- Τη περηφάνεια μου μην ταπεινώσης
κύττα, μη μου λερώσης τα φτερά.

(ημιτελές)