Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Περιμένοντας το πέντε στα έξι

Αναπνέω την κάπνα των ερειπίων.
Μητέρα των αναπάντεχων θαυμάτων
έγινε το φωτιστικό της υπόγειας κουζίνας.
Κρυώνω από ατυχία
και κατασκευάζω πάζλ από τσίγκινα κουτάκια
κονσέρβας.
Ανανεώνω κάθε τόσο την συνδρομή μου
στην καθημερινότητα, αν και πια
τα λεπτά εις βάρος μου κυλούν.
Όπως και να’ χει όμως
δεν βλέπω δελτία ειδήσεων,
δεν προλαβαίνω να ενημερωθώ για τον επόμενο πόλεμο,
νοθευμένο πετρέλαιο με ταΐζουν οι γείτονες,
νοικιάζω τα μάτια μου για να βλέπουν
κυριακάτικες εφημερίδες οι τυφλοί,
στα ύψη το ρεύμα και οι φίλοι άφραγκοι,
κούπα το τηλέφωνο,
τα μαλλιά μου ασπρίζουνε στον κρόταφο,
κανένα σημάδι από τις προφητείες δεν βρήκε
στόχο,
υπέροχη εποχή για συγκρούσεις αλλά
δεν φτάνει το όπλο και το μαχαίρι,
δεν φτάνει η ανυπακοή,
το μπαρούτι μυρίζει κόσμο,
οι ψυχολόγοι κι οι ψυχοθεραπευτές
πρώτοι στις αυτοκτονίες,
και οι παλιοί δεν λένε να κάνουν στην άκρη.

( Ανδρέας Τσιάκος )

 

Βροχή Εικόνων

Μου φεύγουν οι λέξεις σαν πρωινά πουλιά,
ξαναγυρίζουν το βράδυ.
Κατεβαίνουν την πλαγιά αρνιά, το βέλασμα τους γίνεται χάδι για την καρδιά.
Πουλιόνται φτερά στην αγορά μα εγώ μαραζώνω,
δεν έχω λεφτά ούτε για τα τσιγάρα μου που λέμε, ούτε ψεύτικα κατοχικά,
που τα έδιναν τότε στα παιδιά, να παίζουν για να μην κλαίνε.
Παλιώνουν οι φίλοι, παλιώνουν οι καημοί της μάνας μου, τα μαγαζιά.
Όλα παλιώνουν σ’ αυτόν τον ψεύτη ντουνιά έξον απ’ τα τραγούδια και μερικές γυναίκες γυμνές μέσα τους.
Πέταλα, καρδιές πουλιών, ούζα και πρώτα φώτα με το σούρουπο,
τα τελευταία λόγια στην αγάπη, το μαχαίρι, τα γεια χαρά και η μαχαιριά.
Ένας χαμάλης κάνει το τελευταίο του θέλημα,
εσύ χτυπάς το στήθος σου και εγώ καπνίζω…

( Θωμάς Γκόρπας )

 

Σχεδόν ζωή

Οι νεκροί μου ζουν
στη φορμόλη,
διασχίζουν κάθετα τις μέρες,
με πυροβολούν ωμή πραγματικότητα,
φυτρώνω πόδια στην αυλή τους,
φοβάμαι να μεγαλώσω.

Εφευρίσκουν τρόπους αυτοί,
σκηνοθετούν θνησιγενείς αναχωρήσεις,
στη νύχτα
συναλλασσόμαστε με το ανέφικτο,
τα κέρματα λιγοστά
-έχει αλλάξει τελευταία η αριθμητική
των ανοιχτών πεδίων-,
μετράμε δάχτυλα, κόκκαλα, μνήμες,
όλα λειψά,
συναρμολογούμε κάθε πρωί ελλείψεις.

Πιο κει η ζωή έχει γεύση φύλλου,
που σαπίζει στο χώμα.

