Syrah's corner

Ν. Καζαντζάκης - Ασκητική

Σα να θάψαμε Κάποιον που τον θαρρούσαμε νεκρό και τώρα τον ακούμε μέσα στη νύχτα να φωνάζει: Βοήθεια! Κι ανασηκώνει με αγώνα την ταφόπετρα, την ψυχή και το κορμί μας, όλο πιο αψηλά, όλο πιο λεύτερα αναπνέοντας.

 

Re: Απάντηση: Re: Απάντηση: Syrah's corner

Και μία σουρρεάλ Version του ίδιου από Dali:

 

Απάντηση: Syrah's corner

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που η ευτυχία
δεν είναι πάντα
τόσο διασκεδαστική
αν δεν σας νοιάζει μια δόση κόλασης
πού και πού
όταν όλα πάνε καλά
γιατί ακόμα και στον παράδεισο
δεν τραγουδούν
όλη την ώρα.......

Lawrence Ferlingetti

 

Ασκητική - Ν. Καζαντζάκη

Το βαθύ, ανθρώπινο χρέος μας είναι όχι να ξεδιαλύνουμε και να φωτίσουμε το ρυθμό της πορείας του Θεού, παρά να προσαρμόσουμε, όσο μπορούμε, μαζί του το ρυθμό της μικρής, λιγόχρονης ζωής μας.
[...]
Έτσι μονάχα νικούμε τη λεπτομέρεια, τη θανάσιμη αμαρτία, νικούμε τη στενότητα του μυαλού μας, μετουσιώνουμε τη σκλαβιά του χωματένιου υλικού, που μας δόθηκε να δουλέψουμε, σ' ελευτερία.
[...]
Είδαμε τον ανώτατο κύκλο των στροβιλιζόμενων δυνάμεων. Τον κύκλο αυτόν τον ονοματίσαμε Θεό. Μπορούσαμε να του δώσουμε ό,τι άλλο όνομα θέλαμε: Αβυσσο, Μυστήριο, Απόλυτο Σκοτάδι, Απόλυτο Φως, Ύλη, Πνέμα, Τελευταία Ελπίδα, Τελευταία Απελπισία, Σιωπή.

Μα τον ονοματίσαμε Θεό, γιατί τ' όνομα τούτο μονάχα ταράζει βαθιά [...] τα σωθικά μας. Κι η ταραχή τούτη είναι απαραίτητη για ν' αγγίξουμε σώμα με σώμα, πέρα από τη λογική, τη φοβερην ουσία.

Ο Θεός μου δεν είναι παντοδύναμος. Αγωνίζεται, κιντυνεύει κάθε στιγμή, τρέμει, παραπατάει σε κάθε ζωντανό, φωνάζει. Ακατάπαυτα νικιέται και πάλι ανασηκώνεται, γιομάτος αίμα και χώματα, και ξαναρχίζει τον αγώνα.

Είναι όλος πληγές, τα μάτια του είναι γιομάτα φόβο και πείσμα, τα σαγόνια και τα μελίγγια του είναι συντριμμένα. Μα δεν παραδίνεται, ανεβαίνει, με τα πόδια, με τα χέρια, δαγκάνοντας τα χείλια, ανεβαίνει ανένδοτος.

Ο Θεός μου δεν είναι πανάγαθος. Είναι γιομάτος σκληρότητα, άγρια δικαιοσύνη, και ξεδιαλέγει, ανήλεα, τον καλύτερο. Δε σπλαχνίζεται, δε νοιάζεται για ανθρώπους και ζώα, μήτε γι' αρετές κι Ιδέες. Όλα ετούτα τ' αγαπάει μια στιγμή, τα συντρίβει αιώνια και διαβαίνει.

Είναι μια δύναμη που χωράει τα πάντα, που γεννάει τα πάντα. Τα γεννάει, τ' αγαπάει, και τ' αφανίζει.
[...]
Ο Θεός μου δεν είναι πάνσοφος. Το μυαλό του είναι ένα κουβάρι από φως και σκοτάδι και πολεμάει να το ξετυλίξει μέσα στο λαβύρινθο της σάρκας.
[...]
Μπροστά από το βαρύ κατασκότεινο κεφάλι του, με ανείπωτον αγώνα αρχίζει και δημιουργάει μάτια για να δει, αυτιά για ν' ακούσει.

