Syrah's corner

Stanton's Gallery

 

 

 

Stanton's Gallery

 

 

 

 

 

...

Στο Χειμώνα που θα’ρθεί
δε θ’αφήσω να σβηστεί
δε θ’αφήσω να σβηστεί
η ανάμνησή σου

Θα σου στείλω δυο πουλιά
να σου φέρουν δυο φιλιά
να σου φέρουν δυο φιλιά
δώρο στη γιορτή σου....

Σε περιμένω τ’άλλο Καλοκαίρι
κι έχω κρυμμένο στην αμμουδιά ένα αστέρι
Σε περιμένω πάνω στ’ανηφόρι
πάλι σε θέλω, μελαχρινό μου αγόρι
μελαχρινό μου αγόρι, μελαχρινό μου αγόρι...

Λαλαλαλαλα.....

Ελενα

 

"the naughtiest girl is a monitor ."

 

John Willie's Gallery (Sweet Gwendoline & The Princess)

 

 

 

 

 

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Η αιώνια επιστροφή είναι ιδέα μυστηριώδης και ο Νίτσε, με την ιδέα αυτή, έφερε πολλούς φιλοσόφους σε δύσκολη θέση: σκέψου δηλαδή ότι μια μέρα όλα πρόκειται να επαναληφθούν όπως ήδη τα έχουμε ζήσει και ότι ακόμα κι η επανάληψη αυτή θα επαναλαμβάνεται ασταμάτητα! Τι πάει να πει αυτός ο χωρίς νόημα μύθος; Ο μύθος της αιώνιας επιστροφής μας λέει, αρνητικά, ότι η ζωή που μια για πάντα θα εξαφανιστεί και δεν θα ξανάρθει μοιάζει με μια σκιά, ότι δεν έχει βάρος, ότι ήδη από σήμερα είναι πεθαμένη, κι ότι όσο άσπλαχνη, όσο ωραία, όσο λαμπερή κι αν είναι αυτή η ομορφιά, αυτή η φρίκη, αυτή η λαμπρότητα, δεν έχουν κανένα νόημα. Δεν πρέπει να τα υπολογίζει κανείς περισσότερο απ' όσο έναν πόλεμο ανάμεσα σε δύο αφρικανικά βασίλεια του αιώνα, που τίποτα δεν άλλαξε στην όψη του κόσμου, παρ' όλο που τριακόσιες χιλιάδες μαύροι θα είχαν βρει εκεί το θάνατο μέσα σε απερίγραπτα βασανιστήρια.
[…]
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που κι εγώ ο ίδιος βρέθηκα αντιμέτωπος με κάτι τέτοιο: μου φαινόταν απίστευτο, αλλά, ξεφυλλίζοντας ένα βιβλίο για τον Χίτλερ, συγκινήθηκα με ορισμένες από τις φωτογραφίες του, με ξανάφερναν στα παιδικά μου χρόνια, που τα έζησα στη διάρκεια του πολέμου. Πολλά μέλη της οικογένειας μου βρήκαν το θάνατο μέσα στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αλλά, τι ήταν ο θάνατός τους μπροστά σ' αυτή τη φωτογραφία του Χίτλερ, που μου θύμιζε μια περασμένη εποχή της ζωής μου, μια εποχή που δεν θα ξαναρχόταν πια;
Αυτή η συμφιλίωση με τον Χίτλερ προδίδει τη βαθιά ηθική διαστροφή, που είναι αναπόσπαστη από έναν κόσμο θεμελιωμένο κυρίως πάνω στην ανυπαρξία της επιστροφής, γιατί σ' αυτόν εκεί τον κόσμο όλα συγχωρούνται εκ των προτέρων και όλα είναι, λοιπόν, με κυνισμό επιτρεπτά.
[…]
Στον κόσμο της αιώνιας επιστροφής κάθε κίνηση φέρει το βάρος μιας αβάσταχτης ευθύνης. Αυτό είναι που έκανε τον Νίτσε να λέει ότι η ιδέα της αιώνιας επιστροφής είναι το πιο βαρύ φορτίο (das schwerste Gewicht). Αν η αιώνια επιστροφή είναι το πιο βαρύ φορτίο, οι ζωές μας μπορούν, σ' αυτό το πλαίσιο, να φανερωθούν σ' όλη τους τη λαμπρή ελαφρότητα. Στ' αλήθεια, όμως, είναι φριχτή η βαρύτητα και ωραία η ελαφρότητα;

