Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

But this dark is deep:
now I warm you with my blood, listen
to this flesh.
It is far truer than poems.

~ Marina Tsvetaeva | The Poem of The End

 

Ποιήματα του κόσμου

Όλη μέρα δουλεύω σαν καλόγερος
και το βράδυ τριγυρνώ σαν παλιόγατος,
που ψάχνει τον έρωτα.
Θα κάνω πρόταση στο Βατικανό
να με αγιοποιήσει.
Στην πραγματικότητα απαντώ στην απάτη
με την πραότητα. Βλέπω με το μάτι
μιας εικόνας τους υπευθύνους του λιντσαρίσματος.
Παρατηρώ τον εαυτό μου να σφάζεται, με το γαλήνιο
κουράγιο ενός επιστήμονα. Φαίνομαι
να νιώθω μίσος, ενώ γράφω
στίχους γεμάτους ακριβολόγα αγάπη.
Μελετώ την απιστία σαν ένα μοιραίο
φαινόμενο, λες και δεν είμαι θύμα της.
Νιώθω συμπόνια για τους νεαρούς φασίστες
και στους γέρους, που τους θεωρώ σχήματα
του πιο τρομερού κακού, αντιστέκομαι μόνο
με τη βία της λογικής.
Παθητικός σαν ένα πουλί που τα βλέπει
όλα πετώντας, και στο πέταγμα του στον ουρανό
έχει στην καρδιά του τη συνείδηση,
που δεν συγχωρεί.

( Pier Paolo Pasolini )

 

Αφιέρωση

Τα βουνά λυγίζουν μπρος σ’ αυτή τη συμφορά
δεν κυλάει ο μέγας ποταμός
μα της φυλακής τα σίδερα γερά
κι από πίσω τους του κάτεργου η «μονιά»
κι ο θανατερός καημός.
Δροσερό φυσάει το αγέρι, γι’ άλλους, ξένους
γι’ άλλους γλυκοφέγγει αχνά το δειλινό
ίδιοι εμείς παντού, δεν παίρνουμε είδηση κανένας
τα κλειδιά μονάχα ακούμε σιχαμένα
και τα βήματα βαριά των στρατιωτών.
Σηκωνόμασταν, λες κ’ ήτανε για τους εωθινούς
μες στην αποθηριωμένη πόλη οδεύοντας ξανά,
συναντιόμασταν πιο ξέπνοοι κι από τους νεκρούς
χαμηλότερος ο ήλιος και στο πούσι ο Νέβας, στους καπνούς,
κι όμως τραγουδάει η ελπίδα πέρα μακριά.
Καταδίκη… και τα δάκρυα ευθύς, μα τί να σώσουν
έχει απ’ όλους ήδη αποκοπεί
λες και τη ζωή με πόνο απ’ την καρδιά θα ξεριζώσουν
λες και βάναυσα τ’ ανάσκελα θα την ξαπλώσουν
μα βαδίζει… και τρικλίζει… μοναχή.
Τάχατες οι αθέλητές μου φίλες πού είναι τώρα εκείνες
των σατανικών μου δύο ετών;
Τί στης Σιβηρίας τις θύελλες βλέπουν, στου χιονιού τη δίνη
τί φαντάζονται στον κύκλο γύρω απ’ τη σελήνη.
Στέλνω σ’ όλες τους τον ύστατο χαιρετισμό.

( Anna Akhmatova )

 

Όργιο σιωπής
Συνωμοσία γαλήνης
Μόνο ο άρχοντας
Της ψυχρής βόρειας αύρας

Ο διπλός ήλιος χάνεται
Πίσω από τη μαύρη λίμνη
Κοιμούνται τα βουνά
Άγρυπνη όμως είναι η νύχτα

Παράξενη είναι η νύχτα
Τώρα μαύρα άστρα ανεβαίνουν
Και πολλά φεγγάρια κάνουν κύκλους
Μες την ήσυχη νύχτα



Κατά μήκος της κορυφογραμμής απλωμένοι
Γύρω στις φωτιές περιμένοντας την αυγή
Διακόσιοι άνδρες στις μάχες
Δοκιμασμένοι από το ατσάλι στα βέλη
Στο τσεκούρι και στο σπαθί

