...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Οι βρόντοι και οι άσσοι της ενάργειας

"Μοιάζει χειμώνας και λέω επιτέλους. Μετά τα μεσάνυχτα μπαίνω στο σπίτι και τινάζω από πάνω μου την βροχή που έξω πέφτει στριμωχτές βελόνες.
Το σπίτι μυρίζει λεμονόφλουδες (παραγγέλνω σχεδόν καθημερινά χοιρινές μπριζόλες οι οποίες συνοδεύονται πάντα από δυο μεγάλες φέτες λεμονιού. Αλλά είναι και μια μυρωδιά που λείπει. Ανάβω αμέσως ένα τσιγάρο και πηγαίνω στην μπαλκονόπορτα να χαζέψω την βροχή. Τις βελόνες. Χτυπούν τατουάζ σ’ όλη την άσφαλτο την αίσθηση του χαμού ολονυχτίς.

Δεν έχω λόγο για να γράψω, μα γράφω για την δικαιολογία του «γράφω», κάπως σαν να λέμε την δικαιολογία του «είμαι». Κάθομαι λοιπόν και το κάνω. Το μυαλό μου έγινε υδράργυρος. Από πότε…το τότε.
Οι φλέβες στα χέρια μου Σηκουάνες και Λίγηρες. Και απανωτά περάσματα του Γιβλαρτάρ όταν το πλοίο σκοντάφτει σε κάποια αχαρτογράφητη ξέρα συνείδησης, και τα λοιπά. Οι ρυτίδες κάνουν τον ανήξερο. Από τους στύλους του Ολυμπίου Διός ως το διαμέρισμα που μένω περνά σαν σίφουνας κάθε νύχτα κάποιος τελειωμός. Η άνεση που νιώθω όμως μες στα ρούχα μου μοιάζει ακατανίκητη. Κολόνια, μαύρο πουκάμισο όπως πάντα, μαύρο παντελόνι όπως πάντα, το στήθος πίσσα όπως πάντα, η ανάσα φύσηγμα για την ρότα του Μπουκενβίλ – κι έχει δρόμο ακόμα.

Δεν έχω να γυρίσω, εκτός κι αν είναι ανείδωτο μέλλον.

Ετούτος ο τόπος είναι δαγκωμένος άσχημα και με περνά για κοφτερό δόντι. Για τούτο και τα αίματα που φτύνω απανωτά.
Μετά από τόσα χρόνια συνειδητοποιώ πως έχω τόσα πολλά πράγματα. Τριγύρω μέσα στο σπίτι αφημένα, με τάξη και άτακτα. Είναι ήδη γεμάτο χωρίς εμένα. Με τον ίδιο τρόπο που τα πάντα συγκλίνουν στον απώτερο σκοπό τους χωρίς εμένα. Παρόλα αυτά έχω αφήσει αποτύπωμα. Με χέρια, με πόδια, με δόντια, με σωθικά.
Καταστρέφω την αυθόρμητη ροή της γραφής, κάνοντας μία παύση, δυο παύσεις, που αφορούν τα πάντα. Δεν έχω καμία όρεξη να πιαστώ στο δόκανο της γραφής. Υπερέχω ασήμαντα. Αυτό να ξέρεις. Και σε συμβουλεύω, τώρα που μιλώ απ’ έξω προς τα μέσα, να κάνεις κι εσύ το ίδιο. Το άδικο. Παράτα όλα τα πατρόν, και τραβήξου μέσα στην αναστάτωση – σε όλα, παντού.
Τελειώνω, όπως στην ζωή: απότομα.
Πάνω απ’ όλα,
επιθύμησα

Εσένα."

του Γιάννη Λειβαδά

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Τι να κρατήσω
για ποιον και για πότε,
θάνατος είναι το να κρατάς
Μ' ένα τραγούδι αργά προχωράω
κι εσύ το δρόμο σου τραβάς
​

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Αϋπνία

«Μια σκάλα.
Μια μεγάλη κι αντηχητική ξύλινη σκάλα
μέσα στις πυκνότητες του σκότους του ερεβώδους…
Και την ανεβαίνω
κρατώντας ένα λίγο φως στο χέρι.
Σαν ματάκι εντόμου είναι το φως,
κίτρινο ματάκι ενός εντόμου
δηλητηριώδους.

(Γελοίος και μικρός φωσφορισμός!
Κι έχουν τα σκοτάδια τόση δίψα,
που ένα τέτοιο σταγονίδιο φωτός
για τα αιθιοπικά τους μαύρα χείλη
σαν μυκτηρισμός να μοιάζει!)

