Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Στίχοι γραμμένοι με κατάθλιψη

Πότε κοίταξα για τελευταία φορά

Τα στρογγυλά πράσινα μάτια και τα μακριά τρεμουλιαστά κορμιά

Των σκοτεινών λεοπαρδάλεων της σελήνης;

Όλες οι άγριες μάγισσες, εκείνες οι διακεκριμένες κυρίες,

Παρά τα σκουπόξυλά τους και τα δάκρυα,

Τα οργισμένα τους δάκρυα, χάθηκαν.

Οι ιεροί κένταυροι των λόφων εξαφανίστηκαν·

Δεν έχω τίποτα εκτός από τον πικραμένο ήλιο·

Εξόριστη ηρωίδα μητέρα η σελήνη και εξαφανισμένη,

Και τώρα που πάτησα τα πενήντα

Πρέπει να υπομένω τον δειλό ήλιο.

W. B. Yeats

 

"Ηδονή"


Χαρά και μύρο της ζωής μου η μνήμη των ωρών
που ηύρα και που κράτηξα την ηδονή ως την ήθελα.
Χαρά και μύρο της ζωής μου εμένα, που αποστράφηκα
την κάθε απόλαυσιν ερώτων της ρουτίνας.

Κ.Καβάφης

 

αγαπητή αυτοκτονία

πώς είναι ο πόλεμος; τρώει;
πες μου για τα κορίτσια που ορμούν προς
τα πίσω σε χαζές εκρήξεις συναισθήματος
το υγρό στόμα του θανάτου να πιτσιλά
τους αστραγάλους γόνατα φρύδια τους.
πες μου για αδερφάρες σαν μεθυσμένα
πυροτεχνήματα, να εκτοξεύονται στη γη
μετείκασμα καμένο στο ποτάμι
& μνήμη τσιμέντου.
πώς είναι ο πόλεμος; έχει
σύζυγο; γνωρίζει πώς τα πτώματα
βρεθήκαν στο κρεβάτι της;

αγαπητή αυτοκτονία

ξέρω το αληθινό σου όνομα.
δένω με ξόρκια εσένα μην κάνεις κακό.
μπαίνω στο δωμάτιο σαν μικρόβιο.
λέω τ’ όνομά σου, είναι το όνομά μου.
οι τοίχοι μ’ αγγαλιάζουνε σαν μια καλή θεία.
το παράθυρο βουίζει. η πόρτα με κουνάει σαν κούνια.
η συρταριέρα φεύγει πάει να φτιάξει τσάι.
το δωμάτιο ξέρει το όνομά μου.
μας δένει με ξόρκι μην κάνουμε κακό.

αγαπητή αυτοκτονία

που κρατάς τους φίλους μου;
κάθε κούπα που γυρίζω έχει μόνο αέρα.
ανοίγω μια τουλίπα περιμένοντας τα πρόσωπά τους
μα βρίσκω μόνο την κίτρινη καρδιά.
τι τους έχεις κάνει;
χθες έβγαλα το σώμα μου το χτύπησα
στα μπροστινά σκαλιά με ένα σκουπόξυλο
& κανείς τους
δεν ξεπήδησε από το δέρμα μου γελώντας
φωνάζοντας με βρήκες!
ούτε ένας από αυτούς που φώναξα
δεν ήταν ήδη μες στο χέρι μου.

αγαπητή αυτοκτονία

εσύ φίλος κοινός
καλεσμένος σε γάμο, είδος
μητέρας, είδος αυτό
αγάπης είδος ελευθερίας.
ευχήθηκα πως ήσουν μύθος
όμως μητέρες με χρώμα σαν το δικό μου
έχουν διαλέξει ωκεανό
αντί για βάρκα, έχουνε στείλει
παιδιά σε σχολείο
σε ποτάμια. γνωρίζω νέγρους
που θέλουν απλά
ησυχία. σε είδα να
χορεύεις και καύλωσα.
δεν θα σου αρνηθώ
αυτό που άλλοι βρήκανε
στη γλυκιά μούχλα
πίσω απ’ το αυτί σου. ξέρω τι γίνεται
όταν ζητάς φιλάκι, είναι όλο
γλώσσα, δεν
ξεκλειδώνεις, ρουφάς το
πρόσωπο μέχρι το σώμα
να λείψει.

