Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

 

Θεόθεν αλήτης


Φιλία και Στάση
Αδικία και Τίση
Μεταμορφώσου αν μπορείς να δεις
δες αν μπορείς με άλλα μάτια
εξακόντισε τον ήλιο ως τα Ηλύσια Πεδία
αιχμαλώτισε όλο το θεϊκό σου άνεμο
αλλά και πάλι χρεώστης είσαι
στο πάντων η ανάγκη κρατεί
και αναρωτιέσαι
πότε έχασες το παιχνίδι
δεν έχασες τίποτα
που δεν μπορείς να βρεις ξανά…
Θεηλάτης
ημεροδρόμος του αιώνιου
έχεις στη χούφτα σου όλες τις μοναξιές σου
μην τις σπαταλάς άδικα
αναζητώντας το Ένα που σε αρνείται…
Φως και Σκοτάδι
στο μαξιλάρι σου
Η οδός του Κάτω
Ίδια μ’εκείνη της Ανόδου…
στην καθημέρια οδύνη σου
και η απαντοχή σου
Αλήτης θεόθεν
αρματώθηκες τη μοίρα σου
κι έχεις καρπούς να δρέψεις…
κι αγάπες που σε περιμένουν!!!D.P.

 

 




Και…

Δεν χωράει στη χούφτα μου
ολόκληρος ο ποταμός σου
κι όμως
σου έκλεψα εκείνη τη μικρή σταγόνα
που ξέφυγε απ΄τα μάτια σου
και ορθώνω ανάστημα ο θρασύς
πως θα σε κρατήσω ακέραιη
Αν σώζεται ο άνθρωπος
Κάποτε
κάποια στιγμή αν ο λυγμός του
μπορεί να γίνει δροσερή βροχή
και ο ήλιος δεν σπαταλιέται
σε άρρωστες σκιές
στα δάχτυλά μου η μικρή αυτή σταγόνα
θα’χει απορροφήσει όλο το φως
και θα μου μιλάει για σένα
στον έσχατο ύφαλο
των τελευταίων ανθρώπων
τις ώρες που το χτες
θα βγάζει με αίμα και σάρκα
τ’αγκίστρια του από πάνω μου
θα’χω ό,τι χρειάζομαι
να ξεκινήσω απ΄την αρχή
ένα χαμόγελό σου

και…D.P.

 

Αθήνα] Κυριακή πρωί. [29 Σεπτεμβρίου 1940]

«Μόλις τώρα πήρα το πρωινό μου και διάβασα το γράμμα σου. Ανάσανα που ξέρω πως έρχεσαι την Παρασκευή.

Δεν ξέρεις πώς σε περιμένω. Γιατί αυτές τις τελευταίες μέρες σ' έχω φριχτά επιθυμήσει.

Τί τα θέλεις, σε στερήθηκα όλο το καλοκαίρι και γιατί ήσουν μακριά και γιατί ίσως, μ' όλες αυτές τις ανόητες ιστορίες, κι όταν ήσουν ακόμα κοντά μου, δεν σε είχα όπως θα το ήθελα. - Όλο μου το σώμα πονεί από επιθυμία.

Σκέπτομαι πως μπορεί να σε κρατήσω γυμνή απάνω μου και όλα χάνουνται, όπου και να βρίσκομαι, ό,τι και να κάνω.

Είναι αστείο κάποτε να βλέπω τον εαυτό μου σαν έναν υπνοβάτη ή σαν έναν τυφλό που σε ψάχνει με τις παλάμες απλωμένες και με τα μάτια κλειστά.

Είμαι ελεεινά καυλωμένος, χρυσό, και δε σκέπτομαι τίποτε άλλο παρά πώς να σε γαμήσω ατέλειωτα μια ολόκληρη νύχτα».

Και δεν μπορώ να σου γράψω αλλιώς.

ΓΙΩΡΓΟΣ

[ΥΓ.] Γράψε μου δυο λόγια μόλις λάβεις το γράμμα. Και μην ξεχνάς να γράφεις σωστά τη διεύθυνσή μου.

Γιώργος Σεφέρης

 

..Οι φωτιές,
χορεύουν όταν σφίγγεις τις κόρες σου,
να ξυπνήσεις με σημάδια πίσω απ' τα βλέφαρα,
πυγολαμπίδες που το ‘σκασαν από όνειρα.