( Γεωργία Κολοβελώνη )

 

ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

ΕΓΚΩΜΙΟ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ

Το άδικο προχωράει σήμερα με αβέβαιο βήμα.
Γι’ ακόμα δέκα χιλιάδες χρόνια
οι καταπιεστές παίρνουνε μέτρα.
Η βία μάς βεβαιώνει πως
όπως είναι τα πράγματα, θα παραμείνουν.
Φωνή άλλη δεν ακούγεται
πάρεξ η φωνή των κυριάρχων,
ενώ η εκμετάλλευση ξελαρυγγιάζεται στις αγορές
πως μόλις τώρα ν’ αποδίδει ξεκινάει.
Μα κι από τους καταπιεσμένους
πολλοί λένε τώρα: ’Κείνο που θέλουμ’ εμείς
ποτέ δεν πρόκειται να γίνει.

Όμως όποιος ακόμα ανεβαίνει
δεν κάνει να λέει ποτέ!
Καθόλου βέβαιο το βέβαιο δεν είναι.
Όταν οι Αποπάνω αποσώσει θα ’χουνε τους λόγους τους,
θα μιλήσουνε οι Αποκάτω.
Ποιος θα τολμήσει πια να ξαναπεί ποτέ!
Ποιος φταίει που υπάρχει ακόμα καταπίεση; Εμείς!
Ποιος να την συντρίψει θ’ αναλάβει; Εμείς ομοίως!
Οι γονατισμένοι όλοι, εμπρός! Σηκωθείτε!
Οι χαμένοι όλοι, εμπρός! Στον αγώνα! Πολεμήστε!
Όποιος την κατάστασή του ξέρει και κατανοεί
πώς θα εμποδιστεί να την αλλάξει;
Οι νικημένοι του σήμερα, βλέπετε,
είναι οι νικητές του αύριο,
όσο για κείνο το π ο τ έ
έχει πλέον γίνει  σ ή μ ε ρ α, κι έχουμε κιόλας αργήσει!

 

 

Η ΝΥΧΤΑ

Αγαπώ τη νύχτα
τη βαριά πυκνότητά της
την ταραχή του πόθου της
γεμάτου πλάσματα του παρελθόντος
που ξαναζούν σαν φαντάσματα
στις γωνιές σκοτεινών δέντρων.
Αγαπώ τη νύχτα τη βιαστική
γαλάζια γεμάτη ψιθύρους ασύλληπτη
τη νύχτα την ταραχοποιό των σωμάτων
όταν ελευθερώνονται τα θηρία του πόθου
ουρλιάζουν οι σειρήνες του πόνου
και μουγκρίζει η ανησυχία των χήρων.
Αγαπώ τη νύχτα που έχει σακούλες κάτω από τα μάτια
άυπνη παλλόμενη
νύχτα από παραισθησιογόνα και σκιές
όταν κανένας δεν γνωρίζει κανέναν
και οποιοσδήποτε μπορεί να είναι το σκοτεινό
αντικείμενο του πόθου
οποιοσδήποτε μπορεί να φορέσει τα ρούχα που πιο πολύ αγαπώ
ή να γδυθεί στο προστατευτικό σκιόφως του δωματίου
προσποιούμενος πως είναι εκείνη που πιο πολύ αγαπώ.
Τη νύχτα τη γεμάτη ψέματα
προσωπεία μεταμφιέσεις
κακούς στίχους
νύχτες από σιλικόνη και μοναξιά
θολές από ανικανοποίητες επιθυμίες
από παλιές λαχτάρες αναστημένες.
Αγαπώ τη νύχτα
αθέατων κυνηγών
που σεργιανίζουν στους δρόμους
στις αποβάθρες
στα χαμόσπιτα
αναζητώντας την πρόσκαιρη λεία
το μοναδικό θήραμα που θα τους κατακρημνίσει
στον θάνατο
στη λήθη
που θα τους οδηγήσει μέσα από παραισθησιογόνα
και αλκοόλ
στην αργή εισβολή της μέρας
όμοια σε όλες
τις μέρες της συνήθειας
τις μέρες της επανάληψης
των φρούδων ελπίδων
της μοναξιάς των δύο.
Αγαπώ τη νύχτα
γιατί όλα είναι πιθανά
ιδίως το απόλυτο
ιδίως αυτό που δεν έχεις
ιδίως αυτό που μας λείπει
ιδίως την παροδικότητά της.
Πάντα υπάρχει χρόνος για να ξημερώσει αύριο.