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Φόρτωνε τον εαυτό του με κατηγορίες, αλλά κατέληξε ότι στο βάθος ήταν πολύ φυσικό να μην ξέρει τι θέλει. Δεν μπορεί κανείς ποτέ να ξέρει αυτό που πρέπει να θέλει, γιατί έχουμε μόνο μια ζωή και δεν μπορούμε ούτε να τη συγκρίνουμε με προηγούμενες ζωές ούτε να την επανορθώσουμε σε ζωές επερχόμενες. Είναι καλύτερα να μείνει με την Τερέζα ή να μείνει μόνος;

Δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να εξακριβωθεί ποια απόφαση είναι η καλή γιατί δεν υπάρχει κανένα μέτρο σύγκρισης. Όλα τα ζούμε αμέσως για πρώτη φορά και χωρίς προετοιμασία. Είναι σαν να έμπαινε ένας ηθοποιός στη σκηνή χωρίς ποτέ άλλοτε να έχει κάνει μια πρόβα. Αλλά τι μπορεί να αξίζει η ζωή αν η πρώτη πρόβα της ζωής δεν είναι παρά η ίδια η ζωή; Αυτό είναι που κάνει τη ζωή να μοιάζει πάντα με σκιαγράφημα. Αλλά ακόμα και το «σκιαγράφημα» δεν είναι η σωστή λέξη, γιατί ένα σκιαγράφημα είναι πάντοτε το προσχέδιο κάποιου πράγματος, η προετοιμασία ενός πίνακα, ενώ το σκιαγράφημα που είναι η ζωή μας δεν είναι για τίποτα προσχέδιο, είναι ένα προσχέδιο χωρίς πίνακα. Ο Τόμας επαναλαμβάνει στον εαυτό του τη γερμανική παροιμία: einmal ist keinmal, μια φορά δεν μετράει, μια φορά είναι ποτέ.

Το να μην μπορείς να ζήσεις παρά μόνο μια ζωή είναι σαν να μην τη ζεις καθόλου.

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Όλες οι λατινογενείς γλώσσες σχηματίζουν τη λέξη συμπόνια (compassio) με την πρόθεση «συν» (com-) και τη ρίζα «πόνος» (passio). Σε άλλες γλώσσες, παραδείγματος χάριν στα τσέχικα, στα πολωνικά, οτα γερμανικά, στα σουηδικά, η λέξη αυτή αποδίδεται με ένα ουσιαστικό που σχηματίζεται απ' το αντίστοιχο πρώτο συνθετικό, ακολουθούμενο από τη λέξη «αίσθημα» (στα τσέχικα: sou-cit, στα πολωνικά: wspolczucie, στα γερμανικά: Mit-gefuhl, στα σουηδικά: med-kansla).
Στις λατινογενείς γλώσσες η λέξη συμπόνια σημαίνει ότι δεν μπορεί κανείς ν' αντιμετωπίζει με κρύα καρδιά τον πόνο του πλησίον, μ' άλλα λόγια: τρέφει κανείς συμπόνια για κάποιον που πάσχει. Μία άλλη λέξη που έχει περίπου το ίδιο νόημα, ο οίκτος (αγγλικά pity, ιταλικά pieta κτλ.), υπονοεί κιόλας ένα είδος επιείκειας προς το άτομο που υποφέρει. Το να έχει κανείς οίκτο για μια γυναίκα σημαίνει να είναι πιο σωστά τοποθετημένος απ' αυτήν, να σκύβει, να χαμηλώνει ως αυτήν. Αυτός είναι ο λόγος που η λέξη συμπόνια εμπνέει γενικά τη δυσπιστία, υποδηλώνει ένα αίσθημα που θεωρείται παρακατιανό, που δεν έχει και πολλή σχέση με τον έρωτα. Το ν' αγαπάς κάποιον από συμπόνια δεν σημαίνει ότι τον αγαπάς πραγματικά.

