Δεσποινίς έμπνευση

"Δεν θάπρεπε να βρίσκομαι εδώ, γι΄αυτό ακριβώς είμαι εδώ."
(ΠΙΕΡ ΚΛΟΣΟΦΣΚΙ, Το Λουτρό τής Άρτεμης)

Γιατί ήρθα. Ήρθα για σένα. Ήρθα γιατί ήρθες.Ήρθα ζητώντας ένα τέλος.
Σ΄αυτή την εγκατάλειψη. Σ΄αυτή την επιστροφή.
Ακκίζοντας, αγγίζοντας την θλίψη μιάς νέας φαντασίωσης.
Να απέλθω γυμνή.
Σχίζοντας όλα τα φορέματά μου
αφήνοντας όλα τα πέπλα μου να τά πάρει ο άνεμος,
αποποιούμενη όλες τις μεταμορφώσεις μου
κρατώντας μόνο μια μάσκα
την μάσκα εκείνη που έχει κολλήσει πια στο πρόσωπό μου
και δεν μπορεί να βγει.
Το παγωμένο, το τρομαχτικό, το βλέμμα τής γοργόνας.
Να περνά στο βάθος, θαμπωμένο. Στοιχειωμένο και μετέωρο.
Και το διάφανο σώμα μου σαν αίμα, μελανιασμένο και μαβί
και σαν εξάρτημα από έναν κινητήρα
που συνεχίζει χωρίς χειριστή, πορείες και κύκλους
χωρίς να μπορεί να εξαντλήσει τα σημεία ανάμεσα
τέλος κι αρχή, εδώ κι αλλού, πουθενά και παντού.
Σα να περνάει μια σκιά.
Η σκιά που κάποτε ήσουν στη ζωή μου
βαρειά κι αλύτρωτη, τώρα μ΄αποχαιρετά.
Φορώντας τη σημασία της. Φόρεσε αυτό που ήτανε
πάνω στο δέρμα μια χαρακιά, για να τήν γνωρίζουν.
Και πέταξε μακρυά. Ανεμόπτερη σαν τη σιωπή.
Και σαν τον θάνατο που συνεχίζει
-καμμία παρηγοριά-
πού και πού μόνο η μαρμαρυγή, μόνο για μια στιγμή
που χάνεται
που χάθηκε
το ίδιο ως να έχει μείνει
αλλά είναι μακρυά.
Όλα είναι μακρυά.

 

 

Το γράψιμο θα έπρεπε να είναι λίγο, έστω και λίγο, σαν το ροκ εν ρολ, για να μη βολεύονται οι τύποι που διαβάζουν, να μη λένε «ωραία, αυτά τα σκέφτηκε αυτός, αυτός οργανώνει, αυτός αποφασίζει, τα κάνει όλα μόνος του». Αν είχαν τρία ή τέσσερα ονόματα θα μπερδεύονταν λίγο, θα σταμάταγαν να συμπεριφέρονται σαν καθησυχασμένοι ηδονοβλεψίες.
Χρ. Β.

 

 

Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους, ή εθεώρησαν την ύπαρξή τους παιγνίδι χωρίς ουσία.

Κ.Γ. Καρυωτάκης, Η αποχαιρετιστήρια επιστολή, Τα πεζά. Νεφέλη, 1989

 

Mήτε σε απέχτησα μήτε θα σε αποχτήσω ποτέ θαρρώ.
Έτσι στο μπαρ προχθές βοηθώντας κιόλας
πολύ ο ευσπλαχνικός αλκοολισμός
είχα μια ώρα τέλεια ερωτική.
Δημιουργούμεν ηδονήν
η οποία σαν υλική σχεδόν φαντάζει.

Κ.Π.Καβάφης / Μισή ώρα

{σκίτσο Φαίδρα Φις}

 

 

Ο Νοέμβρης μπήκε στο Βερολίνο με ήλιο. Και παγωνιά. Από τους μαέστρους, στην εξύμνηση του φθινοπώρου, τους γερμανούς ποιητές, είναι οι πρώτες λέξεις που θυμάμαι, αισθανόμενη αυτό το παγωμένο χαμόγελο του Νοέμβρη. Μας υπόσχεται πολλά... Ας είναι επιεικής.
τρομακτικά
σκεπάζεται η πόλη στη σιωπή
δένδρα κοκκαλώνουν
σε κάτι άγνωστο και γκρι
μοιραία
τραβά η ομίχλη
στο κενό
ακόμη και το εξοικειωμένο σε μας
ανατριχιάζει
στο Τίποτα

Hans-Christoph Neuert

 

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ΄τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις
πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο
απ΄τ΄άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν
τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη :
Ειρήνη
σα ναγραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ΄την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
''Aν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος'' του Τάσου Λειβαδίτη

 

Pure bliss.

