Τι διαβάζεις τώρα, τώρα-τώρα και γιατί?

"Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι η τάξη που κυβερνά τη ζωή τους είναι φαντασιακή, αλλά στην πραγματικότητα κάθε άτομο γεννιέται μέσα σε μια προυπάρχουσα φαντασιακή τάξη και οι επιθυμίες του διαμορφώνονται εκ γενετής από τους κυρίαρχους μύθους της. Έτσι, οι προσωπικές μας επιθυμίες γίνονται ο ισχυρότερος αμυντικός μηχανισμός της φαντασιακής τάξης.

Για παράδειγμα, οι βαθύτερες επιθυμίες των σύγχρονων Δυτικών διαμορφώνονται από ρομαντικούς, εθνικιστικούς, καπιταλιστικούς και ανθρωπιστικούς μύθους, που υπάρχουν εδώ και αιώνες. Συχνά όταν τους ζητείται η συμβουλή τους, οι φύλοι λένε "Άκου την καρδιά σου". Η καρδιά όμως είναι διπλός πράκτορας και συνήθως παίρνει εντολές από τους κυρίαρχους μύθους της εποχής, ενώ και η ίδια η συμβουλή, "Άκου την καρδιά σου" έχει εμφυτευτεί στο μυαλό μας από ένα συνδυασμό μύθων του ρομαντισμού του δέκατου ένατου αιώνα και καταναλωτικών μύθων του εικοστού. Η Coca Cola για παράδειγμα, είχε διαφημίσει την Diet Coke σε όλο τον κόσμο με το σλόγκαν "Diet Coke. Κάνε αυτό που σου αρέσει"

Ακόμα και αυτά που οι άνθρωποι θεωρούν ότι είναι οι πιο προσωπικές επιθυμίες τους είναι συνήθως προγραμματισμένες από την φαντασιακή τάξη. Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, τη δημοφική επιθυμία για διακοπές στο εξωτερικό. Τίποτα το φυσικό ή το προφανές δεν υπάρχει στην επιθυμία αυτή. Το κυρίαρχο αρσενικό μιας ομάδας χιμπατζήδων δεν θα σκεφτόταν ποτέ να χρησιμοποιήσει την εξουσία του για να πάει διακοπές στην περιοχή της γειτονικής ομάδας χιμπατζήδων. Η ελίτ της Αρχαίας Αιγύπτου δαπανούσε την περιουσία της για να χτίζει Πυραμίδες και να ταριχεύει τους νεκρούς της, αλλά κανείς τους δεν είχε διανοηθεί να πάει για ψώνια στη Βαβυλώνα και για σκι στη Φοινίκη. Σήμερα οι άνθρωποι ξοδεύουν πολλά χρήματα για διακοπές στο εξωτερικό, επειδή πιστεύουν βαθιά στους μύθους του καταναλωτικού ρομαντισμού."

Χρειάστηκε να το γράψω για να μπορέσω να το κρίνω, με μόνη την διαδικασία της ανάγνωσης μια φορά δεν μου ήταν εύκολο.

"Sapiens" του Τζουβάλ Νώε Χαράρι, 2011, ένα από τα πιο προκλητικά βιβλία που έχω διαβάσει στη ζωή μου, όχι όμως και εξίσου ανατρεπτικό. Αναταξινόμηση γνωστού υλικού κάνει και αναθεώρησή του με βάση κοινότοπα ερωτήματα και διαπιστώσεις της εποχής μας.

 

Το "Μαζί"
Τι φταις αλήθεια.
Κανείς δε σου μαθε το δρόμο για το "εμείς".
Και το χειρότερο, κανένας δε σε εκπαίδευσε
να επενδύεις στο "εγώ".
Σαν επαίτης εκλιπαρείς μπροστά στην πόρτά του "εσείς".
Έσπασες αμέτρητες φορές τα μούτρα σου, προσπαθώντας
ανάμεσα σε σκοτάδια ν' ανακαλύψεις το "εσύ".
Σ' έπιανε πάντα πανικός στη θέα και στη σκέψη του "αυτοί".
Και στην απελπισία, στο χαμό σου, φώναξες
"Αυτός! Αυτός!"
Κι έπιασες ένα πιστόλι, να πολεμάς.
Τι φταις!Αν κάποτε καθίσεις λίγο να ξαποστάσεις από τη μάχη σου,
θυμήσου μια λεξούλα που σου ξέφυγε.
Θα θελα να στην κρύψω ανάμεσα στις χούφτες σου
(θυμάσαι το "δαχτυλιδάκι" που παίζαμε παιδιά; )
"Μαζί". "Μαζί". Τη λένε τη λεξούλα μου τη μαγική.
Και μη βιαστείς να την πετάξεις. Μπορεί μια μέρα
να σου χρειαστεί. Πολλά φιλιά. Συχνά όταν βρίσκομαι σε πανηγύρια, σε γλέντια,
σε πολύβουες χαρές, αισθάνομαι σα να μην έχω "εισιτήριο".
Σαν να χω βρεθεί εκεί λαθραία.
Μέχρι που μου ρχεται να το βάλω στα πόδια.
Είν αυτή η κατάρα που με δέρνει, να διαβάζω ανάποδα τον κόσμο.
Να επικεντρώνω την προσοχή μου στα υστερόγραφα.
Να μην βάζω τίτλους στα κεφάλαια.Πού βρίσκομαι; Ρωτάς;
Σε μια έρημο και περιφέρομαι άσκοπα.
Σε λίγο θα νυχτώσει και φοβάμαι.
Μου λείπει η σιγουριά της πάχνης στο τζάμι του δωματίου μου.
Μου λείπει το κόκκινο σάλι μου.
Οι πικροδάφνες στους μεγάλους δρόμους
Οι μενεξέδες στα παρτέρια των πάρκων.
Μου λείπει η φλυαρία της μοναξιάς μου.
Ο ζεστός καφές παρέα με το φίλο μου.Τα σοκολατάκια στην παλιά φοντανιέρα της μαμάς μου.
Η μαρμελάδα από βατόμουρα.
Μου λείπει η τζανεριά στην άκρη του ακάλυπτου.
Το κλουβί με τα καναρίνια στο αντικρινό μπαλκόνι.
Η γάτα μου, η Μάργκω.
Τα χαρτιά και τα μολύβια μου
(κι ας μην κατάφεραν ποτέ να δώσουν άσυλο στην ψυχή μου).

