Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

2ο Χορικό

Κάποια μέρα θα είσαι ξαπλωμένος
εκεί σε μια ωραία έκσταση
και ξαφνικά ένα ζεστό
πινέλο με σαπούνι θα
απλωθεί πάνω στο πρόσωπo σου.
θα είναι απρόσδεκτο
-κάποια μέρα ο
νεκροθάφτης θα σε ξυρίσει.

Αυτά τα ποιήματα σχεδόν τα ονομάζω
Μπλουζ του Πορτοφολά.
Γιατί είναι η αποστήθιση
από μνήμης
παλαιότερων ποιημάτων,
που μου τα έκλεψαν
κλέφτες δώδεκα.

( Jack Kerouac )

-----------------------------------

42o Χορικό

Καλύτερα να είμαι ποιητής,
η να πέσω νεκρός.
Μικρά παιδιά είναι άγγελοι
που κλαίνε στον δρόμο.
Φοράνε αστεία καπέλα,
περιμένουν τα πράσινα φανάρια.
Κουβαλούν σπασμένα σιφώνια
στο λαιμό τους
και πλανιούνται στους σιδηροδρόμους
των μεγάλων πόλεων,
ψάχνοντας για τρένων μηχανές.
Μες στο σκατό τρέχουν πέρα στην προκυμαία
και ονειρεύονται την Κατάη,
γάντζο κατάρτια με γλάρους
αθανατοκενής σκέψης.

( Jack Kerouac )

 

Παλιά πόλη

Συχνά, για να γυρίσω σπίτι μου,
παίρνω ένα σκοτεινό δρόμο της παλιάς πόλης.
Κίτρινο, σε κάποια λακκούβα με νερό, καθρεφτίζεται
ένα φανάρι και ο δρόμος είναι κατάμεστος.
Εδώ, ανάμεσα στον κόσμο που πάει κι έρχεται
απ’ την ταβέρνα στο σπίτι ή στο μπουρδέλο,
όπου εμπορεύματα κι άνθρωποι είναι τα υπολείμματα
ενός μεγάλου θαλασσινού λιμανιού,
ξαναβρίσκω διαβαίνοντας, το άπειρο
στην ταπεινότητα μέσα.
Εδώ πόρνη και ναύτης, ο γέρος
που βλαστημάει, η γυναίκα που τσακώνεται,
ο δραγόνος που κάθεται στην πιτσερία,
η αναστατωμένη κοπέλα ξετρελαμένη
απ’ τον έρωτα,
είναι όλοι τους πλάσματα της ζωής
και του πόνου –
σαλεύει μέσα τους, όπως σε μένα, ο Κύριος.
Εδώ, με συντροφιά τους ταπεινούς, νιώθω
να γίνεται η σκέψη μου
τόσο αγνότερη, όσο πιο άθλιος είναι ο δρόμος.

( Umberto Saba )

 

Μετά Θάνατον

"Πώς νιώθεις όταν αποκτάς φτερά, όταν πεθάνεις, πες μου μάνα".
"Πρώτα κυρτώνει η πλάτη, γίνεται φαρδιά και μεγαλώνει.

Μετά όσο πάει βαραίνει. Μοιάζει όπως όταν κουβαλάς ένα βουνό.
Ραγίζουν, σπάζουν τα πλευρά, οι σπόνδυλοι και το μεδούλι.

Ξάφνου ορθώνεται και μ' ένα τίναγμα όλα τα σηκώνει.
Τότε μαθαίνεις ότι είσαι πια νεκρός, πως ζεις με μία μορφή αλλαγμένη"

( Karin Boye )

 

Στην...

Όταν οι απαλές σβήνουν φωνές,
Στην μνήμη αντηχούν οι μουσικές -
Το άρωμα της βιολέτας που πεθαίνει,
Ζει μες στην αίσθηση που ανασταίνει.

Με ροδοπέταλα, όταν το ρόδο φθίνει,
Της καλής μας ραντίζουμε την κλίνη·
Έτσι σαν φύγεις, ο Έρωτας θα 'ρθεί,
Στην αγκαλιά της σκέψης σου να κοιμηθεί.