Εξουθενωμένοι από τη μάχη και συντετριμένοι από την πείνα
Τον ήλιο να εμφανιστεί μέσα από την κρύα ομίχλη
Και τα λάβαρα του Έμπαλ να εμφανιστούν
Στο λόφο μέσα από τις πρώτες ζεστές αχτίδες

Οι γεροντότεροι ανάμεσα στους άνδρες
Κοίταζαν βαθιά μέσα
Στη φωτιά και φώναξαν δυνατά με υπερηφάνεια
Αύριο είναι μια υπέροχη μέρα να πεθάνει κανείς

Τώρα η ημέρα προχωρά από τη μακρινή ανατολή
Τώρα ο ήλιος βγαίνει μέσα από τη σκόνη, τα σύννεφα και την ομίχλη
Τώρα ένα δάσος από λόγχες εμφανίζεται πάνω στον λόφο
Και το ατσάλι λάμπει έντονα στη πρώτες αχτίδες του ήλιου

Πεθαίνουμε

 

Σαν τον τυφλό μπροστά στον καθρέφτη

Ω ναι, ξέρω καλά πως δεν χρειάζεται καράβι για να ναυαγήσεις,
πως δεν χρειάζεται ωκεανός για να πνιγείς.
Υπάρχουνε πολλοί που ναυάγησαν μέσα στο κοστούμι τους,
μες στη βαθιά τους πολυθρόνα, πολλοί που για πάντα
τους σκέπασε το πουπουλένιο πάπλωμα τους.
Πλήθος αμέτρητο πνίγηκαν μέσα στη σούπα τους,
σ’ ένα κουπάκι του καφέ, σ’ ένα κουτάλι του γλυκού.
Ας είναι γλυκός ο ύπνος τους εκεί βαθιά πού κοιμούνται,
ας είναι γλυκός κι ανόνειρος.
Κι ας είναι ελαφρύ το νοικοκυριό που τους σκεπάζει.

( Αργύρης Χιόνης )

 

Pablo Neruda – Αργοπεθαίνει (Muere lentamente)

Αργοπεθαίνει
όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας,
επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές,
όποιος δεν αλλάζει το βήμα του,
όποιος δεν ρισκάρει να αλλάξει χρώμα στα ρούχα του,
όποιος δεν μιλάει σε όποιον δεν γνωρίζει.

Αργοπεθαίνει
όποιος έχει την τηλεόραση για μέντωρα του

Αργοπεθαίνει
όποιος αποφεύγει ένα πάθος,
όποιος προτιμά το μαύρο αντί του άσπρου
και τα διαλυτικά σημεία στο “ι” αντί τη δίνη της συγκίνησης
αυτήν ακριβώς που δίνει την λάμψη στα μάτια,
που μετατρέπει ένα χασμουρητό σε χαμόγελο,
που κάνει την καρδιά να κτυπά στα λάθη και στα συναισθήματα.

Αργοπεθαίνει
όποιος δεν “αναποδογυρίζει το τραπέζι” όταν δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του,
όποιος δεν ρισκάρει τη σιγουριά του, για την αβεβαιότητα του να τρέξεις πίσω απο ένα όνειρο,
όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του, έστω για μια φορά στη ζωή του, να ξεγλιστρήσει απ’ τις πανσοφές συμβουλές.

Αργοπεθαίνει
όποιος δεν ταξιδεύει,
όποιος δεν διαβάζει,
όποιος δεν ακούει μουσική,
όποιος δεν βρίσκει το μεγαλείο μέσα του

Αργοπεθαίνει
όποιος καταστρέφει τον έρωτά του,
όποιος δεν αφήνει να τον βοηθήσουν,
όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος για τη κακή του τύχη
ή για τη βροχή την ασταμάτητη

Αργοπεθαίνει
όποιος εγκαταλείπει την ιδέα του πριν καν την αρχίσει,
όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει
ή δεν απαντά όταν τον ρωτάν για όσα ξέρει

Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις,
όταν θυμόμαστε πάντα πως για να ‘σαι ζωντανός
χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη
από το απλό αυτό δεδομένο της αναπνοής.