[...]Φωνάζει βοήθεια, κηρύχνει σε όλο το Σύμπαντο επιστράτεψη.

[...]Η προσευκή μου δεν είναι κλαψούρισμα ζητιάνου μήτε ερωτικιά εξομολόγηση. Μήτε ταπεινός απολογισμός εμποράκου: σου 'δωκα, δώσε μου.

Η προσευκή μου είναι αναφορά στρατιώτη σε στρατηγό. Αυτό έκαμα σήμερα, να πώς πολέμησα να σώσω στον εδικό μου τομέα αλάκερη τη μάχη, αυτά τα εμπόδια βρήκα, έτσι στοχάζουμαι αύριο να πολεμήσω.

Καβαλάρηδες οδεύουμε στο λιοπύρι η κάτω από σιγανή βροχή, εγώ κι ο Θεός μου, και κουβεντιάζουμε χλωμοί, πεινασμένοι, ανυπόταχτοι.

Τραχιά είναι η αγάπη μας, [...] οράματα σφαγής ανεβαίνουνε στα μάτια μας, πολιτείες γκρεμίζουνται μέσα στα μυαλά μας, κι είμαστε κι οι δυο λαβωμένοι και κουρσεύουμε, ξεφωνώντας από τους πόνους [...]

 

Ασκητική - Ν. Καζαντζάκη

Τέτοιος βώλος λάσπη είναι η ανθρωπότητα, τέτοιος βώλος λάσπη είναι ο καθένας μας. Ποιο είναι το χρέος μας; Να μαχόμαστε ν' ανθίσει ένα μικρό λουλούδι απάνω στο λίπασμα τούτο της σάρκας και του νου μας.
[...]
Ένας έρωτας σφοδρός διαπερνάει το Σύμπαντο. Είναι σαν τον αιθέρα: σκληρότερος από το ατσάλι, μαλακότερος από τον αγέρα.
[...]
Στις πιο κρίσιμες στιγμές, ο Έρωτας συναρπάζει και σμίγει με βία τους ανθρώπους[...]
Κατεβαίνει απάνω στους ανθρώπους, όπως του αρέσει. Σα χορός, σαν έρωτας, σαν πείνα, σα θρησκεία, σα σφαγή. Δε μας ρωτάει.

 