P. B. Shelley

 

Annabel Lee

For the moon never beams without bringing me dreams
Of the beautiful Annabel Lee;
And the stars never rise but i feel the bright eyes
Of the beautiful Annabel Lee.

Edgar Allan Poe

 

Μπλούμεσχοφ

Η αθλιότητα δεν μπορούσε να έχει καμία θέση σ' αυτά τα δωμάτια,
αφού ούτε ο ίδιος ο θάνατος μπορούσε να έχει.
Δεν υπήρχε θέση για να πεθάνει κανείς μέσα σ' αυτά.
Έτσι οι ένοικοι τους πεθαίνανε στα σανατόρια,
αλλά τα έπιπλα κατέληγαν στους εμπόρους από τους πρώτους κιόλας κληρονόμους.
Ο θάνατος δεν προβλεπόταν από αυτούς.
Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο αυτά τα δωμάτια φαίνονταν τόσο άνετα την ημέρα,
και μετατρέπονταν τη νύχτα σε θέατρο κακών ονείρων.
Η σκάλα που άρχιζα ν' ανεβαίνω αποδεικνυόταν ότι ήταν το φρούριο ενός εφιάλτη,
που στην αρχή έκανε τα μέλη μου εντελώς βαριά και αδύναμα,
για να με μαγεύσει στη συνέχεια και να με παραλύσει,
ενώ λίγα βήματα μόνο με χώριζαν από το επιθυμητό κατώφλι.
Τέτοιου είδους όνειρα ήταν το τίμημα, που πλήρωνα για το αίσθημα ασφάλειας.

( Walter Benjamin )

 

Κάποια μέρα θα φανεί

Κάποια μέρα θα φανεί,
ο νέος ποιητής που θα βγάλει αληθινή
την απραγματοποίητη ευχή σου, θα 'ρθει
να γνωρίσει τα βιβλία σου, σπάνια
όσο τα λουλούδια κάτω από τη γη
βιβλία γραμμένα για μιαν εκατοντάδα
φίλους, όχι για πολλές χιλιάδες,
ούτε για μία.

Στο σκιερό κόλπο, όπου θα σε μελετά
με το μοναχικό φως της καρδιάς του,
όπου τώρα η δική σου καρδιά χτυπά,
δε θα σκέφτεται πως υπάρχεις
στα ειρηνικά κύματα
πού γεμίζουν παντοτινά το ανήλιαγο βαθύ,
μήτε στην άμμο, ή στο Κόκκινο χώμα,
μήτε κάτω από τους βράχους που 'χουν
καταφαγωθεί από λειχήνες
κι απλώνονται πίσω απ' αυτόν,
στη χώρα των ζωντανών
τυφλή και κουφή από την εποχή της Γένεσης.

Θα σηκώσει το κεφάλι του
και θα σκεφτεί πως ψηλά στους ουρανούς,
ανάμεσα στ' αστέρια και στους ανέμους,
είναι χτισμένος ο τάφος σου.

( Jean-Joseph Rabéarivelo )

 

Αιμορραγία, μεταρσίωση

Κοντά στα δάκρυά σας, αδυσώπητοι άνθρωποι,
κοντά στους αετούς σας, που εποφθαλμιούν πνεύμονες
και σε βουνά συγκλίνοντα, ανάμεσα, ο ίσκιος μου
την πεινασμένη πάλη να προσέχει.

Κι αν ως τα σωθικά μου μ' ερευνήσετε,
όπως ένα βιολί για να βγει ο ήχος του
ή για ξερίζωμα ειδώλου έναν καθρέφτη,
ποτέ σας τ' όραμα που κρύβω δε θα δείτε.

Απ' το πρωί που ανοίγει μια αρτηρία
μέσ' στην ομίχλη που εισχωρεί στα εργαστήρια,
στη σάρκα μου η ψυχή, σφιχτά πιασμένη,
βουβαίνει, γδέρνεται και σπαρταρά για να γλυτώσει.

