Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

Το σώμα σου κι εγώ

Έχουμε πολύ ταξιδέψει
το σώμα σου κι εγώ
έχουμε φανταστεί
όσα ένα σώμα κι ένα εγώ
μπορούν να φανταστούν.
Το σώμα μου κι εγώ
έχουμε ονειρευτεί το σώμα σου σε στάσεις
που ποτέ σου δε φαντάστηκες.
Δεν έχεις θέση τώρα
τι ζητάς
ανάμεσα σ’ εμένα και το σώμα σου.

Γιάννης Βαρβέρης

 

Μην εμπιστεύεσαι τον άνεμο που σου χαϊδεύει τα μαλλιά
που μπαίνει στ’ ανοιχτό πουκάμισό σου
και τρίβεται ερωτικά στο στήθος σου.

Εκεί που δεν το περιμένεις βγάζει δόντια
εκεί που δεν το περιμένεις χώνεται στις σάρκες σου
και σε αδειάζει από τα μέσα
και σε αδειάζει τόσο που δεν απομένει
ούτε καν μεδούλι στα οστά σου
που δεν σ’ αφήνει ούτε ψίχουλο ψυχής
που γίνεσαι κοχύλι άδειο ηχείο
κουκούλι του κενού.

Μην εμπιστεύεσαι τον άνεμο που πλέκει
τα δάχτυλά του μες στα δάχτυλά σου
και με υποσχέσεις για ταξίδια και φτερά σε νανουρίζει
ο θάνατος είναι η μόνη χώρα που γνωρίζει.

Στήλωσε στέρεα τα πόδια σου στη γη
και τίναξέ τον από πάνω σου τον άνεμο.

Α.Χ. - Ο άνεμος

 

Εν απογνώσει

K.Π. Kαβάφη

Τον έχασ’ εντελώς. Και τώρα πια ζητεί
στα χείλη καθενός καινούριου εραστή
τα χείλη τα δικά του· στην ένωσι με κάθε
καινούριον εραστή ζητεί να πλανηθεί
πως είναι ο ίδιος νέος, πως δίδεται σ’ εκείνον.

Τον έχασ’ εντελώς, σαν να μη υπήρχε καν.

Γιατί ήθελε —είπ’ εκείνος— ήθελε να σωθεί
απ’ την στιγματισμένη, την νοσηρά ηδονή·
απ’ την στιγματισμένη, του αίσχους ηδονή.

Ήταν καιρός ακόμη— ως είπε— να σωθεί.

Τον έχασ’ εντελώς, σαν να μη υπήρχε καν.

Aπό την φαντασίαν, από τες παραισθήσεις
στα χείλη άλλων νέων τα χείλη του ζητεί·
γυρεύει να αισθανθεί ξανά τον έρωτά του.

 

Σονέτο του γλυκού παραπόνου

Φοβάμαι μη χάσω το θαύμα
των αγαλμάτινων ματιών σου και τη μελωδία
που μου αποθέτει τη νύχτα στο μάγουλο
το μοναχικό ρόδο της ανάσας σου

Πονώ που είμαι σε τούτη την όχθη
κορμός δίχως κλαδιά μα πιότερο λυπάμαι
που δεν έχω τον ανθό, πόλφο ή πηλό
για το σκουλήκι του μαρτυρίου μου.

Αν είσαι εσύ ο κρυμμένος μου θησαυρός
αν είσαι εσύ ο σταυρός και ο υγρός μου πόνος,
αν είμαι το σκυλί της αρχοντιάς σου
μη με αφήσεις να χάσω ό,τι έχω κερδίσει

και στόλισε τα νερά του ποταμού σου
με φύλλα από το φρενοκρουσμένο μου φθινόπωρο.

Λόρκα
(Παρελθόν)

 

Ένα πρόσωπο

Είναι ένα πρόσωπο φωτεινό, σιωπηλό, καταμόναχο
σαν ολόκληρη μοναξιά, σαν ολόκληρη νίκη
πάνω στη μοναξιά.
Αυτό το πρόσωπο
σε κοιτάζει ανάμεσα από δυο στήλες ασάλευτο νερό.

Και δεν γνωρίζεις ποιο απ΄ τα δύο πείθει
περισσότερο.

Γ.Ρίτσος

 

Κάνε τὸν πόνο σου ἅρπα,
καὶ γίνε σὰν ἀηδόνι,
καὶ γίνε σὰ λουλούδι.
Πικροὶ ὅταν ἔλθουν χρόνοι,
κάνε τὸν πόνο σου ἅρπα
καὶ πέ τονε τραγούδι.