 

Όταν ο ΄Ιγκμαρ Μπέργκμαν συνάντησε την Γκρέτα Γκάρμπο( 
[άλμπουμ: Η Αποπλάνηση του ΄Ιγκμαρ Μπέργκμαν [The Seduction of Igmar Bergman - rock band Sparks* (music and lyrics) - Aύγουστος 2009 - ένα τραγούδι θεατρική σκηνή το ίδιο, ελεύθερη απόδοση των στίχων Β.Ι.]
ΙΓΚΜΑΡ ΜΠΕΡΓΚΜΑΝ:
Περιμένω
Περιμένω
Περιμένω
Περιμένω
Δεν είμαι μόνος στην παραλία
Μια γυναίκα σαν άγαλμα έρχεται προς εμένα.
Την αναγνωρίζω
Δεν ξέρω αν είναι πραγματικά η Γκρέτα Γκάρμπο περισσότερο από όσο ξέρω αν είναι αυτό πραγματικά το Χόλυγουντ
(Προς τη γυναίκα) "Αν αυτό δεν είναι πολύ προσωπική ερώτηση,
είστε πραγματικά η Γκρέτα Γκάρμπο; "
ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ:
Θα σε πάρω μαζί μου στο ταξίδι μετ΄επιστροφής
Και δεν θα σε απογοητεύσω
Θα σε πάρω μαζί μου στο ταξίδι μετ΄επιστροφής
Και δεν θα σε απογοητεύσω
Είμαι εδώ για να σε οδηγήσω σπίτι
Κάπου στη μονοχρωμία
Μα κάπου θα είσαι
Ένα συγκεκριμένο είδος ελεύθερου ανθρώπου
Αγαπητέ ΄Ιγκμαρ, ακολουθήστε με
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
Μην μου κάνεις ερωτήσεις απόψε
Μπορείς να δεις ένα αξιοθέατο
Σύντομα θα έχεις την ευκαιρία
Να ρίξεις τη ματιά Μπέργκμαν
Στα νεαρές σουηδέζες
Μερικά δρομάκια μακριά
Παίζεται μια ταινία
Μια ταινία που έκανα όταν ήμουν κάτω από τους ουρανούς της Σουηδίας
΄Ενα ανερχόμενο σουηδικό αστέρι
΄Ενα ανερχόμενο σουηδικό αστέρι
Υπάρχει ένας μικρός κινηματογράφος εδώ κοντά που παίζει την ταινία
που με μεταμόρφωσε και ξέρω ότι θα μεταμορφώσει και σένα. Θέλεις να γίνεις το ραντεβού μου ΄Ιγκμαρ και να δούμε την Ιστορία του Gösta Berling** τη σουηδική ταινία που με έκανε αστέρι; Νομίζω ότι θα τη βρεις πολύ δυνατή όσο δεν φαντάστηκες. Ας περπατήσουμε ο κινηματογράφος δεν είναι πολύ μακριά.
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
Ξέρεις ότι θα μπορούσες να χαθείς χωρίς εμένα
__________
(1) Τον Αύγουστο του 2009 το ροκ συγκρότημα Σπαρκς [Sparks] που δημιουργήθηκε στο Λος ΄Αντζελες, στα 1971, και το αποτελούν δυο αδέλφια ο Ρον και ο Ράσελ Μάιελ δημιούργησαν το άλμπουμ Η Αποπλάνηση του ΄Ιγκμαρ Μπεργκμαν [The Seduction of Igmar Bergman]. Το έργο αναφέρεται στην επίσκεψη του ΄Ιγκμαρ Μπέργκμαν στο Χόλυγουντ τη δεκαετία του 1950 και είναι ένας διάλογος ανάμεσα στην Τέχνη και την Εμπορευματοποίησή της, ανάμεσα στα καλλιτεχνικά κινήματα σε Ευρώπη και Αμερική.
(2) Το μυθιστόρημα Gösta Berlings saga με το οποίο πρωτοεμφανίστηκε η συγγραφέας Σέλμα Λαγκερλεφ στα 1891 [Selma Lagerlöf]. Στα 1924 η Γκρέτα Γκάρμπο έγινε πρωταγωνίστρια στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος σε σκηνοθεσία Μάουριτζ Στίλερ [Mauritz Stiller].

 

 

A υτή η πόλη είναι γεμάτη μαγαζάκια με μαριονέτες, σκέφτεται. Χαζεύει με τις ώρες εδώ και μέρες τα σχέδια, την άκαμπτη και αδιάλλακτη έκφραση που έχουν στο πρόσωπο τους. Κάτι την σταματάει από το να αγοράσει μια, ίσως να φταίει το δωμάτιο στο πατρικό της σπίτι που έχει ήδη τέσσερεις σκορπισμένες σε διάφορα σημεία. Η μάνα της αγαπούσε τις μαριονέτες και τα παραμύθια. Πως να μη μυηθεί λοιπόν από μικρή, πως να μην αγαπήσει και αυτή την παραμυθούπολη και ότι την αποτελεί; Αλανιάρα η μάνα, αδέσποτη η κόρη, περπατάει στα πλακόστρωτα και σιγοτραγουδάει Hit the road Jack κρυφογελώντας…