Ν. Καζαντζάκης - Ασκητική

Όλοι είμαστε ένα, όλοι είμαστε μια κιντυνεύουσα ουσία. Μια ψυχή στην άκρα του κόσμου που ξεπέφτει, συντραβάει στον ξεπεσμό της και την ψυχή μας. Ένα μυαλό στην άκρα του κόσμου που βυθίζεται στην ηλιθιότητα, γιομώνει τα μελίγγια μας σκοτάδι. [...] Να γιατί η σωτηρία του Σύμπαντου είναι και δική μας σωτηρία κι η αλληλεγγύη με τους ανθρώπους δεν είναι πια τρυφερόκαρδη πολυτέλεια παρά βαθιά αυτοσυντήρηση κι ανάγκη. Ανάγκη, όπως σ΄ ένα στρατο που μάχεται, η σωτηρία του παραστάτη σου.
[...]
Δεν πολεμούμε τα σκοτεινά μας πάθη με νηφάλια, αναιμικιά, ουδέτερη, πάνω από τα πάθη αρετή. Παρά με άλλα σφοδρότερα πάθη.
Αφήνουμε τη θύρα μας ανοιχτή στην αμαρτία. Δε βουλώνουμε τ΄ αυτιά μας να μην ακούσουμε τις Σειρήνες. Δε δενόμαστε από φόβο στο κατάρτι μιας μεγάλης Ιδέας, μήτε παρατούμε το καράβι και χανόμαστε γρικώντας, φιλώντας τίς Σειρήνες.
Παρά εξακολουθούμε την πορεία μας, αρπάζουμε και ρίχνουμε τις Σειρήνες στο καράβι μας και ταξιδεύουν κι αυτές μαζί μας. Τούτη είναι, σύντροφοι, η καινούρια Ασκητική μας!
[...]
Αγάπα τα ζώα και τα φυτά, γιατι ήσουνα συ, και τώρα σε ακλουθούν πιστοί συνεργάτες και δούλοι.
Αγάπα το σώμα σου, μονάχα με αυτο στη γης ετούτη μπορείς να παλέψεις και να πνεματώσεις την ύλη.
Αγάπα την ύλη, απάνω της πιάνεται ο Θεός και πολεμάει. Πολέμα μαζί του.
Να πεθαίνεις κάθε μέρα. Να γεννιέσαι κάθε μέρα. Ν΄ αρνιέσαι ό,τι έχεις κάθε μέρα. Η ανώτατη αρετή δεν εϊναι να ΄σαι ελεύτερος, παρά να μάχεσαι για ελευτερία.
[...]
Ο κόσμος τούτος, όλη η πλούσια, απέραντη σειρά τα φαινόμενα, δεν είναι απάτη, φαντασμαγορία πολύχρωμη του αντικαθρεφτιζόμενου νου μας. Μήτε απόλυτη πραγματικότητα, που ζει και μεταπλάθεται ανεξάρτητη από τη δύναμη του νου μας, λεύτερη.
Δεν είναι η λαμπερή στολή που ντύνει το μυστικό σώμα του Θεού. Μήτε το διάφανό και σκοτεινό μεσότοιχο αναμεσός ανθρώπου και μυστηρίου.
Όλος τούτος ο κόσμος που θωρούμε, γρικούμε κι αγγίζουμε είναι η προσιτή στις ανθρώπινες αίστησες, όλο Θεό συμπύκνωση των δυο τεράστιων δυνάμεων του Σύμπαντου.
Μια δύναμη κατηφορίζει και θέλει να σκορπίσει, ν΄ ακινητήσει, να πεθάνει. Μια δύναμη ανηφορίζει και ζητάει ελευτερία κι αθανασία.
Αιώνια τα δυο τούτα στρατέματα, τα σκοτεινά και φωτερά, τα στρατέματα της ζωής και του θανάτου, συγκρούονται. Τα ορατά για μας χνάρια της σύγκρουσης τούτης είναι τα πράματα, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι.
Αιώνια οι αντίθετες δυνάμες συγκρούονται, σμίγουν, παλεύουν, νικούν και νικουνται, συβιβάζουνται και ξαναρχίζουν πάλι να πολεμούν
[...]
Βάλε τάξη, την τάξη του μυαλού σου, στη ρεούμενη αναρχία του κόσμου. Καθαρά χάραξε απάνω στην άβυσσο το σχέδιο της μάχης.
Πάλεψε με τις φυσικές δυνάμες, ανάγκασε τις να ζευτούν σε σκοπόν ανώτερο τους. Λευτέρωσε το πνέμα που αγωνίζεται μέσα τους και λαχταράει να σμίξει με το πνέμα που αγωνίζεται στα σωθικά σου. [...] Αν είσαι πολεμιστής, μη λυπάσαι, δεν είναι στην περιοχή του χρέους σου η συμπόνια. Σκότωνε τον οχτρό ανήλεα. Μέσα από το σώμα του οχτρού άκου το Θεό να φωνάζει: "Σκότωσε το σώμα τούτο, μ΄ εμποδίζει, σκότωσε το να περάσω."
Αν είσαι σοφός, πολέμα στο κρανίο, σκότωνε τις Ιδέες, δημιούργα καινούριες. Ο Θεός κρύβεται μέσα σε κάθε Ιδέα, όπως μέσα σε σάρκα. Σύντριψε την Ιδέα, λευτέρωσε τον! Δώσε του μιαν άλλη Ιδέα, πιο απλόχωρη, να κατοικήσει.
Αν είσαι γυναίκα, αγάπα. Διάλεξε, ανάμεσα άπ΄ όλους τους άντρες, με σκληρότητα, τον πατέρα των παιδιών σου.

