Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

...Της νύχτας οι πελώριες ρίζες θρασεύουν απότομα και βγαίνουν από την ψυχή σου, κι έτσι επιστρέφεις στον έξω κόσμο ότι είχες μέσα σου κρυμμένο, κι έρχονται σμάρια εκεί, σμάρια γαλαζωπά, που εσύ εγέννησες κι εσύ τα τρέφεις...
Είκοσι ερωτικά ποιήματα κι ένα τραγούδι απελπισμένο, Π. Νερούδα

 

Λόγια υψιπετή δε ξέρει,
Μα στήθος λευκό προτεταμένο έχει
Και φιλήδονα αναστενάζει
Κάτω από το μουσελίνας το μαντίλι

Τα πέλματα της γυμνά
Τα μάτια της ανάλαφρα σχιστά,
Γι’ αυτό η καρδιά πιστή πετά
Προς τον αμφίσημο μαγνήτη το δικό τους.

Όταν οι φίλες τραγουδούν
Γύρω του μεσονυχτιού, τη φωτιά
Εκείνη μένει σιωπηλή, με σταυρωμένα χέρια,
Μα θέλει τραγούδια μέχρι το πρωί.

Της κιθάρας η φωνή της είναι κατανοητή
Ως η ηχώ μοιραίων παθών,

Και λένε, δεν είναι
λίγες οι κηλίδες –
Των αφιερωμένων στην ασωτία νυχτών –

Στην γυναίκεια της συνείδηση.

Μόνο εγώ δεν την καλώ
Με χτύπο στο ξώστεγο συνθηματικό,
Τις νύχτες της δεν αγοράζω

Μήτε με έρωτα, μήτε με δαχτυλίδι.

Μα η εμφάνιση της είναι γλυκιά για μένα,
Όταν στο κοιμισμένο χωριό

Απλώνεται το πρωινό σκοτάδι:
Εκείνη έρχεται από μακριά
Σχεδόν αθόρυβα, σχεδόν λαμπερή

Θαρρείς και έδωσε στον Άγγελο της Πτώσης

Το ελεύθερο της χέρι.

Λήδα, Βλαντισλαβ Χοντασεβιτς

(Μετάφραση από τα ρωσικά
Δ. Τριανταφυλλίδης)

 

 



Εμείς
Οι εγκλωβισμένοι του Χθες
Στο φρικαλέο τριγμό του Σήμερα
Επικαλούμαστε ένα διωγμό
Ένα ανάθεμα
Ή μια ανάσα εφιάλτη
Για να επιστρέψουμε εκεί
Όπου βιώνουμε το Υπέροχο
Το Απόλυτο
Το Αληθινό
Και κατοικία μας είναι
Όχι ο χρόνος
Ούτε ο πόνος
Αλλά οι στίχοι απ’τα τραγούδια
Των βάρδων…
Περισσότερο από τους άλλους
Απ’ οποιονδήποτε ‘άλλο’
Εμείς ξέρουμε καλύτερα
Τι σημαίνει ν’ανήκεις στο Χθες
Και να προσδοκάς το Αύριο
Να επιστρέφεις
Για να ησυχάσεις
Και να γαληνέψεις
Κι όχι για να βιώσεις ξανά
Ό,τι για πάντα χάθηκε…
Περισσότερο απ’όλους
Κι από καθέναν χωριστά
Σ’εμάς ανήκει το Αύριο
Γιατί θυσιάσαμε όλη μας την ακεραιότητα
Κι όλη μας τη ρώμη
Οραματιζόμενοι ευρύχωρους κόσμους
Από ηδονές και αγιοσύνη
Γιατί δεν ρίξαμε κάτω
Τις ασπίδες στις ήττες
Γιατί δεν τραγουδήσαμε ποτέ
Όπως το αξίζαμε
Στους λιγοστούς θριάμβους…
Περισσότερο από τους άλλους
Απ’όλους τους άλλους
Εμείς
Αγαπήσαμε τη ματαιότητα
Λατρέψαμε το πρόσκαιρο
Υμνήσαμε το φθαρτό
Σμιλέψαμε το Απρόσιτο
Και κατοικήσαμε μέσα του
Και σήμερα μπορούμε
Αν το θελήσουμε αληθινά
Ν’αναστηθούμε από τη τέφρα μας
Να σηκωθούμε αγέρωχοι
Να ξεκινήσουμε ξανά
Να στοχαστούμε απ’την αρχή
Όχι σ’ένα τέλος που θα αρμόζει
Στην αποκοτιά μας
Να υπάρχουμε
Μα σ’ένα πέρας μυητικό
Ένα ολοκαύτωμα ανδρείο
Ένα στροβίλισμα φωτός και χάους
Πριν σφαίρες γίνουμε
Από αστρόσκονη και Νύχτα

Κι αναλωθούμε οριστικά
Και υπέροχα…D.P.