Μονάχα με μιά φλογερή υπομονή
θα κατακτήσουμε την θαυμάσια ευτυχία.

 

The boy was in the hallway drinking a glass of tea
From the other end of the hallway a rhythm was generating
Another boy was sliding up the hallway
He merged perfectly with the hallway,
He merged perfectly, the mirror in the hallway

The boy looked at Johnny, Johnny wanted to run,
but the movie kept moving as planned
The boy took Johnny, he pushed him against the locker,
He drove it in, he drove it home, he drove it deep in Johnny
The boy disappeared, Johnny fell on his knees,
started crashing his head against the locker,
started crashing his head against the locker,
started laughing hysterically

When suddenly Johnny gets the feeling he's being surrounded by
horses, horses, horses, horses
coming in in all directions
white shining silver studs with their nose in flames,
He saw horses, horses, horses, horses, horses, horses, horses, horses.
Do you know how to pony like bony maroney
Do you know how to twist, well it goes like this, it goes like this
Baby mash potato, do the alligator, do the alligator
And you twist the twister like your baby sister
I want your baby sister, give me your baby sister, dig your baby sister
Rise up on her knees, do the sweet pea, do the sweet pee pee,
Roll down on her back, got to lose control, got to lose control,
Got to lose control and then you take control,
Then you're rolled down on your back and you like it like that,
Like it like that, like it like that, like it like that,
Then you do the watusi, yeah do the watusi
Life is filled with holes, Johnny's laying there, his sperm coffin
Angel looks down at him and says, “Oh, pretty boy,
Can't you show me nothing but surrender ?”
Johnny gets up, takes off his leather jacket,
Taped to his chest there's the answer,
You got pen knives and jack knives and
Switchblades preferred, switchblades preferred
Then he cries, then he screams, saying
Life is full of pain, I'm cruisin' through my brain
And I fill my nose with snow and go Rimbaud,
Go Rimbaud, go Rimbaud,
And go Johnny go, and do the watusi, oh do the watusi

There's a little place, a place called space
It's a pretty little place, it's across the tracks,
Across the tracks and the name of the place is you like it like that,
You like it like that, you like it like that, you like it like that,
And the name of the band is the
Twistelettes, Twistelettes, Twistelettes, Twistelettes,
Twistelettes, Twistelettes, Twistelettes, Twistelettes

Baby calm down, better calm down,
In the night, in the eye of the forest
There's a mare black and shining with yellow hair,
I put my fingers through her silken hair and found a stair,
I didn't waste time, I just walked right up and saw that
up there -- there is a sea
up there -- there is a sea
up there -- there is a sea
the sea's the possibility
There is no land but the land


(up there is just a sea of possibilities)
There is no sea but the sea

(up there is a wall of possibilities)
There is no keeper but the key

(up there there are several walls of possibilities)
Except for one who seizes possibilities, one who seizes possibilities.

(up there)
I seize the first possibility, is the sea around me
I was standing there with my legs spread like a sailor

(in a sea of possibilities) I felt his hand on my knee

(on the screen)
And I looked at Johnny and handed him a branch of cold flame

(in the heart of man)
The waves were coming in like Arabian stallions
Gradually lapping into sea horses
He picked up the blade and he pressed it against his smooth throat

(the spoon)
And let it deep in

(the veins)
Dip in to the sea, to the sea of possibilities
It started hardening
Dip in to the sea, to the sea of possibilities
It started hardening in my hand
And I felt the arrows of desire

I put my hand inside his cranium, oh we had such a brainiac-amour
But no more, no more, I gotta move from my mind to the area


(go Rimbaud go Rimbaud go Rimbaud)
And go Johnny go and do the watusi,
Yeah do the watusi, do the watusi ...
Shined open coiled snakes white and shiny twirling and encircling
Our lives are now entwined, we will fall yes we're together twining
Your nerves, your mane of the black shining horse
And my fingers all entwined through the air,
I could feel it, it was the hair going through my fingers,