Και σεις που τρώγεστε και τρώτε και το χιόνι
σαν τα σκυλιά ελκήθρων μέσ' στη θύελλα,
δήμιοι και αδερφοί μου, είμαι μαζί σας,
χωρίς να ξέρω τι μου χώνετε στην πλάτη.

( Ilarie Voronca )

 

Ζωή

Δε θ' αποχαιρετήσω τη ζωή εύκολα
Γονατιστός
Θ' αλλάξουμε το τελευταίο «χαίρε»
Σα φίλοι ύπουλοι και αναξιόπιστοι
Που χωρίζουν ύστερα από μια γεμάτη μέρα
Που χωρίζονται ίσος προς ίσον

Και η μέρα δεν είταν αργία γιορτή διασκέδαση
Καθημερινή κοπιώδης
Αυχμηρή ζωηρή είταν
Πάθη βουνά και παθήματα και δοκιμασίες
Χαρές αυγούλες χρυσές
Ή καμίνια με φλόγες
Αγάπες λευκά περιστέρια
Ή ύαινες της ζούγκλας

Και πόνος;
Και αγωνία;
Και πάντα στην πόρτα ο χτύπος του πεπρωμένου;
Καμμιά σημασία
Παλεύοντας
Νικητής-Νικημένος
Ζωή
Μια στα πάνω μια κάτω
Σε γνωρίζω σε μισώ και σε θέλω
Σκληρή άτεγκτη αχάριστη
Ακριβά πληρωμένη
Ζητώντας πληρωμή πιο ακριβή κάθε τόσο

Θα σ' αποχαιρετήσω φιλικά
Και θα πάψεις να με παραμονεύεις
Θα γλυτώσεις και συ απ' το δύσκολο θύμα
Που είχε υψώσει το κάστρο του
Και κάθε στιγμή σε περίμενε
Με το τουφέκι στο χέρι.

( Μηνάς Δημάκης )

 

Μελαγχολία

Τρομαγμένοι στεκόμαστε στα κάγκελα
κι αναμετρούμε τα συμβάντα.
Κορόνες και χρυσά κιονόκρανα
κατρακυλούν από την τελευταία κιθάρα.
Μετράμε ακόμα μια φορά τις γυναίκες
και τα αστέρια εορταστικά.
Ώσπου της αγχόνης το πουλί στη στέγη
δυνατά και συνεχώς κραυγάζει: Φρίκη!
Και το παιχνίδι ρολόι του κόσμου χτυπά
γρήγορα και πιο γρήγορα φωναχτά.
Εκατό χιλιάδες στέκονται αμυνόμενοι
γύρω από το δέντρο του κόσμου, που λυγίζει.
Κι ώρα την ώρα φτερουγίζει
μια μαύρη κάργια.
Πίσω στη θλιμμένη χώρα
τραβάει ο ήλιος στο χαμό.

( Eugen Gottlob Winkler )

 

Ο επιζών

Ακόμα μια φορά βλέπει τα πρόσωπα των συντρόφων του
κατάχλωμα στο πρώτο αμυδρό φως,
γκρίζα με σκόνη τσιμέντου,
θολά μεσ' στην αχλύ.
Με την ωχρότητα του θανάτου μέσα στον ταραγμένο ύπνο τους
τη νύχτα, κάτω από το βαρύ φορτίο
των ονείρων τους οι γνάθοι τους κινούνται,
σαν να μασούν μια ανύπαρκτη ρέβα.
"Κάντε πίσω, αφήστε με ήσυχο,
φύγετε. Δεν έχω κλέψει κανέναν.
Δεν έχω σφετεριστεί κανενός το ψωμί.
Κανείς δεν πέθανε στη θέση μου. Κανείς.
Ξαναγυρίστε στην καταχνιά σας.
Δεν είναι δικό μου φταίξιμο που ζω και αναπνέω,
που τρώω, πίνω, κοιμάμαι και ντύνομαι."

( Primo Levi )