Μίλα μου για έρωτα, μίλα μου για αγάπη...

Αγάπη

Δυο χιλιάδες τσιγάρα.
Εκατό μίλια
από τοίχο σε τοίχο.
Μια αιωνιότητα και μισή από ολονυκτίες
πιο λευκές κι από χιόνι.

Τόνοι λέξεων,
παλιές σαν ίχνη
πλατύποδα στην άμμο.

Εκατό βιβλία που δεν γράψαμε.
Εκατό πυραμίδες που δεν χτίσαμε.

Σκουπίδια.
Σκόνη.

Πικρή
σαν την αρχή του κόσμου.

Πιστέψτε με όταν λέω,
ήταν όμορφη.

( Miroslav Holub )

 

Aρσένι Ταρκόφσκι, Οι πρώτες συναντήσεις
(Το ποίημα χρησιμοποίησε ο Αντρέι Ταρκόφσκι, στη ταινία του «Ο καθρέφτης», 1975)

Tων συναντήσεων μας την κάθε στιγμή,
γιορτάζαμε σαν ευλογία,
μόνοι εμείς στον κόσμο ολάκερο. Κι’ από
φτερό πουλιού πιο τολμηρή κι ανάλαφρη ήσουν,
σα παραζάλη στη σκάλα,
πηδούσες τα σκαλιά και
μέσα απ’ την υγρή την πασχαλιά
πήγαινες στη δική σου επικράτεια
Απ’ του καθρέφτη την άλλη την πλευρά.

Σαν έπεφτε όμως η νυχτιά με της ευμένειας
το δώρο οι πύλες άνοιγαν
του θυσιαστηρίου, μεσ’ στο σκοτάδι έλαμπες,
αργά γέρνοντας η γδύμνια,
κι, αποκοιμιόσουν: «Ας είσαι ευλογημένη!» -
έλεγα ξέροντας πως η ευλογία μου
είναι παράτολμη: κοιμόσουν,
και για ν’ αγγίξει τα βλέφαρα της βαθυγάλανης οικουμένης
σέρνονταν από το τραπέζι η πασχαλιά,
και τα βλέφαρα που γαλανάδα άγγιξε
κοιμούνταν ήρεμα, το χέρι ήταν ζεστό.

Κρυστάλλινος ο σφυγμός των ποταμών,
Νεφελώδη τα βουνά, ανήσυχες οι θάλασσες,
Μα συ κρατούσες τη γήινη σφαίρα στην παλάμη σου
κρυστάλλινη, και κοιμόσουν στο θρόνο,
και – Ω δίκαιε Θεέ! – ήσουν δική μου.

Ξύπνησες και ξανάγραψες
το καθημερινό ανθρώπινο λεξικό,
κι η φωνή στο λαρύγγι μισοσβησμένη
γέμισε, και έδωσες στη λέξη
μια νέα έννοια που σήμαινε: Τσάρος.
Κι όλα στο κόσμο μεταμορφώθηκαν, ακόμη
και τα απλά πράγματα – η λεκάνη, - όταν
στεκόταν ανάμεσα μας, σα φρουρός,
το γάργαρο μα και σκληρό νερό.
Μας παρέσυρε άγνωστο που.

Μπροστά μας περνούσαν, σαν οφθαλμαπάτες.
πόλεις χτισμένες από θαύμα θαρρείς,
η μέντα απλώθηκε κάτω απ’ τα πόδια μας
και πουλιά ανταμώναμε στο δρόμο μας,
και από το ποτάμι ψάρια πετάγονταν
Κι ο ουρανός άνοιξε μπροστά στα μάτια μας …

όταν η μοίρα τα ίχνη μας ακολούθησε
σα τρελός με το ξυράφι στο χέρι.

 

Τι άλλο καλέ μου (1925) -Θεώνη Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα)

Τί άλλο, καλέ μου, ζητάς από μένα
και στέκεις θλιμμένος μπροστά στη μορφή μου,
αφου κι η καρδιά μου, αφού κι η ψυχή μου,
-κι ας είσαι νεκρός- πλημμυρούν από Σένα;

Τα θεία τραγούδια σου ένα προς ένα
τα ζει κάθε νύχτα η ψάλτρα φωνή μου,
γενήκαν αυτά μοναχή προσευχή μου,
αγνή προσευχή, γεννημένη από Σένα!

Γιατί με κοιτάζεις με μάτια θλιμμένα;
Λαμπάδα σου ανάβω την ίδια ψυχή μου
και μέρα τη μέρα σκορπά κι η ζωή μου
για Σένα, τα ρόδα της τα χλωμιασμένα.

Το ποίημα γράφτηκε (πιθανά) για τον Λορέντζο Μαβίλη και εκδόθηκε 13 χρόνια μετά τον θάνατο του.

 
Η Μυρτιώτισσα στο "'Ονειρο εαρινής πρωίας" του Γ. Ντ' Αννούντσιο, σε σκηνοθεσία Κ. Χρηστομάνου , στο Δημοτικό Θέατρο.

