Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Ματαιότης

Κρυφά, βουβὰ τὰ δάκρυα τοῦ καημοῦ
στέγνωσαν στὰ χλωμὰ τὰ μάγουλά μου
καὶ στάθηκα τὸ νόημα τοῦ χαμοῦ
ζητώντας ἄθελά μου.

Καὶ στάθηκα ρωτώντας τὸ γιατί
στὰ πλούσια, στὰ περήφανα στολίδια
κ᾿ εἶπα, νἄταν ἡ ἀγάπη τάχα αὐτή;
ἡ ζωὴ μὴν ἦταν ἡ ἴδια;

Καὶ στάθηκα ρωτώντας τὸ γιατί
ἐκεῖ ποὺ ἄλλοτε ἡ νειότη μου εὐωδοῦσε
κι᾿ ἄκουσα μία φωνή, μία βαρετὴ
φωνὴ ποὺ προβοδοῦσε.

Κ᾿ ἔμεινα ἐκεῖ στημένη, ὡς ποὺ σιγὰ
τὸ ρώτημα σὲ γέλιο ἀπολιθώθη
καὶ τὸ βαθὺ σκοτάδι ποὺ σιγὰ
στὰ μάτια μου καρφώθη.

Καμμιὰ φωνὴ δὲ φτάνει ἀπ᾿ τὰ πολλὰ
τὰ δυνατὰ πρὶν ᾿πο μένα πῆγαν.
Οἱ γνωστικοί με κύτταξαν καλὰ
κ᾿ εἶπαν πὼς εἶμαι φάντασμα καὶ φύγαν.

Μαρία Πολυδούρη

 

 

Αυτός που περικλύω με το όνομά μου
θρηνεί μέσα σ'αυτό το μπουντρούμι.
Είμαι όλη την ώρα απασχολημένος
με το να χτίζω αυτό το τοίχο ολόγυρά μου'
και όπως αυτός ο τοίχος ανυψώνεται προς τον ουρανό
μέρα με τη μέρα χάνω τη θέα του αληθινού μου εαυτού
μες στην σκοτεινή σκιά του.

Υπερηφανεύομαι για αυτό το μεγαλοπρεπή και τεράστιο τοίχο,
και το σοβαντίζω με χώμα και άμμο
μη και η παραμικρή τρύπα παραμείνει σε αυτό το όνομα'
και με όλη αυτή τη φροντίδα που παρέχω
χάνω τη θέα του πραγματικού μου εαυτού.


Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ

 

Το ιντερμέτζο του Ιούλη
Joseph Brodsky

Τα κορίτσια που αγκαλιάσαμε
Με τα οποία πλαγιάσαμε,
Τους φίλους που ήπιαμε παρέα,
Τους συγγενείς, που μας τάισαν και μας αγόραζαν τα πάντα,
Τ’ αδέλφια και τις αδελφές, που μας αγάπησαν τόσο,
Τους γνωστούς, τους τυχαίους γείτονες στο πάνω πάτωμα,
Τους συμμαθητές, τους δάσκαλους, - όλους μαζί,
- Γιατί δεν τους βλέπω πια,
Που εξαφανίστηκαν;
Πλησιάζει το φθινόπωρο, άλλη μια άνοιξη έρχεται,
Η νέα άνοιξη θορύβους άγνωστους βγάζει στις φυλλωσιές,
Μπροστά μου όμως ξαναπερνάνε, με προσπερνάνε μέσα στη νύχτα,
Στην ολόφωτη μέρα – όμορφα άγνωστα πρόσωπα.
Είναι άραγε όλοι αυτοί νεκροί, αν είναι δυνατόν να είναι αλήθεια.
Καθένας που μ’ αγάπησε, μ’ αγκάλιασε, γέλασε,
Αν είναι δυνατόν να μην ακούω από μακριά του αδελφού την κραυγή,
Αν είναι δυνατόν να έχουν φύγει,
Και να απέμεινα μοναχός;
Εδώ είναι, ανάμεσα στους παλιούς και τους νέους δρόμους,
Περπατάω μόνος, δίχως να συναντώ κανέναν πια,
Απαγορεύεται να μπω: στα στενά καθαρά σκαλοπάτια
Και τα ξένα διαμερίσματα ηχούν στον πόνο μου.
Ήχησε, ήχησε, λοιπόν, νέα ζωή πάνω στον θρήνο μου,
Και, μέτρα πόσες ακόμη, νέες αγάπες, συνήθισε, πόσες και πόσες; ακόμη απώλειες,
Στ’ άγνωστα πρόσωπα, στον ξένο θόρυβο και στα νέα φορέματα,
Ήχησε, ήχησε, λοιπόν, κλείνοντας μου κατάμουτρα την πόρτα.
Φώναξε, λοιπόν, από πάνω μου με το νέο, μεγάλο λάβαρο σου,
Τράνταξε από πάνω μου, αντανακλώντας την σκιά μου
Με την σκληρή σου πέτρα,
Την φωτεινή πέτρα που ‘ναι φάρος μέσ’ στο σκοτάδι,
Αφήνοντας με, αφήνοντας με μαζί με τους νεκρούς μου.