(I feel it I feel it I feel it I feel it)
The hairs were like wires going through my body
I I that's how I
that's how I
I died

(at that Tower of Babel they knew what they were after)

(they knew what they were after)
[Everything on the current] moved up
I tried to stop it, but it was too warm, too unbelievably smooth,
Like playing in the sea, in the sea of possibility, the possibility
Was a blade, a shiny blade, I hold the key to the sea of possibilities
There's no land but the land

looked at my hands, and there's a red stream
that went streaming through the sands like fingers,
like arteries, like fingers

(how much fits between the eyes of a horse?)
He lay, pressing it against his throat (your eyes)
He opened his throat (your eyes)
His vocal chords started shooting like (of a horse) mad pituitary glands
The scream he made (and my heart) was so high (my heart) pitched that nobody heard,
No one heard that cry,
No one heard (Johnny) the butterfly flapping in his throat,

(His fingers)
Nobody heard, he was on that bed, it was like a sea of jelly,
And so he seized the first

(his vocal chords shot up)

(possibility)

(like mad pituitary glands)
It was a black tube, he felt himself disintegrate

(there is nothing happening at all)
and go inside the black tube, so when he looked out into the steep
saw this sweet young thing (Fender one)
Humping on the parking meter, leaning on the parking meter

In the sheets
there was a man
dancing around
to the simple
Rock & roll
song

en.wikipedia.org/wiki/Horses_(album)

 

Να χρησιμοποιείτε μόνο λέξεις - κλειδιά - που ανοίγουν ερμάρια - ντουλάπια – συρτάρια - σεντούκια - κουτιά - γραφεία - κονσόλες - βιβλιοθήκες – σαπουνοθήκες – μπαούλα - τσάντες – βαλίτζες- ψυχές - προοπτικές - που ανοίγουν ανοίγματα στους τοίχους - που ανοίγουν διάπλατα πόρτες παράθυρα και τα πόδια των γυναικών - που ανοίγουν κλειστά μυαλά και γραμματοκιβώτια - που ανοίγουν διαθήκες υποθέσεις μητρώα - χρηματοκιβώτια (με οξυγόνο) και κρεβατοκάμαρες όπου κοιμάται κάποια ύπαρξη περιπόθητη με αντικλείδια - χρησιμοποιείτε μόνο λέξεις που απειλούν παλάτια - κουτιά με κονσέρβες της μνήμης παλιά φανταστικά καλύβια των παραμυθιών και των διηγήσεων - λέξεις που ανοίγουν σπηλιές, σωλήνες, οντάδες, μυστήρια και πρατήρια - που ανοίγουν παρακαταθήκες αιώνων κι οπωροπωλεία - τάφους και κρυψώνες - λέξεις που με το διπλό και το τρίδιπλό τους νόημα καταπλήσσουν απελπίζουν μπερδεύουν, μαγεύουν και προκαλούν την αγανάκτηση στους ανίδεους και την απέραντη ευτυχία σε όσους γνωρίζουν - λέξεις μάνταλα μαντέμια - και ματσούκια, λέξεις γρανάζια - λέξεις ψηφιδωτά, λέξεις ανεμόσκαλες λέξεις χαρταετοί, λέξεις διαλέξεις, λέξεις γυναικείες λέξεις φαντάσματα - λέξεις μεζέδες μπαξέδες μενεξέδες και αμανέδες λέξεις ορτύκια και ορτικάρια λέξεις ορμητήρια - και παροράματα λέξεις σταυρόλεξα. Μόνο τέτοιες λέξεις και όχι άλλες να χρησιμοποιείτε - λέξεις κεριά λέξεις φανάρια και φαρμάκια - λέξεις - κρεβάτια λέξεις - βυζιά – λέξεις μουνιά – λέξεις μαμούνια – λέξεις κολόνες λέξεις - μπαμπάκια από χαρτόνι - λέξεις μπαλόνια - λέξεις κυδώνια - λέξεις σαγόνια - λέξεις σαλόνια - λέξεις παγόνια – λέξεις - χρόνια - λέξεις στόμια - λέξεις, λέξεις και λέξεις χελιδόνια! Σπασμένος καθρέπτης εφτά χρόνια γρουσουζιά - λέξεις γυναίκες, η γυναίκα-γνώση, η γυναίκα-κλάδος, η γυναίκα-κάδος και των απόκρυφων επιστημών η γυναίκα-προμετωπίδα στο εξώφυλλο ενός βιβλίου ανεύρετου, η γυναίκα σάλπισμα για να πέσουν τα τείχη της ακοής όπου τρώνε όπου μασουλάνε τα λόγια τους - σαν τα φύλλα των περιβολιών - οι παράτολμοι απομυζητές της ανίας οι απαίσιοι καταζητούμενοι των ορέων και των εσπλανάδων – οι χαρτοπαίχτες οι άνεργοι – του δάσους οι ύποπτοι που τριγυρίζουν κι οσφραίνονται γύρω από μια απλή συνουσία το αίμα της καρδιάς τους και που μαλάζοντάς το όπως ο χαμαιλέων τ’ ανασηκώνουν μέσα στα χόρτα για να λάμψει πάνω στην τελευταία αχτίδα του ήλιου - η κεφαλή μιας λέξης ΜΕΔΟΥΣΑΣ - ΓΙΑ ΝΑ ΤΗ ΔΟΥΝΕ.