αγαπητή αυτοκτονία

εκείνος εκεί; του υποσχέθηκα
ότι θα σκότωνα για αυτόν
& ο νέγρος μου ήταν ο νέγρος μου
& ο λόγος μου είναι ο λόγος μου.
αγαπητή αυτοκτονία, που είσαι;
έλα έξω. έλα να με βρεις.
είμαι στην πόρτα σου, αυτοκτονία.
θα περιμένω. έχω προσφέρει τα σκουλαρίκια μου
& βαζελίνωσα το πρόσωπό μου. έβαλα το καλό
το πουλόβερ μου για αυτό.
όπλο δεν έφερα μα τη γροθιά μου.

―Ντανέζ Σμίθ

 

Όλο Τελειώνει O Κόσμος, Κι Όλο Συνεχίζει

Πριν την αποκάλυψη, ήταν η αποκάλυψη με τις βάρκες:
βάρκες φυλακισμένων, βάρκες να σπάνε κάτω από ουρανο-σίδερο, βάρκες να κάνουν
πτώματα να ανθίζουνε σα φύκη σ’ ακτή. Πριν την αποκάλυψη, ήταν η αποκάλυψη
του βομβαρδισμένου τζαμιού. Ήταν η αποκάλυψη του οδηγού ταξί παραμορφωμένου
από τις φλόγες. Ήταν η αποκάλυψη του να φεύγεις, και του να έχεις φύγει—
της μητέρας μου να ξεκολλάει απ’ τον τάφο της μητέρας της καθώς το αεροπλάνο
έτρεχε στον διάδρομο. Πριν την αποκάλυψη η αποκάλυψη των
αεροπλάνων. Ήταν η αποκάλυψη των αγωγών να νομοθετούνται
μέσα από ιερά νερά, κι η αποκάλυψη των σκύλων. Πριν απ’ την οποία ήταν
η αποκάλυψη των σκύλων και της μάνικας. Πριν απ’ την οποία, η αποκάλυψη
των σκύλων και των κυνηγών σκλάβων με πρόσωπα να λάμπουν στους φανούς.
Πριν την αποκάλυψη, η αποκάλυψη των μελισσών. Tου καλόγερου για ρούχα. H αποκάλυψη
στην επιλεκτική σιωπή διδακτικών βιβλίων. Ήταν η αποκάλυψη της συμφωνίας
και του αυτόματου διανομέα· η αποκάλυψη της συμφωνίας και
του βάζου με κρανία· ήταν το άσυλο των κονσερβοποιών· η ραδιενεργός βροχή·
ο δίχως καρέκλα οσιομάρτυρας που απαιτεί ένα όνομα. Γεννήθηκα από μια αποκάλυψη
και ήρθα να σου πω ό,τι ξέρω—που είναι πως η αποκάλυψη ξεκίνησε
όταν ο Κολόμβος δόξασε το θεό και κατέβασε την άγκυρά του. Ξεκίνησε όταν μια ήπειρος
εμπλέχθηκε σε κοτολέτες. Ξεκίνησε όταν ο Κουμπλάι Χαν είπε στο Μάρκο, Ξεκίνα
απ’ την αρχή. Όταν η αποκάλυψη ξεκίνησε, ο κόσμος είχε ήδη
τελειώσει. Τελείωνε κάθε μέρα για έναν αιώνα ή δύο. Τελείωνε, και ένα άλλο τέλος
του κόσμου υφαίνονταν στη θέση του. Τελείωνε και ξυπνούσαμε και παραγγέλναμε ελληνικούς καφέδες,
τραβούσαμε το ζεστό υγρό μέσα απ’ τα δόντια μας, όπως παντού, η αποκάλυψη βροντούσε,
η αποκάλυψη θυμόταν, η αγαπητή μας, αγαπημένη αποκάλυψη—παρασύρθηκε
αργά από τα δέντρα παντού τριγύρω μας, τόσο δυνατά που σταματήσαμε να την ακούμε.