Ακολούθησε τα ίχνη τους,
τα βήματά σου να πατήσεις ξανά.
Να βρεις τον τόπο
που προσπαθείς ως το ξημέρωμα να ξεχάσεις.

Έλα σου λέω,
να δεις πόσα γράφει η σάρκα,
πόσα ακόμα έμειναν
μετά τις γρατζουνιές,
αυτές που τράβηξες
μπας και σβηστούν τα ίχνη.

Τα ίχνη από τις μέρες στα χαρακώματα,
από τις χαρακιές στα χαράματα δίπλα,
τις χαριστικές βολές που σ’ άφησαν να χαροπαλεύεις,
δεμένος μ’ όλο τον σπάγγο του χαρταετού
στο λαιμό σου.

Μαθητευόμενοι μάγοι αλλά όπως λέει κι ο σοφός
«αν δεν φαντάζεσαι φωτιές, με κάρβουνα μην παίζεις»

Κι από παιδί
φωτιές ονειρευόμουν.

Δημήτρης Γκιούλος – Κωνσταντίνος Παπαπρίλης Πανάτσας

 

 


Σκληρές
πώς έγιναν οι φλέβες
σχοινιά
τεντώνονται κάτω απ’το σώμα
μου μιλούν
όμως δεν τις καταλαβαίνω
μαντεμένιο αίμα…

μεγάλες
πώς έγιναν οι μέρες
χωράφια χέρσα
που κάποιος τα εγκατέλειψε
κι αυτά θρηνούν
στενάζουν
όλα είναι ψέμα…

θανατοφόρος
χρόνος
ύπνος φονικός
σαν λαιμοδέτης
σφίγγει το δέρμα
ώσπου ν’ αγγίξει
τον τσιμεντένιο ουρανό
ο λυγμός
τα χείλη να μαυρίσουν
κέρινο βλέμμα

δικαιοσύνη λες
ψιθυριστά
σήκωσε στον ήλιο η νύχτα
επανάσταση

κι εγώ
σκυμμένος πάνω απ’το χώμα
σου απαντώ

αποκατάσταση…D.P.

 

 


Ο ποιητής όργωνε με μανία το χωράφι του εαυτού του
Χρόνια και χρόνια δούλευε, κοπίαζε, στερήθηκε τον ύπνο, στερήθηκε τον κόσμο, στερήθηκε τη γλυκιά ανάπαυση της παραίτησης…

‘αφρόντιστο τούτο το κληροδότημα της Ειμαρμένης δεν θα αφήσω’ έλεγε και αρνιόταν την ‘πνευματικότητα’ με ένα μειδίασμα εωθινής ηδύτητας…

‘Ποιος είναι ο... 'πνευματικός' άνθρωπος;’, ρωτούσε τον εαυτό του, ‘μονάχα εκείνος που ξέχασε πως ποίηση είναι τα χέρια, είναι το βλέμμα, είναι η απαντοχή… 'πνευματικός' είναι κείνος που λησμόνησε τον εαυτό του σε μια πολυθρόνα και αρνείται να επιστρέψει στη σκληρή καρέκλα… 'πνευματικός' είναι κείνος που αφέθηκε στη τρυφή του μαλακού στρώματος και παράτησε το άβολο ντιβάνι εκστρατείας…’
‘στρατευμένος γεννήθηκα… στο χαράκωμα του είναι μου θα τελευτήσω…’ μονολογούσε

Την ιερότητα δεν ήθελε να εξοστρακίσει ο ποιητής
Κείνη τη μυστική ανάσα που σχηματίζει τον Λόγο στο θολό τζάμι της μοναχικής του καλύβης
Κείνο τον ερωτικό εαυτό που αναρπάζεται από τη Νύχτα και αξιώνει μια ομορφότερη μέρα…
Κείνο το σεμνό χαμόγελο της παιδικότητας που ζωγραφίζεται στα χείλη όταν όλος ο υπόλοιπος εαυτός δεν το γνωρίζει
Όταν ο νους δεν το γνωρίζει
Όταν η ψυχή δεν το γνωρίζει
Όταν ο χρόνος δεν το γνωρίζει…