Cristina Peri Rossi

 

Ὁ Ἀλτεμπαρὰν ψάχνει νὰ βρεῖ μὲς στὰ νερὰ
τὸ παλινώριο ποὺ τὸν γέλασε δυὸ κάρτες.
Στῆς προβολῆς νὰ τρέχουν βλέπαμε τοὺς χάρτες
τοῦ Chagall ἄλογα - τσίρκο τοῦ Seurat.

Πυξίδα γέρικη - ataxie locomotrice -
καὶ στοιχειωμένη ἀπὸ τὰ χείλια σου σφυρίχτρα.
Στὴν κόντρα γέφυρα προσμένατε κ᾿ οἱ τρεῖς
νὰ λύσει τ᾿ ἄστρο τοῦ Ἀλμπορᾶν ἡ χαρτορίχτρα.

Τῆς τραμουντάνας τ᾿ ἄστρο, τ᾿ ἄστρα τοῦ Νοτιᾶ
παντρεύονται μὲ πορφυρόχρωμους κομῆτες.
Τοῦ Mazagan οἱ θερμαστὲς οἱ Σοδομίτες
παῖξαν τοῦ Σέσωστρη τὴν κόρη στὰ χαρτιά.

Ἡ ξύλινη ποὺ ὅλοι ἀγαπήσαμε Γοργόνα,
καθὼς βουτᾶ παίρνει παράξενες ἀνάσες.
Προτοῦ κολλήσουμε γιὰ πάντα στὶς Σαργάσσες,
μᾶς πρόδωσε μ᾿ ἕνα πνιγμένο τοῦ Νορόνα.

Πουλιὰ στὰ ξάρτια - καραντὶ - στεργιανὴ ζάλη
χελιδονόψαρα - πνιγμένου δαχτυλίδι.
Τοῦ ναυτικοῦ τὸ δυσκολότερο ταξίδι
τὸ κυβερνᾶν τοῦ Μαγελάνου οἱ παπαγάλοι.

Ἡ καραβίσια σκύλα ὀσμίζεται ρεστία
καὶ τὸ κορμί σου τὸ νερὸ ποὺ θὰ καλάρει.
Τὴ νύχτα οἱ ναῦτες κυνηγᾶνε τὸ φεγγάρι
καὶ τὴν ἡμέρα ταξιδεύουνε στ᾿ ἀστεῖα.

Νίκος Καββαδίας, Πούσι-ΜΑΡΕΑ

 