 

Γιατί ο κήπος είναι πράσινος

Μιλώ γιατί στο σπίτι της γλώσσας πετάει μακριά η στέγη,
μιλώ γιατί οι πιο σκοτεινές λέξεις γιατρεύουν,
μιλώ ούτως ώστε ένα λουλούδι μονάχα να μην έχει λόξιγκα,
μιλώ για να ντύσω τα κύματα, για να δώσω αναπνοή στη χλόη.
Μιλώ γιατί ο κήπος είναι πράσινος ακόμη και σ' ένα κατεστραμμένο μυαλό.

( Alejandra Pizarnik )

 

Χαμένα χρόνια

Όλοι μας έχουμε χαμένα χρόνια.
Άλλοτε τρία, άλλοτε επτά, άλλοτε παραπάνω.
Όμως τα είκοσι κλείνουν ωραίο
κύκλο.
Μπορούνε γύρω του να νοσταλγούνε,
χωρίς τον πανικό που φέρνουν τα χαμένα χρόνια μιας ολόκληρης ζωής.
Κι έπειτα τι θα σήμαινε να ‘χα κερδίσει είκοσι χρόνια,
που μετακινούνται
κάθε που κοιτάζω προς τα πίσω.
Αδιάκοπη πρόοδο βάσει σχεδίου,
συνεχή παραγωγή, ανεβασμένη
απόδοση,
αναγνώριση στην ώρα της και ανάλογες τιμές;
ανάλογες είκοσι χρόνια ανώφελα,
χαμένα,
που μόνο αυτά πρόσφεραν ευκαιρίες για ονειρικές ζωές,
γεμάτες δυνατότητες που δεν πραγματώνονταν ποτέ.
Για απολαύσεις από την ταύτιση,
με πρόσωπα που δεν επρόκειτο να γίνουν,
για τέρψεις και ενοχές,
απ’ την αέναη τροποποίηση των στόχων.
Για ανεπιφύλακτες αποδοχές.
Για έντρομες απορρίψεις.
Είκοσι χαμένα χρόνια πάντα χρειάζονται για ένα φιλόδοξο παρόν.

( Τίτος Πατρίκιος )

 

Νόησις

Τα χρόνια της νεότητός μου, ο ηδονικός μου βίος —
πώς βλέπω τώρα καθαρά το νόημά των.

Τι μεταμέλειες περιττές, τι μάταιες ....

Aλλά δεν έβλεπα το νόημα τότε.

Μέσα στον έκλυτο της νεότητός μου βίο
μορφώνονταν βουλές της ποιήσεώς μου,
σχεδιάζονταν της τέχνης μου η περιοχή.

Γι’ αυτό κ’ η μεταμέλειες σταθερές ποτέ δεν ήσαν.
Κ’ η αποφάσεις μου να κρατηθώ, ν’ αλλάξω
διαρκούσαν δυο εβδομάδες το πολύ.

K.Π. Kαβάφη

 

Οι μεγάλοι έρωτες……
σκεπάζονται με σεντόνι, τη νυχτιά
ανασαίνουν μ΄ οξυγόνο, το «μαζί»
έχουν προσκέφαλο, μια πόρτα κλειδωμένη
και κουβαλάνε, την αμαρτία ρούχο.

Κρύβουν το μεγαλείο της ηδονής τους
από αδηφάγα μάτια και νηστικές καρδιές.
Φυλάνε την ανάταση της ψυχή τους
απ΄ τα «πρέπει» των συμβιβασμένων
κι αψηφούν το καθαρτήριο των αναμάρτητων.