Την μυστική συνάφεια με την Αλήθεια δεν ήθελε να προδώσει ο ποιητής
Και στερήθηκε Κυριακές με ηλιόλουστα παραδείσια βουλεβάρτα γεμάτα κοπελιές χαρούμενες και παιδιά θορυβώδη
Και στερήθηκε απογεύματα δίπλα στην αιωνιότητα της σιωπηλής θάλασσας
Και στερήθηκε πρωινά ζεστά που ακουμπάς τον ήλιο στο μάγουλο και είναι σα χάδι ερωμένης
Και είναι σα φιλί μοναχοκόρης πριν φύγει για το σχολειό…

Την αδειοσύνη της επίγνωσης αναζήτησε ο ποιητής
Και εργάστηκε σκληρά
Απάνθρωπα
Φιλόπονα
Στο εργαστήρι του εαυτού
Στο λατομείο της θλίψης
Στο εργοτάξιο της φθοράς

Έμεινε ως το τέλος όρθιος
Δάκρυσε μονάχα λίγο στο στερνό του συναπάντημα με τον ήλιο
‘δεν σε γνώρισα καλά αδελφέ μου, δεν σε φίλεψα σάρκα, δεν σου χάρισα αίμα, δεν σ’έκλεισα στη χούφτα μου με μανία…’ ψιθύρισε κομπιάζοντας
‘με συγχωρείς… απλώθηκα πολύ ως το απέραντο του φόβου και δεν σε πρόλαβα… χάραξέ μου το σαρκίο πριν αποδρομήσω… δεν φεύγω ικέτης… έρχομαι θεωμένος, έρχομαι φωτεινός!’

Κοίταξε τα κουρασμένα χέρια του
Και δεν λυπήθηκε
Άγγιξε τα κουρασμένα μάτια του
Και δεν λυπήθηκε
Χάιδεψε τα λιγοστά μαλλιά του
Και δεν λυπήθηκε
Γύρισε, κοίταξε το φτωχικό του δώμα
Και δεν λυπήθηκε

Έγλειψε τα στερημένα χείλια του
Και αναλύθηκε σε λυγμούς…D.P.

 

 

Το Άλλο Εκείνο


Αν τα γυμνά ανθρώπινα κορμιά
υψώθηκαν και κρέμονται
στο σκοτεινό όργιο του σύμπαντος
κι αν φλέγονται
και ψύχονται μαζί

απ'το "ενεργεία" στο "δυνάμει"

κάτω απ'τα βλέμματα ανήλικων θεών
είναι που ακόμη ο αιώνιος οδοιπόρος
πραγματώνει αέναα
την Οδύσσειά του
και απ'την αγκαλιά της Κίρκης
κι απ'τους μηρούς της Καλυψούς
ορμάει στο φως
του έσχατου θανάτου
κι απλώνει στην επιστροφή
που τόσο πόθησε
μια επίκληση
στο μαύρο δίχτυ της Ανάγκης
για ν'αφανιστεί
όχι ως βασιλιάς
αλλά ως ζητιάνος

Κι η επίκλησή του
θα έχει λέξεις από αίμα
σύμφωνα από πέτρα
φωνήεντα από φως
και στο ουράνιο βλέμμα του
το Άλλο Εκείνο
που τον στερέωσε στο Είναι...

Και με ορθάνοιχτα τα μάτια
δικαιούσαι να ονειρεύεσαι

Και με κλεισμένους πνεύμονες
δικαιούσαι ν'ανασαίνεις

Ένα χωρίς Αυτό

χωρίς το Κάτοπτρο
χωρίς το Χάσμα

Εν εσαεί...

D.P.

 

-_...ακόμα κι η ζωή μου αποχτά σημασία
όταν τη διηγούμαι σε κάποιον...

...ή ο παιδικός μας φίλος, που καθισμένοι
στο πεζούλι τα βράδια
μοιράζαμε τον κόσμο - αλλά εγώ τον
έκλεβα.

...έτσι δεν μπόρεσα ν"αποτελειώσω καμιά
ηλικία...

...σαν ένα παιδί που το αθώωσαν για να μην
έχει τίποτα δικό του...

...ώ έρημοι δρόμοι,που μπορείς όλα να τους
τα πεις,χωρίς να
τ"ακούσουν...

...το πιό θανάσιμο αμάρτημα είναι να μήν
αγαπάς τον εαυτό σου...

...ακριβώς όπως ένας άνθρωπος,ίσως,
μπορεί να παίξει και μ"ένα χέρι βιολί,όταν
με τ"άλλο πρέπει να κρατήσει τη ζωή του...

...και το πρωί θα πρέπει να ξαναντυθείς,
μόνο και μόνο για να πονέσεις...

