Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Ἦταν ὡραῖο τὸ Σούνιο τὴ μέρα ἐκείνη τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.
πάλι μὲ τὴν ἄνοιξη.
Λιγοστὰ πράσινα φύλλα γύρω στὶς σκουριασμένες πέτρες
τὸ κόκκινο χῶμα καὶ οἱ ἀσπάλαθοι
δείχνοντας ἕτοιμα τὰ μεγάλα τους βελόνια
καὶ τοὺς κίτρινους ἀνθούς.
Ἀπόμερα οἱ ἀρχαῖες κολόνες, χορδὲς μιᾶς ἅρπας ποὺ ἀντηχοῦν
ἀκόμη...

Γαλήνη

-Τί μπορεῖ νὰ μοῦ θύμισε τὸν Ἀρδιαῖο ἐκεῖνον;

Μιὰ λέξη στὸν Πλάτωνα θαρρῶ, χαμένη στοῦ μυαλοῦ
τ᾿ αὐλάκια.
Τ᾿ ὄνομα τοῦ κίτρινου θάμνου
δὲν ἄλλαξε ἀπὸ κείνους τοὺς καιρούς.
Τὸ βράδυ βρῆκα τὴν περικοπή:
«τὸν ἔδεσαν χειροπόδαρα» μᾶς λέει
«τὸν ἔριξαν χάμω καὶ τὸν ἔγδαραν
τὸν ἔσυραν παράμερα τὸν καταξέσκισαν
ἀπάνω στοὺς ἀγκαθεροὺς ἀσπάλαθους
καὶ πῆγαν καὶ τὸν πέταξαν στὸν Τάρταρο κουρέλι».
Ἔτσι στὸν κάτω κόσμο πλέρωνε τὰ κρίματά του
Ὁ Παμφύλιος ὁ Ἀρδιαῖος ὁ πανάθλιος Τύραννος

31 τοῦ Μάρτη 1971
Γ.Σεφέρης

 

Η επιστροφή

Υποδεχτήκαμε το απροσδόκητο σιωπητήριο του φιλιού
με αϋπνία και τσακισμένα φτερά· μετά η καταιγίδα,
φυτά που προδικάζουν μια καχεκτική ανάπτυξη,
κρύο το δάπεδο, φωτιά η τελευταία απουσία σου
κι ένας επαρχιώτης στο πρακτορείο του ψύχους
κι οι λαοί βουλιάζουν μέσα στην τρύπια ειρήνη,
φήμες και σημάδια σεισμών, μάτια χωρίς τη θέα σου.
Πάλι μας πρόδωσες χωρίς να φταις· κανείς δε φταίει,
κανείς δε ριζώνει σε μιαν ανεξάντλητη ευτυχία
κι εγώ μια ολόκληρη υπόσχεση για το σώμα σου.

Ένα χελιδόνι χτίζει τη φωλιά του στο σύμπαν
κοιτάζοντας την επιστροφή σου, το νερό έχει δροσιά,
όταν ξεπλένει τύψεις· «σε θέλω» μου είπες
κι ύστερα δάκρυσες, σωριάζοντας τις συγγνώμες σου
στα παράθυρα τ' ουρανού, μέσα στα αστέρια.
Μικροί είμαστε· σε θέλω κι εγώ, ίσως απόψε
ίσως για πάντα, μη με γυρίζεις στα χθεσινά λάθη,
ακούμπα σ' αυτό το σώμα που υπόσχεται…

( Γιώργος Γκανέλης )

 

Υστερόγραφο

Όταν έρθει η ώρα της αναχώρησης,
μη λυπηθείτε φίλοι μου,
μη λυπηθείτε.

Θα πνεύσει ένας άνεμος φορτωμένος
νεκρά φύλλα,
φωνές λησμονημένες.

Αθόρυβα θα περάσετε
το παγερό παράθυρο,
που ανοίγει προς τη νύχτα.
Νύχτα σκληρή,
πιο τρομερή κι απ’ όλους τους ανέμους,
πιο άδεια κι απ’ την απουσία.

Θα ’ναι βαθιά η τρυφερότητα σας
και το φιλί της αγάπης
Θα σας φωτίσει.

Όταν έρθει η ώρα της αναχώρησης,
μη λυπηθείτε φίλοι μου,
μη λυπηθείτε.

Ας ταξιδέψει το χαμόγελο σας,
από στόμα σε στόμα.

( Τάκης Βαρβιτσιώτης )

 

Έρχεσαι σαν πουλί πληγωμένο

Έρχεσαι σαν πουλί πληγωμένο
ή σαν φοβισμένο ζώο.
Σαν το σκυλί που σε κοιτάζει στα μάτια,
μπερδεύεται στα πόδια σου
περιμένοντας ένα πρόσταγμα.
Που το διώχνεις και πάλι το φωνάζεις,
να σ' ακολουθήσει.