Το ξημέρωμα…
ξεκλειδώνουν γυμνοί και λυτρωμένοι,
χάνονται στα σοκάκια μιας ανάμνησης,
παραμένοντας ολόλευκοι, μέχρι την επόμενη φορά!
Στελλα Πετκαρη

 

Ανάσες που υφαίνουν άσεμνα
ιδρωμένα αγγιγματα...
Απληστες σκέψεις κατακλύζουν
την σάρκα και το νου...
Ερωτικό παραλήρημα μνήμης,
νοτισμενη με το άρωμα
της προσμονής...
Οι χτυποι της καρδιάς σου,
αγγελιοφόρος της θύελλας
του πάθους σου...
Βυθισμένη στους στεναγμους
της ψυχής,
γεμάτοι με αποσιωπητικά...
Επιθυμίες που σαλευουν...
Δίψα, που εκλιπαρει να ξεδιψασει...
Πείνα που ζητιανεύει να χορτάσει...
Παγιδευμένη στη γυμνή σου
αλήθεια...
Αγκιστρωμενος στα χείλη σου
ο έρωτας,
και ο θόλος του κορμιού σου,
γεμάτος θαλπωρή αδημονει
σαν ευωδιαστός ανθός,
τη γύρη του να δώσει στο λικνισμα
της ηδονής...
Στις πρύμνες των ματιών σου,
καρτέρι ο πόθος...
Ο ήλιος δύει...
Απόψε... ενδίδεις στο πειρασμό...
Απόψε... η θάλασσα σου τρεμει...
Απόψε... στο σώμα σου κατοικώ...
Απόψε...
Μαριος Καμπουρακος

 

Che fece .... il gran rifiuto

Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα
που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι
να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος τόχει
έτοιμο μέσα του το Ναι, και λέγοντάς το πέρα

πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησί του.
Ο αρνηθείς δεν μετανοιώνει. Aν ρωτιούνταν πάλι,
όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει
εκείνο τ’ όχι — το σωστό — εις όλην την ζωή του.

K.Π. Kαβάφης

 

Λίγα λόγια για το να περπατάς προς τα πίσω

Η μητέρα μου μας απαγόρευε να περπατάμε προς τα πίσω.
Έτσι περπατούν οι νεκροί, έλεγε. Από πού της κατέβηκε
μια τέτοια ιδέα; Ίσως από μια κακή μετάφραση.
Οι νεκροί εξάλλου δεν περπατούν προς τα πίσω, περπατούν πίσω μας.
Δεν έχουν πνευμόνια και δεν μπορούν να μας φωνάξουν,
αλλά πολύ θα το ’θελαν, να γυρίσουμε να τους κοιτάξουμε.
Είναι θύματα του έρωτα, πολλοί απ’ αυτούς.

( Anne Carson )

* Μετάφραση Χάρης Βλαβιανός

 

Ιδιαίτερα αγαπημένο...σ ευχαριστω.

 

Γιάννης Ρίτσος - Εἰρήνη
Τ᾿ ὄνειρο τοῦ παιδιοῦ εἶναι ἡ εἰρήνη
Τ᾿ ὄνειρο τῆς μάνας εἶναι ἡ εἰρήνη
Τὰ λόγια τῆς ἀγάπης κάτω ἀπ᾿ τὰ δέντρα
εἶναι ἡ εἰρήνη.
Ὁ πατέρας ποὺ γυρνάει τ᾿ ἀπόβραδο
μ᾿ ἕνα φαρδὺ χαμόγελο στὰ μάτια
μ᾿ ἕνα ζεμπίλι στὰ χέρια του γεμάτο φροῦτα
καὶ οἱ σταγόνες τοῦ ἱδρώτα στὸ μέτωπό του
εἶναι ὅπως οἱ σταγόνες τοῦ σταμνιοῦ
ποὺ παγώνει τὸ νερὸ στὸ παράθυρο,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ὅταν οἱ οὐλὲς ἀπ᾿ τὶς λαβωματιὲς
κλείνουν στὸ πρόσωπο τοῦ κόσμου
καὶ μὲς στοὺς λάκκους ποὔσκαψαν οἱ ὀβίδες
φυτεύουμε δέντρα
καὶ στὶς καρδιὲς ποὔκαψε ἡ πυρκαγιὰ
δένει τὰ πρῶτα της μπουμπούκια ἡ ἐλπίδα
κι οἱ νεκροὶ μποροῦν νὰ γείρουν στὸν πλευρό τους
καὶ νὰ κοιμηθοῦν δίχως παράπονο
ξέροντας πὼς δὲν πῆγε τὸ αἷμα τους τοῦ κάκου,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Εἰρήνη εἶναι ἡ μυρουδιὰ τοῦ φαγητοῦ τὸ βράδυ,
τότε ποὺ τὸ σταμάτημα τοῦ αὐτοκινήτου στὸ δρόμο
δὲν εἶναι φόβος,
τότε ποὺ τὸ χτύπημα στὴν πόρτα
σημαίνει φίλος,
καὶ τὸ ἄνοιγμα τοῦ παραθύρου κάθε ὥρα
σημαίνει οὐρανός,
γιορτάζοντας τὰ μάτια μας
μὲ τὶς μακρινὲς καμπάνες τῶν χρωμάτων του,
εἶναι εἰρήνη.