Νανος Βαλωριτης

 

Εις εαυτόν

Με τρομάζει ο ίδιος μου ο εαυτός, με πιάνει παντού ρίγος
όταν τα χείλη, τη μύτη και των δυο ματιών τους τάφους,
που τυφλώθηκαν απ' την αϋπνία, της αναπνοής τον βαρύ αέρα
παρατηρώ και τα σβησμένα τώρα βλέφαρα των ματιών μου.
Η γλώσσα, μαύρη απ' τη θέρμη πέφτει μαζί με τις λέξεις
και τραυλίζει κι εγώ δεν ξέρω τι, η ψυχή αποκαμωμένη καλεί
τον μεγάλο παρηγορητή, η σάρκα ζέχνει τάφο,
οι γιατροί μ' εγκαταλείπουν, οι πόνοι επιστρέφουν.
Το σώμα μου δεν είναι παρά φλέβες, δέρμα και οστά.
Να κάθομαι είναι θάνατος, να ξαπλώνω βάσανο.
Τα πόδια μου λες χρειάζονται άλλος να τα κουβαλήσει πια!
Τι είναι η υψηλή δόξα και τα νιάτα, η τιμή και η τέχνη?
Σαν έρθει αυτή η ώρα: όλα γίνονται καπνός και ομίχλη.
Και μια συμφορά έχει βαλθεί να μας θανατώσει.

( Andreas Gryphius )

 

13.Κυριακή. Ιανουάριος '85. Πώς σε λένε ;

Κάνω προσπάθεια να "γράψω"...
Του λόγου μου το αληθές, όταν διαβάζεις αυτές τις
γραμμές
θα 'ναι να ' χω πετάξει.
Στις αράδες μου μπλέκονται αγριοφράουλες και
βατομουριές
χιλιόμετρα που πέφτουν απάνω μου δε μ' αφήνουν να
προχωρήσω...
Αυτός ο κατακερματισμένος μανδύας, σκισμένος απο
αέρηδες
κι απο βροχές, αυτός ο άσπρος σταλαγμίτης το σώμα μου
μπλέκεται μέσα στα ανυπόδετα πόδια μου, εκθέτει τη
χωρίς
ανθρώπινη ανταπόκριση ψυχή μου.
Κάνω προσπάθεια να γράψω...
Οι δρόμοι της πολυαγαπημένης πόλης μου, φίδια τώρα
της γνώσης
μου παραδώσανε της πόλης τα κλειδιά, με εκπαιδεύσανε
με μάθανε
όσο με σφίγγουνε ν' ανοίγομαι, τώρα με σφίγγουνε,
ανοίγω...
Τώρα σε λίγο δε θα μπορέσεις να με πιάσεις πια, αν
μπορέσεις
κυνήγα με, δε θα με βρείς στους δρόμους της πια, με
προφυλάνε
με κρύβουνε ανεβαίνω...
Σε λίγο αν κοιτάξεις λυπημένος το βράδυ στον ουρανό
ψηλά
θα' μαι ένα χαζό παιδικό άστρο που όλο θα πέφτω.
Ίσως κάνω λάθος που θέλω να γράψω για να κρατηθώ.
Είναι ίσως γιατί νομίζω πως δεν πρόλαβα να πώ
Ευχαριστώ
κι αντί για πεφτάστρο που πρέπει να γίνω και να χαθώ
σαν άνθρωπος αντίθετα ακόμα να σκέφτομαι
και θέλω ρόδο αγάπης να γίνω...