Μὴ δέσεις τὴν πληγή σου
παρὰ μὲ ροδοκλώνια.
Λάγνα σοῦ δίνω μύρα
-γιὰ μπάλσαμο- καὶ ἀφιόνια.
Μὴ δέσεις τὴν πληγή σου,
καὶ τὸ αἷμα σου πορφύρα.

Λέγε στοὺς θεοὺς “νὰ σβήσω!”
μὰ κράτα τὸ ποτήρι.
Κλότσα τὶς μέρες σου ὄντας
θὰ σοῦ `ναι πανηγύρι.
Λέγε στοὺς θεοὺς “νὰ σβήσω!”
μὰ λέγε το γελώντας.

Κάνε τὸν πόνο σου ἅρπα.
Καὶ δρόσισε τὰ χείλη
στὰ χείλη τῆς πληγῆς σου.
Ἕνα πρωί, ἕνα δείλι,
κάνε τὸν πόνο σου ἅρπα
καὶ γέλασε καὶ σβήσου.

Κ.Κ.

 

Ποιήματα, Ε. Μύρων

Πολλὰ τὰ σκαλιά

Πῶς νὰ τρέξουμε,

πῶς ν’ ἀνεβοῦμε στὴν ψυχή

μὲ τὰ χέρια στὶς τσέπες·

χαιδεύοντας ἡδονιστικά

μὲ τ’ ἀκροδάχτυλα

κλειδιὰ καὶ πορτοφόλι…

Κακὴ ζαριά

Ὅλες οἱ πιθανότητες

γκρεμίστηκαν –

μόνη στέκει πιὰ

ἡ ἕβδομη πλευρά.

Τό ἀσανσέρ

…καὶ δίπλα του

πάντα ἡ σκάλα

μιὰ ὑπενθύμιση –

ἤ τουλάχιστον,

μιὰ δικαιολογία

γιὰ τὰ πονεμένα γόνατα…

 

Πανηγυρική ημέρα

Με το φως στα μάτια,
με το γέλιο στα φορέματα και στον ουρανό,
γέλιο μικρών παιδιών στους περιβόλους,
χαρτάκια από καραμέλες και το καλό πουλί
που γνωρίζει του καθενός τη μοίρα.
Αυτός ο θριαμβευτικός άνεμος
πνέοντας κατά τη δύση, μαζί με τα μάτια
των κοριτσιών που κρατούν παρθενικό μαντήλι
πάνω από τα κεφάλια των γερόντων.
Όλα κινούνται με χορτάρινη γαλήνη
μες στην οσμή των θυμιαμάτων, της δάφνης,
μες στα θροΐζοντα φοινικόκλαρα:
τα κλειστά καταστήματα,
οι κωδωνοκρουσίες
κι αυτές οι χιλιάδες, τα σοσόνια των κοριτσιών
που μέσα τους φυτρώνει το εφηβικό φυτό.

Γεμάτες οι πλατείες και τα καφενεία
από εορταστές ντυμένους τα καλά τους.
Τι χαρμόσυνη πανηγυρική ημέρα!
Τι εξαίρετος ήλιος για μέρα φθινοπωρινή!
Οι κύριοι με το σαγόνι στο στήθος
καταλαμβάνονται από νάρκη, με την εφημερίδα τους
στα γόνατα, με κρυωμένον τον καφέ τους˙
οι κυρίες, οι αγαπητές κυρίες των πανηγυριών
αναπολούν τη νεότητα τους προσβλέποντας τις νέες
που σήμερα φυτρώνει στο στήθος τους λουλούδι.
Ένα γραμμόφωνο,
δεν προσέχει κανείς,
μόνο συντείνει για να ολοκληρωθεί η χαρά
με το συντριβανάκι της πλατείας στη μέση.

Όμως όλοι αυτοί
λησμόνησαν τις θλιβερές οικίες τους,
με τους θρηνητικούς μπουφέδες της σάλας,
με τα δωμάτια των παιδιών που βλέπουνε προς την αυλή.
Λησμόνησαν κάτι τραπέζια που προέρχονται εκ προικός,
μια ραπτομηχανή θέμα χιλίων συζητήσεων
και τις ραϊσμένες ανθοστήλες για τα αποτσίγαρα…
Και να που οι κατοικίες, μνησίκακες
τώρα που έπεσε το βράδυ,
καρτερούν στην κρύα σκοτεινιά με μοχθηρές πόρτες
αυτούς που ξέφυγαν υπό το πρόσχημα της πανηγύρεως.

( Γιώργος Β. Μακρής )

 

Για νάρθουν
Κ.Π. Καβάφη


Ένα κερί αρκεί. Το φως του το αμυδρό
αρμόζει πιο καλά, θάναι πιο συμπαθές
σαν έρθουν της Aγάπης, σαν έρθουν η Σκιές.

