Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Μ αρέσει άμα σωπαίνεις

Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις,
επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία
κι ενώ μεν απ’ τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δεν σε φτάνει.
Μου φαίνεται ακόμα ότι τα μάτια μου σε σκεπάζουν πετώντας
κι ότι ένα φιλί, μου φαίνεται,
στα χείλη σου τη σφραγίδα του βάνει.
Κι όπως τα πράγματα όλα ποτισμένα είναι από την ψυχή μου,
έτσι αναδύεσαι κι εσύ μέσ’ απ’ τα πράγματα,
ποτισμένη απ’ τη δική μου ψυχή.
Του ονείρου πεταλούδα,
της ψυχής μου εσύ της μοιάζεις έτσι,
σαν όπως μοιάζεις και στη λέξη μελαγχολία, καθώς ηχεί.
Μ’ αρέσεις άμα σωπαίνεις,
επειδή στέκεις εκεί σαν ξενητειά.
Κι άμα κλαις μου αρέσεις,
απ' την κούνια σου πεταλούδα μικρή μου εσύ.
Κι ενώ μεν απ’ τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δεν μπορεί να σ' αγγίξει:
Άσε με τώρα να βυθιστώ κι εγώ σωπαίνοντας μες τη δική σου σιωπή.
Άσε με τώρα να σου μιλήσω κι εγώ με τη σιωπή τη δικιά σου
που είναι απέριττη σα δαχτυλίδι αρραβώνων και που λάμπει σαν αστραπή.
Είσαι όμοια με την νύχτα, αγάπη μου, η νύχτα που κατηφορίζει έναστρη.
Απόμακρη και τοσηδά και απ’ αστέρια φτιαγμένη είναι η δικιά σου σιωπή.
Μ’ αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία.
Μακρινή κι απαρηγόρητη, σα να σε σκέπασε χώμα.
Μια λέξη μόνο αν πεις, ένα χαμόγελο - μου αρκεί
για να πανηγυρίσω που είσαι εδώ κοντά μου ακόμα.

Πάμπλο Νερούδα

 

ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑ

Θα μπορούσα ώρες ολόκληρες να ρουφώ
την αναπνοή σου αμίλητος ακούγοντάς σε
να μιλάς σαν ήχος βροχής σε λουλούδι
για θέματα αδιάφορα. Τόσο λίγο καταλαβαίνει
ο ένας τον άλλον, αλλά, ξέρεις, φθάνει
να βλέπω τό χέρι σου νά γυρνά
μια σελίδα βιβλίου μισοφωτισμένο απ’ τή λάμπα
ή την πλάτη σου να σκεπάζει την κάμαρα
και να σωπαίνω. Ο χρόνος έφερε
αυτό το απροσδόκητο μέσα μου:
σ’ έλαμψε τίμια και τώρα σε νιώθω
σαν πράσινη φωτιά να μεγαλώνεις.
Αθόρυβα που πατά η νύχτα, προνοητική
για ό,τι αφέθηκε ανεκπλήρωτο η ανείπωτο.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ

 

Μέρες του 1903

Δεν τα ηύρα πια ξανά -- τα τόσο γρήγορα χαμένα....
τα ποιητικά τα μάτια, το χλωμό
το πρόσωπο.... στο νύχτωμα του δρόμου....

Δεν τα ηύρα πια -- τ' αποκτηθέντα κατά τύχην όλως,
που έτσι εύκολα παραίτησα·
και που κατόπι με αγωνίαν ήθελα.
Τα ποιητικά τα μάτια, το χλωμό το πρόσωπο,
τα χείλη εκείνα δεν τα ηύρα πια.

K.Π. Kαβάφη

 

Γιάννη Αγγελάκα πρωτοπόρε
Γιάννη Αγγελάκα τρομερέ
Γιάννη Αγγελάκα συνοδοιπόρε
Είσαι σαν την μούμια του Τουταγχαμόν

Αν κάτι σε εκφράζει είναι το χύμα
Και η ροκιά που μόνο εσύ εκπροσωπείς
κάθε σου τετράστιχο και ποίημα
Εντέλει είσαι ρε Γιαννάκη ποιητής

Ήσουνα χαμένος με τις τρύπες
μα τώρα βγαίνει ο Γιάννης ο πραγματικός
και στα backstage οι φοιτήτριες σου παίρνουνε πίπες
άλλα εσύ είσαι ροκάς πραγματικός