Στις γλώσσες που σχηματίζουν τη λέξη συμπόνια όχι με τη ρίζα «πόνος» αλλά με το ουσιαστικό «αίσθημα», η λέξη χρησιμοποιείται λίγο-πολύ με την ίδια έννοια, αλλά δύσκολα μπορεί κανείς να πει ότι υποδηλώνει ένα συναίσθημα κακό ή μέτριο. Η μυστική δύναμη της ετυμολογίας της λούζει τη λέξη μ' ένα άλλο φως και της δίνει μια έννοια πιο πλατιά: το να έχεις συμπόνια (συν-αίσθημα) σημαίνει να μπορείς να ζεις μαζί με τον άλλο τη δυστυχία του, αλλά επίσης να νιώθεις μαζί του οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα: τη χαρά, την αγωνία, την ευτυχία, τον πόνο. Αυτή εδώ η συμπόνια (με την έννοια της φροντίδας, wspolczucie, Mitgefuhl) σκιαγραφεί λοιπόν την υψηλότερη δυνατότητα της συναισθηματικής φαντασίας, την τέχνη της τηλεπάθειας των συγκινήσεων.

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Όλοι θεωρούμε αδιανόητο το ότι ο έρωτας της ζωής μας μπορεί να είναι κάτι ελαφρύ, κάτι που δεν ζυγίζει τίποτα, φανταζόμαστε ότι ο έρωτας μας είναι αυτό που έπρεπε να είναι, ότι χωρίς αυτόν η ζωή μας δεν θα ήταν η ζωή μας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Μπετόβεν αυτοπροσώπως, σκυθρωπός κι αναμαλλιασμένος, παίζει το δικό του «Es muss sein» για τον μεγάλο έρωτα μας.
Ο Τόμας θυμόταν την παρατήρηση της Τερέζας για τον φίλο του Ζ. και διαπίστωνε ότι η ερωτική ιστορία της ζωής του δεν στηριζόταν πάνω στο «Es muss sein», αλλά μάλλον στο «Es konnte auch anders sein»: θα μπορούσε κιόλας να συμβεί διαφορετικά...

Επτά χρόνια πριν, είχε εκδηλωθεί κατά τύχη ένα δύσκολο κρούσμα μηνιγγίτιδας στο νοσοκομείο της πόλης όπου κατοικούσε η Τερέζα, κι είχε κληθεί επειγόντως να γνωματεύσει ο επικεφαλής της ομάδας όπου δούλευε ο Τόμας. Κατά τύχη, όμως, ο επικεφαλής της ομάδας είχε ισχιαλγία, δεν μπορούσε να κουνήσει, και είχε στείλει τον Τόμας στη θέση του, σ' αυτό το επαρχιακό νοσοκομείο. Υπήρχαν πέντε ξενοδοχεία στη πόλη, αλλά ο Τόμας είχε κατά τύχη πάει σ' εκείνο όπου εργαζόταν η Τερέζα. Κατά τύχη είχε ένα λεπτό καιρό πριν φύγει το τρένο κι είχε πάει να καθήσει στο εστιατόριο. Η Τερέζα ήταν κατά τύχη της υπηρεσία και σερβίριζε κατά τύχη στο τραπέζι του Τόμας. Είχαν χρειαστεί λοιπόν μια σειρά από έξι κατά τύχη για να σπρώξουν τον Τόμας προς την Τερέζα, λες κι αν περνούσε από το δικό του χέρι τίποτα δεν θα τον είχε οδηγήσει κοντά της.