Οι άνθρωποι οι ερημωμένοι λατρεύουν τα σκυλιά.
Γεμίζουν το άδειο με αφοσίωση, με υποταγή,
ρίχνουν πετρίτσες στην ατάραχη λίμνη.

―Δεν αγαπώ τα σκυλιά,
εγώ είχα γύρω μου θηρία.

( Μηνάς Δημάκης )

 

Η κρυστάλλινη σφαίρα

Ονειρεύομαι το θάνατο μου.
Θα ’ναι απόγευμα,
μια μέρα του γλυκού Σεπτέμβρη,
όταν οι λιγοστοί συγγενείς
και φίλοι ασφαλώς,
θα θρηνούν
την απότομη διακοπή
μιας τεθλασμένης πορείας.
Στο μεταξύ
παλεύω με σκιές,
εξαντλούμαι,
παλινδρομώ,
περιπλανώμαι
σε μια διαδρομή,
που όλο και πιο συχνά
αναγνωρίζω τα όρια της.

( Γιάννης Γιαννουλέας )

 

Εφηβικό

Είσαι το σχήμα ανάμεσα στη νύχτα και στον άνεμο.
Είσαι το βούισμα του ίσκιου μου που σέρνεται μεσάνυχτα,
πλάι σ’ αυτές τις θεόκουφες ράχες των σπιτιών.
Το κουρέλι είσαι της χίμαιρας που το κρατώ στα χέρια μου,
χωρίς να το βλέπω.

Είσαι τα εκατομμύρια φιλήματα μιας θάλασσας χειλιών,
ογρής, πυρωμένης,
που φλοισβίζει στο μάγουλο μου το σκαμμένο.

Εσένα φωνάζουν είκοσι χρόνια τώρα,
κάτι αμολόγητοι στίχοι που ανεμίζουν τεντωμένοι στης φλέβας το σκοινί.
Και σε γυρεύουν σ’ όλα τα παράθυρα της άνοιξης,
σ’ όλες τις καταιγίδες,
σ’ όλα των προγόνων τ’ αγκαλιάσματα.
Να 'ρθεις να σαρώσεις τον ίσκιο μου,
για να 'σαι ο ίδιος ο εαυτός μου
κι όταν εσύ πεθάνεις, να πεθάνω.

----------------------------------------------------------------------------------------------

Η εκδίκηση του προσώπου μου

Μάτια και χέρια αναπαμένα πάνω σ’ αυτό το ήμερο λιβάδι,
πάνω σ’ αυτό το πρόσωπο.
Αισθήματα κι απάτες που αμέριμνα το σημαδεύουν.
Φιλίες παλιές και μίση σίγουρα για τη γνώση τους και τη ζωή τους.
Η συνήθεια του καθρέφτη
κι η πανάρχαιη δύναμη της μέρας.
Η μνήμη
παντοδύναμη σοφία των μικροαστών.
Ατέλειωτος ύπνος βολεμένος πάνω στο πρόσωπο μου.

Μάτια που αναποδογυρίζουν και πέφτουνε μες στα κρανία τους,
χέρι που σπαράζει κάτω απ’ το καρφί.
Μέρα ντροπιασμένη,
γνώση που κλαίει για την αφέλεια της,
μνήμη που δε μπορεί τίποτα να θυμάται.
Σύγχυση, τρόμος στους καθρέφτες και στα ειδύλλια.
Επιδημία και θάνατος.
Απέραντος εφιάλτης πάνω στο πρόσωπο μου
τώρα που σκίζεται
κι από μέσα του πηδά
εβένινο,
απελπισμένο,
αμολόγητον, έρημο τ’ αληθινό μου πρόσωπο.
Καθώς το φως σφυρίζει και καταστρέφεται πάνω του,
σ’ εκατομμύρια λυσσασμένα βεγγαλικά.