Μια σκάλα και την ανεβαίνω.
Και το χαμηλώνω αυτό το φως
σαν να ελπίζω στη μικρή βοήθειά του,
σχεδόν πια τ’ακουμπώ
σε κάθε σκαλοπάτι,
κυρτωμένος
για να ιδώ,
για ν’ ανεβώ
- που ν’ ανεβώ και πόσο ανέβηκα δεν ξέρω.

Μια σκάλα.
Όχι που τη βλέπω.
Από κάθε σκαλοπάτι που πατώ
την υποθέτω.
Δεν ξέρω πόσα ανέβηκα
και πόσα μέλλονται δε βλέπω.
Όσα περάσανε
στο σκότος είναι του πυθμένος,
ενός πυθμένος φοβερού και αβυσσαλέου,
κι όσα μου μέλλονται,
στο σκότος πάλι
κάποιου ερεβώδους θόλου απρόσιτου
- άγριος είν΄ο ουρανός που δεν τον φέγγουν άστρα.

Μια σκάλα και την ανεβαίνω.
Κάποτε λέγω να καθίσω
και να περιμένω,
κάτι να περιμένω
(άλλωστε και το κύρτωμα με κούρασε),
μα κάτι ψίθυροι αβέβαιοι
φτάνουν από τα κάτω σκαλοπάτια,
φτάνουνε, δυναμώνουν
και με παγώνει ο τρόμος τους…
Κι έτσι, ανεβαίνω, όλο ανεβαίνω
(τα γόνατά μου οδυνηρά),
ως πότε;

Κάποτε θα καθίσω.
Το φως μου,
- το κίτρινο ματάκι ενός εντόμου
δηλητηριώδους -
θα το σβήσω.
Σ΄ ένα μοιραίο σκαλοπάτι
(το άθλιο περιχαρές κάπου με περιμένει),
σ΄ ένα μοιραίο σκαλοπάτι θα καθίσω
να περιμένω
τους ψιθύρους που θα με φτάσουν.

Και τ’ είναι οι ψίθυροι;
- Οι Άλλοι, όλοι.
Όσοι καθίσανε.
Η αγωνία των.
Η τελευταία στιγμή του τρόμου των
στη σκάλα, αυτή πλανιέται κι ανεβαίνει…»

του Αλεξάνδρου Μπάρα

ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
Βιβλίο Δεύτερο, 1938

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Η κυρία Ράμσεϊ είχε βάλει τα παιδιά της για ύπνο και είχε μείνει για λίγο μόνη.

«…ο εξωτερικός εαυτός μας, εκείνα από τα οποία μας αναγνωρίζεται, δεν είναι παρά πράγματα παιδιάστικα. Πιο κάτω είναι όλα σκοτεινά, όλα απλώνονται, είναι απύθμενα· μα πότε πότε ανεβαίνουμε στην επιφάνεια κι έτσι μας βλέπετε. Ο ορίζοντάς της, της φαινόταν πως δεν είχε όρια. Υπήρχαν όλοι οι τόποι που δεν είχε δει· οι ινδικές πεδιάδες· έβλεπε τον εαυτό της να παραμερίζει το βαρύ δερμάτινο παραπέτασμα μιας εκκλησίας στη Ρώμη. Αυτός ο πυρήνας από σκοτάδι μπορούσε να πάει οπουδήποτε, γιατί κανένας δεν τον έβλεπε. Δεν μπορούσαν να τον εμποδίσουν, σκεφτόταν με αγαλλίαση. Υπήρχε ελευθερία, υπήρχε γαλήνη, υπήρχε, πιο καλοδεχούμενο απ’ όλα, μια συγκέντρωση, μια ανάπαυση σε μια θέση σταθερότητας. Έβρισκες ανάπαυση όχι όταν ήσουν ο εαυτός σου, το ‘ξερε από δική της εμπειρία (κατάφερε εδώ κάτι επιδέξιο με τις βελόνες της), μα όταν γινόσουν μια σφήνα από σκοτάδι. Χάνοντας την προσωπικότητά σου, έχανες τον εκνευρισμό, τη βιασύνη, την κίνηση· κι εκεί της ανέβαινε στα χείλη πάντα ένα επιφώνημα θριάμβου απέναντι στη ζωή, όταν όλα έφταναν σ’ αυτή τη γαλήνη, αυτή την ανάπαυση, αυτή την αίσθηση της αιωνιότητας.»