Σε μια έρημο βρίσκομαι. Και σε παρακαλώ μη με ρωτάς γιατί.
Ξέρεις πως είμαι ανίκανη να δώσω εξηγήσεις.
Όμως. Απ όλα περισσότερο, θέλεις να μάθεις τι μου λείπει;
Το παραμύθι.
Το παραμύθι πως μια μέρα θα βρίσκαμε μια όαση μαζί!Δε λέω πως δεν έχεις δίκιο να πικραίνεσαι.
Γέμισε ο τόπος σαλτιμπάγκους, που ξεπουλούν
στους πάγκους τους το μέλλον σου.
Γέμισε ο τόπος καταπατητές, που μεταμφιεσμένοι
σε σωτήρες ακολουθούν σαν τα σκυλιά τα βήματά σου.
Δε λέω πως δεν έχεις δίκιο να μπλοκάρεις.
Σου σερβίρουν σε κονσέρβες αποφάσεις που δε διάλεξες.
Ψάχνουν μεθοδικά να σε απελάσουν από την ψυχή σου.
Να κρεμάσουν τα σχέδια σου ανάποδα, σαν νυχτερίδες,
στους πασσάλους που οριοθέτησαν τον ορίζοντά σου.Δε λέω πως δεν έχεις δίκιο να φρικάρεις.
Όμως κρατήσου. Μην αφεθείς.
Τα πέντε πράγματα που κρύβεις μέσα σου, υπεράσπισέ τα.
Κάτι θα γίνει. Δεν μπορεί.
Η ζωή ποτέ δεν περιφρόνησε τους εραστές της.Και κάτι άλλο. Ίσως πιο ποιητικό.
Φύτεψε άνθη στις ρωγμές της πίκρας σου.Κι ύστερα βρες ένα μικρούλι ξέφωτο και κάθισε.
ν απολαύσεις τ άρωμά τους.

Α! Κι αν θέλεις μην ξεχάσεις πως υπάρχουν πάντα κάποιοι
που αξίζει να τους προσφέρεις ένα σου χρυσάνθεμο!Μήπως πρέπει...Μήπως...Μια γνώμη λέω.
Να βάλεις "φραγή" σε ορισμένα πρόσωπα που σε περικυκλώνουν
και ισχυρίζονται ότι αποτελούν το πλαίσιο σου;
Την κορνίζα σου, και καλά.
(Και τι κορνίζα Θε μου! Όλο χρυσόσκονη!)
Μήπως πρέπει να απενεργοποιήσεις ορισμένα συναισθήματα,
που αποδείχτηκαν υπερβολικά και ανώφελα;
Η γενναιοδωρία, φίλε, έχει κάποια όρια. Κάποια στοπ.
Όταν τα ξεπεράσεις ξέρεις που οδηγείσαι;
Στο διασυρμό και στην αυτοκαταστροφή.
Έτσι είναι. Κι ας μη σ αρέσει να το δεις.
Αυτή πια η ανόητη προσμονή σου,
πως οι "άλλοι" κάποτε θ αλλάξουν.
Ξέχνα την, να χαρείς.
Οι "άλλοι" την έχουν καταβρεί στην πουπουλένια σου πλατούλα.
Εσύ ν αλλάξεις ρότα. Τώρα. Αν μπορείς.
Αν δεν μπορείς τουλάχιστον μη θορυβείς.
Έχεις ακούσει μήπως για τη μητέρα Τερέζα;
Καμία σχέση!

Είναι γεγονός πως κάποιοι άνθρωποι δεν μπόρεσαν
ποτέ ν απλώσουν τα "ρούχα" τους στον ήλιο, να τα στεγνώσουν.
Πάντα βρεγμένα τα φορούν.
Δεν είναι η ζωή που φταίει γι αυτό, κι ας της ρίχνουν
όλα τα βάρη.
Ούτε οι ίδιοι, βέβαια, φταίνε.
Φταίει το ότι δεν τους χάρισε ποτέ κανείς έναν ήλιο.
Έναν ολόδικό τους ήλιο.
Ν ανατέλλει, να δύει και πάλι ν ανατέλλει λαμπερός
μέσα τους.