Ένα κερί αρκεί. Η κάμαρη απόψι
να μη έχει φως πολύ. Μέσα στην ρέμβην όλως
και την υποβολή, και με το λίγο φως —
μέσα στην ρέμβην έτσι θα οραματισθώ
για νάρθουν της Aγάπης, για νάρθουν η Σκιές.


Υ.Γ.:

 

ΕΦΗΒΗ

Εγώ• μια έφηβη;
Αν ξαφνικά στεκόταν εδώ τώρα μπροστά μου
θα χρειαζόταν να της συμπεριφέρομαι
όπως σε μια στενή κι αγαπημένη φίλη
παρόλο που είναι ξένη για μένα και μακρινή;

Να χύσω ένα δάκρυ, να φιλήσω το μέτωπό της
για τον απλούστατο λόγο
ότι μοιραζόμαστε μια ημερομηνία γέννησης;

Τόσες πολλές ανομοιότητες μεταξύ μας
που μόνο τα οστά μας είναι πιθανόν τα ίδια,
ο κρανιακός θόλος, οι οφθαλμικές κόγχες.

Κι εφόσον τα μάτια της είναι λίγο μεγαλύτερα
τα ματόκλαδά της κάπως μακρύτερα,
είναι πιο ψηλή
κι ολόκληρο το σώμα της είναι ερμητικά προφυλαγμένο
σ’ ένα απαλό, ακηλίδωτο δέρμα.

Συγγενείς και φίλοι μάς συνδέουν,
είναι αλήθεια,
αλλά στον κόσμο της περίπου όλοι είναι ζωντανοί
ενώ στον δικό μου δεν επιβιώνει σχεδόν κανείς
απ’ αυτό τον μοιρασμένο κύκλο.

Διαφέρουμε τόσο βαθιά
μιλάμε και σκεφτόμαστε για εντελώς
διαφορετικά πράγματα.

Δεν ξέρει σχεδόν τίποτα
αλλά μ’ ένα πείσμα που δικαιούται βαθύτερες αιτίες.
Ξέρω πολύ περισσότερα –
αλλά όχι στα σίγουρα.

Μου δείχνει ποιήματα
γραμμένα πάνω σ’ ένα καθαρό και φροντισμένο χαρτί
που δεν χρησιμοποιώ για χρόνια τώρα.

Διαβάζω τα ποιήματα, τα διαβάζω.
Λοιπόν, αυτό το ένα
αν ήταν μικρότερο
και δουλεμένο σε δύο μέρη
Τα υπόλοιπα δεν υπόσχονται κάτι καλό.

Η συζήτηση σκοντάφτει.
Για την συγκινητική προσοχή της
Ο χρόνος είναι ακόμα φτηνός και άστατος.

Τίποτα όταν χωρίζουμε, ένα καθηλωμένο
χαμόγελο. Και καμιά συγκίνηση.

Μόνο όταν εξαφανίζεται,
αφήνοντας πίσω της βιαστική, το φουλάρι της.

Ένα φουλάρι από γνήσιο μαλλί
με χρωματιστές ρίγες
πλεγμένο με βελονάκι
απ’ τη μητέρα μας.

Ακόμα το κρατώ.

**********

ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ

Υπήρξε και χάθηκε.
Υπήρξε και γι’ αυτό χάθηκε.
Στην ίδια αναπότρεπτη τάξη
γιατί τέτοιος είναι ο κανόνας γι’ αυτό
το προκαθορισμένο παιχνίδι.
Ένα τετριμμένο συμπέρασμα που δεν αξίζει
τον κόπο να γραφεί
αν δεν ήταν ένα αναμφισβήτητο γεγονός
για πάντοτε και πάντα,
για ολόκληρο τον κόσμο, όπως υπάρχει
και θα υπάρχει,
ότι κάτι υπήρξε πραγματικά
ωσότου χάθηκε,
ακόμα και το γεγονός
ότι σήμερα δοκίμασες μια μερίδα
τηγανητές πατάτες.

***********
Τίποτα δυο φορές

Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να συμβεί δύο φορές
Αποτέλεσμα, το θλιβερό γεγονός
ότι φτάνουμε εδώ απροετοίμαστοι
και φεύγουμε χωρίς τη δυνατότητα ν’ αποχτήσουμε πείρα.

Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κανένας περισσότερο αδαής,
κι αν είσαι ο χειρότερος μαθητής του πλανήτη,
δεν μπορείς να επαναλάβεις την τάξη το καλοκαίρι:
αυτή η σειρά μαθημάτων προσφέρεται μόνο μια φορά.