(απόσπασμα από το μυθιστόρημα "Μέχρι το φάρο" της Virginia Woolf)

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

And am I born to die?
And lay this body down?
And as my trembling spirits fly
Into a world unknown

A land of deeper shade
Unpierced by human thought
The dreary region of the dead
Where all things are forgot

Soon as from earth I go
What will become of me?
Eternal happiness or woe
Must then my fortune be

Waked by the trumpet's sound
I from my grave shall rise
And see the Judge with glory crowned
And see the flaming skies​

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

Ο σαδισμος,εστω αρρωστος και ωμος,φαινεται σαν παιδικη χαρα,μπροστα στη εκδικητικοτητα του πολιτισμου μας.

Have you seen the iron lady's charms?
Legs of steel, leather on her arms
Taking on a man to die
A life for a life, an eye for an eye
And death's the iron lady in the chair


Stop the murder, deter the crimes away
Only killing shows killing doesn't pay
Yeah, that's the kind of law it takes
Even though we make mistakes
Sometimes send the wrong woman to the chair


In the death row waiting for their turn
No time to change, not a chance to learn
Waiting for someone to call
Say it's over after all
They won't have to face the justice of the chair


Just before they serve her one last meal
Shave her head, they ask her how she feels
Then the warden comes to say goodbye
Reporters come to watch him die
Watch him as he's strapped into the chair


And the chaplain, he reads the final prayer
Be brave my daughter, the Lord is waiting there
Oh, murder is so wrong you see
Both the Bible and the courts agree
That the state's allowed to murder in the chair

In the courtroom, watch the balance of the scales
If the price is right, there's time for more appeals
The strings are pulled, the switch is stayed
The finest lawyers' fees are paid
And a rich man never dies upon the chair


Have you seen the iron lady's charms?
Legs of steel, leather on her arms
Taking on a man to die
A life for a life, an eye for an eye
That's the iron lady in the chair

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

And then when then I die
I feel I shall say
I have not understood
I have not understood any of this
My eyes are still coaldark
I have not understood
Around and in my eyes the tiny flecks
Of swirling crippled confused lights
And to my heart I will whisper
Softly quietly
"There is no death there is no death"
(And goodbye to you all)
Under the gorgon grinned arches
Of London's great vaults
I have not understood
Under the sunpuckered roofs
Of Kathmandu
I have not understood
Along the soulstoned streets
Of Lower
And of Higher Germanie
I have not understood
Leipzig: blackeyed pain and loss: she
I have not understood
In Clare near I
the empty lakes are open in the distance
And too close is the famineretchingroad
All these are ghosts
There I have not understood
(In the Heart of the Wood
Oh there I have understood)
I rested at the temple of Great Black Time -- Her
And did not understand
Though animalbled fleshmarbled rivers ran in Her honour
His buckled body in blood
Returns to the prebirth poise
Spreadeagled like starfish --
There in His eyes:
Incomprehension mute pain disbelief what
Blood there meant sorrow trickles there
This I could not understand
I bend the pages of yet another book
And in its lines Great Black Lines
I have not understood
Please gramercy pray for me
And oh goodbye sweetestheart
The wind roars in the nearness
And there in my heart
And all the clouds are spiralling towards us
Descent indeed to the centre of it all
Skipping lightly and lying truly
This we shall understand
I hope...
We bent humped trees
The great ones -- there
On the lapped shore
Dai Ichi
There also I do not know
This is all unknowable
And as the dust covers
My empty eyes
You shall read in these foolish gapes
Oh that I have not understood
(But if you look for the stag and cross conjoined
there on my arm look there
There I have understood very well.)
Now you are all fading
All fading
As my age creeps on
As This Age stumbles on
Fires in the earth
Fires in the sky
Fires in our hearts
Fires everywhere
The black eyes
Already blacken
And this I have not understood
Not peace
But a sword
This and He
Unfortunately
I have understood
Under the bowered greenwood tree
When first I lay
Bright starre with Thee
Under the velvet branches dear
When sun and moon both came so near
Under the starlit open dome
Under the starsharp pointed lights
Under the starloved greeny earth
When first I wanted to hold You
And all the world halfdead and halflive
Spat into my mouth
Bluesea bitterwater
And I am almost dead
And I have not understood
Under the rain and teeth of gods
Under the pain and sleeping liddy eyes
Under the brokkèd wetful heaven
If you are there
If you are there
If you are there
Then I am singing with my eyes
If you are there​

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

 

«Ι.