―Φράνι Τσόι

 

[Ναι, Πονάει] Της Κάριν Μπόγιε

Ναι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια.
Αλλιώς γιατί να δίσταζε η άνοιξη;
Αλλιώς γιατί η φλογισμένη επιθυμία μας
να κείτεται σαβανωμένη κάτω από τον πάγο xλωμιασμένη;
Kι όμως ο κάλυκας ήταν μπουμπούκι τον χειμώνα.
Τι είναι αυτό το άγνωστο που αναδύεται και πάει να τιναχτεί;
Nαι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια,
πονάει γι αυτό που μεγαλώνει
και για το άλλο που κλεισμένο μένει.Ναι, είναι πόνος πέφτοντας οι στάλες.Από αγωνία τρέμοντας και κρέμονται βαριά,
γραπώνονται από το κλαδί, φουσκώνοντας, γλιστρούν-
αλλά το βάρος τις τραβάει κι ας είναι γραπωμένες.
Πόνος είναι να στέκεσαι διστακτικός, δειλός και διχασμένος
πόνος είναι να νιώθεις το κενό να σε τραβάει και να σου γνέφει,
κι εσύ να μένεις τρέμοντας μονάχα-
πόνος είναι να επιθυμείς να μείνεις
και μαζί να πέσεις.Ξάφνου, την πιο κακιά στιγμή, που τίποτα δεν στέργει,
σκάζουν μες σε λαμπρή γιορτή όλα του δέντρου τα μπουμπούκια,
όταν ο φόβος έχει πια καταλυθεί
και αστραποβόλες πέφτουν οι στάλες του κλαδιού,
ξεχνώντας το φόβο του αγνώστου,
του ταξιδιού την αγωνία ξεxνώντας-
για μια στιγμή μονάχα νιώθουν να εμπιστεύονται
παραιτημένες μες στη θαλπωρή
που δημιουργεί τον κόσμο.

 

Μόνος

Από την πρώτη μου στιγμή, εγώ δεν ήμουν σαν παιδί
Όπως οι άλλοι · δεν έβλεπα
Όπως οι άλλοι · δεν έβγαινα
Τα πάθη μου από πηγή συνηθισμένη.
Από τέτοια κοινή πηγή εγώ τη θλίψη δεν αντλούσα
Ούτε και την καρδιά μου να ξυπνώ
Στον τόνο της χαράς μπορούσα.
Κι ό,τι αγαπούσα, μόνος το αγαπούσα.
Τότε -παιδί ακόμα- στην αυγή
Μιάς όλο θύελλες ζωής -ξεπήδησε
Απ” τα βάθη του καλού και του κακού
Ένα μυστήριο που και σήμερα δεσμώτη με κρατά
Από τον χείμαρρο ή από την κρήνη
Απ’του βουνού τον κόκκινο γκρεμό
Από τον ήλιο που ολόγυρά μου έκανε δίνη
Στη φθινοπωρινή του χρυσαφένια ανταύγεια
Από την αστραπή στον ουρανό
Καθώς πετώντας με προσπέρασε-
Από την καταιγίδα και τον κεραυνό
Κι από το σύννεφο που πήρε μια μορφή
(“Οταν γαλάζιοι ήταν κατά τ’άλλα οι Ουρανοί)
Στα μάτια μου δαιμονική.
Έντγκαρ Άλαν Πόε

 

Όνειρο μέσα σε όνειρο

Δέξου ετούτο το φιλί στο μέτωπο σου!
Και τώρα που χωρίζουμε,
Άφησε με να σου πω-
Ότι οι μέρες μου εκύλησαν μέσα στ’όνειρο
Είναι αλήθεια,όπως το’λεγες
Αν όμως,η ελπίδα πέταξε
Μες σε μιά νύχτα ή σε μιά μέρα,
Μες σ’ένα όραμα ή μες στο τίποτα,
Είναι γι’αυτο λιγότερο χαμένη;
Όλα όσα βλέπουμε ή ό,τι φαινόμαστε
Όνειρο είναι μοναχά μέσα σε όνειρο.