 

Habanera (L' amour est un oiseau rebelle)-Carmen- Georges Bizet 1875


L'amour est un oiseau rebelle
Que nul ne peut apprivoiser
Et c'est bien en vain qu'on l'appelle
S'il lui convient de refuser
Rien n'y fait, menaces ou prières
L'un parle bien, l'autre se tait :
Et c'est l'autre que je préfère
Il n'a rien dit mais il me plaît
L'amour ! L'amour ! L'amour ! L'amour !

L'amour est enfant de Bohême
Il n'a jamais, jamais connu de loi
Si tu ne m'aimes pas, je t'aime
Si je t'aime, prends garde à toi !
Si tu ne m’aimes pas
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime !
Mais, si je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !

L'oiseau que tu croyais surprendre
Battit de l'aile et s'envola ...
L'amour est loin, tu peux l'attendre
Tu ne l'attends plus, il est là !
Tout autour de toi, vite, vite
Il vient, s'en va, puis il revient...
Tu crois le tenir, il t'évite
Tu crois l'éviter, il te tient
L'amour ! L'amour ! L'amour ! L'amour !

L'amour est enfant de Bohême
Il n'a jamais, jamais connu de loi
Si tu ne m'aimes pas, je t'aime
Si je t'aime, prends garde à toi !
Si tu ne m’aimes pas
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime !
Mais, si je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !

 

-Μ'αγαπας
-Δε προλαβαίνω απόψε
-Στα ξημερώματα του αύριου;
-Δεν υπάρχει αύριο στη λατρεία

 

Μίλτος Σαχτούρης
ΤΑ ΝΗΣΙΑ
Ὁ Ἔρωτας εἶναι ὁ θάνατος
καθὼς περιμένω μέρες καὶ μέρες
γιὰ νὰ γυρίσεις
ἔτσι ποὺ τριγυρίζεις τὰ νησιὰ
νησιὰ θανάτου καθὼς περιμένω
τόσες ἡμέρες κι ὦρες θανάτου
γιὰ νὰ γυρίσεις
γιατί ἔρωτας εἶναι ὁ θάνατος
ἀπ᾿ τοῦ θανάτου τὰ νησιὰ
νὰ ξαναρθεῖς.

 

Μίλτος Σαχτούρης
Η ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΗ (6ο μέρος)
Ἡ λησμονημένη εἶναι ὁ στρατιώτης ποὺ σταυρώθηκε
ἡ λησμονημένη εἶναι τὸ ρολόγι ποὺ σταμάτησε
ἡ λησμονημένη εἶναι τὸ κλωνάρι ποὺ ἄναψε
ἡ λησμονημένη εἶναι ἡ βελόνα ποὺ ἔσπασε
ἡ λησμονημένη εἶναι ὁ ἐπιτάφιος ποὺ ἄνθισε
ἡ λησμονημένη εἶναι τὸ χέρι ποὺ σημάδεψε
ἡ λησμονημένη εἶναι ἡ πλάτη ποὺ ἀνατρίχιασε
ἡ λησμονημένη εἶναι τὸ φιλὶ ποὺ ἀρρώστησε
ἡ λησμονημένη εἶναι τὸ μαχαίρι ποὺ ξαστόχησε
ἡ λησμονημένη εἶναι ἡ λάσπη ποὺ ξεράθηκε
ἡ λησμονημένη εἶναι ὁ πυρετὸς ποὺ ἔπεσε

 

Τι είναι αγάπη;
Δεν είναι συμπόνια μήτε καλοσύνη.
Στη συμπόνια είναι δύο, αυτός που πονά κι αυτός που συμπονάει.
Στην καλοσύνη είναι δύο, αυτός που δίνει κι αυτός που δέχεται.
Μα στην αγάπη είναι ένα.
Σμίγουν οι δύο και γίνονται ένα. Δεν ξεχωρίζουν.
Το εγώ και εσύ αφανίζονται.
Αγαπώ θα πει χάνομαι...

...Νίκος Καζαντζάκης...

 