 

Ν. Καζαντζάκης - Ασκητική

Μια Φλόγα είναι η ψυχή του ανθρώπου, ένα πύρινο πουλί, πηδάει από κλαρί σε κλαρί, από κεφάλι σε κεφάλι, και φωνάζει: "Δεν μπορώ να σταθώ, δεν μπορώ να καώ, κανένας δεν μπορεί να με σβήσει!" [...] Η φωτιά είναι η πρώτη κι η στερνή προσωπίδα του Θεού μου. Ανάμεσα σε δυο μεγάλες πυρές χορεύουμε και κλαίμε. [...] Πολύ μικρός είναι ο καιρός, πολύ στενός είναι ο τόπος ανάμεσα στις δυο πυρές, πολύ οκνός είναι ο ρυθμός ετούτος της ζωής, δεν έχω καιρό, δεν έχω τόπο να χορέψω! Βιάζουμαι! Κι ολομεμιάς ο ρυθμός της γης γίνεται ίλιγγος, ο χρόνος εξαφανίζεται, η στιγμή στροβιλίζεται, γίνεται αίωνιότητα, το κάθε σημείο -θες έντομο, θες άστρο, θες Ιδέα, γίνεται χορός.
Ήταν φυλακή, κι η φυλακή συντρίβεται κι οι φοβερές δυνάμες μέσα λευτερώνουνται και το σημείο δεν υπάρχει πια! Διδασκαλία δεν υπάρχει, δεν υπάρχει Λυτρωτής που ν΄ ανοίξει δρόμο. Δρόμος ν΄ ανοιχτεί δεν υπάρχει.
[...]
Μέσα στη βαθιά Σιγή, όρθιος, άφοβος, πονώντας και παίζοντας, ανεβαίνοντας ακατάπαυτα από κορυφή σε κορυφή, ξέροντας πως το ύψος δεν έχει τελειωμό, τραγουδά, κρεμάμενος στην άβυσσο, το μαγικό τούτο περήφανο ξόρκι:


"Πιστεύω σ' λενα Θεό ακρίτα διγενή, στρατευόμενο, πάσχοντα μεγαλοδύναμο, όχι παντοδύναμο, πολεμιστή στ' ακρότατα σύνορα, στρατηγό αυτοκράτορα σε όλες τις φωτεινές δυνάμεις, τις ορατές και τις αόρατες.
Πιστεύω στ' αναρίθμητα, εφήμερα προσωπεία που πήρε ο Θεός στους αιώνες και ξεκρίνα πίστω από την απαυτή ροή του την ακατάλυτη ενότητα.
Πιστεύω στον άγρυπνο βαρύν αγώνα του, που δαμάζει και καρπίζει την ύλη, τη ζωοδόχα πηγή φυτών, ζώων κι ανθρώπων.
Πιστεύω στην καρδιά του ανθρώπου, το χωματένιο αλώνι, όπου μέρα και νύχτα παλεύει ο ακρίτας με το θάνατο.
<Βοήθεια!> κράζεις Κύριε. <Βοήθεια!> κράζεις Κύριε, κι ακούω.
Μέσα μου οι πρόγονοι κι απόγονοι κι οι ράτσες όλες, κι όλη η γης, ακούμε με τρόμο, με χαρά, την κραυγή σου.
Μακάριοι όσοι ακούν και χύνονται να σε λυτρώσουν, Κύριε, και λέν: <Εγώ και Συ μονάχα υπάρχουμε.>
Μακάριοι όσοι Σε λύτρωσαν, σμίγουν μαζί σου, Κύριε, και λεν: <Εγώ και Συ είμαστε ένα.>
Και τρισμακάριοι όσοι κρατούν και δε λυγούν, απάνω στους ώμους τους, το μέγα, εξαίσιο, αποτρόπαιο μυστικό:
Και το ένα τούτο, δεν υπάρχει."

Τέλος

* * *

Ήταν το τελευταίο εδάφιο της Ασκητικής, αφιερωμένο, όπως και όλα τα προηγούμενα, σε όσους ενστερνίζονται το μηδενισμό. Το πλήρες κείμενο του φιλοσοφικού συγγράμματος (παρατέθηκαν μόνο κάποια αποσπάσματα) είναι στη διάθεση όσων επιθυμούν να το μελετήσουν σε αρχείο .doc.