Απόσπασμα απο το βιβλίο της Αλκυόνης Παπαδάκη "Ξεφυλλίζοντας τη σιωπή" το οποίο κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Καλέντης απο το 2004

 

Η καθαρότητα του νου στην απουσία κάθε νοητικού κατασκευάσματος είναι η Σοφία σαν Καθρέφτης.
Η διαυγής αντίληψη κάθε αντικειμένου του νου είναι η Σοφία της Διάκρισης.
Η γνώση ότι όλα στο νου είναι ίσα αποτελεί τη Σοφία της Ισότητας.
Η γνώση της φύσης όλων είναι η Σοφία της Απέραντης Έκτασης που Διαπερνά τα Πάντα.
Η συγκέντρωση και η αυθόρμητη επίτευξη όλων αυτών είναι η Σοφία της Πλήρους Επίτευξης.
Η παραμονή στην κατάσταση της σοφίας ως προς όλα τα φαινόμενα είναι η Φυσικά Εκδηλούμενη Σοφία που Διαπερνά τα Πάντα.
Η πραγμάτωση ως αποτέλεσμα της ίδιας της επίγνωσης είναι η Φυσικά Εκδηλούμενη Σοφία.
Η εφαρμογή της σοφίας σε κάθε φαινόμενο είναι η Σοφία της Παγκόσμιας Σφραγίδας της Μη-Δυαδικότητας.
Η αλήθεια όλων αυτών, ελεύθερη απο μεταφορές και συνθήκες, είναι η Ανεπιτήδευτη Σοφία πέρα απο το νου.

 

Η εσωτερική σύσταση του ανθρώπου
Η προσπάθεια της ψυχικής "ανατομίας" του ανθρώπου έχει ξεκινήσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η ανάγκη που οδήγησε σε αυτή την ανάλυση, ήταν στην ουσία η προσπάθεια εύρεσης ενός κοινού λεξιλογίου ικανού να περιγράφει τις εσωτερικές εντυπώσεις και γνώσεις που αποκτούσαν οι διορατικοί άνθρωποι. Φυσικά αναπτύχθηκαν διάφορα συστήματα ανάλογα με το πολιτισμικό υπόβαθρο, μια προσεκτική ματιά σε αυτά τα συστήματα όμως αποκαλύπτει την κοινή, πανανθρώπινη εμπειρία που έχουν οι άνθρωποι για τους "άλλους κόσμους".

Η παρουσίαση που θα επιχειρήσουμε εδώ, βασίζεται στη γνώση έτσι όπως αυτή δίνεται από την Εσωτερική Σοφία.

Μας παραδίδεται λοιπόν, ότι υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα επτά κόσμοι που είναι όλοι κατά μια έννοια "υλικοί" αλλά διαφέρουν ως προς την πυκνότητα της ύλης. Το ανθρώπινο ον υπάρχει και στους επτά κόσμους και για τον καθέναν έχει εφοδιαστεί και με ένα σώμα. Το κάθε σώμα λοιπόν, έχει εκείνα τα "αισθητήρια" όργανα που θα του επιτρέψουν να αντιληφθεί τον ανάλογο κόσμο για τον οποίο είναι προορισμένο. Επτά κόσμοι για το ηλιακό σύστημα, επτά σώματα για τον άνθρωπο, "όπως πάνω έτσι και κάτω" γράφει ο Ερμής ο Τρισμέγιστος.

Το κάθε σώμα είναι ένας φορέας ή όχημα της συνειδητότητας. Ανάλογα σε ποιον φορέα είναι επικεντρωμένη η συνείδηση, γίνεται αντιληπτός και ο αντίστοιχος κόσμος από τον άνθρωπο.

Τα επτά σώματα του ανθρώπου διαρθρώνονται ως εξής:

• Άντι
  
  
• Ανουπαντάκα
  
  
• Ατμικό
  
  
• Βουδδικό
  
  
• Νοητικό
  
  
• Αστρικό
  
  
• Φυσικό-Αιθερικό
  

Πριν πούμε μερικά λόγια για το καθένα, χρειάζεται να αναφέρουμε και μια άλλη τριαδική σύσταση του ανθρώπου. Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση το ανθρώπινο ον αποτελείται από την

1. Μονάδα ή Θείο Εαυτό ή πιο απλά Πνεύμα, που είναι το θείο τμήμα του εαυτού μας
   
   
2. Ατομικότητα ή Ανώτερο Εαυτό ή Ψυχή, που υπάρχει καθ' όλη τη διάρκεια των ενσαρκώσεων του κατώτερου Εαυτού. Είναι το μέρος εκείνο που μένει σταθερό και συλλέγει τις εμπειρίες των ενσαρκώσεων. Είναι ο αιώνιος Προσκυνητής.
   
   
3. Προσωπικότητα ή αλλιώς τον Κατώτερο ή καθημερινό Εαυτό που αντιλαμβανόμαστε όλοι.
   