-Τάσος Λειβαδίτης-

 

ΤΟΥ ΓΚΡΕΜΟΥ

Στο χείλος σου σιωπηλό πηγάδι
αψιμαχίες
ακκισμοί
μεγαλοστομίες.
Καρικατούρες
συστήματα
φαντάσματα
κατακτήσεις.
Στο χείλος σου απορία,
ανεμοδέρνονται μεσίστια τα πλήθη.
Στο χείλος σου δέος,
παγιώνεται των εξάρσεων το φως
και ο μαγνητισμός του αγνώστου.
Στο χείλος σου ενθουσιασμός,
η έμπνευση κεραυνοβολεί το μάταιο.
Στα χείλη σου ο χρόνος
σταγόνα σταγόνα πίνεται.
Χείμαρρος ξεχύνεται
αφρισμένος.

Παναγιώτης Θανασούλης

 

-_Στην άκρη κάποιου ποταμού
την ώρα των λευκών φορεμάτων
συναντάς το παρελθόν
να χορεύει εκείνο το μακρινό χορό
που κρατάει στη ζωή
αυτό το πέτρινο πρόσωπο
που πάνω του σκαλίστηκε η μάσκα
των αναμνήσεων.
Μια γλυκιά δύναμη στο χρόνο
είναι αυτή η ζωή
και την κρατάνε οι μουσικές
μεσ' απ' τις χαράδρες
αλλοτινών εποχών
γέλια κοριτσιών που αγαπήθηκαν
κι αγάπησαν το νοτισμένο χώμα
για έναν έρωτα._-

-Παύλος Σιδηρόπουλος-

 

 

Σέλας
Αμείλικτο
το σέλας του μεσονυχτίου

συντροφιά είχα τον άνθρωπο – μαχαίρι
και το φορτίο ακέραιο
μοιρασμένο δίκαια

στο χθες
ό,τι έμεινε αναπαλλοτρίωτο
στο σήμερα
ό,τι στέκει αγέρωχο
στο αύριο
ό,τι δεν λέρωσε η αγοραία ελπίδα…

συμβολικά πεθαίνω
είπα στον άνθρωπο – λαιμητόμο
συμβολικά αγοράζω λεπτά και ώρες από το μέλλον
μην με νομίσεις ρυπαρό τυχοδιώκτη

άλλωστε
ποιος τόλμησε να διαπραγματευτεί τον ήλιο

και δεν κάηκε;d.p.

 

 

Μέσα

Είμαστε μέσα
μέσα στον κορμό του δέντρου
μέσα στο αφιλόξενο πτώμα
του έφηβου θεού
μέσα στο χωματένιο κρεβάτι
του πόνου…

μέσα θα διαβάσουμε τυφλοί
το χθες
και το αύριο
μέσα θα αναλώσουμε γενναία
τους εαυτούς μας
μέσα θα λερώσουμε με περιττώματα αλήθειας
τα όνειρά μας
μέσα θα γεννήσουμε τα παιδιά μας
και πριν ακουστεί το αλύχτισμα
της πιο αθώας απελπισίας τους
θα τα σκοτώσουμε

Βρεθήκαμε εξόριστοι
έξω απ’τον ήλιο
έξω απ’τον χρόνο
ανεπιθύμητοι

εδώ
στο ασφυκτικό απέραντο
εδώ στο στενόχωρο ασύνορο
εδώ θ’ακρωτηριαστούμε
και δεν θα περιμένουμε την αναξιοπρέπεια
απ’τη πρόστυχη φθορά της σάρκας
και δεν θα εκλιπαρούμε έναν βιαστή
να σπλαχνιστεί τα δύσμορφα κορμιά μας
μόνοι θα το κάνουμε
στην ακραία απόλαυση της αποκοπής
εκείνων που περιττά πια
κρέμονται απ’τις ζωές
εκεί
ηδονικά θα αφεθούμε…

είμαστε μέσα
αγάπη μου
ο ένας
στο σώμα του άλλου
ο ένας
στο σήμα του άλλου
ο ένας
στο απεριχώρητο του άλλου

μακάβρια υπέροχοι
αισθαντικοί ακόμη
τα χέρια μας δεμένα απ’τους καρπούς
στα αιώνια δεσμά μας
χαμογελώντας
ανασαίνουμε
ένα προς ένα
τα πιο όμορφα
ζωντανά φιλιά μας…
D.P.