Κρασί στους αλήτικους δρόμους

Θα μπορούσα να κάνω κάτι χειρότερο,
απ’ το να κάθομαι στους αλήτικους δρόμους
πίνοντας κρασί,
απ’ το να ξέρω πως τίποτα δεν έχει σημασία τελικά,
να ξέρω πως δεν υπάρχει πραγματική διαφορά
ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς,
να ξέρω πως η αιωνιότητα δεν είναι ούτε
νηφάλια ούτε μεθυσμένη, να ξέρω όλα τούτα
νέος και να ‘μαι ποιητής.
Θα μπορούσα να ήμουν επιχειρηματίας και να λέω
τρομερές βλακείες και να πιστεύω πως ο Θεός
νοιάζεται για μένα,
αντί γι αυτό έκατσα σταυροπόδι σε μοναχικές
παρόδους και κανείς δεν με είδε, μόνο το μπουκάλι
είδαν κι αυτό είχε αδειάσει.
Κι έκανα έρωτα σε καλαμποκοχώραφα
και σε νεκροταφεία
για να μάθω πως οι νεκροί δεν κάνουν φασαρία,
για να μάθω πως τα καλαμπόκια μιλάνε
(το ’να στ’ άλλο με χέρια γέρικα ξερά).
Έκατσα στα σοκάκια νιώθοντας τα φώτα του νέον
και κοιτώντας τους επιστάτες της μητρόπολης
να στύβουν τις πατσαβούρες τους κάτω στα
σκαλιά της εκκλησίας.
Κάθομαι πίνω κρασί
και αγιάζω στις γραμμές του τρένου,
απ’ το να είμαι εκατομμυριούχος και πάλι προτιμώ
να σωριάζομαι με κάποιο άμοιρο και φτηνό ουίσκι
στην πόρτα μιας αποθήκης, με θέα μεγάλα ηλιοβασιλέματα
σε χορταριασμένους αγρούς του σιδηροδρόμου.
Να ξέρω πως όσοι κοιμούνται στο ποτάμι
έχουν μάταια όνειρα, να ‘μαι σταυροπόδι
μες στη νύχτα και να γνωρίζω τα πάντα,
να ‘μαι μοναχικός σκοτεινός
με το οπτικό νεύρο παρατηρητής
του διαμαντιού του κόσμου
που στροβιλίζεται.

( Jack Kerouac )

 

Καθημερινές, Τέλλος Άγρας

Φτωχογειτονιές, ἔρημες γωνιές,
ἔρημες καρδιές, ψύχρες, παγωνιές,
πού, σὲ μουδιασμένη Κυριακή,
στέκει καὶ σᾶς κλαίει θλιμμένη μουσική!

Προσωπάκια ποὺ ἔφεξαν, δειλὰ
στόματα ποὺ ἡ πίκρα τὰ σφαλᾷ,
ποὺ δὲν ξέρουνε ποτὲς φιλὶ θερμὸ
ἄλλο ἀπὸ τὸν ὕστατο ἀσπασμό,

χέρια κέρινα, παρακαλεστικὰ
ζητιανεύοντας ἀνάξια ψυχικά,
καὶ κομμένα μάτια κι ἰσκιερά-
ὢ σκουντήματα ὡς θανάτου θλιβερά!

Θάνατο κι ἐσὺ ζωσμένο, μοναχό,
ἄμοιρο, ἀψηλὸ Τριαντάφυλλο φτωχό,
ποὺ ἀντὶς νά ῾φεγγες τὴ ρόδινη χαρά,
μοιάζει ν᾿ ἅγιασες ἀπὸ τὴ συμφορά,
γέρνει ἡ ὄψη σου, γέρνει καὶ προσκυνᾷ
τὰ Ἐπιτάφια τὰ καθημερινά...

Φτωχογειτονιές, ἔρημες γωνιές,
καμωμένες γιὰ τὶς μαῦρες παγωνιές,
καμωμένες γιὰ τὶς ἄταφες ψυχές,
καθημερινὲς ψυχὲς καὶ μοναχές,
γιὰ τὰ λείψανα καὶ γιὰ τὶς Κυριακὲς
τῆς ψυχῆς μου, ἐσεῖς πατρίδες μυστικές!

Τῆς ψυχῆς μου ποὺ εἶναι κρύα, καὶ μοιάζει σὰ
δίσκος μὲ σταυρὸ καὶ κόλλυβα χρυσὰ
καὶ στὴ μέση ἕν᾿ ἁγιοκέρι, ταπεινά,
στῆς Ἀγάπης τὰ μνημόσυνα ἀγρυπνᾷ.

 

Πόσο ασφυχτικά που βρίσκομαι
μες σ΄ αυτόν τον κύκλο.
Αχ να μπορούσα να χωθώ
σε μια γωνία να μου παρέχει προστασία στο τετράγωνο
αυτό το οικόπεδο το άγονο.