Νίκος Καρούζος
Γυναῖκα, πεῖσμα τῆς Ἀσίας
Εἶσαι μία ἤπειρος τοῦ στήθους ἀπ᾿ τὸ βάθη τῶν φυλῶν
εἴσαοι πλανόδιο σὰν τὸ φεγγάρι
ὁ πόνος εἶναι πλόκαμος κ᾿ ἡ ἀγάπη σου ὑδράργυρος
γυναίκα, πεῖσμα τῆς Ἀσίας.
Ὅταν ἀφήνεις ἕνα βλέμμα στὶς κοιλάδες νὰ ὡριμάζει
καθὼς οἱ ἄνεμοι τὸ ταξιδεύουν ὡς τὰ ὕψη
νέμεσαι κλαδιὰ καὶ χύνεις δηλητήρια μέσ᾿ στὸ φεγγάρι.
Μόνη σὰ φόνος κατοικεῖς τὴ συνείδηση
συνωμοτώντας ἀντίκρυ στὶς θεότητες τῶν πουλιῶν
ἐσὺ μὲ μαῦρα ποταμικὰ μαλλιὰ
ἐσὺ πάλι καὶ πάλι μὲ σκοτεινὰ μάτια.
Λέω στὸν ἥλιο νὰ σταθεῖ χωρὶς τὴν ἀγαθότητα
σχίζοντας τὸ μεγάλο χρῶμα τοῦ ὀνείρου
στὸν ἥλιο νὰ σὲ πολεμήσει μὲ βοερὸ θειάφι
καὶ νὰ γκρεμίσει ὅλη τη θύμηση ποὺ μὲ παιδεύει.
Νὰ οἱ καιροὶ στὰ βήματά σου μ᾿ ἔφεραν
οἱ φυτικοὶ δεινόσαυροι τὰ οὐράνια πλάτη
μιὰ δέσμη χαλαρὴ τοῦ αἵματος ἕτοιμη νὰ σκορπίσει
τότε ποὺ φώναζα δίχως ἀπόκριση: Θέλω νὰ γίνω γαλάζιος.
Ἦρθες νὰ μείνεις ὡς τὸ θάνατο
μὲ πορφυρὲς ἀνταύγειες ἀπ᾿ τὰ μέλη
ρώτησα μὰ δὲν ἔμαθα ποὺ βρῆκες τὸ σκοτάδι
σὲ μυστικὰ ρυάκια κλειδώνεις τὸν ἦχο σου
μόνη μὲ τὴν ἐκρηκτικὴ φωνὴ τῆς σιωπῆς.
Ἦρθες νὰ μείνεις ὡς τὸ μακρινὸ χάραμα
σώματα πέρασες ἀκόμη ταξιδεύεις.
Ἐγὼ δὲν ἔζησα κ᾿ ἡ ὀμορφιὰ τῆς Ἀττικῆς εἶν᾿ ὅλο τὸ ταξίδι μου
Σὲ τόσους καημοὺς τραγουδώντας
δὲν ξέρω τ᾿ ὅπλο τῆς λησμονιᾶς.

 

Η ειρήνη

Η ειρήνη, που αναβλύζει απ’ την καρδιά,
και κάποιες φορές γίνεται αίμα.
Η αγάπη σου,
που κάποιες φορές μ’ αγγίζει
και μετά γίνεται τραγωδία.
Ο θάνατος εδώ πάνω στους ώμους μου
σαν ένα πεινασμένο παιδί
που αναζητά φως και περπατά.
Να μάθεις ένα παιδί να περπατά είναι απλό,
να οδηγήσεις τους ανθρώπους
προς την ειρήνη είναι τρομερό.
Αυτοί ικανοποιούν το θάνατο
με κάθε τρόπο,
σαν ένα στόμα που πρέπει να τραφεί.
Μα εσύ, δάσκαλε, που ακούς
τα καρδιοχτύπια τόσων στρατιωτών,
ξέρεις ότι τα στόματα του θανάτου
είναι χάρτινα,
πιο σαρκώδη απ’ τα γλυκά
ανέγγιχτα χείλη
της γυναίκας που σ’ αγαπά.

( Alda Merini )

 

Τ' όνομά σου προφέρω

Τ' όνομά σου προφέρω
μες στις σκοτεινές νύχτες,
σαν έρχονται τ' αστέρια
να πιούνε στο φεγγάρι
και τα κλαδιά κοιμούνται
των κούφιων φυλλωμάτων.
Νιώθω, μ' έχει κοιλώσει
η μουσική και το πάθος.
Ρολόι τρελό, που ψάλλει
ώρες νεκρές, αρχαίες.

Τ' όνομά σου προφέρω
τη σκοτεινή τούτη νύχτα
και μου ηχεί τ' όνομά σου
μακρινό όσο ποτέ.
Μακρινότερο απ' όλα
τ' άστρα και θρηνώδες
κι από βροχή γαλήνια.

Θα σε θέλω, όπως τότε,
καμιά φορά; Ποιο λάθος
έχει η καρδιά μου κάνει;
Αν διαλύεται η καταχνιά,
άραγε, ποιο άλλο πάθος
με περιμένει; Θα 'ναι
ήρεμο κι αγνό, τάχα;
Αχ, αν τα δάχτυλά μου
μπορούσαν να μαδήσουν
ετούτο το φεγγάρι!

Federico Garcia Lorca

 

Ξυπόλητη

Το να μ’ αγαπάς όταν δε φορώ παπούτσια
σημαίνει ότι αγαπάς τα μακριά ηλιοκαμένα μου πόδια,
τα γλυκά μου, καλά και χρήσιμα σαν κουτάλια.
Και τις πατούσες μου, αυτά τα δυο παιδιά
που τ’ άφησαν να βγουν να παίξουνε γυμνά.
Τα κύματα είναι ναρκωτικό, φωνάζουν
υπάρχω, υπάρχω, υπάρχω,
όλη τη νύχτα. Ξυπόλητη
παίζω ταμπούρλο πάνω κάτω στην πλάτη σου.
Το πρωί τρέχω από πόρτα σε πόρτα
του ξυλόσπιτου παίζοντας κυνηγητό.
Τώρα με αρπάζεις από τους αστραγάλους.
Τώρα ανεβαίνεις προς τα πόδια
και έρχεσαι να με καρφώσεις στο σημείο της πείνας μου.

( Anne Sexton )