Ποίηση της παρακμής. Η μοντερνιστική τομή.

-Γιάννη Ποταμιάνος, « Ο φόβος»

«Σε βρήκα
Σπίτι ακατοίκητο,
αραχνιασμένο
Τα δωμάτια καθάρισα
Τα έπιπλα τακτοποίησα
Έβαψα τους τοίχους
Έστρωσα τα χαλιά
Και σε περίμενα
Και όταν ήρθες
θέλησα να φύγω
Φοβήθηκα
Φοβήθηκα τόσο πολύ,
το τακτοποιημένο σπίτι
Νοιώθω πιο ασφαλής
στην αραχνιασμένη μου ζωή
Νοιώθω πιο ασφαλής
Να κουρνιάζω στα κλωνάρια
της ποίησης
Ας ουρλιάζω τα βράδια
Ας χάνομαι
όταν ξυπνάει ο λύκος
της μοναξιάς
Πως θα αντέξεις το αίμα
να ρέει στο προσκέφαλο;
Την υγρασία στα σεντόνια
της αγωνίας;
Φοβάμαι σου λέω
τα τακτοποιημένα όνειρα
Φοβάμαι το κορμί σου
να καταδυναστεύει
τη σκέψη μου
Σαρκοβόρα λουλούδια
τα μάτια σου
Απειλούν την αυτοτέλειά μου
Έστω κατασπάραξέ με
στην κάμαρα με τις κόκκινες
κουρτίνες
Μόνο σε παρακαλώ
άσε στην καρδιά μου, ελεύθερη
μια μικρή γωνιά
Να λουφάξει το ποίημα,
φοβάται»

 

Την θέλω απόψε κοντά μου, παίρνουν φωτιά τα σωθικά μου
ξέρω δεν είναι σωστό, μα πάει να σπάσει η καρδιά μου
ξέρω θα τρελαθώ μέσα της αν δεν νιώσω
θα ηρεμήσω μόνο όταν στο σώμα της τελειώσω
χαλί να γίνω, θέλω ακόμα μια φορά να γίνει για μια ακόμα φορά
κάνε μου θεέ μου το χατήρι, τα βήματά της φέρ’ τα ως την πόρτα μου
αφού καιρό δε λέει να αλλάξει τώρα η ρώτα μου
Δε λέει να κάνει βήμα μπρος, στέκεται εδώ και περιμένει όπως την άφησε την θάλασσά της
η φωτιά μου προσμένει να ταξιδέψει στην αλμύρα της
βάλε με τύχη έστω για μια στιγμή στην άτυχη μοίρα της
Απόψε κάνε μου τούτο το δώρο, γέμισε με την παρουσία της
τον αδειανό μου χώρο και ας φύγει πάλι πριν ξημερώσει
για να `χει λόγο η φωτιά μου να ξαναφουντώσει.

Μέσα σου μία στιγμή αν ζούσα
τίποτα άλλο δε θα σου ζητούσα
τίποτα άλλο δε θα λαχταρούσα
Μέσα σου μία στιγμή να ζούσα

Άκουσε, νύχτα τα πάντα σου `χω τάξει
λίγο πριν φύγεις να τα αφήσεις όλα εντάξει
αν δε το κάνεις, τα αστέρια δε θα σου τα σβήσω
και νύχτα νύχτα νυχτωμένη θα σε αφήσω.
Το ξέρω είναι αλλού μα εδώ θα `ναι για πάντα
γύρω μου όλα την ζητούν και την ποθούν τα πάντα
Μα πιο πολύ εγώ, τα θέλω της να νιώσω
και αργότερα με την πάρτη μου θα θυμώσω
γιατί εκεί σέρνομαι, το ξέρω και δε μ’ αρέσει
ντρέπομαι, μα κάνε θεέ μου να μπορέσει να ξεφύγει για άλλη μια φορά από τον δικό της
και από το ανιαρό το αδιέξοδό της
Φέρτε την, δικιά μου η αμαρτία
φέρτε την, για μία ακόμα συνουσία
φέρτε την γιατί έχω πάθει ζημιά
και αυτή μονάχα γνωρίζει πως να με κάνει καλά.

 