( Πάνος Θασίτης )

 

απόψε

πόσα από τα κύτταρα του εγκεφάλου μου δεν έχουν καταστραφεί από
το αλκοόλ
κι εγώ κάθομαι τώρα εδώ και πίνω
όλοι οι σύντροφοί μου στο ποτό πεθαμένοι,
ξύνω την κοιλιά μου και ονειρεύομαι το
άλμπατρος.
πίνω μόνος τώρα.
πίνω με τον εαυτό μου και για τον εαυτό μου.
πίνω για τη ζωή μου και για τον θάνατό μου.
η δίψα μου ακόμα δεν ικανοποιήθηκε.
ανάβω ένα τσιγάρο ακόμη, γυρίζω αργά
το μπουκάλι, το
θαυμάζω.
όμορφη παρέα.
χρόνια έτσι.
τι άλλο θα μπορούσα να είχα κάνει
και να το κάνω τόσο καλά;
έχω πιει περισσότερο από τους πρώτους
εκατό ανθρώπους που θα συναντήσεις
στον δρόμο
ή θα δεις στο τρελάδικο.
ξύνω την κοιλιά μου και ονειρεύομαι το
άλμπατρος.
ανήκω πια στους μεγαλύτερους πότες
των αιώνων.
με έχουν επιλέξει.
σταματάω τώρα, σηκώνω το μπουκάλι, καταπίνω μια
μεγάλη γουλιά.
μου είναι αδύνατον να σκεφτώ ότι
κάποιοι έχουν στ' αλήθεια σταματήσει και
γίνανε νηφάλιοι
πολίτες.
με στεναχωρεί.
είναι στεγνοί, βαρετοί, ασφαλείς.
ξύνω την κοιλιά μου και ονειρεύομαι το
άλμπατρος.
το δωμάτιο αυτό είναι γεμάτο από μένα κι εγώ είμαι
γεμάτος.
πίνω αυτό εδώ για όλους εσάς
και για μένα.
είναι περασμένα μεσάνυχτα τώρα κι ένας μοναχικός
σκύλος ουρλιάζει μες στη
νύχτα.
κι είμαι τόσο νέος όσο κι η φωτιά που ακόμα
καίει
τώρα. ( Charles Bukowski )

 

ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΜΛΕΤ

Να ζει κανεις η να μη ζει- αυτο ειν' το ζητημα

Τι ειναι ανωτερο στο πνευμα , να υποφερεις

πετριες και βελη αδικης τυχης , η

να κανεις επανασταση εναντια σ' ενα πελαγο βασανα

και με την αρνηση τους να τους δωσεις τελος; Θανατος ,

υπνος , και τιποτ' αλλο- κι αν μ' αυτον τον υπνο του θανατου

παυει της καρδιας ο πονος και του κορμιου τα χιλια

βασανα , αυτο ειναι μια συντελεια που να την ευχεται κανεις με ζηλο .

Θανατος , υπνος , υπνος- ισως ονειρα !

Εδω ειν' ο κομπος - τι σ' αυτον τον υπνο του θανατου

σαν τι ονειρα θε να' ρθουν , σαν θαχουμε πεταξει τουτο

το σαρκοκουβαρο ; αυτο μας κοβει - τουτη η εγνοια

κανει τη δυστυχια να ζει τοσο πολυ

Γιατι ποιος θα δεχοτανε ντροπες και χαλια

της ηλικιας , τ' αδικο απ' το δυνατο,

τον εξευτελισμο απ' το φαντασμενο,

τον πονο απ' την περιφρονημενη αγαπη,

την αργητα του νομου , τους τραμπουκισμους

της εξουσιας και τις κλωτσιες που η ταπεινη

η αξια τρωει απ' τον αναξιο , αν μπορουσε

να' δινε μονος του κανεις στον εαυτο του

τη λυτρωση μ' ενα μαχαιρι; Ποιος θα τοθελε

να φερνει ευθυνες, να γρυλιζει και να ιδρωνει

απο το βαρος της ζωης , αν η τρομαρα

μην ειναι κατι μετα θανατον , στον κοσμο

τον αλλον , απ' οπου δεν γυριζει ταξιδιωτης ,

δε σαστιζε τη θεληση και δεν μας εκανε

να προτιμαμε να τραβαμε αυτα τα βασανα

παρα να παμε σ' αλλα που δεν τα γνωριζουμε;

Ετσι η συνειδηση μας μας κανει ολους δειλους

κι ετσι το φυσικο το χρωμα της αποφασης

απ' την ωχρη μπογια της σκεψης ξεθωριαζει

κι ειναι προσπαθειες πνοης μεγαλης κι ευκαιριας

που με την εγνοια αυτη ξεκοβεται η ορμη τους

και χανουν το ονομα της πραξης

 

Είδηση

Μόνο κάποια λέξη,
μόνο μια είδηση στην αναστροφή του εσφαλμένου
λογαριασμού του ιδιοκτήτη.
Ίσως να είναι αργά, μπορεί και ο τροχός
να γυρίζει πολύ βιαστικά, ούτως ώστε κάτι να μείνει:
μάτια ξεσκισμένα, κεφάλια αλόγων,
όμορφοι καιροί της Γκερνίκα.
Εδώ τα θρύψαλα γίνονται πολτός.
Ακόμη κι εγώ που σου γράφω
απ' αυτό τον τόπο τον δίχως μεταμόρφωση,
δεν έχω φράσεις να σου πω, δεν έχω
φωνή γι' αυτή την πίστη που μου μένει,
για τα συμμετρικά φιάσκο, τις αχυρένιες
καρέκλες τις ορθογώνιες,
δεν έχω πια όραση ή βεβαιότητα, είναι σαν
ακαριαία να μου γλίστρησε
η πένα απ' το χέρι
και να έγραφα με τον αγκώνα ή τη μύτη.

