Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Αυτασφάλιση

Μην τους ακούς που τάχα ολολύζουν,
που παρότι
απολοφυράμενοι απέρχονται δακρύοντες,
μην τους ακούς
που μυξοκλαίνε.
Το ξέρουνε καλά που ο θάνατος
εξέχει από τον χρόνο ως ανθύπατος,
όπως το δάχτυλο τους
από την τρύπια κάλτσα∙
ένας τέτοιος θρίαμβος.

----------------------------------------

Ρόγχος σιγαστήρα

Άκου εσύ,
η ασύγκριτη της ροδαυγής,
η πιο κι από Αίγινα αιθέρια,
η πάνω από ξερολιθιές,
πάνω κι από τα έξαλλα μπαμπάκια
ακόμα πάνω κι από κάθε μεταφυσική,
χαλυβουργία.
Εσύ το αβαρές χαίρε των λιθρινιών,
άκου που τίποτα δεν ηχεί, ενώ εγώ
η αναίδεια των χρωμάτων
όταν στις ράγες βγάζουνε σπίθες οι τροχοί,
πορνεύομαι με κάθε αντιδιάμετρο,
λαθρέμπορος οσίων ιδεών,
θυρωρός πλαστικών παραδείσων,
διαδηλωτής με την άγραφη αφίσα
του μέλλοντος αιώνος.

( Έκτωρ Κακναβάτος )

 

Μέσα στη θλίψη
Ενός κρυμμένου δωματίου
Έχω κρεμάσει
Όλες τις ονειροπαγίδες μου

Κανείς όμως ζωντανός
Δεν μένει εδώ

Στις στιγμές που περνάνε
Ριζώνουν
Μονάχα φαντάσματα

Περίμενα πως κάποτε
Θα φανείς

Όμως κάθε παραλληλισμός
Με τη φαντασία
Βγαίνει πάντα
Χαμένος
Απ’ την πραγματικότητα

Μαρία Χρονιάρη

 

 

Κατοχή

Ἀλήθεια, δάση καὶ βουνὰ
ὑπάρχουνε στὸν κόσμο ἀκόμη;
Ὑπάρχουν οἱ μεγάλοι δρόμοι
ποὺ πᾶν σὲ μέρη ἀλαργινά;

Ἀνθίζουν πάντοτε οἱ βραγιές;
Στοὺς κάμπους εἶναι φῶς κι εἰρήνη;
Κι ἔμεινε λίγη καλοσύνη
μὲς τὶς ἀνθρώπινες καρδιές;

Ἀπίστευτα μᾶς φαίνονται ὅλα
σ᾿ ἐμᾶς ποὺ ζοῦμε τώρα χρόνια
σὰν σ᾿ ὀρεινά φτωχὰ καλύβια
ποὺ τ᾿ ἀποκλείσανε τὰ χιόνια...

Θὲ νἄρθει τάχα μιὰν ἡμέρα
σὰν ἀπὸ τόπους μακρινοὺς
ἡ Ἄνοιξη ποὺ λαχταρᾶμε;
Καὶ θὰ μᾶς εὕρει ζωντανούς;

Κώστας Οὐράνης

 

Πόσο έχεις στ’ αλήθεια πονέσει,

ώσπου να ‘βρεις τα χούγια μου,

ώσπου να βρεις την ψυχή μου τη μονάτη κι ανήμερη

και τ’ όνομά μου που όλους τους κάνει και τρέμουν . . .

Πόσες και πόσες φορές δεν είδαμε το φως του αυγερινού

να μας φιλάει τα μάτια

και πάνω απ’ τα κεφάλια μας το χάραμα κυκλοδίωκτο

ν’ ανοίγει ωσάν ριπίδιο.

Τα λόγια μου σε μούσκεψαν θωπεύοντάς σε.

Καιρός πάει πολύς που αγάπησα

το ηλιόλουστο σώμα σου, το μαργαριταρένιο.

Και πιστεύω έτσι πως εγώ είμαι ο κύριος

του σύμπαντος όλου.

Θα σου φέρω απ’ τα βουνά λουλούδια εξαίσια,

κλέλιες, ζουμπούλια

και βελανίδια γεράνια, κι ένα κοφίνι φιλιά.



Θέλω να κάνω μαζί σου

αυτό που κάνει κι η άνοιξη στις κερασιές.

P.N.