Εἰρήνη εἶναι ἕνα ποτήρι ζεστὸ γάλα
κι ἕνα βιβλίο μπροστὰ στὸ παιδὶ ποὺ ξυπνάει,
τότε ποὺ τὰ στάχυα γέρνουν τό ῾να στ᾿ ἄλλο λέγοντας:
τὸ φῶς, τὸ φῶς
καὶ ξεχειλάει ἡ στεφάνη τοῦ ὁρίζοντα φῶς,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Τότε ποὺ οἱ φυλακὲς ἐπισκευάζονται νὰ γίνουν βιβλιοθῆκες,
τότε ποὺ ἕνα τραγούδι ἀνεβαίνει ἀπὸ κατώφλι σὲ κατώφλι τὴ νύχτα,
τότε ποὺ τ᾿ ἀνοιξιάτικο φεγγάρι βγαίνει ἀπ᾿ τὸ σύγνεφο
ὅπως βγαίνει ἀπ᾿ τὸ κουρεῖο τῆς συνοικίας
φρεσκοξυρισμένος ὁ ἐργάτης τὸ Σαββατόβραδο,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Τότε ποὺ ἡ μέρα ποὺ πέρασε,
δὲν εἶναι μιὰ μέρα ποὺ χάθηκε,
μὰ εἶναι ἡ ρίζα ποὺ ἀνεβάζει τὰ φύλλα τῆς χαρᾶς μέσα στὸ βράδυ
κι εἶναι μιὰ κερδισμένη μέρα κι ἕνας δίκαιος ὕπνος,
ποὺ νιώθεις πάλι ὁ ἥλιος νὰ δένει βιαστικὰ τὰ κορδόνια του
νὰ κυνηγήσει τὴ λύπη ἀπ᾿ τὶς γωνιὲς τοῦ χρόνου,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Εἰρήνη εἶναι οἱ θημωνιὲς τῶν ἀχτίνων στοὺς κάμπους τοῦ καλοκαιριοῦ
εἶναι τ᾿ ἀλφαβητάρι τῆς καλοσύνης στὰ γόνατα τῆς αὐγῆς.
Ὅταν λές: ἀδελφές μου, - ὅταν λέμε: αὔριο θὰ χτίσουμε.
ὅταν χτίζουμε καὶ τραγουδᾶμε,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ἡ εἰρήνη εἶναι τὰ σφιγμένα χέρια τῶν ἀνθρώπων
εἶναι τὸ ζεστὸ ψωμὶ στὸ τραπέζι τοῦ κόσμου
εἶναι τὸ χαμόγελο τῆς μάνας
Τίποτ᾿ ἄλλο δὲν εἶναι ἡ εἰρήνη.
Καὶ τ᾿ ἀλέτρια ποὺ χαράζουν βαθιὲς αὐλακιὲς σ᾿ ὅλη τὴ γῆ,
ἕνα ὄνομα μονάχα γράφουν:
Εἰρήνη.
Τίποτ᾿ ἄλλο. Εἰρήνη.

Πάνω στὶς ράγες τῶν στίχων μου
τὸ τραῖνο ποὺ προχωρεῖ στὸ μέλλον
φορτωμένο στάρι καὶ τριαντάφυλλα,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ἀδέρφια,
μὲς στὴν εἰρήνη διάπλατα ἀνασαίνει ὅλος ὁ κόσμος
μὲ ὅλα τὰ ὄνειρά μας
Δῶστε τὰ χέρια ἀδέρφια μου,
αὐτό ῾ναι ἡ εἰρήνη.