 

 

Νύχτα βροχερή άδειο το χέρι
ψάχνει να σε βρει μα δεν το ξέρει
πού θα σε βρει

Μια φορά θυμάμαι μ' αγαπούσες τώρα βροχή
μια φορά θυμάμαι μου μιλούσες τώρα σιωπή

Πέτρωσ' η φωνή και πώς να κλάψει
που ΄φυγες εσύ έχουν ανάψει
χίλιοι καημοί

Μια φορά θυμάμαι μ' αγαπούσες τώρα βροχή
μια φορά θυμάμαι μου μιλούσες τώρα σιωπή

Θα ΄ρθει το πρωί και θα περάσει
θα με λυπηθεί θα με ξεχάσει
όπως κι εσύ

Μια φορά θυμάμαι μ' αγαπούσες τώρα βροχή
μια φορά θυμάμαι μου μιλούσες τώρα σιωπή


Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου
Μουσική: Γιάννης Σπανός
Πρώτη εκτέλεση: Αρλέτα

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Δεν θα μπορούσα να το εξηγήσω παρά μόνον λέγοντας ότι γι' αυτόν ο έρωτας δεν ήταν η προέκταση, αλλά ο αντίποδας της δημόσιας ζωής του. Ο έρωτας ήταν γι' αυτόν η επιθυμία να εγκαταλειφθεί στην καλή θέληση και στο έλεος του άλλου. Αυτός που εγκαταλείπεται στον άλλον, όπως ο στρατιώτης που παραδίδεται αιχμάλωτος, οφείλει εκ των προτέρων να πετάξει όλα του τα όπλα. Και, βλέποντας τον εαυτό του χωρίς άμυνα, δεν μπορεί να μην αναρωτηθεί πότε θα 'ρθει το χτύπημα. Μπορώ λοιπόν να πω ότι ο έρωτας ήταν για τον Φραντς η αδιάκοπη αναμονή του χτυπήματος που θα του ερχόταν.

 

Milan Kundera - Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.

Καθώς ο καιρός περνούσε, αυτή η εικόνα έχανε την αρχική της σκληρότητα και άρχιζε να τη διεγείρει. Πολλές φορές, στη διάρκεια του έρωτα, της συνέβαινε ν' αναπλάθει την κατάσταση αυτή, με ψιθύρους στο αυτί του Τόμας.
Έλεγε στον εαυτό της ότι υπήρχε ένας τρόπος να ξεφύγει από την καταδίκη που διάβαζε στις απιστίες του: να την παίρνει μαζί του! Να την παίρνει μαζί του στις ερωμένες του! Με τον ελιγμό αυτό, το κορμί της θα γινόταν, ίσως, μοναδικό και πρώτο ανάμεσα σ' όλα. Το κορμί της θα ήταν ο άλλος του εαυτός, ο δεύτερος, και ο βοηθός του. Αγκαλιάζονται, και του ψιθυρίζει: «θα σου τις γδύνω, θα σου τις πλένω μέσα στην μπανιέρα και θα σ' τις φέρνω...». Ήθελε να μεταμορφωθούν και οι δύο σε πλάσματα ερμαφρόδιτα και να γίνουν τα κορμιά των άλλων γυναικών παιχνίδι και για τους δυο τους.

[...]

Την τραβούσε γιατί και η ίδια αισθανόταν αδύναμη. Ζήλευε και πάλι και τα χέρια της είχαν ξαναρχίσει να τρέμουν. Ο Τόμας το παρατήρησε κι έκανε τη γνωστή κίνηση: της πήρε τα χέρια για να την ηρεμήσει με μια πίεση των δακτύλων.
Του ξέφυγε.
«Τι έχεις;
- Τίποτα.
- Τι θέλεις να κάνω για σένα;
- Θέλω να είσαι γέρος. Να είσαι δέκα χρόνια μεγαλύτερος. Είκοσι χρόνια μεγαλύτερος!».
Ήθελε να πει μ' αυτό: Θέλω να είσαι αδύναμος. Να είσαι το ίδιο αδύναμος μ' εμένα.