 

 




Ο άνθρωπος
που ήταν να φέρει τη βροχή
δεν ήταν άγγελος θανάτου
δεν είχε εκστομιστεί
από την μήτρα της Ατης
δεν είχε λύσει τα δεσμά
του Προμηθέα
από τον Καύκασο του Απείρου

υπεράνθρωπος
δεν ήταν
ούτε περπάτησε ποτέ με τους θεούς…

στα χέρια του
αναπαριστούσε
την πρώτη του ανθρώπου αγάπη
και την εμπιστοσύνη μας είχε
στη φαρέτρα του
για να ξορκίζει την αιώνια μοναξιά του

δεν είχαμε άλλο να του δώσουμε
δεν είχαμε άλλο πιο ακριβό
να του κληροδοτήσουμε
μόνος θα έπρεπε να πολεμήσει
να ηττηθεί
ή να νικήσει…

Ο άνθρωπος
που ήταν να φέρει τη βροχή
αδελφός μας ήταν
από τους πιο αγαπημένους
πατέρας
εραστής και ερωμένος ήταν
από κείνους που προικίστηκαν με αθανασία
από όλους μας
ο πιο καταραμένος…

δεν είχαμε βλέμμα να τον ξεπροβοδίσουμε
δεν είχαμε χέρια να τον αγκαλιάσουμε
δεν είχαμε το αύριο
να τον παρηγορήσουμε…

Ο άνθρωπος που ήταν
κάποια από τις μέρες των αιώνων
να φέρει τη βροχή
έγινε βροχή
κόκκινη σαν το αίμα του
κι έπεσε στα χωράφια της καρδιάς μας

για να τον καλούμε πάντα στα όνειρά μας
και να μας χαμογελά…D.P.

 

 




Amor fati

Κι έτσι λοιπόν βρίσκομαι εδώ
Μονάχος
Απέναντι στο Όλο
Τι έμελλε να γίνω
το αγνοώ
βούτηξα στον ποταμό
του σκοτεινού Εφέσιου
κι αλλιώτικος βγήκα
στην απέναντι όχθη
κι όμως
ξανά ο ίδιος!
τον άκουσα να λέει θυμωμένος
Τι σκόπευα να γίνω
ακόμη το αγνοώ
Και δεν θυμάμαι
αν κάποτε σκεφτόμουν
Όσο που τέντωνα το τόξο
για να δοκιμάσω
της χορδής τη γενναιότητα
όχι γιατί έπρεπε να σπάσω πρώτα
κι έπρειτα να τεντωθώ ξανά
μα γιατί η δύναμη τυραννιέται μόνον
από εκείνον που τη δυναστεύει
Λοιπόν ο Ιθακήσιος βασιλιάς
καλά το είχε στοχαστεί
και ντροπαλός εστάθη
μπροστά στη Ναυσικά
από το βλέμμα του
κρατώ ένα νεύμα
ψίθυρος αύρας βραδινής
σ' ερημικό ακρογιάλι
Γιατί στη συστολή την κερδισμένη
στο εργαστήρι της σιωπής
η αποκοτιά κλίνει το γόνυ
αφού μπροστά της ορθώνεται η σοφία
Τι μου έπρεπε να γίνω
αδιαφορώ
Αφρόντιστος μια μέρα
όρμηξα στον ποταμό του Εφέσιου μονώτη
άλλος που μπήκα στο ανήλικο νερό
κι άλλος που βγήκα
στην αρχαία όχθη
κι όμως
τον άκουσα να λέει

ο ίδιος πάντα...D.P.