Στα αιωνόβια μαλλιά σου Αγγελάκα
υπάρχουνε λογιών λογιών ερπετά
και στου Βελιώτη την απαίσια χαίτη
έχουνε μείνει τα μπλιμπλίκια απ' το μαρ

Στα αυτοσχέδια μαλλιά σου Αγγελάκα
ψυχορραγούνε οχιές και ρακούν
και όμως ακόμα
ακόμα σ' αγαπούν

 

Οταν εγω αγαπω. Μ' ένα καινούριο ήλιο
θα ντύσω τις λέξεις μου
να μη φοβάσαι να μη κλαις
Γιατί όταν εγώ αγαπώ
κρατιέμαι απ' το φεγγάρι
και τραμπαλίζομαι

Μέχρι η ζάλη μου
το αίμα σου να νιώσει ζεστό,
να ρέει κάτω απ' τα χλωμά πατήματά μου
Γιατί όταν εγώ αγαπώ
απροστάτευτο βρέφος γεννιέμαι
ξανά και ξανά

όταν εγώ αγαπώ...


© Στέλλα Γεωργιάδου  

 

Ναι, πονάει

Ναι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια.
Αλλιώς γιατί να δίσταζε η άνοιξη;
Αλλιώς γιατί η φλογισμένη επιθυμία μας
να κείτεται σαβανωμένη κάτω από τον πάγο xλωμιασμένη;
Kι όμως ο κάλυκας ήταν μπουμπούκι τον χειμώνα.
Τι είναι αυτό το άγνωστο που αναδύεται και πάει να τιναχτεί;
Nαι, πονάει όταν σκάζουν τα μπουμπούκια,
πονάει γι αυτό που μεγαλώνει
και για το άλλο που κλεισμένο μένει.

Ναι, είναι πόνος πέφτοντας οι στάλες.
Από αγωνία τρέμοντας και κρέμονται βαριά,
γραπώνονται από το κλαδί, φουσκώνοντας, γλιστρούν-
αλλά το βάρος τις τραβάει κι ας είναι γραπωμένες.
Πόνος είναι να στέκεσαι διστακτικός, δειλός και διχασμένος,
πόνος είναι να νιώθεις το κενό να σε τραβάει και να σου γνέφει
κι εσύ να μένεις τρέμοντας μονάχα-
πόνος είναι να επιθυμείς να μείνεις
και μαζί να πέσεις.

Ξάφνου, την πιο κακιά στιγμή, που τίποτα δεν στέργει,
σκάζουν μες σε λαμπρή γιορτή όλα του δέντρου τα μπουμπούκια,
όταν ο φόβος έχει πια καταλυθεί
και αστραποβόλες πέφτουν οι στάλες του κλαδιού,
ξεχνώντας το φόβο του αγνώστου,
του ταξιδιού την αγωνία ξεxνώντας-
για μια στιγμή μονάχα νιώθουν να εμπιστεύονται
παραιτημένες μες στη θαλπωρή
που δημιουργεί τον κόσμο.

( Karin Boye )

----------------------------------------------------------------------------------

* Μετάφραση, Μαργαρίτα Μέλμπεργκ

 

Σοφία

Εφθάσαμε έτσι λίγο-λίγο στη γυμνότητα,
ένα-ένα αποδυθήκαμε τα περίφημα προβλήματα,
τα πολύχρωμα, τα βύσσινα, τα πορφυρά των γοητειών,
και μόνον τώρα - μολονότι κάποιος φόβος κι απο πριν,

κάποιο προμήνυμα, μας έλεγαν τι μας προσμένει,
όμως, μονάχα τώρα, οι γυμνωμένοι
είδαμεν ότι χούς εσμέν… Άθλιας επίγνωση
σοφίας! Ένδεια σημερινή ! Βραδύνοια της χθες !

Δουλειά μας τώρα να την αναγάγωμε σε θρίαμβο !…

Τάκης Κ. Παπατζώνης

 

Όλο και πιο πολύ

Στους ανεπαίσθητους ψιθύρους της εσπέρας,
στα μυστικά καλέσματα της νύχτας,
ψυχή μου, άρχισες κι εσύ να ξεθαρρεύεις
όλο και πιο πολύ• κι άρχισες να ‘χεις
πιο εύκολα τα μάτια και τα λόγια,
πιο βιαστικά τα χρήματα του πάθους,
όλο και πιο λιγότερους τους δισταγμούς,
και δίνεσαι και τρέχεις και ξεφτίζεις
κι επιμένεις ακόμα να ελπίζεις
με μια πυρακτωμένη φαντασία,
μ’ ένα κορμί παρανάλωμα της έξαψης,

ώριμη πια για το χαμό.