Το Φυσικό σώμα είναι το απτό σώμα μας. Περιβάλλεται από το Αιθερικό που θεωρείται κι αυτό υλικό αν και πιο λεπτοφυές. Το Αιθερικό αποτελεί το καλούπι πάνω στο οποίο χτίζεται το φυσικό σώμα για αυτό και οι ενεργειακές θεραπείες όπως και οι θεραπείες που επιτελούν οι σαμάνοι προσπαθούν να επέμβουν για αρχή στο Αιθερικό σώμα για να αποκαταστήσουν εκεί τη ζημιά και έτσι να θεραπευτεί κατά αντιστοιχία το σώμα. Το Αιθερικό είναι εκείνο που λαμβάνει τη ζωτική ενέργεια (Πράνα, Τσι) και τη διανέμει στο φυσικό σώμα μέσω του σπλήνα.



Το Αστρικό σώμα ονομάζεται από μερικούς και σώμα της επιθυμίας. Είναι ο χώρος όπου εδράζονται οι προσωπικές συγκινήσεις και τα συναισθήματα. Οτιδήποτε μας χαροποιεί ή μας θλίβει αποτυπώνεται στο Αστρικό σώμα και φαίνεται στην αύρα. Το Αστρικό σώμα σχετίζεται με το στοιχείο του νερού και είναι ευμετάβλητο συνεπώς μπορεί να είναι εξαιρετικά απατηλό ως προς την πληροφορία που μεταδίδει.



Το Νοητικό σώμα είναι εκεί όπου αναπτύσσεται η λογική σκέψη, ο συλλογισμός και η διάνοια. Το ίδιο χωρίζεται σε δύο μέρη, το κατώτερο νοητικό και το ανώτερο νοητικό. Το κατώτερο είναι το μυαλό του ανθρώπου, εκεί που παράγεται η σκέψη ενώ το ανώτερο είναι ο χώρος όπου παρουσιάζονται τα ιδανικά και οι ιδέες που καθοδηγούν και εμπνέουν τον άνθρωπο. Ο σύγχρονος πολιτισμός έχει δώσει την πρωτοκαθεδρία στο κατώτερο νοητικό ταυτίζοντάς το με την ύπαρξη του ίδιου του ατόμου "Σκέφτομαι άρα υπάρχω" θα πει ο Καρτέσιος και θα κάνει ένα τραγικό λάθος (ή μάλλον απλώς θα εκφράσει τον τρόπο που βλέπει η ανθρωπότητα εκείνη τη στιγμή τον κόσμο) τοποθετώντας το αποτέλεσμα πριν από το αίτιο. Υπάρχεις και άρα σκέφτεσαι είναι η σωστή σειρά...



Τα τρία αυτά πρώτα σώματα ονομάζονται μαζί "Η Χορδή του Ανθρώπου" και είναι αυτά τα τρία που συνθέτουν την Προσωπικότητα ή Κατώτερο Εαυτό.



Το Βουδδικό σώμα που από άλλους ονομάζεται και ψυχικό. Είναι το κέντρο της Ψυχής, το μετενσαρκούμενο Εγώ ή η Ατομικότητα. Σε αυτό το σώμα υπάρχουν ασυνήθιστες εμπειρίες, όπως ο υπνωτισμός, η τηλεπάθεια, η διαίσθηση, η ενόραση και τα όνειρα. Το ψυχικό αυτό σώμα είναι υποκειμενικό και για αυτό οι εμπειρίες του θα πρέπει να διασταυρώνονται γιατί μπορεί πολύ εύκολα να δώσει εμπειρίες στις οποίες ανακατεύεται και ο νους και έτσι ο αναζητητής να χαθεί. Με άλλα λόγια αν κάποιος ξυπνάει αυτό το σώμα, μπορεί εύκολα να εξαπατηθεί από αυτά που θέλει να πιστεύει και έτσι να έχει εμπειρίες που το φαίνονται αληθινές ενώ είναι αποκυήματα της φαντασίας του.



Το Ατμικό σώμα είναι το πνευματικό σώμα. Εκεί βιώνεις την κατάσταση της απελευθέρωσης έχοντας υπερβεί τους περιορισμούς των προηγούμενων τεσσάρων σωμάτων.



Το ανώτερο νοητικό σώμα, μαζί με το Βουδδικό και το Ατμικό είναι "Η Χορδή της Ψυχής" ή με άλλη ορολογία "Η Χορδή του Ωοειδούς". Είναι η Ατομικότητα ή Ανώτερος εαυτός ή Ψυχή. Προσέξτε ότι το ανώτερο νοητικό αποτελεί μέρος και της Προσωπικότητας και του Ανώτερου εαυτού ή Ψυχής. Είναι η πύλη από όπου περνάμε από το ένα στο άλλο. Για τη μεν Προσωπικότητα είναι το ανώτερο κομμάτι, για τη μεν Ψυχή το κατώτερο.



Το Ανουπαντάκα είναι το έκτο σώμα, το κοσμικό. Είναι το σημείο όπου εδράζεται η Μονάδα όπου στη χριστιανική ορολογία είναι γνωστή σαν "Ο Υιός στον κόλπο του Πατρός". Η Μονάδα είναι εκείνο το θραύσμα της Θεότητας που εξατομικεύτηκε και αποφάσισε να προβάλλει τον εαυτό του στον κόσμο. Είμαστε εμείς.



Το Άντι είναι το υπέρτατο σώμα. Είναι εκεί όπου τα πάντα έχουν εξαφανιστεί στον κόλπο του Πατέρα. Είναι ο "θείος γνόφος" στην Μυστική θεολογία του Διονυσίου Αεροπαγίτη.



