Κινηματογράφος

Απάντηση: Κινηματογράφος



Η πιο σημαντική ταινία του ιταλικού νεορεαλισμού, η οποία μέσα από το αγωνιώδες 24ωρο ενός άνεργου καταγράφει όλη την ατμόσφαιρα της οικονομικής ανασφάλειας και ένδειας στη μεταπολεμική Ιταλία του 1948, δίνοντας ένα ανθρώπινο δράμα της καθημερινότητας. Ο De Sica μιλά για την ανεργία, αλλά κυρίως για την μοναξιά του ατόμου, που μένει μόνος και αβοήθητος από τον περίγυρο του, γνωρίζοντας μόνο την αδιαφορία και την απανθρωπιά ενός κοινωνικού περιβάλλοντος που ορθώνεται συνθλιπτικά σ' αυτόν και την οικογένεια του.

 

Απάντηση: Κινηματογράφος

Η συγκεκριμένη ατάκα είναι από τις καλύτερες που έχει γραφτεί ποτέ στον κινηματογράφο. Επίσης είναι και από τις πιο ειλικρινείς.



Σε ό,τι αφορά το soundatrack, η μουσική επένδυση είναι ίσως το δυνατότερο σημείο της ταινίας. Γραμμένη μάλιστα από Έλληνα (Basil Poledouris).

Το “Orphans of Doom” μου προκαλεί την ίδια συγκίνηση όπως τότε που πήγαινα στο Δημοτικό σχολείο  

Θυμάμαι βράδια στο κρεβάτι να την «ακούω στο μυαλό μου» και να μην μπορεί να με πάρει ο ύπνος.

 

Απάντηση: Κινηματογράφος

 

Πρωτότυπο κι απομίμηση

 

Κόρη ρώσου πρίγκιπα, εγγονή του Φρανσουά Μοριάκ και σύζυγος του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, η πρώην ηθοποιός Ανν Βιαζεμσκί καταγράφει τη σχέση της με τον σκηνοθέτη Ρομπέρ Μπρεσόν περνώντας συχνά από τον ρεαλισμό στη μυθοπλασία
BHMA - ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ | Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010

«Επρεπε να του παραδοθώ ξανά· να δεχθώ να αφεθώ στα χέρια του». Το 1965 ο γάλλος σκηνοθέτηςΡομπέρ Μπρεσόνήταν αφοσιωμένος στα γυρίσματα της έβδομης ταινίας του «Στην τύχη ο Μπαλταζάρ». Το πρόσωπο που είχε επιλέξει για τον γυναικείο πρωταγωνιστικό ρόλο ήταν μια 17χρονη μαθήτρια, η οποία, 42 χρόνια αργότερα, θα μοιραζόταν με τον κόσμο τη σχέση τους: η Ανν Βιαζεμσκί, γεννημένη το 1947 στο Βερολίνο, κόρη του ρώσου πρίγκιπα Ιβάν Βλαντιμίροβιτς πρίγκιπα Βιαζεμσκί και εγγονή από την πλευρά της μητέρας της του μεγάλου συγγραφέα Φρανσουά Μοριάκ,δεν είχε καμία σχέση ως τότε με τον κινηματογράφο αλλά ο κόσμος του θεάματος την είχε γοητεύσει και ήθελε όσο τίποτε να παίξει στην ταινία του Μπρεσόν. Ποιος θα περίμενε όμως ότι η σχέση που επρόκειτο να αναπτυχθεί ανάμεσα στη 17χρονη Ανν και στον 64χρονο τότε κορυφαίο γάλλο σκηνοθέτη του «Πορτοφολά», των «Δεσποινίδων του δάσους της Βουλώνης» και της «Δίκης της Ζαν ντ΄ Αρκ» θα διακρινόταν από όλα τα στοιχεία και στάδια ενός μεγάλου, ανολοκλήρωτου έρωτα; Αυτή η σχέση βγαίνει στο φως μέσα από το «Κορίτσι», το μυθιστόρημα της Βιαζεμσκί, η οποία μετά τον «Μπαλταζάρ» συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ (παντρεύτηκαν το 1967 και χώρισαν το 1979), οΠιερ Πάολο Παζολίνι,οΜάρκο Φερέρικαι ο Αλέν Τανέρ, προτού στραφεί τελικά στα γράμματα το 1988 (από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορεί επίσης ένα προηγούμενο βιβλίο της, τοΜε λένε Ελιζαμπέτ).