 

Κανόνες συντακτικού

Πέρασε η ζωή σαν ασύντακτη πρόταση.
Υποκείμενο του θανάτου ο άνθρωπος
κι εσύ αντικείμενο φτηνής εκμετάλλευσης.
Γέμισε το δωμάτιο με προσδιορισμούς.
Το συναίσθημα κατηγορούμενο για ασέλγεια,
σε ανήλικα απρόσωπα ρήματα.
Συνημμένες μετοχές σκόρπιες στο πάτωμα,
ο έρωτας μια συρραφή υποθετικών λόγων
Τα παιδία παίζει χωρίς παιχνίδια πια,
η επεξήγηση που δόθηκε ελλιπής.

Πέρασε η ζωή σαν σχήμα ασύνδετο.
Ποιητικό αίτιο του θανάτου ο χρόνος
κι εσύ ψάχνεις τη γενική της αιτίας.
Παράθεση επιχειρημάτων για τα αυτονόητα.
Όμως εξέπνευσε η περίοδος χάριτος,
τώρα o κόσμος μια τρίπτωτη πρόθεση.
Το μέλλον συντελεσμένο από αιώνες,
ευθεία παραποίηση της αλήθειας.
Από κραυγές πλαγίου λόγου,
προσδοκώμενο ουσιαστικό η μοναξιά.

( Γιώργος Γκανέλης )

 

Και τώρα;

οι λέξεις έχουν ειπωθεί,
κάθομαι άρρωστος.
το τηλέφωνο χτυπά,οι γάτες κοιμούνται.
Η Λίζα καθαρίζει.
Περιμένω να ζήσω,
περιμένω να πεθάνω

Μακάρι να μπορούσα να φανώ λίγο γενναίος.
είναι μια άθλια υπόθεση
όμως το δένδρο εκεί έξω δεν το γνωρίζει:
το παρακολουθώ να λυγίζει με τον άνεμο
κάτω απ΄τον απογευματινό ήλιο.

δεν υπάρχει τίποτα να δηλώσουμε τώρα πια,
μόνο μια αναμονή.
ο καθένας την αντιμετωπίζει μόνος του

Ω, ήμουν κάποτε νέος,
Ω, ήμουν κάποτε απίστευτα
νέος!

Charles Bukowski

 

 

«Ειρήνη είναι όταν»
Σας χωρίζει ένα αδιόρατο χάσμα απ’ τον κόσμο.
Σας διέφυγαν πράγματα. Δεν τα ’χετε όλα
καλά λογαριάσει, δεν τα ’χετε δει,
ακούσει όσο πρέπει. Γι’ αυτό και σας φαίνεται
τόσο παράξενο, που κλείνω, ανοίγω
το παράθυρο κι άλλο δεν σας λέω:
«Ειρήνη!»
Ειρήνη, λοιπόν,
είναι ό,τι συνέλαβα μες απ’ την έκφραση
και μες απ’ την κίνηση της ζωής. Και Ειρήνη
είναι κάτι βαθύτερο απ’ αυτό που εννοούμε
όταν δεν γίνεται κάποτε πόλεμος.

Ειρήνη είναι όταν τ’ ανθρώπου η ψυχή
γίνεται έξω στο σύμπαν ήλιος· κι ο ήλιος
ψυχή μες στον άνθρωπο.

[πηγή: Νικηφόρος Βρεττάκος, Τα ποιήματα, τ. Β΄. Μ' ένα χαρακτικό της Βάσως Κατράκη, Τρία Φύλλα, Αθήνα 1981, σ. 263]

 

Οι άνθρωποι το πιο συχνά
δεν ξέρουν τι να κάνουνε τα χέρια τους
Τα δίνουν –τάχα χαιρετώντας– σ’ άλλους
Τ’ αφήνουνε να κρέμονται σαν αποφύσεις άνευρες
Ή –το χειρότερο– τα ρίχνουνε στις τσέπες τους
και τα ξεχνούνε
Στο μεταξύ ένα σωρό κορμιά μένουν αχάιδευτα
Ένα σωρό ποιήματα άγραφα.

Αργύρης Χιόνης

 

Φως κτιστό

Φως κτιστό,
βγήκες ανάγλυφες να δείξεις των βουνών τις ράχες,
άσπρους τους τοίχους κι άσπρα τα λιθάρια
κι άσπρο το μάκρος της ματιάς,
και το σπουργίτι παγωμένο που πηδάει στα γείσα.

Κρυστάλλινα ηλιόλουστη μέρα
με παγωνιά,
που λες θα θρυμματίσει
τους κύβους των σπιτιών,
κάτω απ’ το γαλανό ουράνιο χάος.

Άσπρο φως,
τώρα σε ξέρω πιο καλά.