 

 








Κρυμμένος

κι αθέατος είμαι σε μια γωνιά

σ’αυτό το χαντάκι

στο χαράκωμα

και σου γράφω αυτές τις λέξεις


ολόγυρά μου

η τρέλα

άνθρωποι ντυμένοι σαν κι εμένα

και ολόγυμνοι

όπως κι εγώ

πηγαινοέρχονται, φωνάζουν

κάποιοι ουρλιάζουν

κάποιοι δεν έχουν ένα χέρι

ή ένα πόδι

κάποιοι έμειναν τυφλοί

κάποιοι σέρνονται στα τέσσερα

χωρίς προορισμό

κάποιοι σηκώνουν το κεφάλι τους

και αφανίζονται από ριπές

κάποιοι δειλοί

όπως εγώ

ψάχνουν γωνιές να κρύψουν τη ντροπή τους

ψάχνουν ρωγμές

να ησυχάσουν την ψυχή τους

ψάχνουν μια τρύπα

να πεθάνουν

με λίγη αξιοπρέπεια


κι εγώ σου γράφω αυτές τις λέξεις

και με το ζόρι σηκώνω το βλέμμα μου στον ήλιο

και ήλιος δεν υπάρχει πια

μονάχα ένας θολός, συννεφιασμένος ουρανός

σα βάλτος

που στάζει βρόμικο νερό


κάποιος με αρπάζει απ’τον ώμο

θέλει να με σηκώσει

θέλει να με ρίξει στη μάχη

με κοιτάζει με ένα θυμωμένο βλέμμα

κόκκινο σαν τους λεκέδες στο πρόσωπό του

κάτι φωνάζει μες στ’αυτιά μου

κάτι που δεν ακούω

τίποτε δεν ακούω πλέον

έπειτα με τραβολογάει με ένταση

και τότε ξαφνικά κάποια ριπή τον διαπερνά

μένει το χέρι του κολλημένο στο δικό μου

το βάρος του νιώθω πάνω μου

τον απωθώ

έχω να γράψω, του φωνάζω στα νεκρά του αυτιά

έχω να γράψω ακόμα


εδώ

μέσα στο χαντάκι

πλακωμένος από πτώματα

ανασαίνω με δυσκολία

θέλω να ζήσω, κάτι λέει μέσα μου

εγώ δεν θέλω, όχι πια του αντιγυρίζω

τότε γιατί δεν πολεμάς;

το προσπάθησα του λέω

κάποιες φορές, χρόνια τώρα

πολλές φορές


κάποιες νύχτες που δεν ξημέρωνε

κάποια πρωινά που δεν σηκωνότανε ο ήλιος

το προσπάθησα

ως και το πουκάμισό μου άνοιξα διάπλατα

και τους περίμενα

άκουσα τις ριπές να με διαπερνούν

ένιωσα τη φωτιά

πίστεψα πως τελειώνω

όμως έζησα


το προσπάθησα

αλήθεια στο λέω

μα δεν μπορούσα να πεθάνω


και κάποτε ανακάλυψα

πως ούτε να ζήσω ήθελα

ούτε να πολεμήσω

ούτε να με σκοτώσει η μοναξιά

ή η τρέλα


μονάχα λίγη ησυχία

να γράψω τούτες τις λιγοστές γραμμές

και να αφεθώ έπειτα

στο χάδι του χρόνου


αν είναι η νύχτα πιο σπλαχνική απ’το Στόμα

αν είναι το όνειρο πιο μαλθακό απ’το χώμα

αν είναι το αεί πιο στιγμιαίο απ’το πάντα


θα έρθει και για μένα

σαν απάντηση στην προσευχή μου

η ωραία στιγμή

και βέβαια θα’ρθει


των αφηγήσεων το πέρας

των ποιημάτων το κλείσιμο

και όλων των ανθρώπων που αγάπησα

και με αγάπησαν

το αληθινό χαμόγελο… D.P.

 

 

Ψαθυρή βοή

Μου είπες κάποτε
οι φίλοι σου όλοι
είναι νεκροί
αρχαίοι ποιητές
και τροβαδούροι
πολεμιστές που έσβησαν
σε απελπισίας ιαχές
και οράματα θεών
που έχει λησμονήσει πια
ως και ο νύχτιος βρόμος
γύρνα σε μένα!
γύρνα στο τώρα!
κοίταξέ με
είμαι για σένα ζωντανή!