 

Of mice and men - John Steinbeck

"-Θαρρώ πως είσαι βλαμμένος, του κάνει.
-Όχι δεν είμαι, της λέει σοβαρά. Ο Τζωρτζ λέει πως δεν είμαι. Μ' αρέσει να χαιδεύω τα όμορφα πράματα, τα τρυφερά.
Εκείνη σα να ξεθαρρεύτηκε.
-Και σε ποιον δεν αρέσει; του λέει. Αρέσει σοτυ καθενός. Να, εμένα μ΄αρέσει να ψαχουλεύω τα μεταξωτά και τα βελούδα.
-Σ' αρέσει το βελούδο;
Ο Λένος πλατάγιασε τη γλώσσα του.
-Και βέβαια μ΄αρέσει! Κάποτε είχα κι εγώ ένα κομμάτι βελούδο -μου το ΄χε δώσει μια κυρά, η θεία μου η κυρά Κλάρα. Να, ένα τόσο μεγάλο κομμάτι. Να το'χα τώρα! Μα το΄χασα, της λέει θλιμμένα. Πάει καιρός που το'χασα.
Η γυναίκα του Κέρλυ γέλασε κοροϊδευτικά.
-Είσαι μουρλός. Είσαι όμως καλό παιδί, να ίδιος σαν ένα μεγάλο μωρό. Μα μπορεί κανένας να βγάλει κάποιο νόημα απ' όσα λες. Κι εγώ άμα χτενίζω τα μαλλιά μου, κάθομαι μερικές φορές και τα χαϊδεύω, γιατί ΄ναι τόσο μαλακά!
Για να του δείξει πως κάνει, πέρασε τα δάχτυλά της πάνω στο κεφάλι της.
-Μερικοί έχουν τραχιά μαλλιά, του λέει καμαρωτά για τα δικά της. Πάρε τον Κέρλυ. Τα μαλλιά του είναι ίδια σύρματα. Μα τα δικά μου είναι όμορφα και μαλακά. Τα βουρτσίζω βέβια όλη την ώρα - γι αυτό ΄ναι μαλακά. Να, βάλε το χέρι σου να δεις.
Έπιασε το χέρι του Λένου και το'βαλε πάνω στο κεφάλι της.
-Για δες τι μαλακά που είναι!
Ο Λένος βάλθηκε να της χαϊδεύει τα μαλλιά, με τα χοντρά του δάχτυλα.
-Πρόσεχε μη μου τα χαλάσεις, του κάνει.
-Τι όμορφα που ΄ναι, είπε ο Λένος κι όλο τα χάιδευε πιο δυνατά. Τι όμορφα που'ναι.
-Πρόσεχε, θα μου τα χαλάσεις!
Κι έπειτα του φωνάζει θυμωμένη:
-Φτάνει πια, μου τα'κανες κουβάρι!
Αποτράβηξε το κεφάλι της στο πλάι μα τα δάχτυλα του Λένου άδραξαν τα μαλλιά της και πιάστηκαν απάνω τους.
-Άφησέ τα! του φώναξε. Άφησέ τα!
Ο Λένος τρόμαξε, το πρόσωπό του συσπάστηκε από τον τρόμο. Εκείνη άρχισε να ξεφωνίζει, και τότε ο Λένος της έκλεισε το στόμα και τη μύτη με το άλλο του χέρι.
-Μη, της λέει παρακαλεστικά. Μη φωνάζεις, γιατί θ' ακούσει ο Τζώρτζ και θα θυμώσει μαζί μου.
Εκείνη πάλευε απελπισμένα για να ξεφύγει από τα χέρια του και στριφογύριζε πάνω στ' άχερο για να ελευθερωθεί.[...]
-Δεν θέλω να σου κάμω κακό, της λέει, μα θα θυμώσει ο Τζωρτζ μαζί μου αν σ' ακούσει να στριγκλίζεις.
Και καθώς εκείνη ούτε κούνησε ούτε αποκρίθηκε, έσκυψε πάνω της να δει. Της ανασήκωσε το μπράτσο και τ' άφησε να ξαναπέσει. Για μια στιγμή, απόμεινε σαστισμένος. Έπειτα ψιθύρισε με τρόμο:
-Έκαμα κακά πράματα, πάλι έκαμα κακά πράματα!"