Στέκομαι ανάμεσα στο βογγητό
Μιάς θαλασσοδάρτης ακτής,
Και μες στα χέρια μου κρατώ
κόκκους χρυσούς της άμμου-
Πόσο λίγοι!κι όμως πως γλιστρανε
Από τα δάχτυλα μου και βαθιά πάνε,
Καθώς θρηνώ-καθώς θρηνώ!
Θεέ μου!μήπως θα μπορούσα
Μέσα στο χέρι πιο σφιχτά να τους κρατούσα;
Θεέ μου!Πώς θα κατορθώσω
Μόνο ένα απ’το ανίλεο κύμα να γλιτώσω;
Όλα όσα βλέπουμε ή ό,τι φαινόμαστε
Όνειρο είναι μοναχά μέσα σε όνειρο;


Έντγκαρ Άλαν Πόε

 

 

Ένα μικρό χαμόγελο
ψελλίζω
μου ήταν αρκετό
κι όμως δεν ήταν…
ποτέ δεν ήταν…
τριάντα χρόνια κρυβόμουν
στο μακελειό του αγώνα
συνωμοτούσα εναντίον σου
παρίστανα τον σύμμαχό σου…
όταν ακούω τον εαυτό μου
η φωνή βγαίνει απ’τα συρτάρια
κι απ’τους ξυσμένους τοίχους
κι απ’τα βρόμικα παράθυρα
κι απ’ τα ελεεινά παπούτσια
δεν βγαίνει από στόμα αυτή η φωνή
κι όταν με αντικρίζω
βλέπω το πρόσωπο ενός άλλου
ενός που ντύθηκε το χώμα
ενός που πλύθηκε το αγοραίο
ενός που αγόρασε ακριβά το χθες
για να το ξεπουλήσει στο αύριο
ενός που αρκείται στο ίδιο ψέμα
για να κουβαλάει την κάθε νύχτα
ως το επόμενο πρωινό
και να σηκώνει απ’το κρεβάτι
μαζί με το λερό του σώμα
και μια θηλιά από αγκάθια…d.p.

 

Ισορροπία θα πει να κοιτάς απ' την απέναντι πλευρά του ίσον
όταν το ένα μέλος μετατοπίζεται γίνεται το αντίθετο του άλλου
και ταυτόχρονα στην άλλη πλευρά μένει το μηδέν και που ισούται με μηδέν
αφού τα δυο μέλη απαλείφονται. Η καλύτερη στιγμή είναι ανάμεσα στο ίσον
αλλιώς πάντα θα 'ναι αντίθετα και ποτέ δε συναντιούνται.
Και μένει πια η αποκωδικοποίηση του ίσον, ή, η απόρριψη του και τότε
τίποτα πια δε μπορεί να συνδέσει, να ενώσει ή να κρατήσει τα μέλη
στον ίδιο χώρο, στον ίδιο χρόνο, στο ίδιο επίπεδο.
Καταραμένα μέλη. Συναντιούνται για να αλληλοκαταστρέφονται.
Μέχρι που το ίσον υπερθερμαίνεται κι εκρήγνυται.
Δε μένουν παρά ίχνη της καταστροφής και απαλά βήματα που σβήνουν στο επίπεδο
Κι αν πήγαν απ' την ίδια πλευρά κι αν πήγαν απ' αντίθετες
δε βλέπουν πια το ένα τ' άλλο, παραλληλία ως το άπειρο
Κι αν πέρασαν το ένα μέσα απ' τ' άλλο, σαν φαντάσματα σε κακές ταινίες
καμιά ύλη δεν ανταλλάχτηκε, καμιά ενέργεια δε διαταράχτηκε
μόνο το φάντασμα του ίσον, θα 'χε ίσως τη δύναμη αυτή,
αλλά απ' αυτό πια δεν απομένει, παρά αποσιωπητικά
κι Αισώπου μύθοι με διδάγματα και ζώα.

 

 

Σκιάχτρο
Το βλέμμα σου
Αναζητώντας έναν διαλύτη σκότους
Ακρωτηρίασε όλους τους ουρανούς
Κι έχει ξεχυθεί
Σαν άτακτο παιδί
Στις εξοχές της Άβαλον
Αναρωτιέσαι ακόμη ( 
Άξιζε όλη αυτή τη σπατάλη ανθρώπων
Η Δημιουργία;
Το σώμα σου
Είδες σταυρωμένο σκιάχτρο
Να επιτηρεί την κληρονομιά του Πατρός
Κι αρνιέσαι ακόμα την συμβασιλεία
Γιατί τάχα γεύτηκες το νόστιμο καρπό
Και δεν ξέρεις
Ότι η σοδειά ήταν μολυσμένη
Και αργοπεθαίνεις…
Κι όμως
Στερεωμένος στο ευρύστερνο παθείν
Που δεσμεύτηκες να υπηρετήσεις
Κολακευμένος
Ανοίγεις το στόμα σου
Με τα σαπισμένα δόντια
Και χαμογελάς
(κι έτσι) απαντάς
Σε όλα σου τα ερωτήματα
Κάθε πρωί
Λουσμένος από την αυθάδεια
Του ακριβού σου σπέρματος…D.P.

