Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Λησμονιά

Μ' ερωτευμένη την καρδιά σε γνώρισα άγριο Δάσο.
Έπινα στο αεροφίλημα τη μυστική ευωδιά σου.
Πρόσμενα με το ξάστερο σκοτάδι να περάσω,
όταν τ' αερινό στοιχειό περνούσε στα κλαδιά σου.

Σε γνώρισα σ' ερωτικές νύχτες ρυτιδωμένη
θάλασσα σαν το μέτωπο της συλλογής, περνούσε
πάνω σου χάδι η σκέψη μου και πάντα η ανθισμένη
άκρη σου με τα ευωδιαστά φύκια με προσκαλούσε.

Σας γνώρισαν οι ερωτικές νύχτες μου ωραία λουλούδια,
διάφανα, αχνά, πολύχρωμα, σα φωτεινά σημάδια.
Βαριά η δροσιά σα φίλημα και ξεχυνόνταν χνούδια
χρυσά 'πο τα σμιγμένα σας βλέφαρα στα σκοτάδια.

Τώρα στο φως της αρνησιάς δομένα, έτσι αλλαγμένα
μου δείχνεσθε, στη συλλογή του νου μου πάω να χάσω.
Τάχα είστε σεις που γνώρισα; Σεις είστε αγαπημένα
λουλούδια, θάλασσα αργυρή, πυκνό των πεύκων Δάσο;

Μαρία Πολυδούρη

 

..Πώς αφήσαμε τις ώρες μας και χάθηκαν, πασχίζοντας ανόητα
να εξασφαλίσουμε μια θέση στην αντίληψη των άλλων. Ούτε ένα
δικό μας δευτερόλεπτο, μέσα σε τόσα μεγάλα καλοκαίρια, να δούμε
τον ίσκιο ενός πουλιού πάνω στα στάχυα — μια μικρή τριήρης
σε μια πάγχρυση θάλασσα· — μπορεί μ’ αυτήν ν’ αρμενίζαμε
για έπαθλα σιωπηλά, για κατακτήσεις πιο ένδοξες. Δεν αρμενίσαμε.

Ώρες ώρες, μου φαίνεται πως είμαι ένας ήσυχος νεκρός που κοιτάζει
εμένα τον ίδιο να υπάρχω· παρακολουθεί με τ’ άδεια του μάτια
την κίνησή μου, τις χειρονομίες μου· — όπως τότε, μια νύχτα του χειμώνα,
κει κάτω, έξω απ’ τα τείχη, μ’ ένα απερίγραπτο, ψυχρό φεγγαρόφωτο
κι έμοιαζαν όλα σα μαρμαρωμένα, καμωμένα από ασβέστη και φεγγάρι.

Γιάννης Ρίτσος, Τέταρτη Διάσταση
τόμος τέταρτος, Αγαμέμνων

 

Τύμπανα σοβαρὰ τῆς τραγῳδίας

Ἠλέκτρα εἶσαι τώρα μέσ᾿ στ᾿ ἀηδόνια κόρη βασιλέως
ὀχιὰ στὰ μάτια, τίγρισσα στὰ χέρια μὲ πέλματα μεταξωτὰ
ποδοπατεῖς ἀπὸ ζοφώδη ἔρωτα ὁλομόναχη μὲ γόους ἐπιτάφιους
τὴ φαλλικὴ μεγαλοπρέπεια τοῦ πατέρα σου
ποδοπατεῖς ὁλομόναχη καθὼς
ἡ Κλυταιμνήστρα γιὰ λίγα δευτερόλεπτα
ψιθυρίζει ἐλεεινὰ ἠλεκτρόνια τοῦ κορμιοῦ της
κι ὁ Αἴγισθος αἱμόφυρτος ἐγκαταλείπει τὴ στύση
θάνατος ἡγεμόνας ὅλων ἀποφαίνεται
τυλίγοντας μὲ ἄσπιλο γνόφο τὴν κάθαρση.
Τὸ δίκιο εἶν᾿ ἀπὸ παντοῦ κι ὁλοῦθε διαλάμπει.