Στη zinnia

 

Ταμάρα - Γιάννης Σκαρίμπας

Αλλόκοτη και μελαψή, ωραία και ιερή
λες έσερνε αγγελικές φτερούγες κι' επερπάτει
αδέξια και αμέριμνη, μ' εκείνην τη νωθρή
περπατησιά μια Θέαινας, σ' Ολύμπιο μονοπάτι.

Και μπόραε — όπως πάγαινε παχειά — κανείς διεί
στο φίνο της κι' εφαρμοστό μποτίνι ένα ποδάρι
χυτό, και μες στων ρούχων της το σούσουρο oι φαρδιοί
γοφοί της πώς θα λάμπανε— γυμνοί—σαν το φεγγάρι.

Το αίμα της μεσημβρινό, χυμένο λες — κει — να
σφυράει μες στο γυναικείο της κορμί — εμβατήριο τέλειο —
κι' είχε κάτω απ' τα βλέφαρα—βαμμένα με κινά—
μουχρό, βαρύ τριαντάφυλλο το σαρκικό της γέλιο.

Κι' εγώ την ειχ' αγάπη μου!.. Μια φλόγα και καπνός
ήταν ό,τι απ' τ' αγκάλιασμά-της πίναν μου οι πόροι,
ενώ με όμμα ατάραχο αυτή με εκύταε ως
τον πόθο μου τον γήινο να ενόγαε κι απόρει...

Κι' ήμουν ειδωλολάτρης της!. Ψηλά o εν ουρανοίς
Κύριος κι' οι Άγιοι του, για με πια ουδ' αρωτάγαν
κι' ενώ ουδ' εγώ αρώταγα, αρχαίου Ναού — αυτηνής —
— κολώνες που γκρεμίστηκαν— τα μπούτια της φωτάγαν...

Και πέθανε... Και με παπά τη θάψαμε! και να
—μ' αυλούς— οι τραγοπόδαροι Θεοί της σουραβλάνε
και γύρω απ' τον ειδωλολατρικό Σταυρό της, παγανά
και Σηλεινοί, στη μνήμη της χορεύουν και πηδάνε...

 

Σπασμένο καράβι να 'μαι πέρα βαθειά
έτσι να 'μαι
με δίχως κατάρτια με δίχως πανιά
να κοιμάμαι

Να 'ν' αφράτος ο τόπος κι η ακτή νεκρική
γύρω-γύρω
με κουφάρι γυρτό και με πλώρη εκεί
που θα γείρω

Να 'ν' η θάλασσα άψυχη και τα ψάρια νεκρά
έτσι να 'ναι
και τα βράχια κατάπληχτα και τ' αστέρια μακριά
να κοιτάνε

Δίχως χτύπο οι ώρες και οι μέρες θλιβές
δίχως χάρη
κι έτσι κούφιο κι ακίνητο μες σε νύχτες βουβές
το φεγγάρι

Έτσι να 'μαι καράβι γκρεμισμένο νεκρό
έτσι να 'μαι
σ' αμμουδιά πεθαμένη και κούφιο νερό
να κοιμάμαι

 

Δεν θα ήμουνα, λοιπον, αγνώμων και καταπλεονέκτης αν αποζήταγα εγκόσμιες προίκες και πανωπροίκια; Aστεία, αστειότατα πράγματα. Αυτά είναι για κείνους που ζούνε μέχρι να πεθάνουμε. Kαι γι’ αυτό φοβούνται, τόσο, εν ζωή, τον θάνατό τους, μ’ αποτέλεσμα να πεθαίνουν κάθε μέρα χίλιες φορρές απ το φόβο τους.
Eνώ εγώ, ποιόν θάνατο να φοβηθώ, που κάθε μέρα ξαναγεννιέμαι, πεθαίνω κι ανασταίνομαι εν ευφροσύνη...


Γιάννης Σκαρίμπας

​

 

Ο Εμπειρίκος διαβάζει Εμπειρικό: Έαρ σαν πάντα.

http://www.embiricos2001.gr/sound/track2_2.mp3