Είναι Κυριακή, μετά από ατελείωτο περπάτημα καταλήγει σε μια μικρή πλατεία γεμάτη κόσμο και πάγκους με λογής, λογής πραγματάκια και μπιχλιμπίδια. Φρούτα, γλυκά, ξύλινα παιχνίδια, τουριστικά είδη. Κοντοστέκεται, κάτι της τράβηξε το βλέμμα. Είναι ένας πάγκος με πορσελάνινες κούκλες. Φοράνε όμορφα ρούχα, με μικρές λεπτομέρειες. Τις κοιτάει σχεδόν μαγεμένη. Μια από δαύτες φοράει κασκέτο ασορτί με καρό παλτό. Καφετί φουστάνι με πασμίνα σε απόχρωση χρυσαφί. Δερμάτινα παπουτσάκια και τσάντα κεντημένη. Δε το πολυσκέφτεται, την αγοράζει. Με παιδικό ενθουσιασμό επιστρέφει στο ξενοδοχείο. Ανοίγει προσεκτικά το κουτί της. Είναι δική της, την κρατάει στα χέρια της ευλαβικά και ξαφνικά η χαρά σβήνει.

Γιατί θυμάται..

Τις τεράστιες κούκλες που της αγόραζε ο πατέρας της όταν ήταν μικρή. Κατέληγαν πασαλειμμένες με μπλε στυλό στο πρόσωπο και πετσοκομμένα μαλλιά. Ήταν τόσο εντυπωσιακές, τόσο εξωπραγματικές μέσα στα υπέροχα φορέματα τους και αυτή τόσο μικροσκοπική και απόκοσμη. Ζούσε σε ένα σπίτι που η λάμψη δε την ακουμπούσε, λες και ήταν σκεπασμένη με σκόνη. Υπήρχαν σύννεφα μέσα στο σπίτι, πολλά και τεράστια, χανόταν μέσα σε αυτά, γινόταν αόρατη από όλους εκεί μέσα, κανένα κλάμα πότε γοερό και πότε σιωπηλό δεν ήταν αρκετό για να την προσέξουν. Μισούσε τις κούκλες, τις σακάτευε και ήταν ο μοναδικός τρόπος διαμαρτυρίας, εξεγερσης και προσωπικής της επανάστασης. « Έλειψες καιρό πατέρα ήθελε να του πει. Δε ξέρεις τίποτα για μένα.» Περνούσε τον καιρό της κάνοντας ποδήλατο στην αυλή. Τα γόνατα της ήταν μονίμως ματωμένα, και τα σημάδια αργότερα η ζωντανή απόδειξη ότι υπήρξε παιδί και ας μη το χόρτασε όσο θα ήθελε. Στα μάτια του πατέρα φάνταζε το κορίτσι με τις κούκλες, εκείνη όμως προτιμούσε να ακούει το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια, να κολυμπάει μαζί του, να παίζουν μπάσκετ και με ιερή προσήλωση να παριστάνει τον μπαρμπέρη που τον σαπουνίζει και τον ξυρίζει με τα παιδικά της δάχτυλα.

Αγκαλιάζει την κούκλα και βουρκώνει. Βλέπει την αντακλαση της στον καθρέφτη απέναντι. « Μεγάλωσα πατέρα ψελλίζει. Τόσο ώστε να μπορώ να φεύγω μακριά με ένα σάκο στον ώμο και συντροφιά την φωτογραφική μου. Μιλάω με εικόνες πλέον, οι λέξεις όσο περνάει ο καιρός μου φαίνονται όλο και πιο φτωχιές» Για μια στιγμή, στα κρυφά, χωρίς να τη βλέπει κανείς γίνεται πάλι παιδί. Για μια στιγμή επιτρέπει στον εαυτό της να γίνει το κορίτσι με τις πορσελάνινες κούκλες. Την ακουμπάει ευγενικά στο κομοδίνο. Αρπάζει τη φωτογραφική και βγαίνει έξω. Η πόλη την περιμένει…



*
©Σοφία Δαλαμάγκα
photo©thingography.com

 

Α λογάκια από ζάχαρη
στα χείλη που αναβλύζουνε φαράγγια
και στο λεπίδι του παλιού μου τρόπου ν’αγαπώ
μόνον Εσύ να κόβεσαι.
Είμαι εδώ ανείπωτη.
Στέλλα Δούμου, Όγκμα, Έρως αρόδο

 

Sylvia Plath

 

 

[Τα Καλλίτερα Ποιήματα Γράφονται Το Πρωϊ] Του Γιώργου Βέη

 


όταν το λεπίδι της νύχτας
στάζει ακόμα αίμα εικόνων,
τότε μπορείς να δεις καθαρά τα παιδιά
να παίζουν στη μέση της πλατείας
γυμνά, απροστάτευτα, να χάνονται ύστερα
προς το βορρά —
ό,τι δεν μπόρεσες να κρατήσεις κοντά σου
που θέλησες πολύ και λύγισες στα δύο
τανάλια σκουριασμένη, για να γίνει δικό σου για πάντα,
τώρα καφές και μία φέτα ψωμί με βούτυρο.