Τρυπάς τα μάτια ως το σκοτάδι της καρδιάς,
μπαίνεις κι αστράφτεις ως τους πάγους μας
και στη λευκή μας ερημιά, για να ζεστάνεις
τη λίγη αυτή χαρά που μας ανήκει.

Φως κτιστό,
δεν ανατέλλεις στα βλέφαρα
των πεθαμένων.

Άκτιστο φως στα μάτια των αγγέλων.

Κώστας Στεργιόπουλος

 

Mετά από λίγο μαθαίνεις
την ανεπαίσθητη διαφορά
ανάμεσα στο να κρατάς το χέρι
και να αλυσοδένεις μια ψυχή.
Και μαθαίνεις πως Αγάπη δε σημαίνει στηρίζομαι
Και συντροφικότητα δε σημαίνει ασφάλεια
Και αρχίζεις να μαθαίνεις
πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια
Και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις
Και αρχίζεις να δέχεσαι τις ήττες σου
με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια ορθάνοιχτα
Με τη χάρη μιας γυναίκας
και όχι με τη θλίψη ενός παιδιού
Και μαθαίνεις να φτιάχνεις
όλους τους δρόμους σου στο Σήμερα,
γιατί το έδαφος του Αύριο
είναι πολύ ανασφαλές για σχέδια
…και τα όνειρα πάντα βρίσκουν τον τρόπο
να γκρεμίζονται στη μέση της διαδρομής.
Μετά από λίγο καιρό μαθαίνεις…
Πως ακόμα κι η ζέστη του ήλιου
μπορεί να σου κάνει κακό.
Έτσι φτιάχνεις τον κήπο σου εσύ
Αντί να περιμένεις κάποιον
να σου φέρει λουλούδια
Και μαθαίνεις ότι, αλήθεια, μπορείς να αντέξεις
Και ότι, αλήθεια, έχεις δύναμη

Και ότι, αλήθεια, ΑΞΙΖΕΙΣ

Και μαθαίνεις… μαθαίνεις

…με κάθε ΑΝΤΙΟ μαθαίνεις........
Μαθαίνεις – Μπόρχες

 

ΟΙ ΓΥΜΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΝΤΥΜΕΝΟΙ
( ποίημα Τίτου Πατρίκιου)

Δέν ξἐρω ἄν πρέπει νά γελᾶς
μ᾽ αὐτούς πού ἔχασαν τήν ἐξουσία
ἤ ἀντίθετα νά τούς λυπᾶσαι.
Ἴσως καλύτερα ταιριάζει ἡ λύπηση
ἔτσι κακόμοιροι πού περιφέρονται
ψάχνοντας κάτι νά βάλουν πάνω τους
γιά νά σκεπάσουνε τή γύμνια τους.
Ἤ μήπως πρέπει πάντα νά τούς φοβᾶσαι
ἕτοιμοι καθώς εἶναι μόλις εὐτρεπιστοῦν
μόλις φορέσουν τό κατάλληλο κουστούμι
ν᾽ ἁρπάξουνε ξανά τήν ἐξουσία.

Ἀπό τή συλλογή: Συγκατοίκηση μέ τό παρόν,
2η ἔκδ. σελ. 42, Κέδ

 

ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ
Τὸ θάνατό μας χρειάζεται ἡ ἄμετρη γύρω φύση
καὶ τὸν ζητοῦν τὰ πορφυρὰ στόματα τῶν ἀνθῶν.
Ἂν ἔρθει πάλιν ἡ ἄνοιξη, πάλι θὰ μᾶς ἀφήσει,
κι ὕστερα πιὰ μήτε σκιὲς δὲν εἴμεθα σκιῶν.

Τὸ θάνατό μας καρτερεῖ τὸ λαμπρὸ φῶς τοῦ ἥλιου.
Τέτοια θὰ δοῦμε ἀκόμη μιὰ δύση θριαμβική,
κι ὕστερα φεύγουμεν ἀπὸ τὰ βράδια τοῦ Ἀπριλίου,
στὰ σκοτεινὰ πηγαίνοντας βασίλεια πέρα κεῖ.

Μόνο μπορεῖ νὰ μείνουνε κατόπι μας οἱ στίχοι
δέκα μονάχα στίχοι μας νὰ μείνουνε, καθὼς
τὰ περιστέρια ποὺ σκορποῦν οἱ ναυαγοὶ στὴν τύχη,
κι ὅταν φέρουν τὸ μήνυμα δὲν εἶναι πιὰ καιρός.

Κώστας Καρυωτάκης