Ερωτας και πάθος
Ξεκινώντας από τη στιγμή που η Φλοράνς Καρέζ, πρωταγωνίστρια στη «Δίκη της Ζαν ντ΄ Αρκ», ανέλαβε τον ρόλο της συνδέσμου για τη γνωριμία του σκηνοθέτη με τη Βιαζεμσκί και καταλήγοντας στον τελευταίο αποχαιρετισμό τους μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων του «Μπαλταζάρ», η συγγραφέας συνθέτει«μια ιστορία έρωτα και πάθους,πολύ κοντά στην ουσία του κινηματογράφου και της καλλιτεχνικής δημιουργίας», όπως εύστοχα επισημαίνει στην κριτική της η εφημερίδα «Le Μonde». Συνάμα μια μεγάλη επιτυχία του βιβλίου- τα κεφάλαια του οποίου ούτε αριθμούνται ούτε τιτλοφορούνται - είναι ότι δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να εισχωρήσει στον κόσμο του κινηματογράφου όχι από την πλευρά της εμπειρίας (συνήθως το αποτέλεσμα μιας αυτοβιογραφίας) αλλά με «ξεναγό» τη ματιά της πούρας αθωότητας.

Ολα ξεκίνησαν από μια σύμπτωση. Το 1965 η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε να καταργήσει τις εξετάσεις του Ιουνίου για το μπακαλορεά. «Ηταν απόδειξη πως κάποιο καλό άστρο θα έλαμπε για μένα»λέει η Βιαζεμσκί, η οποία συνάντησε για πρώτη φορά τον ψηλό, ηλικιωμένο, διακριτικά κομψό κύριο Μπρεσόν με το μπεζ παντελόνι, το ανοιχτόχρωμο πουκάμισο και το πουλόβερ από γκρι-μπλε κασμίρι στο νησί Σεν Λουί. Εκεί όπου ο σκηνοθέτης μέσα στο σαλόνι του σπιτιού του τής ζήτησε να διαβάσει μια ατάκα από την πρώτη ταινία του, τους «Αγγέλους της αμαρτίας»:«Δεν ξέρω αινίγματα αλλά ξέρω έναν γρίφο:Καλύτερα να ΄χεις σκόνη πάνω στα έπιπλά σου ή πάνω στην ψυχή σου;»(η φράση επαναλαμβάνεται συχνά στο «Κορίτσι», χαραγμένη διά παντός στη μνήμη της συγγραφέως που είχε συνεπάρει τον Μπρεσόν με την άγνοιά της καθώς στα 17 της δεν είχε δει ουδεμία ταινία του). Η ανησυχία της Ανν μη τυχόν ο Μπρεσόν δώσει τον ρόλο σε κάποια άλλη κοπέλα τη βασάνιζε τα βράδια, η φωνή του σκηνοθέτη όμως όταν την πήρε τηλέφωνο μετά την πρώτη συνάντησή τους είχε ακόμη περισσότερη αγωνία. Την αγωνία ενός άντρα κρυφά ερωτευμένου:«Α,επιτέλους!Μου λείψατε πολύ.Σας σκεφτόμουν τόσο πολύ. Πείτε μου ότι κι εσείς με σκεφτόσασταν... Οταν ακούω τη φωνή σας, είναι σαν να σας βλέπω μπροστά μου.Εχω ανάγκη ν΄ ακούω τη φωνή σας για ν΄ αρχίσω να σας γνωρίζω, να σας μαθαίνω καλύτερα...».

Μεγάλος κατεργάρης
Βεβαίως ο Ρομπέρ Μπρεσόν χρειάστηκε να περάσει επίσης από... εξετάσεις. Εστειλε προς έγκριση το σενάριο του «Μπαλταζάρ» στην οικογένεια της μελλοντικής πρωταγωνίστριάς του. Η Βιαζεμσκί θυμάται με ζωηρά χρώματα τα διλήμματα του διάσημου παππού της. Ο Φρανσουά Μοριάκ είχε μεν θαυμάσει το σενάριο αλλά από τη μία πλευρά φοβόταν το βάρος της δέσμευσης και από την άλλη δεν ήθελε να αρνηθεί κάτι που θεωρούσε μοναδική και συναρπαστική εμπειρία που δεν θα παρουσιαζόταν ποτέ ξανά μπροστά στην εγγονή του. Εν τέλει υπέκυψε στην επιθυμία της χωρίς ποτέ να πάψει να ανησυχεί για το «μετά».«Αυτός ο Μπρεσόν σου μού φαίνεται μεγάλος κατεργάρης!» της είπε μάλιστα ευθυμολογώντας. Οσο για τη μητέρα της, εκείνη της έδειξε για πρώτη φορά ύστερα από πάρα πολύ καιρό εμπιστοσύνη.«Τώρα είναι η ζωή σου,τώρα είναι η σειρά σου» της είπε όταν τη συνόδευσε την πρώτη ημέρα των δοκιμαστικών στα στούντιο της Βουλώνης. Της προσέφερε με γενναιοδωρία τη δύναμη για ένα νέο ξεκίνημα.