Νίκος Καροῦζος (1926-1990)

 

Με κοιτάς, με κοιτάς από κοντά, κάθε φορά κι από πιο κοντά και τότε παίζουμε τον κύκλωπα, κοιταζόμαστε όλο και από πιο κοντά και τα μάτια μεγαλώνουν, πλησιάζουν το ένα το άλλο, κολλάνε το ένα στο άλλο και οι κύκλωπες κοιτιούνται, οι ανάσες τους μπλέκουν, τα στόματα συναντιούνται και παλεύουν ανόρεχτα, δαγκώνονται με τα χείλια, ακουμπώντας μόλις τη γλώσσα πάνω στα δόντια, παίζουν μέσα στον περίβολό τους όπου πηγαινοέρχεται ένας βαρύς αέρας με ένα παλιό άρωμα και μια σιωπή. Τότε τα χέρια μου θέλουν να βυθιστούν στα μαλλιά σου, να χαϊδέψουν αργά τα βάθη των μαλλιών σου ενώ φιλιόμαστε σαν το στόμα μας να είναι γεμάτο λουλούδια ή ψάρια, ζωηρές κινήσεις, σκοτεινή ευωδιά. Κι όταν δαγκωνόμαστε ο πόνος είναι γλυκός κι όταν πνιγόμαστε μ΄ ένα σύντομο και τρομερό ταυτόχρονα ρούφηγμα της αναπνοής, αυτός ο στιγμιαίος θάνατος είναι όμορφος. Και υπάρχει ένα και μόνο σάλιο, μια και μόνη γεύση από ώριμο φρούτο κι εγώ σε νιώθω ν΄ανατριχιάζεις απάνω μου όπως η σελήνη στο νερό.

Το κουτσό, Χούλιο Κορτάσαρ

 

D. H. Lawrence | Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι

«Είχε ξεγυμνώσει κι αυτός το μπροστινό μέρος του σώματός του κι η Κόνι ένιωσε τη γυμνή σάρκα του να μπαίνει μέσα της. Για μια στιγμή, έμεινε μέσα της να τρέμει σε στύση. Έπειτα όταν άρχισε να κινείται ρυθμικά μέσα της σ’ ένα ξέφρενο οργασμό που δεν μπορούσε να τον συγκρατήσει, οι απότομοι σπασμοί του ξύπνησαν μέσα της κάποιες καινούργιες, παράξενες συγκινήσεις. Κύματα κύματα, σαν φλόγες που ορμούν κυνηγημένες απ’ τον αέρα, απαλές σαν φτερά, αστραφτερές σαν πυροτεχνήματα, υπέροχες συγκινήσεις που έκαναν τα σωθικά της να λιώνουν. Σαν καμπάνες που χτυπούσαν δυνατά, χαρμόσυνα. Κι ούτε που κατάλαβε τις άγριες κοφτές κραυγές που άφησε».

 

HenryMiller | Ο Τροπικός του Καρκίνου

«Το θυμάσαι αυτό; Λέει ότι αυτή καθόταν εκειδά, με τα πόδια της να κρέμονται χαλαρά από τα μπράτσα της πολυθρόνας και ξαφνικά, λέει, του ήρθε μια έμπνευση. Αυτό αφού την είχε γαμήσει μια δυο φορές… αφού είχε πει εκείνο το ωραίο περί Ματίς. Γονατίζει, το λοιπόν, και -το διανοείσαι!- ναι, και με τα δύο του δάχτυλα… με τις άκρες του μόνο, φαντάσου… ανοίγει τα μικρά της ροδοπέταλα… σκουίς σκουίς… Έτσι απλά. Ένας μικρός κολλώδης ήχος… σχεδόν ανεπαίσθητος. Σκουίς σκουίς! Χριστέ μου, όλη νύχτα αυτό άκουγα! Και μετά λέει ότι έχωσε το κεφάλι του στη γουνίτσα της. Και όταν το έκανε αυτό, βόηθα Παναγιά, αυτή κι αν τύλιξε τα πόδια της στο λαιμό του και τον κράτησε εκεί!»

 

Ποίημα Κελύφους 17.

Άκουσε,
οι καλύτερες ερμηνείες
βρίσκονται λίγο πριν και λίγο ύστερα.
Ο προβληματισμός που έχεις
αναπτύξει σε τόσο ενδόμυχα φυλλάδια,
στα αμέτρητα επιτηδεύματα
της οριζόντιας στάσης,
ανοίγει σταδιακά όπως τα μάτια
ενός ζώου νεογέννητου,
το πορτοφόλι της αφραγκιάς,
το όνειδος της ανάγκης του καθένα
να εντοπιστεί μέσω λογοτεχνίας.
Στο νου σου φέρνεις, όλα όσα
τρέμεις να λησμονήσεις∙
που αν αποτελούνταν από ποιήματα
δεν θα είχαν μαζί σου καμιά τύχη.
Ανάμεσα σ’ αυτά που σου αποδεικνύω,
υπάρχει και το τίμημα πως η τέχνη δεν είναι
ποτέ αρκετή για να καταπολεμήσει τη ζωή.
Η ουσία έχει τους λόγους της
πάντα στη μια τσέπη.
Την τρυπητή.