Μέρος του Ατμικού σώματος μαζί με το Ανουπαντάκα και το Άντι αποτελούν τη "Χορδή της Μονάδας" ή το Θείο Εαυτό ή το Πνεύμα.



Το βασικό που μπορεί κάποιος να κρατήσει στο μυαλό του είναι πως η Ύλη είναι το όχημα της Ψυχής και η Ψυχή είναι το όχημα του Πνεύματος.

 

 

Γιώργος Σκαμπαρδώνης -Λεωφορείο...μέτριο ...

 

Μια μέρα ο Διογένης έτρωγε ένα πιάτο φακές καθισμένος στο κατώφλι κάποιου τυχαίου σπιτιού. Δεν υπήρχε σ' όλη την Αθήνα πιο φθηνό φαγητό από μία σούπα με φακές.
Μ' άλλα λόγια, αν έτρωγες φακές, σήμαινε ότι βρισκόσουν σε κατάσταση απόλυτης ανέχειας.
Πέρασε ένας απεσταλμένος του άρχοντα και του είπε:
"Α, Διογένη! Αν μάθαινες να μην είσαι ανυπότακτος και αν κολάκευες λιγάκι τον άρχοντα, δεν θα ήσουν αναγκασμένος να τρως συνέχεια φακές"
Ο Διογένης σταμάτησε να τρώει, σήκωσε το βλέμμα και κοιτάζοντας στα μάτια τον πλούσιο συνομιλητή του, αποκρίθηκε:
"Α, φουκαρά αδερφέ μου! Αν μάθαινες να τρως λίγες φακές, δεν θα ήσουν αναγκασμένος να υπακούς και να κολακεύεις συνεχώς τον άρχοντα"

 

Τέλειο! Αρκεί όμως να είναι λίγες οι φακές. Κάθε μέρα φακές... Θα ξενέρωσα ασκημα στο λέω!!

 

Χαχα έστω και λίγες κάνουν τη διαφορά  

 

Μέγας Ανατολικός 3ος τόμος, Ανδ. Εμπειρίκος

 

 

«Homo homini lupus», ο άνθρωπος είναι για τον άνθρωπο λύκος (Πλαύτος, Asinarai)

Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να είμαστε θλιβεροί, και είμαστε. Η κύρια πηγή του σοβαρότερου κακού που βρίσκει τον άνθρωπο είναι ο ίδιος ο άνθρωπος: «homo homini lupus», ο άνθρωπος είναι για τον άνθρωπο λύκος (Πλαύτος, Asinαrαi). Όποιος το έχει αυτό στο νου του βλέπει τον κόσμο σαν κόλαση που υπερβαίνει αυτήν του Dante, όπου καθένας πρέπει να είναι ο διάβολος του άλλου· κάτι για το οποίο βέβαια κάποιος είναι πιο κατάλληλος από έναν άλλο, προπάντων ένας αρχιδιάβολος που εμφανίζεται με τη μορφή του κατακτητή, που βάζει απέναντι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και τους φωνάζει: «Προορισμός σας είναι να υποφέρετε και να πεθάνετε· πυροβολήστε τώρα ο ένας τον άλλο με τουφέκια και κανόνια», και αυτοί το κάνουν. Όμως γενικά, κατά κανόνα, αδικία, ακραία απόρριψη, σκληρότητα και βαρβαρότητα είναι αυτά που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά των ανθρώπων, του ενός απέναντι στον άλλο. Το αντίθετο εμφανίζεται μόνο κατ’ εξαίρεση., Σε αυτό βασίζεται η αναγκαιότητα του κράτους και της νομοθεσίας και όχι στις παχιές σας κουβέντες. Όμως σε όλες τις περιπτώσεις, πou δεν εμπίπτουν στον τομέα των νόμων, εμφανίζεται η χαρακτηριστική για τον άνθρωπο αναλγησία απέναντι στον όμοιό του, η οποία απορρέει από τον αστείρευτο εγωισμό του, κάποτε επίσης και από κακία. Η συμπεριφορά του ανθρώπου προς τον άνθρωπο φαίνεται, για παράδειγμα, από τη δουλεία των νέγρων, που ο τελικός σκοπός της είναι ζάχαρη και καφές. Αλλά δε χρειάζεται να πάει κάποιος τόσο μακριά: να μπεις στο πλεκτήριο ή σε οποιοδήποτε άλλο εργοστάσιο στην ηλικία των πέντε ετών, να κάθεσαι μέσα, πρώτα δέκα, μετά δώδεκα, στο τέλος δεκατέσσερις ώρες την ημέρα και να κάνεις την ίδια μηχανική δουλειά, αυτή τη διασκέδαση ακριβοπληρώνεις, για να πάρεις μια ανάσα στη ζωή σου. Αυτή όμως είναι η μοίρα εκατομμυρίων, και κάποια άλλα εκατομμύρια έχουν ανάλογη μοίρα.
Στο μεταξύ, εμάς τους άλλους μπορούν να μας κάνουν απόλυτα δυστυχισμένους μικροσυμπτώσεις, απόλυτα ευτυχισμένους τίποτα στον κόσμο. Ό,τι και να λέγεται, η πιο ευτυχισμένη στιγμή του ευτυχισμένου είναι όταν αποκοιμιέται, όπως και η πιο δυστυχισμένη του δυστυχισμένου είναι όταν ξυπνάει. Μια έμμεση αλλά πειστική απόδειξη ότι οι άνθρωποι νιώθουν δυστυχισμένοι, επομένως είναι, μας προσφέρει με το παραπάνω η μοχθηρή ζήλια που υπάρχει σε όλους, η οποία σε όλες τις καταστάσεις της ζωής, με αφορμή κάποιο πλεονέκτημα οποιοσδήποτε είδους, μπαίνει σε κίνηση και ρίχνει ακράτητα το δηλητήριό της. Επειδή νιώθουν δυστυχισμένοι, δεν μπορούν να αντέξουν την παρουσία ενός υποτίθεται ευτυχισμένου; Όποιος νιώθει προς στιγμήν ευτυχισμένος θα ήθελε αμέσως να κάνει ευτυχισμένους όλους τους άλλους γύρω του και λέει:

Μέσα από τη χαρά μου ας ευτυχήσει όλος ο κόσμος.

Helvetius,De l’ esprit 3, 12

Αν η ζωή αυτή καθαυτή ήταν ανεκτίμητο αγαθό και ήταν σαφώς προτιμότερη από την ανυπαρξία, τότε δε θα χρειαζόταν η πόρτα της εξόδου να είναι κατειλημμένη από τόσο φοβερούς φύλακες, όπως ο θάνατος με τη φρίκη του. Αλλά ποιος θα την άντεχε τη ζωή έτσι όπως είναι, αν ο θάνατος ήταν λιγότερο φοβερός; Και ποιος θα μπορούσε να αντέξει ακόμα και τη σκέψη του θανάτου, αν η ζωή ήταν μια χαρά! Έτσι όμως ακόμα για εκείνον το καλό αποτελεί το τέλος της ζωής, και εμείς παρηγοριόμαστε για τα βάσανα της ζωής με το θάνατο, και για το θάνατο με τα βάσανα της ζωής. Η αλήθεια είναι ότι και τα δυο είναι αχώριστα συνδεδεμένα μεταξύ τους και αποτελούν αξεδιάλυτο πλέγμα, από το οποίο είναι τόσο δύσκολο όσο και επιθυμητό να ξεφύγουμε.


ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
ARTHUR SCHOPENHAUER

Εικόνα: Double Exposure Animal Portraits by Andreas Lieby Christopher

http://www.lecturesbureau.gr/1/homo-homini-lupus-818/

 

Το συγκινητικό, όλο αγάπη κείμενο της Ρίκας Βαγιάνη για τον Γιάννη Διακογιάννη, τον άνθρωπο που την μεγάλωσε, γραμμένο το 2012...

Εγραφε λοιπόν τότε η Ρίκα Βαγιάνη με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες:

«Μούχει σπάσει τα νεύρα», μουρμούραγε η μάνα μου στις φιλενάδες της τα ολυμπιακά καλοκαίρια.
Κρυφάκουγα .
«Ότι τι, δηλαδή;”
«Ποτέ, μα ποτέ, δεν είναι εδώ. Δεν έχω άντρα εγώ!».

«Μα λείπει για τους Αγώνες! Είναι αυτός λόγος διαζυγίου;»
Ποτέ δεν ήταν “εδώ” τέτοια εποχή, Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο σπίτι μας είχαν πάντα τον τίτλο της ίδιας ταινίας: «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές» -και να σκεφτείτε πώς η ταινία δεν είχε καν γυριστεί.
Αν δεν είχαμε Ολυμπιακούς, είχαμε Μουντιάλ. Κι αν δεν είχαμε Μουντιάλ είχαμε Παγκόσμιο Στίβου, κι αν δεν είχαμε Παγκόσμιο Στίβου, είχαμε Τελικούς Κυπέλλου, Πρωταθλητριών, ή Κυπελλούχων ή Ουέφες, ή Πανευρωπαϊκό, και πάει λέγοντας.
“Μεγαλώσαμε μαζί του», μου λένε όλοι, σαν συνενοημένοι. «Μεγαλώσαμε με τη φωνή του».
Κι εγώ με τη φωνή του μεγάλωσα. Ποτέ δεν ήταν σπίτι. Κι όταν ήταν, πάλι δεν ήταν. Αν δεν είχε ταξίδια, είχε εφημερίδα, κι αν δεν είχε εφημερίδα, είχε εκπομπή, η «Αθλητική Κυριακή» και ο «Κόσμος της Μπάλας». Κι αν δεν είχε εκπομπή, είχε γήπεδο, ή σύσκεψη και δεν ξέρω κι εγώ ποια άλλη ζουρλαμάρα.
Δεν κατάφερε να με κάνει να αγαπήσω το γήπεδο. Θυμάμαι το δέος του μπροστά στον Πελέ και τον Κρόιφ. Ο μεγάλος αθλητής του έφερνε ρίγη, σε όποιο αγώνισμα κι αν κατέβαινε.