Δεν θα χρειαστεί πολύ όμως για να καταλάβουμε μέσα από τις γλαφυρότατες περιγραφές της Βιαζεμσκί ότι η σχέση της με τον Μπρεσόν ήταν πολύ κοντά σε αυτό που συχνά αποκαλούμε «σχέση αγάπης- μίσους». Από τη μια βλέπουμε τον αυταρχικό, σνομπ και αυστηρό διανοούμενο Ρομπέρ Μπρεσόν που μιλούσε με απαξία για τις παρέες των αγοριών της ηλικίας της Βιαζεμσκί ή για τις πωλήτριες του τμήματος γυναικείου ρουχισμού τής Samaritaine όταν οι προτάσεις τους για το ντύσιμο της κοπέλας απέκλιναν από αυτά που είχε ο ίδιος στο μυαλό του. Η ζήλια του τον έφερνε στο σημείο να κατηγορήσει τη μητέρα τής Ανν για ανευθυνότητα επειδή της επέτρεπε να βγαίνει με ένα φιλικό ζευγάρι μεγαλύτερο σε ηλικία, ενώ η σχέση του με τον διευθυντή φωτογραφίας του «Μπαλταζάρ», τονΓκισλέν Κλοκέ, ήταν γεμάτη τσακωμούς και εντάσεις επειδή ο φωτογράφος προσπαθούσε να αντισταθεί στη σκληρότητα του σκηνοθέτη. Μετά τη δυσκολότερη ίσως σκηνή της ταινίας, τη «σκηνή της αποπλάνησης», όπως την αποκαλούσε ο Μπρεσόν, ο Κλοκέ έξω φρενών είπε στη Βιαζεμσκί:«Μία λήψη ακόμη και θα του έσπαγα τα μούτρα.Ενώ είχατε δώσει τον καλύτερο εαυτό σας,σας έβαλε να το επαναλάβετε από καθαρό σαδισμό,ένας θεός ξέρει γιατί!».Το «γιατί» ίσως να οφειλόταν στο ότι ο Μπρεσόν λίγες ημέρες πριν είχε προσπαθήσει να τη φιλήσει και η Ανν τον είχε απωθήσει. «Ημουν γεμάτη επιείκεια γι΄ αυτόν γιατί καταλάβαινα πως είχε χάσει τη δύναμη να με αναστατώνει» αναφέρει η συγγραφέας, η οποία στα γυρίσματα του «Μπαλταζάρ» ανακάλυψε τη μαγεία του σαρκικού έρωτα με ένα αγόρι από το συνεργείο.

Από την άλλη πλευρά, όμως, βλέπουμε έναν ευγενικό, ρομαντικό κύριο, μια πατρική φιγούρα, που αντιμετώπιζε τη 17χρονη πρωταγωνίστριά του ως πολύτιμο φυλαχτό και ήθελε διαρκώς να το προστατεύει. Η Βιαζεμσκί τον αποκαλεί«μεγάλο παιδί» -ακόμη και ο τσακωμός τους για τη σκηνή όπου η μικρή έπρεπε να εμφανιστεί με το κομπινεζόν, κάτι που δεν δεχόταν με τίποτε να κάνει, είχε κάτι το παιδικό.«Μου ήταν πια αδύνατον να ταυτίζω τον σκηνοθέτη Ρομπέρ Μπρεσόν που τον έβλεπα να εργάζεται την ημέραμε τον πολύ πιο αμφιλεγόμενο άνδρα που έβλεπα το βράδυ» αναφέρει η συγγραφέας περί τα μέσα του βιβλίου.«Ωστόσο,και η μία πλευρά του και η άλλη είχαν τη δύναμη να με παρασύρουν όπου ήθελε, όποτε ήθελε- ήέστω σχεδόν.Για την ώρατα κατάφερνα να διατηρώ ανάμεσά μας μια κάποια απόσταση. Η ανησυχία όμως υπήρχε και άρχιζε να σκιάζει τις μέρες,τις υπέροχες μέρες του γυρίσματος».

Με τις σκιές της αλλά και τις λάμψεις της η ταινία κάποια στιγμή έμελλε να τελειώσει και όταν αυτό έγινε, στα τέλη του καλοκαιριού, η Ανν Βιαζεμσκί είχε πλέον μεταμορφωθεί από παιδάκι σε γυναίκα. Από την πλευρά του, ο Ρομπέρ Μπρεσόν είχε και αυτός μεταμορφωθεί. Ενας ηλικιωμένος που για λίγους μήνες ξαναβρέθηκε στην εποχή της εφηβείας.«Τα νιάτα σας με ξανάνιωσαν...»θα της πει όταν ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού.«Εγινα ξανά συνομήλικός σας...».

 

περιμενω το λουλουδι της ερημου.
και το Alice in wonderland του Τim Burton.
Προσφατα ειδα σε dvd την αιωνια λιακαδα ενος καθαρου μυαλου, αξιζε...

 

Tod Browning’s Freaks 1932

 

Ingrid Bergman and Spencer Tracy in the 1941 Victor Fleming’s movie "Dr. Jekyll and Mr. Hyde"


Μια ταινία για τ' απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα, τον λανθάνοντα σαδισμό και το δισυπόστατο της ανθρώπινης ψυχής. Αγνοημένο από κοινό και κριτική τότε, κλασικό σήμερα.

 

Μasters on training.