Σου λέω δεν έχω τη γνώση που σώζει,
μα την άλλη:
αναρωτιέμαι κι επισκέπτομαι
το κοιμισμένο σώμα μου σε κάποιο δωμάτιο μισθωμένο
που η μητρότητα του δρόμου αδυνατίζει
και γυρίζω για ένα λεπτό να μιλήσω
για της ζωής το παράξενο όνειρο
ενάντια στον άνθρωπο.
Ενός διάκενου η μάστιξ, το ον διαχωρίστηκε και λάμπει,
όπως στη βρώμα της παρόδου μεσαιωνικά κράνη
αντανακλούν σειρές δρυμών ακόμη.
Δυσοίωνη φιλική σκιά με αναζητάς κάπως άτσαλα
αυτές οι δουλειές δεν γίνονται μονομιάς
δεν ξέρω αν έχω αναποδογυρίσει ίσια
δεν ξέρω αν υπάρχουν πια ολοκληρωμένα βιβλία -
αν υπάρχει αναγνώστης γι’ αυτό το ποίημα.
Καμιά φορά παρατηρείς απρόσμενα τα πάντα
κάπως να μοιάζουν σαν αλλιώτικα
απελπισμένος από απαίσιο πράγμα:
μήπως και κουραστείς απ’ τη ρευστότητα.
Κεσάτια.
Ωραίο ν’ ακούς τα βάσανα μιας σκέψης
που έχει τις ρίζες της χωμένες στο σκοτάδι
όπου ξυπνήσαμε όλοι
κι ανάθεμα τη σκοταδιά το μάρμαρο το ξόδι
γιατί είμαστε όλοι ανήλιαγα σε πέτρα λαξεμένοι.
Τα νέα φτάνουν με καθυστέρηση,
πρέπει -
η τέχνη είναι εξίσου ηλίθια με τη μνήμη,
ο τρόμος προηγείται της λέξης,
η ώρα είναι τρεις,
ώρα να καθίσουμε ήσυχοι.
Γεννάμε ένα ακόμα σκουλήκι
Που θα χορτάσει μ’ ό,τι έχουμε νιώσει.
Δημόσιοι ποιητές για αποκούμπι.
Και ο soleil (όχι ο ήλιος) σαν πλανόδιος έμπορος
ξαποσταίνει σ’ έναν κόσμο παλαιών λουλουδιών
μακριά από προτομές και μίση.

Θέλω να σου μιλάω μόνο σαν τα ‘χεις παίξει.
Η εποχή που μιλούσαμε δυσνόητα πέρασε.​

Μονάχα οι αρουραίοι δεν έπαψαν.
Εξαιτίας του βάρους ενός ποιήματος
έκανες την ερημιά κρεμάλα
και το στριφτό τσιγάρο μια χάλκινη οχιά·
τα νύχια που σκάβουν τον λάκκο τους ανήκουν
σε δάχτυλα που σχηματίζουν το σήμα της νίκης.
Άνθρωπος είναι μια επιστήμη που μελετά τον άνθρωπο.
Θα σε κάνω να γελάσεις
αν κάνω τον πίθηκο,
κι αυτή η ωραία βόλτα στα μαγαζιά
μες στην πυκνή κυκλοφορία θα συνεχιστεί.
Πάει να βραδιάσει,
νέα βιβλία στις βιτρίνες,
νέες ριπές στη βροχή,

είμαστε γεμάτοι τρύπες μα
δεν κάνουμε για κουμπιά,
είμαι στην είσοδο ενός μυαλού ξενοδοχείου
και έρχομαι από παντού.​

ΙΙ.

Δυνάμεις δίχως σκηνοθέτη.
Αθόρυβα σημάδια χρόνου
η αδιάσπαστη συνοχή
του Εγώ
για εκατό χρόνια
ίδια και απαράλλαχτη
πρήζεται σαν ζώο πεθαίνει
γραπωμένη από δεσμοφύλακα
Private eye
τον φλοιό της γης·

Ο ουρανός δεν είναι πάντα παρισινός
είναι το κάτω μέρος μιας
αναίσθητης γάζας στον πόνο –​

Ακόμη
πιο κάτω
παραμένει αθέατο
συνεχίζει αυθεντικό
αυτό
που περιμάζεψε
με τον μυ της καρδιάς
σήμα κατατεθέν
που συγκεντρώνει πάνω του
όλες τις φωτιές του ρυθμού.

ΙΙΙ.