Ένας κύκλος
χωρίς αρχή, χωρίς τέλος
κάθε σημείο
κάθε τελεία του
ακριβώς ταυτούσια με την προηγούμενη
να μη γνωρίζεις αν στροβιλίζεσαι
αν είσαι κεντρομόλος ή
φυγόκεντρος.
Χωρίς σημείο αναφοράς
αφού και το κέντρο σβήστηκε
κι ο διαβήτης χάθηκε.

( Φάνης Κλούνης )

 

"Ζητήσαμε
κοφτερές λέξεις
ένοχες λέξεις
λέξεις φονιάδες
λέξεις σφαίρες
στίχους εκρηκτικά
ποίηση φωτιά
γιατί
στα οδοφράγματα
οι απέναντι καιροί
είναι
άγρια θεριά
κι οι ποιητές μας νεκροί
κι αφοπλισμένοι
-δεν σφυρίζουν στη
φλέβα
τον σκοπό της ζωής
και του θανάτου.
Σε βρήκα
στα δημόσια ουρητήρια
στα blogs
και στα μπαρ
κερνώντας
δροσιστικά αναψυκτικά
και χλιαρά ηδύποτα
να χτενίζεις
το πεκινουά σου
-με τ' ασβεστωμένα
χείλη
τους αψογους
προγόνους
τ' άψογα πεντικιουρ
την άψογη στοίχιση.
"Ποιητή",
ειπα,
"Οι απέναντι καιροί
είναι
άγρια θεριά.
Δώσε μας
ατόφια και δυνατή
την καυτερή σου δίψα
να ατσαλώνει
στην καρδιά την
απόφαση
σα λεπίδα
να φτάνει
στους ματαιωμένους
δρόμους
στις ματαιωμένες ζωές
στα λευκά κελιά
του μελλοντός μας".
"Ποιητή..."
.....είπα....
μα ήμουν καθρέφτης
κι εσυ πόζα...
- Η φωτιά στη φωτιά
είναι!
Σύντροφοι,
όταν θα καίμε τις
φυλακές
μην ξεχάσουμε
τους μπάσταρδους
αδελφούς μας
με τα θλιμμένα μάτια"

 

 

Εξορία

Αυτή η μανία να με νομίζω άγγελο
δίχως ηλικία,
δίχως ένα θάνατο που να μπορώ να ζήσω,
δίχως συμπόνια για τ’ όνομα μου
μήτε γι’ αυτά τα κόκκαλα που περιφέρονται και κλαίνε.

Και ποιος δεν έχει μια αγάπη;
Και ποιος δεν χαίρεται ανάμεσα σε παπαρούνες;
Και ποιος δεν κατέχει μια φωτιά, ένα θάνατο,
ένα φόβο, κάτι φρικτό,
κι ας είναι με πούπουλα
κι ας είναι με χαμόγελα;

Μοχθηρό παραλήρημα ν’ αγαπάς μια σκιά.
Η σκιά δεν πεθαίνει.
Κι η αγάπη μου
αγκαλιάζει μονάχα αυτό που ρέει
σαν λάβα κόλασης:
μια σιωπηρή στοά,
φαντάσματα σε γλυκιά διέγερση,
ιερείς από αφρό,
και πάν’ απ’ όλα αγγέλους,
αγγέλους ωραίους σαν μαχαίρια
που ανυψώνονται τη νύχτα
κι αφανίζουν την ελπίδα.

( Alejandra Pizarnik )

 

Αγαπώ σε σένα

Αγαπώ σε σένα
την περιπέτεια του καραβιού στο βόρειο πόλο
Αγαπώ σε σένα
το πάθος τολμηρό για το καινούργιο
Αγαπώ σε σένα μακρινά πράγματα
Αγαπώ σε σένα το αδύνατον.

Μπαίνω μες στα μάτια σου σαν σε δάσος
γεμάτο ήλιο
και ιδρωμένος πεινασμένος οργισμένος
ζω το πάθος του κυνηγού
να μπήξω τα δόντια στο ψαχνό σου.

Αγαπώ σε σένα το αδύνατον
όχι την απελπισία.

(Nazim Hikmet)