Κατερίνα Γώγου

 

Ό σωτήρας

Μετρώ στα δάχτυλα των κομμένων χεριών μου,
τις ώρες που πλανιέμαι στα δώματα αυτά τ᾿ ανέμου.
Δεν έχω άλλα χέρια αγάπη μου κι οι πόρτες,
δε θέλουνε να κλείσουν κι οι σκύλοι είναι ανένδοτοι.

Με τα γυμνά μου πόδια βουτηγμένα στα βρώμια αυτά νερά,
με τη γυμνή καρδιά μου αναζητώ (όχι για μένα)
ένα γαλανό παράθυρο.
Πως χτίσανε τόσα δωμάτια τόσα βιβλία τραγικά
δίχως μια χαραμάδα φως,
δίχως μια αναπνοή οξυγόνου,
για τον άρρωστο αναγνώστη.

Αφού κάθε δωμάτιο είναι και μια ανοιχτή πληγή,
πως να κατέβω πάλι σκάλες πού θρυμματίζονται,
ανάμεσα απ᾿ το βούρκο πάλι και τ᾿ άγρια σκυλιά,
Να φέρω φάρμακα και ρόδινες γάζες.
Κι αν βρω το φαρμακείο κλειστό,
κι αν βρω πεθαμένο το φαρμακοποιό,
κι αν βρω τη γυμνή καρδιά μου στη βιτρίνα τού φαρμακείου.

Όχι όχι τέλειωσε δεν υπάρχει σωτηρία.

Θα μείνουν τα δωμάτια όπως είναι
με τον άνεμο και τα καλάμια του,
με τα συντρίμμια των γυάλινων προσώπων που βογγάνε,
με την άχρωμη αιμορραγία τους
με χέρια πορσελάνης που απλώνονται σε μένα,
με την ασυχώρετη λησμονιά.

Ξέχασαν τα δικά μου σάρκινα χέρια που κόπηκαν,
την ώρα που μετρούσα την αγωνία τους.

( Μίλτος Σαχτούρης )

 

Είναι επειδή είμαστε παρέα με το παιδί
κι αμέτρητες φορές - αγκαλιά απ' τη μέση
μετρήσαμε τ' άστρα
και κείνα που λέγανε για καλύτερα χρόνια
τα φάγαμε βγάζοντας κουβάδες με νερό
για να μπορούν να ταξιδεύουνε για πάντα
τα πλοία που δεν άραξαν
κι είναι επειδή μια και κάτω
κατεβάσαμε όλα τα ξυνισμένα κρασιά
και βγάλαμε τα σωθικά μας τραγουδώντας
γεμάτα παράπονο - παιδιακίσια πράματα -
τον Ιούλιο κάποτε
γι' αυτό άμα κάνει κανείς μια κίνηση έτσι
για να μας χαϊδέψει
κάνουμε εμείς μια κίνηση πίσω
σα να μη φάμε ξύλο.
Γι αυτό αν τύχει και μ' αγαπήσεις
πρόσεχε σε παρακαλώ πολύ πολύ
πως θα μ' αγκαλιάσεις. Πονάει εδώ.
Κι εδώ. Κι εκεί. Μη! Κι εδώ.
Κι εκεί.

Κατερίνα Γώγου
(επέτειος του θανάτου της σήμερα)