Καμιά μέρα δεν αντιγράφει την προηγούμενη,
δυο νύχτες δεν θα διδάξουν τι είναι ευδαιμονία
με τον ίδιο τρόπο επακριβώς,
και ούτε ακριβώς με τα ίδια φιλιά.

Μια μέρα, ίσως κάποια επιπόλαια γλώσσα
αναφέρει τ’ όνομα σου τυχαία:
Έχω την αίσθηση σαν να εκσφεντονίστηκε ένα ρόδο
μέσα στο δωμάτιο, όλο χρώμα κι ευωδιά.

Την άλλη μέρα αν και είσαι εδώ μαζί μου,
δεν μπορώ ν’ αποφύγω να κοιτάζω το ρολόι του τοίχου:
Ένα ρόδο; ένα ρόδο; Τι μπορούσε να είναι εκείνο;
Ένα λουλούδι ή ένας βράχος;

Γιατί πρέπει να θεωρούμε τη μέρα που φεύγει
με τόσο πολύ άχρηστο φόβο και θλίψη;
Είναι μέσα στη φύση της να μη στέκεται:
Το σήμερα φεύγει πάντα στο αύριο.

Προτιμώ να ψάχνουμε με χαμόγελα και φιλιά
αρμονία κάτω από τ’ άστρα μας,
μόλο που είμαστε διαφορετικοί (είμαστε σύμφωνοι)
ακριβώς όπως είναι δυο σταγόνες νερού.

*************
ΤΟ ΜΙΣΟΣ

 
 


Βισουάβα Σιμπόρσκα

 

Δραπέτες

Εκεί που βαδίζει η σκέψη σου εκεί θέλω να με πας
Μην υποσχεθείς τίποτα – για μια φορά τίποτα
Θέλω να κλείσουν όλα τα φώτα απόψε τ’ αστικά τα συνοικιακά
και τ’ άλλα αυτά που κάνουν τους ανθρώπους να ξυπνάνε μες τη νύχτα
με μάτι αλαφιασμένο και ψυχή υπνοβάτη
Αφού τα κλείσεις έλα να με πάρεις
σταμάτα τροχοφόρα και πεζά ονειρέψου ένα χρόνο φυλακισμένο
εμάς δεσμοφύλακες που χάσαμε τα κλειδιά
Αύριο θα τα βρουν αυτοί για να κινήσουν ήμερα την ζωή τους
Εσένα μην σε νοιάζει να περπατήσουμε μαζί πολύ σα να μην είχαμε πόδια
παρά μόνο γι’ αυτή την νύχτα – μίλα μου και κοίταξε με
αύριο θα μας τα πάρουν κι’ αυτά;
Κι ο θόρυβος να πάψει μόνο τα βήματα μας ν’ ακούγονται
και η ανάσα στο σκοτάδι – μελωδία και σκιά
Κάποτε μου την μάθαινες με προσήλωση και τεχνική
απόψε άσε την μόνη της – σαν άπειρο παιδί
Εκεί με πας χρόνια τώρα με τη σκέψη σου
Όταν την παγώνεις όμως σταματά ο ήχος
μουδιάζει η εικόνα μας – λες και μπήκαμε σε κάδρο
χαμογελάσαμε ή λυπηθήκαμε και μας παγίδεψε το φλας
σε μια βουβή αιωνιότητα σε ξεθωριασμένο καρτ ποστάλ
καρφωμένοι στον τοίχο με μάτια ορθάνοιχτα να τρεμοπαίζουν
και σώμα σε παραπληγία
Μην ανησυχείς μήπως βαρεθείς
Αύριο αλλάζουμε οδό και αριθμό δρόμο και γείτονες
Το κελί νοικιάζεται ξανά

Σπύρος Κανιούρας

 

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

Τα γκολπόστ
άκουγε τις καμπάνες που βαρούν
και τ’ ορειχάλκου τις δονήσεις
όπου τρυπάν τον καθαρό
-του κυριακάτικου πρωινού-
αγέρα

άραγες οι καμπάνες τι να μηνούν;
θα τις ακολουθήσουν μήπως
ύμνοι τραγούδια χαρές
ή πολυβόλα θ’ αντηχήσουνε
απαίσια
να σπείρουνε
τον όλεθρο ολούθε;

ένα σας λέω:
όλοι να τρέξουμε αμέσως
στα γκολπόστ
παιδιά!

στα γκολπόστ!

στα γκολποστ

άγρυπνοι

-ακοίμητοι φρουροί-

πανέτοιμοι

το μάτι εδώ εκεί
να γρηγορούμε

μην αρχίσουνε να πέφτουνε
τα τέρματα
βροχή

και
ηττηθούμε.