δεν σου είπα τίποτα
δεν σε ντρεπόμουν
όμως δεν είχα λέξεις
για να σε ξεδιψάσουν
αναπαυόμουν πάντοτε
από παιδί σχεδόν
στο σπαραγμό των αδελφών μου
στο λύγμιο πόνο τους
στον μεθυσμένο θάνατό τους
πώς να προδώσω σου έλεγα
το αρχαίο ρίγος;
αφού απ’αυτό αρύομαι φως
αφού απ’αυτό ανασαίνω
αφού αυτό ενδύομαι κατασάρκιο
τη γύμνια μου να υποφέρω…

κι έγινες μικρή σιωπή
και κρύφτηκες
σε κείνη των ανθρώπων
την ψαθυρή βοή
που ξημερώνει το μάταιο

κι έστρεψες μακριά μου
πρώτα το σώμα
κι έπειτα το βλέμμα…D.P.

 

 




Βλέπω στο βράχο που ανασαίνει μπροστά μου
είδωλα και εικόνες
όλη την ανθρωπότητα αγγίζω
στο βρώμικο αυτό ανάγλυφο
και το βάρος ελαφραίνει
κάθε φορά
που μπορώ να κοιτάξω
έναν μονάχα
χωρίς ντροπή
το κοινό καθιστό
με κομμένη την ανάσα
όσο ο ήρωας απαγγέλλει
βλέπω στο βράχο τις θάλασσες
τα πρωτοβρόχια
και τις ήρεμες Κυριακές της άνοιξης
κάποια απογεύματα
ευλογημένης ανίας
και κάποιες νύχτες που ο φόνος
έκανε τα δάχτυλά μου
να μυρμηγκιάζουν
και ήθελα τον πρώτο άνθρωπο που θα συναντούσα
να τον αφανίσω
και ύστερα χώνευα το θυμό μου
μαζί με το φριχτό μαρτύριο της ήττας
και σε όλα τούτα που βλέπω μπροστά μου
δεν ανήκω
λέω με έπαρση
και σε όλα αυτά που δεν βλέπω
ξέρω πως ανήκω
ο παλαιστής όρθιος
ο Σίσυφος όρθιος
οι θεατές καθιστοί
και η ανάσα ακόμα ηχεί παράταιρη
βλέπω στο βάθος του ορίζοντα
ένα κορίτσι
δεν έρχεται για μένα
θα με προσπεράσει
έχει αλλάξει τόσο η μορφή μου
που δεν με αναγνωρίζει
ούτε η βροχή
ούτε ο ήλιος
κι εγώ με βία καταφέρνω
να ψελλίσω δυο λόγια συμπόνιας
κι εγώ αρνούμαι άλλο να μιλήσω
με λόγια συμπόνιας
και ο παλαιστής αφήνει το βράχο
και ο Σίσυφος αφήνεται στο βράχο
και ο βράχος συνθλίβει τον παλαιστή
και ο βράχος αθανατίζει τον Σίσυφο
όρθιο το κοινό χειροκροτεί
και αλαλάζει...D.P.

 

Αποκατάσταση....





 



Σκληρές
πώς έγιναν οι φλέβες
σχοινιά
τεντώνονται κάτω απ’το σώμα
μου μιλούν
όμως δεν τις καταλαβαίνω
μαντεμένιο αίμα…
μεγάλες
πώς έγιναν οι μέρες
χωράφια χέρσα
που κάποιος τα εγκατέλειψε
κι αυτά θρηνούν
στενάζουν
όλα είναι ψέμα…
θανατοφόρος
χρόνος
ύπνος φονικός
σαν λαιμοδέτης
σφίγγει το δέρμα
ώσπου ν’ αγγίξει
τον τσιμεντένιο ουρανό
ο λυγμός
τα χείλη να μαυρίσουν
κέρινο βλέμμα
δικαιοσύνη λες
ψιθυριστά
σήκωσε στον ήλιο η νύχτα
επανάσταση
κι εγώ
σκυμμένος πάνω απ’το χώμα
σου απαντώ
αποκατάσταση…D.P.