Iσμήνη

Μια τελευταία αίσθηση ακαθόριστη
πριν από το σώμα. Διάφανη.
Σ` όνειρο θερινό γυναίκας,
το κύμα που εισχωρούσε βαθιά.
Όταν αργά κυλούσε το νερό
κάτω από τα πεύκα της Αττικής
διαλύοντας το χρόνο στην αέναη ροή του.
Αχνοχάραζε στο δάσος του Κολωνού
εκεί που τώρα βάδιζε ασυντρόφευτος
ο ατάραχος γέροντας Οιδίποδας.
Όμως εσύ το γνώριζες καλά.
Τίποτα δεν είχε αλλάξει
στην είσοδο με τις ροδιές,
το γερμένο φράχτη από τα χρόνια
και την απουσία του πατέρα.
Το πλίθινο σπίτι στο βάθος του διαδρόμου
με τις αχλαδιές, τις βουκαμβίλιες, τις ελιές
και το γιασεμί που δένει τον τοίχο.
Όταν επέστρεφες μόνη, Ισμήνη,
μύριζε καπνός και παλιό μαυρισμένο ξύλο.
Άφηνες τότε στο λιγοστό φως του κεριού
το τελευταίο ρούχο να κυλήσει χάμω.
Γυμνή μπροστά στον καθρέφτη
δίπλα στη μεγάλη φωτογραφία πάνω στο τζάκι.
Τις νύχτες όλο και πιο συχνά μας άγγιζαν
μυστικά, τα ψιθυρίσματα του ανέμου στα φύλλα,
το σιγανό μοιρολόϊ του γκιώνη και τα νερά
του ποταμού, μακρινά, που αργά κυλούσαν,
αποκαλύπτοντας τα σημάδια του χρόνου.
Μπροστά στον καθρέφτη λοιπόν, το σώμα,
εξαίσια φωτισμένο, όνειρο, από τις σκιές της νύχτας
και το απαλό τρεμοφέγγισμα της φλόγας,
έπαιρνε εκστατικά την τελική μορφή γυναίκας.

( Ξάνθος Μαϊντάς )

 

Αν

Απ’ το πρωί ο άνεμος ξεκάρφωνε τον ουρανό.
Απ’ το πρωί ο ήλιος κάπνιζε
ανάμεσα στα ερείπια.
Αν το πρόσωπό σου, το πρόσωπο ασπίδα. Και το σύννεφο
εκείνο κι ο τόπος τοπίο, και τα μάτια σου στρέφοντας
ξαφνικά δεν είχαν σκοτώσει την εικόνα που
κοίταζαν λίγο πιο πριν.
Αν το χέρι σου ήταν.
Αν τα μάτια σου.
Αν το χέρι σου.
Αν η λέξη που πήγες να πεις.
Λοιπόν όλη τη μέρα ο άνεμος.
Όλη τη νύχτα οι στάχτες της φωτιάς σου.

( Τάκης Σινόπουλος )

 

Άνεμος βορινός κατά την άνοιξη

Ορθά εκρίθηκεν η άνοιξη σαν πρόσκληση
στα αγαθά του επιγείου κόσμου.
Μετανοείς, για ό,τι άφησες να φύγει δίχως γυρισμό
και τούτος ο βοριάς παρ' όλη του την εύθυμη πορεία
καλεί το πνεύμα σου στην αποθύμια των χαμένων
ωρών σου.
Κι έτσι σ' ύπτια στάση αποxαύνωσης αδιαφορείς
για την επίσπευση της αλλαγής σου ως προς τα οφέλη.
Και παίρνουν σάρκα και οστά οι μικροί δεσμοί
και καθρεφτίζεται το παρελθόν στο μέλλον σου.
Όλες οι οσμές που οργιάζουν, φράζουν τις θύρες του εαυτού σου•
ας αγωνίζεσαι να τις τραβήξεις στο εσωτερικό,
μένουν προκλήσεις των αισθήσεων, μα οι στερνές
νομίζω πως εκχωριστήκαν από σένα.

( Γιώργος Β. Μακρής )

 

Σου γράφω γεμάτη τρόμο,
μέσα από μια στοά νυχτερινή
φωτισμένη.
Από μιαν ελάχιστη λάμπα σα δαχτυλήθρα,
ένα βαγόνι περνάει από πάνω μου
προσεχτικά.
Ψάχνει τις αποστάσεις του μη με χτυπήσει.
Εγώ πάλι άλλοτε κάνω πως κοιμάμαι,
άλλοτε πως μαντάρω ένα ζευγάρι κάλτσες παλιές,
γιατί έχουν όλα γύρω μου παράξενα παλιώσει.

Στο σπίτι
χτες καθώς άνοιξα τη ντουλάπα,
έσβησε
γίνηκε σκόνη μ’ όλα τα ρούχα της μαζί.
Τα πιάτα σπάζουν μόλις κανείς τ’ αγγίξει.
Φοβάμαι,
κι έχω κρύψει τα πιρούνια και τα μαχαίρια.
Τα μαλλιά μου,
έχουν γίνει κάτι σα στουπί.
Το στόμα μου άσπρισε και με πονάει.
Τα χέρια μου είναι πέτρινα,
τα πόδια μου είναι ξύλινα.

Με τριγυρίζουν κλαίγοντας τρία μικρά παιδιά,
δεν ξέρω πώς γίνηκε και με φωνάζουν μάνα.

Θέλησα να σου γράψω για τις παλιές μας τις χαρές,
όμως έχω ξεχάσει να γράφω,
για πράγματα χαρούμενα

Να με θυμάσαι...


Ορυχείο
Μίλτος Σαχτούρης

 

Εκρηκτικό πόρισμα

Κυνηγέ,
υποπτεύομαι γιατί σκοτώνεις τα πουλιά.
Τα απωθημένα σου φτερά εκδικείσαι.

Λυτρώσου.
Όλων μας σχεδόν τα πετάγματα
κάποια τα βρήκε αζύγιαστη
ή ζυγιασμένη σφαίρα.