( Giovanni Raboni )

 

Γέλασε φανερά με ειρωνία και αηδία.
Αηδία, για την μόνιμη υπεκφυγή της απατηλής του, σκληρής πραγματικότητας.
Έκλαψε γοερά, λυγμοί παραδομένοι στην πικρόχολη ανατολή
που αχνοφαινόταν στον τοίχο, μέσα από τις χαραμάδες,
όλα κλειστά και πάλι απειλητικά πλησίαζε το αύριο.

Θύμωσε, πέταξε δυνατά την επιθυμία του, τη λαχτάρα που είχε
και τρεμόσβηνε σαν κερί που έχει φτάσει στο τέλος.
Βασάνισε τον ύπνο που ποτέ δεν ήρθε, μάταιη όμως εκδίκηση
που δεν έφερε την ευτυχία.
Αποκαρδιώθηκε, άφησε τη λήθη του να γίνει φάρμακο,
παραιτήθηκε στο άφημα του χρόνου και χάρισε την πιο γλυκιά του ανάσα,
σε εκείνη τη μορφή που ποτέ δεν είχε ξεχάσει.

Μυρωδιά από καφέ και θλίψη είχε για πρωινό
και τα πρησμένα χωρίς ζωή μάτια του αναζήτησαν μια ζάχαρη για αγκαλιά
που συνοδευόταν με την συντροφιά του απόρθητου βιβλίου του.
Σκέφτηκε πως ίσως έβρισκε μυστικά που του μάθαιναν να σηκώνεται, να κοιμάται, να αναπνέει.
Άδοξα, έχασε την ανατολή και πριν προλάβει να εκραγεί στο φως,
πέθανε αμέτρητες φορές στο δισταγμό που είχε γκρεμιστεί μέσα του.

Χωρίς ασπίδα, χωρίς κάποιος να είναι εκεί..

 

Πρέβεζα Κώστας Καρυωτάκης

Θάνατος είναι οι κάργες που χτυπιούνται
στους μαύρους τοίχους και τα κεραμύδια,
θάνατος οι γυναίκες, που αγαπιούνται
καθώς να καθαρίζουνε κρεμμύδια.

Θάνατος οι λεροί, ασήμαντοι δρόμοι
με τα λαμπρά, μεγάλα ονόματά τους,
ο ελαιώνας, γύρω η θάλασσα, κι ακόμη
ο ήλιος, θάνατος μες στους θανάτους.

Θάνατος ο αστυνόμος που διπλώνει
για να ζυγίση μια "ελλειπή" μερίδα,
θάνατος τα ζουμπούλια στο μπαλκόνι,
κι ο δάσκαλος με την εφημερίδα.

Βάσις, Φρουρά, Εξηκονταρχία Πρεβέζης.
Την Κυριακή θ' ακούσουμε την μπάντα.
Επήρα ένα βιβλιάριο Τραπέζης
πρώτη κατάθεσις δραχμαί τριάντα.

Περπατώντας αργά στην προκυμαία,
"Υπάρχω;" λες, κ' ύστερα "δεν υπάρχεις!"
Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία.
Ισως έρχεται ο Κύριος Νομάρχης.

Αν τουλάχιστον, μέσα στους ανθρώπους
αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία...
Σιωπηλοί, θλιμμένοι, με σεμνούς τρόπους,
θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία.

 

Πάντοτε ελπίζουμε πως .....
κάποιος άλλος ...
θα έχει την
απάντηση....
Κάποιο άλλο μέρος.....
θα είναι
ομορφότερο....
Κάποια άλλη φορά...
όλα θα πάνε
καλύτερα....
Ακου την αλήθεια.......
Κανείς άλλος.....
δεν έχει την
απάντηση.....
Κανένα άλλο μέρος.....
δεν θά 'ναι
ομορφότερο......
Και όλα....
έχουν φανεί ήδη...
πως
θά 'ναι.......
Στο κέντρο της ύπαρξης σου....
ΕΣΥ ...
έχεις την απάντηση......
ΕΣΥ...
ξέρεις ποιός είσαι....
κι
ΕΣΥ ...
ξέρεις...
τι θέλεις.....

-------------
Λάο Τσε