( Γιάννης Λειβαδάς )

 

Στάση αναμονής

Η σωστότερη κίνηση θα 'ναι αυτή που δεν κάναμε.

Αλλιώς πώς εξηγείται ότι τα δάκρυα
Δεν επαρκούν να διηγηθούν μέχρι τέλους
Καμιά βιογραφία;

Ξεχωρίζω τους ανθρώπους απ' το βλέμμα μετάνοιας
Με το οποίο ξεπλένουν τα κόκαλα
Της πιο ανώδυνης μνήμης. Τους βλέπω να στέκουν μετέωροι
Αδύναμοι ακόμα να συλλάβουν τι χάος βλακείας
Αντανακλά ένα δέσιμο γραβάτας
Μια καλησπέρα ή ολόκληρο λογύδριο από έδρας
Τι φρίκη θα ένοιωθε
Υποψήφια ψυχή γαντζωμένη στο έμβρυο
Καθώς αφήνει το θαλάμι της για να συρθεί
Στα ετοιμασμένα σκλαβοπάζαρα
Του πενθημέρου. Μουσικές φωταψίες
Γλυκασμοί σεληνώδεις και χρώματα
Μπαλώματα με ρακή ως τον αστράγαλο
Δε φτάνουν να καλύψουν σφιχτά την υφήλιο
σήψη. Εκείνοι που έσκαψαν
Μισό χιλιοστό κάτω απ' το σώμα τους
Τώρα μαραίνονται σε φυλακές ψυχιατρείων ή ταξιδεύουνε
Με λευκές και με μαύρες
Τα πελάγη του αέρα. Οι άλλοι συνεχίζουν να στριμώχνονται
Σε θυρίδες τραπέζης εκδοτήρια ουρές
Περιμένοντας κάτι
Το επόμενο τραίνο ή τον κύριο έφορο
Μπορεί και τη Δευτέρα Παρουσία-
Το τελειότερο πλάσμα της δημιουργίας δαπανάει την ύπαρξη
Στριμωγμένο σε ουρές από τέλεια πλάσματα
Που κι αυτά περιμένουν κάτι. Περιμένω σημαίνει
Προσκυνώ τη συνέχεια του χρόνου
Προεξοφλώ τη ζωή μου για τρία λεφτά
ως να 'ρθει λεωφορείο
Για έξι μήνες ως να πάρω το δάνειο
Προεξοφλώ επιταγές επιβίωσης
Δεκάδες κουρελόχαρτες συναλλαγματικές
Με αποδέκτη το μέλλον

Περιμένω σημαίνει πενθώ τη ζωή που ανέβαλα.

Γι' αυτό και τα δάκρυα δεν επαρκούν
Να διηγηθούν μέχρι τέλους
Καμιά βιογραφία

Γι' αυτό και καμιά βιογραφία δεν χωράει τα δάκρυα.

Αντώνης Φωστιέρης

 

Χέρια που δεν μας σκεπάσανε και όμως η σκέψη τους μας κρατάει ζεστούς. χέρια που δεν μας έγδυσαν και όμως εμείς μπροστά τους πάντα γύμνοι. χέρια που το δέρμα φτάνει ως εδώ και ας φυλάγονται σε υφασμάτινες τσέπες. χέρια που τώρα, κάπου, κάπως, αυτή εδώ τη στιγμή δεν το ξέρουν πως μας χαϊδεύουν...

Messire  

 

Γλέντι

Σ’ ένα γλέντι με κάλεσαν οι συντρόφοι.
Δε θ’ αρνηθώ. Θα πάω να λησμονήσω!
Θα φορέσω το κόκκινό μου φόρεμα
και την ίδια ομορφιά μου θα φθονήσω.

Το νεκρό πώχω μέσα μου περήφανα
και στοργικά μαζί μου θα τον πάρω.
Θάμαι χαρωπή, σα μυστικόπαθη
θάμαι μια αποσταλμένη από το Χάρο.

Οι μελλοθάνατοι σύντροφοι στο γλέντι τους
κι’ αν πίνουνε κρασί δε θα μεθούνε.
Μια κατάρα θα στέκεται στο πλάι τους
μα θάμαι ωραία και δε θα υποψιασθούνε.

Έπειτα ένα τραγούδι θα ζητήσουνε
μήπως σε μια χλωμή χαρά ελπίσουν,
μα τόσο αληθινό θαν’ το τραγούδι μου
που σαστισμένοι θα σωπήσουν.

Μαρία Πολυδούρη