 

4000........
Έτρεξε αίμα αθώων
σε τούτη τη κοιλάδα
ανάμεσα στους κουρασμένους Μήδες
και στους ορεσίβιους της Βακτριανής
αφανίστηκαν πρώτιστα
όσοι κλείστηκαν
σε μια χούφτα δόξας
το βλέμμα μου φτωχό
να κλέψει αθανασία
απ΄τα βότσαλα του Ευρώτα
απ’το νερό του Γρανικού
απ’τις γαλάζιες πέτρες
της Πύλης της Ιστάρ
αλλά δεν έχω μισθοφόρους στοχασμούς
και ισορροπώ αδέξια
ανάμεσα στο εκεί
που νικήθηκε
και στο εδώ
που ακόμα ξεχρεώνει τη νίκη…
...έτρεξε αίμα αθώων
σε τούτη την πλευρά του ήλιου
στέκομαι όρθιος
αναπνέω ακόμη
βλάσφημα επικαλούμαι από τους πρωτόπλαστους ήρωες
εγκώμια για τον Πάρη και την Τροία
λες και δικαιούμαι
να πλυθώ στο Σκάμανδρο
και να απαιτώ να γυρίσω στην πατρίδα
που πρώτος εγώ έχω προδώσει
ακέραιος
και διαφανής!
Μου χάρισε η Α-λήθεια
μια αιωνιότητα σιωπής
να δω
να κατανοήσω
να κλάψω
κι εγώ
ο γελοίος βανδοφόρος
του ερωτευμένου
ηρωικού
απόντα χρόνου
ακόμη νοσταλγώ
ακόμη περιμένω
θρηνώ ακόμη
και προσδοκώ
γυρνώντας άξαφνα
να δω στη πλάτη μου να ορθώνεται
όλη μου η αθωότητα
και τέσσερις χιλιετίες
να ξεσπάσουν
σαν βροχή
καταρρακτώδης
κι επιτέλους
να με ξεδιψάσουν!!D.P.

 

 



Ο λόφος του Σίσυφου


Τι συνέβη με τα πρόσωπα;
Με τις ρυτίδες που γέμισαν τσιμέντο
Με τα βλέμματα που μοιάζουν
εκμαγεία φωτός
Με τα δάχτυλα που αξεχώριστα γίναν;
Τι έγινε με τα πρόσωπα όσων αγάπησα;
Εσύ
αν ήσουν εδώ
θα μπορούσες να μου απαντήσεις…
Θα έπρεπε όμως πρώτα
να σου αφαιρέσω αυτό το ακάνθινο στεφάνι
απ’το χαμόγελο
κι αυτό το πικρό μαντήλι
με την αγωνία της νύχτας
απ’το μέτωπο
και θα έπρεπε ακόμα να σε κρατήσω για ώρα
να ζεσταθείς
μέσα στην αγκαλιά μου
να νιώσεις τον κόσμο φιλόξενο
και πάλι
και θα είχες κάτι να μου πεις
για εκείνα τα πρόσωπα
τα πρόσωπα
όσων αγάπησα
που έγιναν κηλίδες στον τοίχο
που έγιναν πατημασιές στην άσφαλτο
που έγιναν πέτρες
και στέκουν ασάλευτες
και σιωπηλές
στο λόφο του Σίσυφου….
D.P.

 

Δάκρυα-πέτρες

 












Έμεινε η αγάπη όλη να μετράει ώρες και μήνες και χρόνια…

τόσα χρόνια… ψέματα…

Όλα είναι ψέματα…


Μα κι αν ήταν κάποτε αλήθεια

Ότι υπήρξαμε, ότι μεγαλώσαμε, ότι γεράσαμε μαζί

Δεν το αποδέχομαι

Δεν το πιστεύω

Το αρνούμαι…


Έμεινε η αγάπη

Να μαζεύει σαν βοτσαλάκια τις ώρες

τις μέρες

τους μήνες

να φτιάχνει στοίβες όμορφες

πυραμιδούλες από αιώνιες στιγμές

και δάκρυα που κρυσταλλώθηκαν

κι έγιναν πέτρες


και ο χρόνος σαν άτακτο παιδί

ρίχνει κλωτσιές στο βουναλάκι

και σκορπίζει χαιρέκακα όλες μου τις πέτρες


και ξεκινάω να τα μαζεύω πάλι απ’την αρχή

ένα ένα όλα τούτα τα δάκρυα-στιγμές

κρυσταλλωμένης αιωνιότητας


και να τα φτιάχνω όπως ήταν πριν…

D.P.