Στο γήπεδο, πάντως, αρχίσαμε άσχημα. Με πήρε κανα δυό φορές μαζί του, εγώ, αντί για φάσεις και τεχνικές ξεσήκωσα ό,τι μπινελίκι και γαμοσταβρίδι εκσφενδονιζόταν στη Λεωφόρο. Μισή μερίδα παιδί. Ένα κυριακάτικο απόγευμα ρώτησα τη μαμά μου αν χωράει στον πωπό του διαιτητή μια ολόκληρη ποδοσφαιρική μπάλα. Και αλήθεια βοηθάει να βάλεις βαζελίνη για να περάσει από τη σούφρα του και επίσης, τι ακριβώς είναι η σούφρα, μαμά;
Κάπως έτσι κόπηκαν τα σούρτα-φέρτα στα ματς. Μαχαίρ

Κατάφερε όμως να με κάνει να αγαπήσω το στίβο. Ο στίβος ήταν άλλο πράμα-εκκλησία. Η μαμά με άφηνε να πηγαίνω μαζί του όσο ήθελα. Στο στίβο, κανείς δεν ήθελε να βάλει τίποτα στον πωπό κανενός, με βαζελίνη ή χωρίς. Ή, τουλάχιστον, δεν το ξεφώνιζε. Ο στίβος ήταν Αγώνες. Αμιλλα. Κάτι σαν έντονη πνευματική εμπειρία στην οποία συμμετείχαν σε κρεσέντο όλες οι αισθήσεις αν το έβλεπε κανείς, τουλάχιστον, από τη δική του ματιά.
«Και πάμε στο ύψος: Εδώ οι αθλητές προετοιμάζονται για το άλμα» ανακοίνωνε ψιθυριστά στη μετάδοση, σαν να προέτρεπε το κοινό να μην ταράξει την ηρεμία του άλτη. Εδινε σήμα στον ηχολήπτη ότι ετοιμάζεται να «κόψει» μικρόφωνο. Κι άρχιζε τα πριβέ: Στριμωχτή εγώ, μισό παιδί, πολύ αδύνατο, στην καμπίνα δίπλα του. Κάπνιζε αμέτρητρα Gitanes στον κλειστό θαλαμίσκο. Στην Αμερική του σήμερα, θα τον είχαν πάει μέσα για έκθεση ανηλίκου σε θανατηφόρο παθητικό κάπνισμα. Δεν ήθελε να πάει Ατλάντα: Δεν γούσταρε. Εβλεπε μέσα από τον αθλητισμό να έρχονται σκοτεινές εποχές, έβλεπε πράγματα που οι άλλοι δεν διακρίναμε, ήταν φάσεις μπροστά, κουσούρι της δουλειάς, να προβλέπει.
Χρόνια πριν, εγώ μισή μερίδα παιδί: Στα τρία μέτρα μπροστά μας, ο Βζόλα, ετοιμαζεται να καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ, μετά την απόσπαση του Πανευρωπαϊκού χρυσού Nέων στο ύψος. Ή κάτι τέτοιο. Αρχίζαν τα πριβέ.
«Κοίτα τον. Όχι, το άλμα, Ρίνγκο: την αυτοσυγκέντρωση να βλέπεις, εδώ είναι η δύναμη, Αυτός, θα δεις, θα γίνει μέγας άλτης. Θα γράψει ιστορία.”
Μάλιστα. Τσεκ.
Όχι το άλμα, λοιπόν, αλλά το αμέσως πριν: Την προς τα μέσα κατάδυση.

«Κάνε άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά», έγραφε το “Σηματολόγιο” του Ελύτη. Aυτά τα φρόντιζε η μάνα μου στο σπίτι, αφήνοντας –τάχα μου- τυχαία ανοιχτά βιβλία στο τραπέζι της κουζίνας. Εκανε απελπισμένες προσπάθειες να μην εξελιχθώ σε γρυλλίζοντα σκυλο-χούλιγκαν, αλλά πλαγίως, ήξερε ότι δεν θα διάβαζα ποτέ κάτι που θα μου υποδείκνυε, δήθεν για να “καλλιεργηθώ”. Υποδορείως κούμπωναν εντός μου, κλικ-κλακ, η ποίηση κι ο αθλητισμός, το κορμί το σάρκινο και το Άλλο, το πώς το λέγανε, να δεις, ψυχή το λέγανε. Κλικ-κλακ.
Μεγάλωνα.
Ανάμεσα στον Πελέ και τον Ελύτη, τη Μοσχολιού και το Φον Κάραγιαν. Όλα έβγαζαν νόημα. Ακόμα και τα πιο ανεξήγητα. Από το λυσασμένο Μπερναμπέου ως την Επίδαυρο της ΅Ορέστειας΅ του Κουν, κι από τον Τάφο του Ινδού ως τη Scala, με κόκκινη Πανσέληνο. «Νessouno, mai», κι όμως, όλα είχαν νόημα.
Η ζωή μας, ένα Gitanes με φίλτρο.