 

Θεός του εργαστηρίου...

 


Εξετάζω την αφαίρεση… εξετάζω και μετρώ… ζυγίζω… τη σάρκα που αναλώθηκε για τη μετάβαση στο πνεύμα… το αίμα που χύθηκε για τη μετάβαση στο εργαστήριο… τη μοναξιά που απλώθηκε για να καλύψει το ψεύδος…

Δεν πρέπει να συμβιβάζεσαι με κάποια δάνεια μοναξιά… τη μοναξιά σου πρέπει να την κερδίζεις… μονάχα τότε δεν σε τρομάζει, μονάχα τότε κι αν σε τρομάζει δεν σε σκοτώνει…
Κάθε απόδραση από το λαμπορατόριο σημαίνει ότι δανείζεσαι τη μοναξιά άλλων… και τελικά, του Θεού που γεννήθηκε στο χειρουργικό τραπέζι…

Εξετάζω την ψυχόπτυση… πάνω στο μεγάλο στρώμα κείται ένα παραμορφωμένο είδωλο… δεν είμαι εγώ, δεν είναι κανείς… δεν μου θυμίζει τίποτε, δεν μοιάζει με κανέναν… έχει περάσει ο τόπος από πάνω του, η ιστορία, ο χρόνος, το μέλλον… αυτό που γεννιέται από το αύριο δεν είναι το μέλλον, είναι ένα στοιχειωμένο παρελθόν… ο Θεός αυτός δεν είναι προικισμένος με αρετές… είναι ένα μοναχικό νύχτιο ον, σαν κι εμένα…

Δεν πρέπει να προσδοκάς το αύριο… το χθες να προσδοκάς… ό,τι δεν βίωσες, ό,τι αρνήθηκες, ό,τι έσφαξες στο θυσιαστήριο… τα θύματα εκδικούνται, το αίμα τους είναι στο βλέμμα σου… το χθες είναι το αύριο… κοιτάζεις στην αντίθετη κατεύθυνση…

Εξετάζω την τομή… ο Θεός αυτός γεννήθηκε νεκρός… κι έτσι πρόκειται να ζήσει… θα ζει νεκρός και θα ομορφαίνει κάθε μέρα… δεν θα γερνά, θα γίνεται νεότερος κάθε στιγμή… από τη νεκρότητα στη ζωή… κι όταν θα σβήσει το αποτύπωμά του από το εργαστήρι μου θα με πάρει μαζί του… θα γίνουμε ιαχή και ανάμνηση φωτός… θα γίνουμε ορατοί ξανά… θα γίνουμε θνητοί και θα φωλιάσουμε και οι δυο στη ρωγμή του επόμενου αδελφού μας… μέσα στην ψυχή μου υπάρχει το εκεί που θα μας φιλοξενήσει… απομένει απλά να ψιθυρίσω στο Θεό μου πως δεν τον αγαπώ, δεν τον μισώ, δεν τον λατρεύω, δεν τον αποποιούμαι… αρκεί να του ψιθυρίσω το όνομά του… κι έπειτα το τίποτα…

Γύρισε πλευρό, αναπαύσου… μην κοιμάσαι όμως… έρχονται οι μέρες που θα θέλεις να αφυπνιστείς και δεν θα μπορείς… έρχονται οι ασέληνες νύχτες… έρχονται οι θάλασσες που δεν διαπλέονται… έρχονται τα ποτάμια που δεν διαπεραιώνονται… έρχονται οι εαυτοί σου που δεν πρόλαβες να φονεύσεις…


Έρχεται το φως που δεν πρόλαβες να κάνεις σκοτάδι…D.P.

 

Ξέχασε με
ν ανασάνουνε τα σπλάχνα μου
της απουσίας σου το φρέσκο αγέρι
να μπορούμε να βαδίζουνε οι κνήμες μου
δίχως να αναζητούνε τη σκιά σου
να γίνει η όραση μου όραμα
να ξαποστάσει η ζωή μου
ξέχασε με θεέ μου να με θυμάμαι.
Τ.Μ.