Ντίνος Χριστιανόπουλος

 

ΖΩΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ

Βιάστηκα ν’ αποκτήσω πείρα
να δω πού είναι σωστός ο νόμος
κατέληξα να δω μικρογραφία
μιας κοινωνίας που κλεμμένος είν’ ο δρόμος.

Ο νους μου σιγά-σιγά βάρυνε
απ’ τη συνάφεια των σκέψεων την πολλή και τότε το ναρκωτικό ενεθάρρυνε
προσπάθεια για συμπέρασμα βαθύ.

Προσπάθησα πολύ να καταλάβω
αυτούς που ποτέ δε συμβιβάστηκαν
δεν μπόρεσα όμως να προλάβω
να προστατέψω αυτούς που χάθηκαν.

Σχεδόν μόνο ένα ψέμα
μου φάνηκε αυτή η ζωή
σαν νάριξα ένα βλέμμα
σε μια πόρνη που στάθηκε γυμνή.

Άκης Χανδρινός

 

Οι άλλοι

Υπάρχουν κι άλλοι
που βλέπουν τον ήλιο με ραβδώσεις.
Λένε πως ο Απόλλων αυνανίζεται
ή ο Δίας ρίχνει βόμβες μολότωφ στις γυναίκες της Ανάφης.
Κι άλλοι
που διαμαρτύρονται για τα επιτόκια
και το πικάπ του γείτονα.
Και λίγοι κρυμμένοι στους μητροπολιτικούς ναούς
και τα πάρκα,
που κάθε τόσο
περνάνε μια θηλιά στο λαιμό της κοινωνίας
και κλωτσάνε την καρέκλα.

( Γιώργος Δάγλας )

 

Αντίσταση

Το ακατόρθωτο επιχειρεί η ψυχή
σ’ αυτή τη ζωή
της πολυκατοικίας.

Τη μέρα αντιστέκεται στο ασανσέρ,
το βράδυ στις τηλεοράσεις.

Και τα μεσάνυχτα,
που εξαντλείται ο θάνατος,
πληγώνει τα φτερά της στο φωταγωγό
για λίγο παιδικό φεγγάρι.

( Χρίστος Λάσκαρης )

 

Η ψυχή του κ.Cogito

Κάθεται στη χαμηλή
σέλα μιας πεδιάδας
που τη σκεπάζει πυκνή ομίχλη.
Mέσα στην ομίχλη είναι αδύνατον να διακρίνεις
φλογισμένα μάτια,
άπληστες αρπάγες,
σαγόνια.
Mέσα στην ομίχλη
βλέπει κανείς μόνο
τη μαρμαρυγή του τίποτα...

-------------------------------------------------------

Ο κ.Cogito διαβάζει την εφημερίδα

Η πρώτη σελίδα αναφέρει
πως 120 στρατιώτες σκοτώθηκαν

ο πόλεμος κρατά χρόνια τώρα
συνηθίζει κανείς

ακριβώς δίπλα στην είδηση αυτή
ένα συνταρακτικό έγκλημα
με τη φωτογραφία του δολοφόνου

το βλέμμα του κ.Cogito
περνάει αδιάφορα
πάνω από την κατακόμβη των στρατιωτών
για να βυθιστεί με μεγάλη απόλαυση
στο καθημερινό αυτό μακάβριο γεγονός

ένας τριαντάχρονος αγρότης
σε κατάσταση μανιοκατάθλιψης
δολοφόνησε τη γυναίκα του
και τα δυο μικρά παιδιά του

μαθαίνουμε τον ακριβή τρόπο
που δολοφονήθηκαν
τη στάση των σωμάτων
και άλλες λεπτομέριες

είναι μάταιο να προσπαθήσεις να εντοπίσεις
120 νεκρούς άντρες σ' έναν χάρη
η απόσταση και μόνο
τους κρύβει σαν να βρίσκονται σε ζούγκλα

δεν μιλούν στη φαντασία
είναι μεγάλος ο αριθμός

το μηδενικό στο τέλος
τους μετατρέπει σε μια αφαίρεση

ένα ζήτημα για περαιτέρω εξέταση:
η αριθμητική της συμπόνιας.

( Zbigniew Herbert )

* Μετάφραση, Χάρης Βλαβιανός