Ψαχνόμουν. Μισή γυναίκα πια.
«Κοίτα τις που είναι σαν άντρες, Ρίνγκο»: Δεν μάσαγε τα λόγια του για τα γενειοφόρα θηλυκά εκτρώματα του «μεγαλείου» της τότε Ανατολικής Γερμανίας, «Κοίτα τις. Αυτό δεν είναι αθλητισμός, είναι τερατογένεση- ο άνθρωπος πρέπει να αγωνίζεται στα ανθρώπινα μέτρα, μόνο τότε αξίζει. Που θα μας οδηγήσουν όλες αυτές οι επιδόσεις, όλα αυτά τα ρεκόρ, αναρωτιέμαι…
Δεν είχε απάντηση. Καμιά φορά όμως, αξίζει να κάνεις μόνο την ερώτηση: Η προς τα μέσα κατάδυση, που λέγαμε.
Ελειπε πολύ. Συνέχεια. Αλλά εμένα, δεν μου «έλειπε». Η αγάπη εκπέμπει πιο δυνατά από το τηλεοπτικό σήμα.

Εντάξει, μείνανε και κάτι ψιλο-οιδιπόδεια –τα λένε και σύνδρομα της Ηλέκτρας- αν είστε πολύ ψείρας στα ψυχαναλυτικά. Εντάξει, ακόμα βλέπω Αγώνες από ξένα μόνο κανάλια, ή με τη φωνή στο mute. Από κακία που δεν είναι η φωνή του.

Μου έμαθε πως οι Ολυμπιακοί κύκλοι συμβολίζουν τις ανθρώπινες φυλές- κι ο τελευταίος όλη την ανθρωπότητα: Ολοι μας, από ένας κρίκος στης ζωής την εύθραυστη, αλλά αιώνια αλυσίδα. Η πάσα ουσία είναι η ισότητα και η συνύπαρξη, αλλιώς δεν αγωνιζόμαστε, απλώς πηδάμε παλούκια, σαν τα πιθήκια, με το συμπάθειο κιόλας.

Κανένα αξίωμα δεν δέχτηκε, καμιά τιμή δεν καταδέχτηκε. Όταν τα παράτησε, τα παράτησε ξερά. Όπως τα Gitanes- πέταξε το πακέτο μαζί με τα μικρόφωνα και δεν κανακοίταξε καπνό. Χωρίς εθισμούς και κολλήματα σε «περασμένα μεγαλεία».
Στο φίνις κρίνονται όλα.

«Οι κίτρινοι, Ρίνγκο, είναι καλοί στο πίνγκ πόνγκ, ας πούμε, και στα γυμναστικά. Οι άσπροι στο τένις και τα άλματα, οι μαύροι στις αποστάσεις και τα σπριντ. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα, Ρίνγκο. Το φυσικό πλεονέκτημα καλό είναι, αλλά ο αθλητισμός είναι μαγεία είναι ζωή, όλο απρόοπτα, κανενός το χρώμα δεν σημαίνει τίποτα. Στο φίνις κρίνονται όλα.»

Τώρα λείπει πάλι.
Αυτές τις μέρες, κάπου στις μικρές Κυκλάδες, ίσως πάρει το μάτι σας έναν όμορφο, ηλιοκαμένο παππού, που μπαινοβγαίνει ακατάπαυστα σ’ ένα επαρχιακό νοσοκομείο: Προσέχει τη γυναίκα του που ανέβασε πυρετό στις διακοπές. Της φέρνει νέα, αναψυκτικά και ψαρόσουπα από τη διπλανή ταβέρνα. Η εξέλιξη του συναρπαστικού αγώνα «Μαμά vs Πνευμονία», αναμεταδίδεται στο τηλέφωνο λεπτομερώς, ανάλαφρα, ελλειπτικά, αλλά ουσιαστικά: Δεν σας κάνω πλάκα, είναι γοητευτικός, ακόμα κι όταν περιγράφει νοσηλείες! Aχ, όντως, Νessouno, mai…

«Μου σπάει τα νεύρα», μουρμουράει η μάνα μου. «Δεν φεύγει λεπτό από εδώ. Του λέω, έλα, πήγαινε μια βόλτα, να δεις κανένα αγώνισμα, να ξεσκάσεις, αυτός τίποτα, εδώ, μπάστακας δίπλα μου, όλη μέρα, ασχολείται μαζί μου. Κι έχουμε και Ολυμπιακούς αγώνες! ».
«Ρε μάνα, το ότι σου συμπαραστέκεται ολοψύχως ο άντρας σου όταν ασθενείς, δεν το λες ακριβώς και λόγο διαζυγίου».
«Το ξέρω. Αρρωστη είμαι, παιδί μου, όχι ηλίθια»
Η προς την αγάπη κατάδυση. Πριν το άλμα και μετά. Πάνω από τη φθορά.
Στο σπίτι το δικό μας, πάλι, στην άλλη άκρη της Ελλάδας, οι Oλυμπιακοί Αγώνες παίζουν επί 24ώρου βάσεως.
Με τη φωνή στο mute, μπαμπά. Νessouno,mai…
Και με το νου στο finish, εκεί που κρίνονται όλα.




Αντίο Ρίκα, ο κόσμος γίνεται φτωχότερος όταν χάνονται οι ευγενείς, οι άνθρωποι με ανώτερα αισθήματα, οι άνθρωποι που μοιράζουν κέφι, χαρά, αγάπη, καλή διάθεση. Εύχομαι να είσαι καλύτερα εκεί που θα πας, να συνεχίσει να λάμπει η ψυχή σου...

 

Ανθολογια Η.Ν. Αποστολιδη 1708 - 1952.