Είτε σκάρτο νερουλό ήτανε το Ικάριο
κερί
είτε γιατί ο ήλιος είναι συνεργάσιμος
μονάχα με τη δύση του
είτε γιατί κατά την απογείωση εξερράγη
εκρηκτικός αντίπαλος.

Υπολόγισε τώρα τι φτερά ταπείνωσε
ενός κλουβιού το ύψος ότι τάχα
κελαηδούσαν γήινα καθημερινά
λες και η ανάγκη υπέργεια να κελαηδήσεις
δεν είναι γήινη δεν είναι καθημερινή.

Μνημονεύω χώρια, με ευλάβεια προσευχετική
τα αυτοκτόνα εκείνα πετάγματα
με σφαίρα που κρυφά τους επρομήθευσε
του ακατανόητου η μεγάλη γενναιότης
δεδικαίωται:
η νεκροψία όλης αυτής της καντεμιάς
έδειξε πως τα μόνα καλότυχα φτερά
τα είχε η ματαιότης.

Ηρέμησε λοιπόν.
Έχω κι εγώ ένα σωρό απωθημένους ουρανούς
μα δε σκοτώνω άστρα.

Κική Δημουλά

 

Κλείνουν οι δρόμοι ένας-ένας

Υιοθετήσαμε τις απεγνωσμένες
χειρονομίες των πουλιών,
το ζεστό γλίστρημα των ψαριών.

Κι όλ' αυτά για να μην πεθάνουμε,
τώρα που ο θάνατος
έγινε μια υπόθεση τόσο εύκολη
και λογική τόσο...

( Aλέξης Τραϊανός )

 

Όριο

Ίσκιε, πικρό μου όριο,
σπατάλησα τη δύναμή μου πλησιάζοντας,
πώς να περάσω από τα μάγια, πώς.
Πέρα από σένα το είδωλό μου μες στο φως
κι εγώ την ύπαρξή μου σέρνω αλλάζοντας.

Ορμάς κρυφά και δένεσαι μαζί μου,
με κυνηγάς, ασάλευτα με φράζεις,
με κυριεύεις καθώς μάχομαι για ν’ αποδράσω·
πιστή φρουρά που καταδιώκεις τη φυγή μου
και τ’ όραμά μου αναίσθητα ταράζεις.

Ίσκιε, πικρό μου όριο, κι αν δε σε φτάσω
θα κοιμηθώ απλά στη γη και συ σιμά θα μείνεις,
ώσπου να γίνω μόριο τέφρας, πνοή μιας σκέψης.
Τότε, σκιά μου, μόριο και συ στο φως θα τρέμεις,
τότε θα θες στο σώμα πια να επιστρέψεις.

( Κοραλία Ανδρειάδη-Θεοτοκά )

 

 

Γυμνός, Iούλιο μήνα, το καταμεσήμερο. Σ’ ένα στενό κρεβάτι, ανάμεσα σε δυο σεντόνια χοντρά, ντρίλινα, με το μάγουλο πάνω στο μπράτσο μου που το γλείφω και γεύομαι την αρμύρα του. Kοιτάζω τον ασβέστη αντικρύ στον τοίχο της μικρής μου κάμαρας. Λίγο πιο ψηλά το ταβάνι με τα δοκάρια. Πιο χαμηλά την κασέλα όπου έχω αποθέσει όλα μου τα υπάρχοντα: δυο παντελόνια, τέσσερα πουκάμισα, κάτι ασπρόρουχα. Δίπλα, η καρέκλα με την πελώρια ψάθα. Xάμου, στ’ άσπρα και μαύρα πλακάκια, τα δυο μου σάνταλα. Έχω στο πλάι μου κι ένα βιβλίο. Γεννήθηκα για να ‘χω τόσα. Δεν μου λέει τίποτε να παραδοξολογώ. Aπό το ελάχιστο φτάνεις πιο σύντομα οπουδήποτε. Mόνο που ‘ναι πιο δύσκολο. Kι από το κορίτσι που αγαπάς επίσης φτάνεις, αλλά θέλει να ξέρεις να τ’ αγγίξεις οπόταν η φύση σού υπακούει. Kι από τη φύση – αλλά θέλει να ξέρεις να της αφαιρέσεις την αγκίδα της....

 

Αυγή

Γρήγορα χέρια κρύα,
τραβούν ένα προς ένα
τους επιδέσμους της σκιάς.
Ανοίγω τα μάτια,
πάραυτα είμαι ζωντανός,
στο κέντρο
μιας πληγής ακόμα φρέσκιας.

( Octavio Paz )

 

Τώρα

Τώρα που φοράτε τα γιορτινά σας,
τώρα που περνάτε έξω
απ’ το ορφανοτροφείο,
τρελοκομείο,
γηροκομείο,
νοσοκομείο.
Κρεμάστε την αγάπη σας,
σαν το σαλάμι αέρος
πάνω στα κάγκελα.
Κι ύστερα πάτε στο σπίτι σας,
φάτε το βραδινό σας
και μη ξεχάστε προπαντός,
να κάντε το σταυρό σας.

( Αργύρης Μαρνέρος )