Το έθιμο μιας φιλοσοφίας -
έχοντας υποστεί τρομερό σοκ
είπε όμως ας παίξουμε το
Χειμώνας
Άνοιξη
Καλοκαίρι
Φθινόπωρο
Χειμώνας
όσο είμαστε χαμένοι σ’ αυτή
την τόσο ευκίνητη σαν γλώσσα
γλώσσα
τόσο ευκίνητη
άνοιξη καλοκαίρι
που ακόμα για το όμως τραγουδάει
λέει
τι
είμαστε ενωμένα έθνη
ο κόσμος γυρίζει
πάει
πηγαινοφέρνει
γοητεύεται απ’ τον αγγειοπλάστη
τα κόκκινα άνθη που κρέμονται
από χαμηλές γέφυρες –
στα κρεβάτια που ξυπνάει
επαληθεύει
αυτό μπορεί και ανάποδα να πει
ανάποδα όμως όχι να το
πράξει
μ’ αυτά τα πόδια πάνω σε μια
σχεδόν στρογγυλή γη
όταν κάθε αντίλαλος έχει πάψει
και πέρα
βρέχει.»

(το εισαγωγικό ποίημα από τη συλλογή «Άτη» του Γιάννη Λειβαδά)​

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

«[...]
Ξεσηκώνομαι για τους ανθρώπους που μπορεί να γίνουν φίλοι. Τα πιο φοβερά τοπία, οι πιο τρελές περιηγήσεις, είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι. Φίλοι. Εν δυνάμει. Και ίσως μακάριοι.
Τα σπουργίτια τσιμπούν επιλεκτικά τα ψίχουλα της αγάπης που δεν έχω, περνώντας φίνα στο μπαλκόνι… Μην αρχίσουμε τους κλασικισμούς, αντιθέτως, πάμε να πάρουμε κεφάλια. Και είναι γνωστό σε όλους πως δεν χωρούν δύο κεφάλια σε μια μασχάλη.
Έχω ξεχάσει κάτι πλυμένα ρούχα στο σύρμα και μου θυμίζουν. Ένα παντελόνι, ένα πουκάμισο, ένα… δεν γυρνώ προς τα πίσω, το πριν έρχεται στο σήμερα υπενθυμίζοντάς μου εκείνα τα αδυσώπητα κύματα μοναξιάς• και πάνω από την κορυφή των κυμάτων οι κορυφές των κυμάτων. Στέκομαι πίσω από την τζαμόπορτα και καπνίζω παρατηρώντας από πάρα πολύ κοντά κάποια δαχτυλικά αποτυπώματα πάνω στο αριστερό φύλο της πόρτας. Από τα δάχτυλα μιας χάρης που δεν υπάρχει τώρα. Δείκτης, παράμεσος, ένα μεγάλο κομμάτι της παλάμης κοντά στον καρπό, όλα τους λεπτά και σε μια ιδανική διάταξη. Η διάταξη του να θυμίζουν πάντα πως η καρδιά…
Για πρώτη φορά νιώθω περίεργα ξένος μέσα στο δωμάτιο όπου ζω, γράφω, επιστρέφω και απ’ όπου θα ξαναφύγω. Πάλι χαζεύω τα χέρια μου. Όταν ζορίζομαι χαζεύω τα χέρια μου. Θα ήταν θείο δώρο αν μπορούσαν να βγάλουν από μέσα μου την καρδιά μου, λέω από μέσα μου, αλλά δεν το πιστεύω. Γονατίζω, κυριολεκτικά, στην αντηλιά, καπνίζω από τη στάχτη της πυράς μου ενώ πρόσωπα, όχι, πτυχές ενός ανείδωτου προσώπου που με περιπαίζει, περιστρέφονται γύρω μου και είναι χαλκομανίες των πιο σκοτεινών παράδρομων της συνείδησής μου. Πρέπει να μπορείς να γελάς. Να γυρίζεις πλευρό και να βασίζεσαι στο αύριο.

[...]

Ποτέ επαναλήψεις. Σεκάνς. Επαναφορές. Δοξασμένο το όνομα του αύριο, γιατί σήμερα πεθαίνω.»

(Γιάννης Λειβαδάς, απόσπασμα απ'το «Απόκομμα»)

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...

" 'Street Spirit' is our purest song, but I didn't write it. It wrote itself.
We were just its messengers; its biological catalysts. Its core is a complete
mystery to me, and, you know, I wouldn't ever try to write something that hopeless.
All of our saddest songs have somewhere in them at least a glimmer of resolve.
'Street Spirit' has no resolve. It is the dark tunnel without the light at the end." Thome York

​

 

Απάντηση: ...κι είμαι στο σκοτάδι, κι είμαι το σκοτάδι...